آشفتگی و عصبانیت به نفسه چیز بدی نیست. این حالت روانی آنقدر مفید است که می‌تواند در زمان‌هایی که خطری تهدیدمان می‌کند، از آسیب دیدن یا حتی مرگ نجات‌مان بدهد. خشم اگر به موقع و درست اتفاق بیفتد خیلی هم کمک‌کننده است. اما یک فرد گاهی به دلیل مشکلات پی در پی و شرایط سخت زندگی، یا به دنبال بعضی از اختلالات روحی و روانی، تبدیل می‌شود به آدمی که همیشه عصبانی است و دنبال بهانه می‌گردد تا گوش آدم‌ها را کف دست‌شان بگذارد. او بعضی وقت‌ها بی‌دلیل عصبانی می‌شود و آنقدر رفتارهای ناراحت‌کننده‌ای از خودش نشان می‌دهد که همه فراری می‌شوند.اما چگونه خشم خود را کنترل کنیم؟ چه راه‌هایی برای مدیریت عصبانیت وجود دارد و چه طور می‌توانیم این بمب در حال انفجار را هر چه سریع‌تر خاموش کنیم؟
راهکارهای کنترل خشم و عصبانیت
نفس عمیق، قدم زدن و نوشیدن آب سرد سه اقدام فوری و موثر
در هنگام عصبانیت قبل از هر اقدامی چند نفس عمیق بکشید، کمی راه بروید و مقداری آب سرد بنوشید. اجازه دهید کمی آتش خشمتان فروکش کند.
۱-مکث کنید
بحث را همین جا نگه دارید، کمی مکث کنید و چشم‌های‌تان را ببندید. چند نفس عمیق بکشید و به حرفی که می‌خواهید بزنید فکر کنید. حرف شما چه قدر قرار است کمک‌کننده باشد؟ چه قدر می‌تواند وضعیت را از آشفتگی خارج کند؟ اصلا نیازی هست که شرایط به حالت مسالمت‌آمیز برگردد یا نه؟ چه قدر رابطه با طرف مقابل‌تان اهمیت دارد؟ چند لحظه مکث کرده و به این سوالات فکر کنید. اصلا تا هر چند شماره‌ای که لازم است بشمرید. قرار نیست خشمتان را قورت بدهید و هیچ چیزی نگویید، اما با کمی صبر و تفکر، به خودتان کمک می‌کنید تا حرفی که می‌زنید در حالتی کاملا منطقی و عاقلانه باشد و کمترین آسیب را به وجود بیاورد.
۲-از جایی که هستید خارج شوید
یکی از راهکارهای کنترل خشم و عصبانیت این است که از جایی که هستید خارج شوید. مثلا اگر در خانه یا محل کارتان هستید و شرایط خاصی شما را عصبانی کرده است، برای مدتی آن‌جا را ترک کنید. بروید توی بالکن بنشینید و با خودتان تنها باشید، بروید در اتاق و در را ببندید، از خانه بزنید بیرون و شروع کنید به قدم زدن. حتی اگر هیچکدام از این کارها هم نتوانستید انجام بدهید، می‌توانید فقط حالتی که دارید عوض کنید؛ مثلا اگر ایستاده‌اید بنشینید یا اگر نشسته‌اید بلند شوید و بایستید. مهم این است تلاش کنید خودتان را از وضعیتی که بدن و ذهن‌تان را دچار فشردگی کرده خارج کنید.
۳-یک کلمه مناسب و آرامش بخش را تکرار کنید
کلمه یا عبارتی را پیدا کنید که به هنگام عصبانیت شما را آرام می‌کند. هنگامیکه عصبانی می‌شوید آن کلمه یا جمله را چندبار در ذهن خود تکرار کنید. جمله‌هایی مانند: آرام باش، تو صبور هستی، صبر داشته باش، زود عصبانی نشو و … می‌توانند در کاهش عصبانیت شما موثر باشند.
۴-دوش بگیرید
دوش گرفتن یکی دیگر از راه های کنترل خشم است. با دوش گرفتن هم می‌توانید برای لحظاتی تنهایی و دوری را تجربه کنید و هم به ذهن و جسم‌تان کمک می‌کنید که از حالت فشار خارج شده و کم‌کم آرام بشوند. اگر بتوانید حرارت آب را کم کرده و دوش آب خنک بگیرید که قطعا حس و حالی که تجربه می‌کنید دلچسب‌تر و آرامبخش‌تر خواهد بود.
۵-سعی کنید کمتر حرف بزنید و بیشتر گوش دهید
هنگامیکه در مشاجره عصبانی هستید، به سرعت نتیجه گیری می‌کنید و کلمات نامناسب و خشمگینی را بیان می‌کنید. این کار بیشتر از آنکه مفید باشد، به ضرر شما خواهد بود. سکوت کردن و گوش دادن به صحبت‌های طرف مقابل می‌تواند به کاهش خشم شما کمک کند و به شما زمان می‌دهد تا افکار خود را جمع آوری کنید.
۶-به نشانه‌های خشم خود دقت کنید
در این حالت لازم است که برای لحظاتی خودتان را از خودتان بیرون کشیده و به حالت‌هایی که دارید تجربه می‌کنید دقیق شوید. به این که چه اعضایی از بدن‌تان دارند تغییر می‌کنند، به ضربان قلب‌تان، سردی و گرمی دست و پا یا بدن‌تان، به عرقی که روی پیشانی‌تان نشسته، به دردهایی که دارید حس می‌کنید و … دقت کنید. خودتان را از بیرون ببینید و اگر این حالت‌ها در مسیر شدید شدن هستند، پیشگیری کنید و اقدامات لازم را برای آرام کردن خودتان انجام بدهید.
۷-یک قلم و کاغذ پیدا کنید
یکی از راه های کنترل خشم استفاده از قلم و کاغذ است. اول از وضعیت و فردی که شما را عصبانی کرده است فاصله بگیرید. یک جای خلوت پیدا کنید و در یک دفتر یا کاغذ یا حتی در دفترچه یادداشت تلفن همراه‌تان درباره‌ی تمام حس و حال‌هایی که دارید تجربه می‌کنید، اتفاقی که افتاده، حرف‌ها و رفتارهای طرف مقابل‌تان بنویسید. بعد شروع کنید به نوشتن حرف‌ها و حتی ناسزاهایی که دل‌تان می‌خواهد نثار او کنید، همه‌شان را بنویسید، حتی آن‌هایی که واقعا زشت و بی‌ادبانه هستند. تا می‌توانید خشمتان را روی کاغذ خالی کنید، خودکار یا مداد را آن قدر محکم فشار بدهید که پاره شود و وقتی خیال‌تان راحت شد که همه چیز را گفته‌اید و آن فرد را روی کاغذتان حسابی شسته‌اید و گذاشته‌اید کنار، شروع کنید به پاره پوره و ریز ریز کردن کاغذ. بعد هم روانه‌ی سطل زباله‌اش کنید.
این کار هم به تخلیه‌ی خشم و آرام شدن‌تان کمک می‌کند و هم این فرصت را به شما می‌دهد که جلوی رفتارهای جبران‌ناپذیر را بگیرید.
۸-از یک نفر کمک بگیرید
اگر اوضاع خیلی قاراشمیش است و دعوا و اختلافی موجب عصبانیت شما شده است، می‌توانید از یک مشاور، بزرگ‌تر یا ریش‌سفید که بیرون ماجرا قرار دارد و می‌تواند بی‌طرفانه و منطقی اختلاف را حل کند کمک بگیرید. او می‌تواند حالت مسموم و ناراحت‌کننده‌ای که به وجود آمده است از بین ببرد و شما را در کنترل خشم و عصبانیت تان کمک کند.
۹-خودتان را جای طرف مقابل بگذارید
گاهی بهتر است که خودمان را جای فردی بگذاریم که ما را عصبانی کرده است. شرایط را از زاویه‌ی نگاه او ببینیم و فکر کنیم که اگر ما جای او بودیم چه کار می‌کردیم. با این روش می‌توانیم بفهمیم که آیا خشم ما به جا بوده است یا نه و در نهایت جلوی قضاوت‌های اشتباه و آسیب‌های بیشتر را بگیریم.
۱۰- همه این حرف‌ها را کنار بگذارید
در آخر اگر هیچکدام از راهکارهای کنترل خشم و عصبانیت جواب نداد و به این نتیجه رسیدید که شرایط آنقدر غیر منصفانه و آزاردهنده است که کاملا حق دارید عصبانی بشوید و طرف مقابل‌تان را گوشمالی بدهید، ما هم حرفی نداریم! هر کاری که فکر می‌کنید درست است انجام بدهید، فقط رفتار خطرناکی نکنید و همه چیز را با یک گوشمالی دادن کوتاه و کم‌آسیب تمام کنید.
نظرات