کدام کشورهای اتحادیه اروپا ویزای طلایی می‌دهند و چه شرایطی دارند؟

ویزای طلایی این فرصت را برای افراد ثروتمند فراهم می‌کند تا در واقع حق اقامت را «خریداری» کنند؛ گاهی اوقات حتی بدون اینکه مجبور به زندگی در آن کشور باشند.

تمایل مردم اروپا به صدور چنین ویزایی رو به افزایش است بویژه آنکه شهروندان بسیاری از کشورهای اروپایی مایل نیستند به تصمیماتی مانند برکسیت روی بیاورند که باعث می‌شود حقوق و امتیازاتشان در سطح این قاره محدود شود.

با این وجود شمار دولت‌های اروپایی که اقدام به صدور چنین ویزایی می‌کنند رو به کاهش است.

هلند نیز همین روند را دنبال کرد و در ژانویه ۲۰۲۴ میلادی به طرح صدور ویزای طلایی پایان داد.

اسپانیا نیز امسال برای کسانی که در املاک و مستغلات سرمایه‌گذاری می‌کنند، مقررات سختی وضع کرده و در همین راستا صدور ویزای طلایی را لغو کرده است.

اما ویزای طلایی چیست و چرا اتحادیه اروپا بر نگرانی‌های امنیتی ناشی از صدور این ویزاها تاکید دارد؟

دریافت حق اقامت از طریق سرمایه‌گذاری که تحت عنوان «ویزای طلایی» شناخته می‌شود، به مردم این شانس را می‌دهد که با خرید خانه یا سرمایه‌گذاری یا کمک مالی کلان، مجوز اقامت در یک کشور را دریافت کنند.

برای دریافت این ویزا، هر متقاضی باید دست‌کم ۱۸ سال سن داشته باشد، سابقه کیفری نداشته باشد و پول کافی برای سرمایه‌گذاری مورد نیاز را نیز داشته باشد.

البته در کنار صدور این نوع از ویزا، پاسپورت طلایی نیز وجود دارد که به خارجی‌ها اجازه می‌دهد از طریق سرمایه‌گذاری، به جای حق اقامت حتی امتیازی بالاتر یعنی تابعیت یک کشور را به دست آورند.

اما از نظر کشورهای اتحادیه اروپا، صدور چنین ویزاهایی به معنای دسترسی به بسیاری از مزایای اقامت در این بلوک، از جمله رفت و آمد آزاد بین کشورها است.

چرا اتحادیه اروپا مخالف صدور روادید و پاسپورت طلایی است؟

کمیسیون اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۲ میلادی از دولت‌های عضو این اتحادیه خواست تا فروش شهروندی به سرمایه‌گذاران را متوقف کنند. این درخواست درواقع پیامی به کشورهای عضو، برای متوقف کردن یک صنعت پررونق چند میلیارد یورویی بود.

اتحادیه اروپا نگران این موضوع بود که در پی وقوع جنگ در اوکراین، چنین طرح‌هایی باعث ایجاد خطرات امنیتی برای این بلوک شود.

بروکسل همچنین از کشورها خواست تا بررسی کنند آیا افرادی که به دلیل جنگ اوکراین تحریم شده‌اند، پاسپورت طلایی یا ویزای کشورهای عضو را دارند یا خیر.

حتی پیش از آن نیز اتحادیه اروپا بارها تاکید کرده بود که اجرای چنین طرح‌هایی، خطری برای امنیت، شفافیت و ارزش‌هایی است که زیربنای پروژه اتحادیه اروپا محسوب می‌شوند.

برهمین اساس در اکتبر ۲۰۲۲ میلادی کمیسیون اروپا از آلبانی خواست تا از توسعه طرح اعطای شهروندی به سرمایه‌گذاران و صدور گذرنامه‌های طلایی خودداری کند و هشدار داد که چنین طرحی نه‌تنها خطرات امنیتی را افزایش می‌دهد بلکه به نوعی مروج پولشویی، فرار مالیاتی، تامین مالی تروریسم و فساد است و احتمال نفوذ سازمان‌های فعال در جرایم سازمان یافته به داخل این اتحادیه را نیز افزایش خواهد داشت و با هنجارهای اتحادیه اروپا ناسازگار است.

آلبانی از آن زمان برنامه‌های خود برای صدور ویزای طلایی به حالت تعلیق درآورده است.

کمیسیون اتحادیه اروپا در اکتبر ۲۰۲۲ میلادی بار دیگر به دلیل خطرات امنیتی صدور گذرنامه‌های طلایی، خواستار لغو توافق اعطای معافیت به دارندگان ویزای «وانواتو» شد. زیرا آن دسته از اتباع کشورهای خارج از این اتحادیه که دارای پاسپورت «واناتوا» بودند نیز می‌توانستند بدون ویزا به کشورهای منطقه شنگن وارد شوند و به این ترتیب تهدیداتی از خارج اروپا و از دیگر نقاط جهان متوجه اتحادیه اروپا می‌شد.

چه کشورهای دیگری طرح ویزای طلایی را لغو کردند؟

دولت بریتانیا نیز در فوریه ۲۰۲۲ میلادی طرح صدور ویزای طلایی را که به خارجی‌های ثروتمند اجازه می‌داد در ازای آوردن بخشی از ثروت خود در این کشور ساکن شوند، لغو کرد.

تصمیم برای پایان دادن به این طرح، در واقع اقدامی برای جلوگیری از انتقال پول‌های کثیف از روسیه به بریتانیا بود.

ایرلند نیز در فوریه ۲۰۲۳ میلادی طرح ویزای طلایی خود را که در ازای یک کمک مالی ۵۰۰ هزار یورویی یا سرمایه‌گذاری سالانه ۱ میلیون یورویی، حق اقامت سه ساله در این کشور را واگذار می‌کرد، حذف کرد.

ایرلند پیش از آن در مارس ۲۰۲۲ و در واکنش به حمله روسیه به اوکراین، اجرای این طرح را برای شهروندان روسیه به حالت تعلیق درآورده بود.

کدام کشورهای اتحادیه اروپا هنوز ویزای طلایی می‌دهند و چه شرایطی دارند؟

در حال حاضر در اتحادیه اروپا تنها چند کشور وجود دارد که هنوز پاسپورت طلایی را ارائه می‌دهند.

یکی از این کشورها مالت است. در این کشور، حداقل مبلغ سرمایه‌گذاری برای دریافت چنین ویزایی ۶۹۰ هزار یورو است و در قبال آن یک اقامت ۱۲ تا ۳۶ ماهه اعطا می‌شود.

آیا اسپانیا هنوز ویزای طلایی صادر می‌کند؟

اسپانیا طرح اعطای اقامت در قبال سرمایه‌گذاری را در سال ۲۰۱۳ راه اندازی کرد. این طرح به افراد ثروتمند خارج از اتحادیه اروپا اجازه می داد با سرمایه‌گذاری دست‌کم ۵۰۰ هزار یورو در املاک و مستغلات یا انواع خاصی از تجارت، مجوز اقامت در این کشور را دریافت کنند.

با این حال روز دوشنبه ۸ آوریل دولت اسپانیا اعلام کرد که قصد دارد با هدف کاهش فشار بر بازار مسکن، اعطای اقامت از طریق سرمایه‌گذاری در املاک را لغو کند زیرا پرونده‌های ۹۴ درصد متقاضیان دریافت این نوع از ویزا، مربوط به کسانی بود که به بازار مسکن اسپانیا هجوم آورده بودند.

پدرو سانچز، نخست‌وزیر سوسیالیست همچنین اعلام کرد که اصلاحاتی که در این روند انجام می‌شود، بخشی از تلاش‌های دولت ائتلافی او برای تبدیل مسکن به یک «حق» و نه یک «تجارت سوداگرانه» است.

دولت اسپانیا می‌گوید از زمان اجرای طرح صدور ویزای طلایی در سال ۲۰۱۳ میلادی توسط دولت دست‌راستی وقت، حدود ۱۰ هزار ویزا از این مسیر به سرمایه‌گذاران خارجی داده شده است.

این ویزا را همچنین می‌توان با انجام دیگر فعالیت‌های اقتصادی از جمله راه اندازی انواع خاصی از تجارت در اسپانیا، داشتن سهام شرکت یا سپرده‌های بانکی با حداقل ارزش ۱ میلیون یورو در موسسات مالی اسپانیا، یا سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه دولتی (حداقل ۲ میلیون یورو) به دست آورد.

طرح ویزای طلایی مجارستان

اما برخلاف سیاست بسیاری از کشورهای عضو این اتحادیه، مجارستان که پیش از این صدور ویزای طلایی را در سال ۲۰۱۷ متوقف کرده بود، اعلام کرد که قصد دارد دوباره این طرح را از اول ژوئیه ۲۰۲۴ میلادی به اجرا بگذارد.

بر اساس طرح دولت که «برنامه سرمایه گذار مهمان» (GIP) نامیده می‌شود، سه راه برای دریافت حق اقامت در این کشور وجود دارد که عبارتند از سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات (حداقل ۲۵۰ هزار یورو)، خرید ملک مسکونی (حداقل ۵۰۰ هزار یورو) یا اهدای حداقل ۱ میلیون یورو به یک موسسه آموزش عالی در این کشور.

این ویزا برای همسر و فرزندان تحت تکفل متقاضی نیز صادر می‌شود و امکان سفر بدون ویزا در اتحادیه اروپا را فراهم می‌کند.

طرح ویزای طلایی ایتالیا

ایتالیا یکی دیگر از مقاصد محبوب برای کسانی است که به دنبال اخذ حق اقامت از طریق سرمایه‌گذاری هستند.

در این کشور اعطای ویزای طلایی از سال ۲۰۱۷ میلادی آغاز شده که به خارجی‌ها اجازه اقامت به مدت دو سال را در ازای سرمایه‌گذاری در ایتالیا می‌دهد.

حداقل رقم سرمایه‌گذاری نیز ۵۰۰ هزار یورو است و دارندگان این ویزاها می‌توانند خانواده خود را نیز در پرونده درخواست ویزا لحاظ کنند و از رژیم مالیاتی ویژه‌ای بهره ببرند.

افرادی که از این طرح استفاده می‌کنند، می‌توانند به مدت ۱۰ سال در ایتالیا زندگی کنند و امکان دریافت شهروندی ایتالیا در بلندمدت را نیز دارند.

طرح ویزای طلایی یونان

یونان یکی از سریع‌ترین روندها برای اعطای ویزای طلایی برای اخذ اقامت را به اجرا گذاشته است و خارجی‌های واجد شرایط می‌توانند ظرف ۶۰ روز پس از درخواست، مجوز اقامت دریافت کنند.

این کشور همچنین یکی از پایین‌ترین رقم‌ها را برای سرمایه‌گذاری اعلام کرده بود که تنها ۲۵۰ هزار یورو بود؛ این رقم اخیرا به ۵۰۰ هزار یورو افزایش یافت.

البته مقررات جدیدی که در موضوع افزایش نرخ سرمایه‌گذاری وضع شده تنها در سرزمین اصلی آتن، تسالونیکی و جزایر میکونوس و سانتورینی لازم اجرا است و حداقل نرخ سرمایه‌گذاری در دیگر مناطق همچنان ۲۵۰ هزار یورو است.

دارندگان ویزای طلایی برای حفظ ویزای خود نیازی به اقامت در یونان ندارند.

این کشور تا پایان سال ۲۰۲۱ میلادی توانست ۹۵۰۰ درخواست برای اقامت از این مسیر دریافت کند که یکی از بالاترین نرخ‌های سرمایه‌گذاری با این روش در اتحادیه اروپا محسوب می‌شود.