سحر تاجبخش اظهار کرد: براساس نقشه‌ها، شواهد و اطلاعات موجود، برای فصل زمستان تا اوایل بهار سال آینده سیگنال خاصی برای بارش‌ها وجود ندارد، از این رو پیش‌بینی می‌کنیم بارش‌ها نرمال به سمت کم بارشی باشد.
وی با بیان اینکه ممکن است امواجی به صورت غیرمترقبه، موقت و موردی کشور را تحت تأثیر قرار دهد که این امواج در الگوها و مدل‌ها دیده نمی‌شود، افزود: ۳.۵ سال است که در کشور شرایط خشکسالی داریم و باید در حوزه مدیریت منابع آب، کشاورزی، صنعت و محیط زیست برنامه‌های جدی داشته باشیم.
وی در خصوص بارورسازی ابرها و اثرات آن بر افزایش میزان بارندگی‌ها، گفت: بارورسازی ابرها یک موضوع علمی است که در همه کشورهای دنیا انجام می‌شود و قابل اجرا بوده و درتمام آزمایشگاه‌های مرتبط، این موضوع بررسی شده است.
رئیس سازمان هواشناسی گفت: ادعاهای متفاوتی در خصوص تولید بارش وجود دارد و آنچه که می‌توانیم به آن استناد کنیم مقالات و مستنداتی بوده که در سازمان‌ها و ژورنال‌های بین‌المللی منتشر می‌شوند. درایران نیز سازمانی زیرنظر وزارت نیرو در رابطه با بارورسازی ابرها در حال فعالیت است.
براساس داده‌های مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی تا ۱۶ دی‌ماه امسال بارش در ۲۸ استان کشور در مقایسه با دوره بلندمدت منفی بوده است.
بیشترین کاهش بارش‌ها با ۷۳.۹ درصد مربوط به استان قم است. میزان کاهش بارش‌های این استان هفته قبل ۷۱.۶ درصد بود.
هرمزگان با رشد منفی ۷۰.۹ درصد در رده دومین استان کم بارش سال آبی جاری تا ۱۶ دی‌ماه ۱۴۰۲ قرار گرفته است. بارش‌ها در استان‌های مرکزی و فارس نیز هر کدام ۶۷ درصد کاهش یافته است.
در این بین بارش‌ها در ۳ استان مازندران، گلستان و خراسان شمالی به ترتیب ۱.۱ درصد، ۲۱.۹ و ۱۱.۴ درصد نسبت به دوره بلند مدت رشد داشته است. در تهران نیز بارش‌ها ۵۹.۸ درصد کاهش یافته، هفته گذشته این کاهش ۵۷.۴ درصد بود.
در مجموع بارش‌ها در کشور در مقایسه با دوره بلندمدت ۴۷ درصد کاهش یافته است. هفته گذشته میزان کاهش بارش‌ها در سطح کشور ۴۴.۸ درصد بود. براساس داده‌های سازمان هواشناسی، اواخر امروز، سامانه بارشی جدید از شمال‌غرب وارد کشور می‌شود و در برخی نقاط آذربایجان‌غربی باران و برف آغاز خواهد شد. چهارشنبه نیز بارش‌ها در غرب، شمال‌غرب، دامنه‌های جنوبی البرز و غرب سواحل دریای خزر، ادامه دارد. پنجشنبه در بخش‌هایی از نوارغربی کشور و استان‌هایی واقع در سواحل دریای خزر، دامنه و ارتفاعات البرز و زاگرس مرکزی بارش‌ها ادامه دارد.”منبع:تسنیم”
سید اسماعیل سبحانی
تاریخ : ۱۹ - دی - ۱۴۰۲
✅ باروری ابرها آب ندارد، شاید برای برخی نان دارد!
✍️ حسین ثنایی نژاد
دقیقاً بیست سال قبل، جلسه‌ای در اتاق معاونت عمرانی استانداری خراسان برگزار شد. دو نمایندهٔ مجلس در آن بودند و کارشناسان سازمان آب منطقه‌ای و اداره‌کل هواشناسی خراسان. از من نیز به‌عنوان کارشناس دانشگاهی دعوت شده بود. تصمیم داشتند دو هواپیمای آنتونوف بخرند تا ابرها را بر فراز این استان بارور کنند. من مخالفت کردم اما آنها کارشان را پی گرفتند ولی هرگز گزارشی منتشر نشد تا بفهمیم آن پروژه به چه سرنوشتی دچار شد.
چندی بعد، مرکز ملی باروری ابرها را وزارت نیرو در یزد تأسیس کرد که من قصهٔ آن را هر ترم برای دانشجویانم تعریف می‌کنم و همه با هم بر این اقدام می‌خندیم. زیرا همه می‌دانند یزد در کم‌ابرترین منطقه کشور واقع است. در کلاسم به طنز می‌گویم: «آقایان اول باید بروند ابر شکار کنند ببرند به آسمان یزد، بعد در آنجا بارورش کنند». با این‌حال، پس‌از سال‌ها هنوز گزارشی مستند از این مرکز منتشر نشده است تا بفهمیم چند تا ابر بارور کرده‌اند و چقدر باران بارانده‌اند.
پس‌از آن، تقریباً هرساله اعلام کرده‌اند پروژهٔ باروریِ ابرها را در دست اجرا دارند. سال قبل اعلام شد در شانزده استان این پروژه را اجرا کرده‌اند؛ ولی همه می‌دانیم نه پارسال و نه در طی این بیست سال، هیچ خشکسالی‌ای را این متخصصانِ باروری در هیچ جایی چاره نکرده‌اند.
جالب این بود که تا همین امسال، سازمان هواشناسی تنها سازمان تخصصی مرجعی بود که با باروری ابرها، با هدف استحصال آب، مخالف بود. امروز چشمم به خبری خورد که این سازمانِ مخالف باروری ابرها هم به جرگهٔ بارورسازان پیوسته و اعلام کرده هم‌اکنون مشغول عملیات بارورسازی ابرهاست.
هیچ‌کس در این مملکت نیست بپرسد شما در این بیست سال گذشته کدام پروژهٔ موفقِ باروری ابرها را اجرا کرده‌اید که همچنان آن را اجرا می‌کنید؟
در پایان، اجازه بدهید توضیح دهم باروری ابرها چیست و چه نقشی در کدام مرحله از مراحل بارش ایفا می‌کند.
اصولاً مراحل تشکیل بارندگی به‌شرح زیر است:
۱. وجود بخار آب در جوّ به‌اندازه‌ای که به اشباع برسد.
۲. وجود هستهٔ تراکم برای به‌وجودآوردن امکان تشکیل قطره.
۳. وجود شرایط ناپایداری در جوّ برای اینکه قطراتِ تشکیل‌شده رشد یافته و آن‌قدر بزرگ شوند که بتوانند بر دو نیروی اصطکاک هوا و نیروی شناوری (ارشمیدسی) غلبه کرده و فرو بریزند.
۴. پایین بودن دمای لایه هوایِ زیر ابر به‌قدری که باعث تبخیر میان‌راهی (Interception evaporation) نشده و قطرات به زمین برسند.
باروری ابرها صرفاً پاشیدن هستهٔ تراکم به داخل ابر است. بدین معنی که باید تمام شرایط دیگر برای بارش مهیا باشند و عدم بارش فقط به‌خاطر عدم وجود هسته‌های تراکم باشد.
هسته‌های تراکم، عبارت از کانی‌ها و گردوغبارهای معلق در داخل جوّ است که همه می‌دانیم چیزی که در کشور ما زیاد است گردوغبار است. به همین دلیل، بسیار بعید است ابرهایی که برروی کشور ما قرار می‌گیرند نباریدنشان به‌خاطر نبودن هستهٔ تراکم باشد.
اما گویا بودجه‌ای که در بی‌آبیِ شدیدِ کشور به این کار تخصیص یافته، چنان وسوسه‌انگیز بوده که مخالفین را به این نتیجه رسانده باروری ابرها اگر برای مردم آب نداشته باشد، برای آنها نان خواهد داشت.
گویند مقنی‌ای مشغول کندن چاهی بود.
رندی او را گفت: «این چاه که می‌کنی بعید است در آن آبی باشد.»
مقنی گفت: «هیچ مگوی که اگر آب در آن نیست، نان برای من هست!»