محسن آزمایش فکرش را نمی کرد این بلا سر کارخانه اش بیاید

به گزارش اول فارس ، محسن آزمایش ، کارآفرین بزرگ ایرانی که نام خانودگی وی در ابتدا «اشتهاردیان» بود، در سال ۱۳۰۴ درتهران در خانواده‌ای روحانی و مذهبی دیده به جهان گشود. به دلیل وضعیت نامناسب مالی خانواده و فوت پدرش، آزمایش مجبور شد در نوجوانی ترک تحصیل کند و مدرسه را در کلاس چهارم ابتدایی ترک کرد. محسن از ۱۱ سالگی برای تأمین خانواده اش در کارگاه آهنگری مشغول به شاگردی و کارگری شد.
دستمزد وی یک تومان در هفته بود. او پس از دو بار تغییر محل کار و هفت سال تجربه شاگردی، عاقبت با ۱۴۰ تومان پس‌انداز، در سال ۱۳۱۸ مغازه کوچکی در خیابان عین الدوله باز کرد و به در و پنجره‌سازی پرداخت. آزمایش سعی در نوآوری داشت و همواره رویاهای بزرگ، او را به پیش فرامی‌خواندند. وی در مناقصه‌های شهرداری تهران در رابطه با لوله‌کشی آب شرکت کرده و چندین کار بزرگ را دریافت و به پایان رساند. او از اواسط دهه ۳۰ در شرق تهران در کارگاهی به ساختن صندلی، مبل و آبکاری فلزات پرداخت.
این کارگاه در سال ۱۳۳۶ در یک آتش‌سوزی، که آزمایش آن را «عمدی» توصیف می‌کرد نابود شد. پس از این ماجرا او در تهران‌نو به تاریخ ۱۶ اسفند ۱۳۳۷کارخانه صنعتی آزمایش را بنیان نهاد و تا سال ۱۳۵۸ مدیریت آن را در اختیار داشت.سرمایه شرکتی که آزمایش به ثبت رسانده بود، ۳۰ میلیون ریال بود.

در سال ۱۳۵۸ کارخانه‌های آزمایش مشمول بند د قانون حفاظت صنایع ایران شدند و آزمایش آزمایش یک سال پس از ملی شدن (مصادره) دارایی‌هایش، مجبور به مهاجرت به سوئیس شد.

بعدها سهام کارخانجات معظم آزمایش به سازمان خصوصی‌سازی و صندوق بازنشستگی واگذار شد.

آزمایش در سالهای پایانی عمر به سختی زندگی می‌کرد. به دلیل مشکلات مالی زیاد، شرایط و روابط خانوادگی وی به شدت تحت تاثیر قرار گرفت. آزمایش در سال ۱۳۶۶ از همسرش نیز جدا شد و در سالهای پایانی عمر به تنهایی و سختی زندگی خود را می‌گذرانید. وی سرانجام در سال ۱۳۷۱ در شهر رباط مراکش در سن ۶۷ سالگی درگذشت و در همان‌جا به خاک سپرده شد.

خبرگزاری فارس در ارتباط با سرنوشت کارخانه آزمایش مرودشت نوشت: در حالی که ۱۵ سال از رکود یک برند سرشناس و نوستالژی که حداقل یک محصولش در خانه هر ایرانی پیدا می‌شد، می‌گذرد؛ آزمایش در انتظار یک سرمایه‌گذار جدید است تا شاید با محصولی دیگر دوباره برای ورود به بازار نفسی تازه کند!

برند آزمایش در دهه ۱۳۴۰ با سرمایه اولیه ۳۰ میلیون ریال به ثبت رسید و در مدت کمی با رشد و توسعه کار، به ۲۰۰ میلیون ریال افزایش یافت.

محسن آزمایش، انواع یخچال، کولر، آب‌ گرم‌کن، تخت‌خواب فلزی، بخاری و اجاق گاز را در مدار تولید قرار داد و زیربنای کارخانه از ۲ هزار متر در سال‌های آغازین، به ۷۳ هزار متر در اواسط سال‌های ۵۰ رسید.

فعالیت‌های تولیدی شرکت تا اوایل سال ۱۳۸۰ تا حدی رونق داشت که کالاهای جدیدی مانند یخچال ساید بای ساید و فریزر بدون برفک هم به محصولات شرکت اضافه شدند.اما کم کم روزهای فرود نیز از راه رسید و در دهه ۸۰ مجموعه آزمایش از طریق بورس به بخش خصوصی واگذار شد، در آن زمان زیان انباشته شرکت حدود ۱۲٫۵ میلیارد تومان بود. همچنین قیمت هر سهم از شرکت ۱۶۰ تومان بود که ارزش کل شرکت را برابر ۳۵ میلیارد تومان نشان می‌داد.

در سال ۱۳۸۸ به دلیل بدهی‌های فراوان تعداد کارکنان واحد مرودشت آزمایش، از ۱۴۰۰ نفر به ۱۶۰ نفر کاهش یافت و کارخانه به حالت نیمه تعطیل درآمد و پس از مدتی به دلیل سوء‌مدیریت کاملا تعطیل شد.

تعطیلی آزمایش شوک بزرگی به بازار لوازم خانگی ایران وارد کرد و رفته رفته سکوتی وهم‌آلود در سالن های تولید این واحد صنعتی در مرودشت حاکم شد تا جایی که در دهه ۹۰ انتشار خبر نگهداری پیاز و تبدیل این کارخانه به انباری برای احتکار پیاز همه را غافلگیر کرد.

دولت سیزدهم که دولت رستاخیز واحدهای تولیدی مرده بود، کورسوی امید را به دلها تاباند تا شاید در کالبد بی‌رمق آزمایش نیز همچون ارج و هپکو جان تازه‌ای دمیده شود.

کارخانه فعلا بلاتکلیف است

پیگیری‌های شهید جمهور این امید را در دل فارسی ها زنده کرد تا این واحد تولیدی هم به نقطه اوج خود بازگردد، چنانچه گام نخست برای احیاء کارخانه آزمایش مرودشت به دنبال بازدید و دستور رئیس‌جمهور شهید برداشته شد و با تولید آبگرمکن شکل گرفت؛ اقدامی که به گفته مسوولان قرار بود با راه‌اندازی خط تولید کولر آبی در پایان مردادماه ۱۴۰۰ تکمیل شود.سه سال از ماجرای مونتاژ آب‌گرم‌کن گذشت و روزهای پر فراز و نشیبی برای ازمایش سپری شد، هلدینگ پیام با وعده‌های چندین و چند باره از روزهای خوب سخن گفت اما به وعده‌های خود عمل نکرد و از گردونه خارج شد.

بحث مناقصه و مزایده بارها مطرح و لغو شد و حالا چشم امید فارسی‌ها به جذب سرمایه‌گذار تازه‌نفس است تا ببینند این واحد می‌تواند باز هم روی خوشی را ببیند؟!رئیس کل دادگستری استان فارس درباره آخرین وضعیت کارخانه آزمایش به خبرگزاری فارس گفت: در خصوص کارخانه آزمایش مطالبات بانک ملت حدود ۹۰ میلیارد تومان است.

حجت‌الاسلام موسوی با بیان اینکه آخرین مزایده اسفندماه سال قبل بود که لغو شد، افزود: جهت مزایده جدید با توجه به اتمام مهلت نظریه کارشناسان باید مجددا کارشناسی شود که هنوز بانک ملت پرداخت و پیگیری نکرده است.رئیس شورای عالی قضایی استان در ادامه اظهار داشت: چند مشتری هم جهت خرید کارخانه به استانداری مراجعه کرده‌اند که تا کنون توافقی حاصل نشده و فعلأ کارخانه بلاتکلیف مانده است.

موسوی در پایان گفت: در تلاش هستیم تا با مذاکره با برخی از سرمایه گذاران، پروژه های تولید برخی لوازم خانگی را دنبال کرده تا موجبات بازگشت کارخانه به چرخه تولید و اشتغال را فراهم نماییم.

راهکارهای مختلفی را برای احیای آزمایش دنبال می‌کنیم

در ادامه موضوع را از حسن شیخ‌نیا، معاون امور هماهنگی استانداری فارس پیگیری کردیم که وی با ابراز امیدواری نسبت به اینکه سال ۱۴۰۳ سال احیای آزمایش باشد، گفت: راهکارهای مختلفی را دنبال می‌کنیم به این امید که در سال جاری شرایط احیای ظرفیت های موجود در این واحد بزرگ و صاحب برند در استان فراهم گردد.

شیخ‌نیا  پیرامون آخرین وضعیت کارخانه آزمایش اظهار داشت: همزمان چند راهکار را دنبال می کنیم و امیدواریم یکی از راهکارها نتیجه دهد و امسال شاهد رونق دوباره این مجموعه بزرگ باشیم.

وی با بیان اینکه کارخانه آزمایش یک برند مشهور و بزرگ بوده و هست و پیدا کردن سرمایه‌گذار برای فعال کردن این مجموعه بزرگ‌ برای هر فعالیت تولیدی و اقتصادی کار آسانی نیست، گفت: چراکه هم موضوعات حقوقی و سهامداری مانع تعیین تکلیف این ظرفیت شده و هم نیاز به حجم بالای سرمایه گذاری که دارد.

معاون اقتصادی استانداری فارس گفت: در سال جاری با چند گروه سرمایه گذار مذاکره کرده ایم که از جمله آن شرکت سرمایه گذاری تامین اجتماعی (شستا) است که ۲ ماه قبل از کارخانه بازدید کرده و در حال ارزیابی سرمایه گذاری‌هستند، دومین گروه یک مجموعه خودروسازی مطرح است و در حال بررسی هستند تا ببینند می‌توانند طرح توسعه خود را در این کارخانه پیاده کنند یا خیر.

وی اضافه کرد: در کنار مجموعه‌های حقوقی، افراد حقیقی که تمایل به سرمایه‌گذاری در فارس داشتند هم از مجموعه بازدید داشته‌اند تا شرایط جایگزینی فعالیت تولیدی در زمینه تولید انرژی‌های نو و خورشیدی و یا تولید موتورسیکلت و خودرو برقی، تجهیزات پزشکی و دارو سازی و…در این مجموعه را داشته باشند.

شیخ‌نیا با اشاره به اینکه به نظر می رسد تولید صنایع خانگی با تکنولوژی و ماشین الات قدیمی دیگر جایگاه و بازار ندارد و تکنولوژی نوین و پیشرفته جایگزین این صنعت قدیمی با تولیدات مشترک و روزامد شده و بازار را به خود اختصاص داده است، اضافه کرد: در همین رابطه با یک گروه سرمایه گذار خارجی هم مذاکره و ملاقات داشته ایم و پیشنهاد شد تا مطالعه کنند، این گروه از کارخانه بازدید کردند و منتظر ارایه پیشنهاد هستیم.

وی افزود: امیدواریم با تلاش‌ها و رایزنی های صورت گرفته در سال پیش رو شاهد احیای این مجموعه در سالی که به‌نام “جهش تولید با مشارکت مردم” نام گذاری شده است باشیم.

آزمایش یک برند ۶۶ ساله است که ۱۵ سال از رکود آن می‌گذرد، دولت شهید رئیسی احیای واحدهای راکد را در دستور کار قرار داد و تلاش‌های بسیاری برای احیا و رونق در تولید به کار بست، شخص شهید رئیسی از کارخانه آزمایش مرودشت به صورت سرزده بازدید کرد و وضعیت این واحد را اسفناک خواند، از این رو مدیران ارشد استانی موظف به احیای آزمایش شدند.

گرچه طی سه سال گذشته اتفاق چشمگیری که نشان از دمیده شدن روح در کالبد بی‌جان این واحد تولیدی باشد رخ نداده اما امیدها باقی است تا دولت جدید هم ادامه دهنده این مسیر دست باشد و چشم از احیای واحدهای تولیدی برندارد تا مردم این دیار بار دیگر شاهد شکوفایی و رونق یکی از محبوب‌ترین برندهای کهنه و سرشناس باشند، واحدی که می‌تواند در زمینه اشتغال نیز بسیار نقش مهمی ایفا کند.

شما هم نظر بدهید