آشنایی با شرایط نگهداری و تکثیر گیاه آپارتمانی کوردیلین

کوردیلین با نام علمی (Cordyline terminalis) از گیاهان آپارتمانی همیشه سبز، بومی جنوب شرقی آسیا با برگ‌های نیزه‌ای تیز به رنگ سبز تیره دارای حاشیه قرمز و ارغوانی است و از لحاظ ظاهری شباهت زیادی به گیاه دراسنا دارد. در گیاه بالغ کوردیلین معمولاً برگ‌ها در قسمت بالای گیاه وجود دارند و در گیاهان جوان برگ‌ها در طول ساقه نیز مشاهده می‌شوند. این گیاه به روش کاشت بذر، کاشت پاجوش و قلمه زدن ساقه تکثیر شده و جزو گیاهان آپارتمانی حساس و پرتوقع طبقه‌بندی می‌شود.

شرایط محیطی مناسب برای نگهداری کوردیلین:

۱-رطوبت 

گیاه کردلین به طور کلی به رطوبت بالا نیازمند است پس بهتر است هر روز غبار پاشی انجام گیرد یا یک ظرف آب به منظور تامین رطوبت در کنار گلدان آن قرار داده شود. در بعضی مناطق به دلیل خشکی بیش از حد هوا و اتمسفر، نگهداری این گیاه زیبا در خانه مشکل می‌شود اما با استفاده از راههای تامین رطوبت برای گیاهان، مانند ایجاد جزیره، قرار دادن آب در کنار گلدان و غبار پاشی می‌توان به راحتی نیاز های رطوبتی گیاه را برطرف کرد. به طور کلی خاک همیشه مرطوب و رطوبت نسبی ۷۰ تا ۹۰ درصد برای این گیاه لازم است.

۲-خاک مناسب 

بهترین خاک برای پرورش کوردیلین خاک سبک با زهکشی و حاصلخیزی بالاست. ترکیبی از خاک پیت ماس و شن و یا ترکیبی از کوکوپیت و خاک پرلیت برای کاشت و پرورش آن توصیه می‌شود.

۳-کود دهی 

جهت رشد بهتر گیاه کردلین میتوانید از کود و تقویت کننده مخصوص گیاهان آپارتمانی استفاده کنید. بهتر است کوددهی در فصول رشد گیاه کردلین یعنی از اردیبهشت تا آبان و هر ۲ هفته یکبار صورت گیرد.

۴-آبیاری 

برای آبیاری اجازه دهید رویه خاک مابین دوبار آبیاری کاملا خشک شود. اما در فصل های گرم تر فواصل بین دو آبیاری را کمتر کنید و هر چه محیط گرم تر باشد مقدار آب بیشتری باید به گیاه بدهید.

این گیاه همچنین به کلر موجود در آب حساس است و باید قبل از آبیاری آب را به مدت ۲۴ ساعت در محل ثابتی نگه داری کنید تا کلر موجود در آب، سبب سوختن برگهای کردلین نشود و گیاه سالم تر و سرحال تری داشته باشید.

۵-دمای مناسب برای نگهداری گیاه کوردیلین

مناسب‌ترین درجه حرارت برای نگهداری و پرورش کوردیلین، دمای ۱۸ تا ۲۱ درجه سانتیگراد است. کوردیلین به سرمای هوا بسیار حساس است و در دما‌های کمتر از ۱۳ درجه سانتیگراد آسیب می‌بیند. همچنین دمای بیشتر از ۲۴ درجه نیز باعث آسیب به گیاه خواهد شد و بهتر است در هوای گرم با افزایش دفعات آبیاری و غبارپاشی، از آن در برابر گرمای بیش از حد هوا حمایت کنید.

۶-نور مناسب

به طورکلی بیشتر گیاهان آپارتمانی با برگ‌های رنگی، به نور بیشتری نسبت به گیاهان آپارتمانی با برگ‌های سبز نیاز دارند. گیاه کوردیلین نیز برای رشد مناسب نیاز به نور کافی و غیر مستقیم خورشید دارد. پشت پنجره‌های آفتابگیر بهترین مکان برای نگهداری از این گیاه است.
توجه داشته باشید؛ تابش مستقیم نور خورشید در روز‌های گرم تابستان باعث سوختگی برگ‌ها می‌شود، ولی در فصل‌های بهار، پاییز و زمستان تابش نور مستقیم خورشید روزانه ۲ تا ۳ ساعت در خوش رنگ‌تر شدن و تثیبت رنگ قرمز برگ‌ها موثر خواهد بود.

۷-زمان تعویض گلدان

توصیه متخصصان گل و گیاه تعویض هر دو سال یکبار گلدان این گیاه است. با این وجود قبل از تعویض گلدان بهتر است آن را بررسی کنید و اگر ریشه‌های گیاه از کف گلدان بیرون زده‌اند اقدام به تعویض گلدان کنید.

۸-آفات و بیماری‌ها

کنه تار عنکبوتی، شپشک آرد آلود، تریپس و آفت بلایت، از مهمترین آفات و بیماری‌هایی است که این گیاه را تهدید می‌کند. همچنین کوردیلین از گیاهان حساس است و نوسانات شرایط نگهداری گیاه می‌تواند باعث زرد شدن، ریزش برگ‌ها و … شود.

۹-تمیز کردن برگ ها 

شما می‌توانید جهت تمیز کردن برگ ها، از آب بدون کلر و اسفنج استفاده کنید و در صورت لزوم در ماه یکبار ، از براق کننده های شیمیایی استفاده کنید. بهتر است قبل از استفاده از براق کننده های شیمیایی یا گیاهی، از محلول رقیق شیر و آب استفاده کنید و با اسپری کردن برروی برگ ها و پاک کردن با دستمال نرم، علاوه بر استفاده از مزایای مفید شیر برای گیاهان، از خاصیت پاک کنندگی آن نیز استفاده کنید.

۱۰-هرس 

چنانچه گیاه شما برگهای زیرین خود را از دست داده و ساقه لخت شده است، می‌توانید آن را هرس کنید. برای این کار گیاه را از بالای محلی که برگ ها ریخته اند، قطع کرده و برای جلوگیری از ورود عوامل بیماری زا به محل قطع شده محلول قارچ کش اسپری کنید، پس از چند هفته جوانه های جدید ظاهر شده  و شروع به رشد می‌کنند.

۱۱-نحوه تکثیر گیاه کوردیلین

کوردیلین به روش کاشت بذر، قلمه زدن ساقه و کاشت پاجوش تکثیر می‌شود. قلمه زدن کوردیلین مهمترین شیوه تکثیر آن است که مراحل آن عبارتند از:
از ساقه گیاه سالم، قوی و بدون آفت قلمه‌ای به طول ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر از زیر گره (ناحیه رویش برگ) جدا کنید. برگ‌های روی ساقه را برای افزایش قدرت ریشه‌زایی گیاه جدا کنید و تنها یکی دو برگ باقی بگذارید.
قلمه جدا شده را در گلدانی حاوی ماسه نرم یا کمپوست بذر و قلمه بکارید. گلدان را در محل گرم (دمای ۲۱ درجه) و مرطوب دور از تابش مستقیم نور خورشید نگهداری کنید.
تا زمان ریشه‌دار شدن قلمه‌ها، سطح بستر کاشت را به اندازه کافی مرطوب کنید، ولی دقت داشته باشید بیش از اندازه آبیاری صورت نگیرد. همچنین توصیه می‌کنیم، قلمه‌ها را با کیسه پلاستیکی شفاف بپوشانید تا شرایط گلخانه‌ای برای رشد قلمه‌ها فراهم شود.
همچنین در زمان کاشت قلمه، قلمه‌ها را نسبتا عمیق بکارید تا در آینده گیاهی با ساقه قوی‌تر داشته باشید، ولی این نکته را مد نظر قرار دهید که هنگام کاشت قلمه، حتما حداقل یکی از جوانه‌ها بیرون از سطح خاک باشد. بعد از گذشت چند هفته قلمه‌ها ریشه‌دار شده و آماده انتقال به گلدان اصلی هستند.

۱۲-کاشت پاجوش یا ریزوم

در اواخر زمستان یا اوایل فصل بهار می‌توان با کاشت پاجوش‌های گیاه اقدام به تکثیر کوردیلین کرد. برای جدا کردن پاجوش‌ها، گیاه را به آرامی و با زدن چند ضربه ملایم از گلدان درآورید و با چاقوی تیز که قبلا ضدعفونی کرده‌اید، پاجوش‌ها را از گیاه مادری جدا و در گلدانی جدید حاوی بستر کاشت مناسب بکارید.