بالن معده در مقایسه با جراحی چاقی خطرات کمتری دارد و معمولا به کسانی توصیه می‌شود که با تغییر سبک زندگی موفق به کاهش وزن نشده‌اند. با ما تا انتهای این مقاله از دیجی‌کالا مگ همراه باشید تا درباره‌ی این ابزار پزشکی و نقش آن در درمان چاقی اطلاعات بیشتری کسب کنید.
عمل بالن معده چیست؟
بالن معده یک روش جدید و کم‌تهاجمی برای درمان چاقی است. بالن یک ایمپلنت پزشکی است که داخل معده‌ی شما قرار می‌گیرد تا گنجایش آن را برای مدت زمان محدودی کاهش دهد. برای انجام این کار به جراحی نیاز نیست. چرا که پزشک از آندوسکوپ (یک لوله‌ی بلند و باریک مجهز به دوربین) برای قرار دادن بالن در معده استفاده می‌کند.
چه کسانی به عمل بالن معده نیاز دارند؟
بالن معده برای همه‌ی کسانی که اضافه وزن دارند انتخاب مناسبی محسوب نمیشود. فرآیند غربالگری به پزشک کمک می‌کند که افراد واجد شرایط را شناسایی کند. اگر شرایط زیر در مورد شما صدق کند، می‌توانید از این روش برای درمان چاقی استفاده کنید:
- شاخص توده‌ی بدنی (BMI) شما بین ۳۰ تا ۴۰ است. البته گاهی‌اوقات ممکن است این روش به کسانی که BMI آن‌ها کمتر یا بیشتر است هم توصیه شود.
- نتوانسته‌اید با رژیم غذایی، اصلاح سبک زندگی و مصرف دارو وزن کم کنید.
- مایل به پیروی از سبک زندگی سالم، تغییر رفتار و پیگیری منظم پزشکی هستید.
- ترجیح می‌دهید به‌جای جراحی چاقی که آناتومی معده را تغییر می‌دهد از روش‌های کم‌تهاجمی استفاده کنید.
- در گذشته جراحی معده یا مری انجام نداده‌اید.
این روش برای چه کسانی مناسب نیست؟
در موارد زیر بالن معده برای درمان چاقی توصیه نمیشود:
- بیماری زخم معده
- فتق هیاتال
- اختلال لخته شدن خون
- بیماری کبدی
- اختلال مصرف مواد مخدر
- سابقه‌ی جراحی دستگاه گوارش در گذشته
نحوه‌ی کار بالن معده
وقتی چاق هستید، بدن شما به گونه‌ای تغییر می‌کند که باعث می‌شود کاهش وزن از طریق رژیم غذایی و ورزش دشوار شود. یکی از این تغییرات این است که حجم معده‌ی شما با گذشت زمان افزایش می‌یابد و غذای بیشتری را در خود نگه می‌دارد. درنتیجه، مدت زمان بیشتری طول می‌کشد تا احساس سیری کنید که این امر به پرخوری منجر می‌شود. به همین دلیل است که متخصصان سعی می‌کنند ظرفیت معده را با روش‌های مختلف از جمله قرار دادن بالن کاهش دهند.
بالن معده از راه‌های زیر به کاهش وزن کمک می‌کند:
- فضای معده را اشغال می‌کند و مقدار غذایی که می‌توانید بخورید را کاهش می‌دهد.
- سرعت تخلیه‌ی معده را کم می‌کند.
- سطح هورمون‌های کنترل‌کننده‌ی اشتها را تغییر می‌دهد.
چگونه برای قرار دادن بالن آماده شویم؟
قبل از تصمیم‌گیری برای عمل بالن معده باید با پزشک مشورت کنید و آزمایش‌های پزشکی ضروری را انجام دهید. پزشک مزایا و خطرات این روش را برایتان توضیح می‌دهد تا بتوانید یک تصمیم آگاهانه بگیرید. همچنین ممکن است استفاده از داروهای مسدودکننده‌ی اسید معده را برای جلوگیری از رفلاکس اسید در حین عمل و بعد از آن توصیه کند.
علاوه بر این، احتمالا به مشاوره با متخصص تغذیه نیاز دارید تا رژیم غذایی مناسب برای آماده‌سازی معده را دریافت کنید. معمولا از شما خواسته می‌شود چند روز از رژیم مایعات شفاف پیروی کنید. از شب قبل از عمل هم باید ناشتا باشید.
چگونه بالن در معده قرار می‌گیرد؟
امروزه بالن‌های جدیدی به‌شکل کپسول در دسترس است که باید آن‌ها را قورت دهید. با این حال، در بیشتر موارد، پزشک بالن خالی را با استفاده از آندوسکوپ داخل معده قرار می‌دهد. آندوسکوپ یک لوله‌ی بلند و انعطاف‌پذیر است که یک دوربین به آن متصل شده است. آندوسکوپ وارد دهان می‌شود و از طریق مری به معده می‌رسد. این کار معمولا با بی‌حسی موضعی یا بیهوشی سبک انجام می‌شود.
بعد از ورود بالن به محل مورد نظر، پزشک آن را با محلول نمکی پر می‌کند تا حجم معده را اشغال کند و فضای کمتری برای غذا و نوشیدنی باقی بگذارد. اکثر بالن‌ها با محلول نمکی استریل پر می‌شوند. با این حال، بالن‌هایی هم وجود دارند که از گاز برای پر کردن آن‌ها استفاده می‌شود. این بالن‌ها برای شما راحتی بیشتری فراهم می‌کنند، اما تاثیر کمتری روی کاهش وزن دارند. به همین دلیل، پزشکان آن‌ها را در شرایط خاص و فقط به بعضی از افراد توصیه می‌کنند.
بالن پرشده با مایع تقریبا یک‌سوم فضای معده را اشغال می‌کند. وزن مایع باعث می‌شود بالن به سمت پایین برود و سرعت تخلیه‌ی معده را از طریق دریچه‌ی پیلور (دریچه‌ی بین معده و روده‌ی کوچک) کاهش دهد.
مراقبت‌های بعد از بالن معده
عمل بالن معده ۲۰ تا ۳۰ دقیقه طول می‌کشد. پس از آن باید چند ساعت را در مرکز درمانی برای ریکاوری سپری کنید. در این مدت برای جلوگیری از درد و حالت تهوع، مایعات داخل وریدی (IV) و دارو مصرف خواهید کرد.
تیم پزشکی قبل از اینکه شما را مرخص کند، مطمئن می‌شود که بالن را به‌خوبی تحمل می‌کنید. همچنین دستورالعمل‌های غذایی خاصی را در اختیارتان قرار می‌دهد که باید در چند هفته‌ی آینده از آن‌ها پیروی کنید.
رژیم غذایی پس از بالن معده
قبل از اینکه رژیم غذایی معمول خود را از سر بگیرید، باید به معده فرصت دهید با بالن سازگار شود. شما ابتدا رژیم غذایی مایع را شروع می‌کنید و به‌تدریج به سوی غذاهای پوره‌شده، رژیم غذایی نرم و در نهایت رژیم غذایی عادی که توسط متخصص تغذیه طراحی شده است، پیش می‌روید.
چگونه بالن از معده خارج می‌شود؟
بالن تقریبا ۶ ماه در معده باقی می‌ماند و بعد از آن به کمک آندوسکوپ خارج می‌شود. برای این کار، پزشک بالن را سوراخ و محتویات آن را ساکشن می‌کند. سپس بالن خالی‌شده را از معده بیرون می‌کشد. پس از خروج بالن باید چند ماه دیگر با تیم پزشکی در ارتباط باشید تا بتوانید تغییرات طولانی‌مدت در سبک زندگی خود ایجاد کنید.
مزایای عمل بالن معده
بالن معده برخلاف بای‌پس معده، اسلیو معده و سایر روش‌های تهاجمی به جراحی یا بیهوشی عمومی نیاز ندارد. بنابراین برای کسانی که نمی‌خواهند یا نمی‌توانند جراحی چاقی انجام دهند گزینه‌ی مناسبی محسوب می‌شود.
بالن معده به درمان چاقی کمک می‌کند و خطر ابتلا به بیماری‌های مرتبط با آن را کاهش می‌دهد. از این بیماری‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بعضی از سرطان‌ها از جمله سرطان سینه، آندومتر رحم و پروستات
- بیماری قلبی و سکته‌ی مغزی
- فشار خون بالا
- کلسترول بالا
- بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) یا استئاتوهپاتیت غیرالکلی (NASH)
- آپنه‌ی خواب
- دیابت نوع ۲
معایب و عوارض عمل بالن معده
علائم خفیف گوارشی از رایج‌ترین عوارض بالن معده هستند. این علائم یک هفته یا بیشتر طول می‌کشند و با داروهای تجویزشده توسط پزشک کنترل می‌شوند. علائم گوارشی عبارتند از:
- درد موقت شکم
- گلودرد موقت
- حالت تهوع
- سوء هاضمه
- رفلاکس اسید (برگشت اسید معده به مری)
- یبوست
خطرات و عوارض جدی
عوارض جدی زیر نادر هستند، اما احتمال وقوع آن‌ها وجود دارد:
- مشکلات گوارشی مداوم: کمتر از ۳ درصد افراد علائم مداومی دارند که بیشتر از یک هفته ادامه می‌یابد و با دارو برطرف نمیشود. این افراد برای بررسی مشکل و تنظیم بالن یا خارج کردن آن به یک آندوسکوپی دیگر نیاز خواهند داشت.
- تورم بیش از حد: تقریبا ۲ درصد افراد مشکل تورم خودبه‌خودی بالن را تجربه می‌کنند. این عارضه با علائم گوارشی مداوم همراه است و به برداشتن زودهنگام بالن منجر می‌شود.
- خالی شدن بالن: اگر بالن پاره یا خالی شود، می‌تواند از معده به روده برود. احتمال بروز این عارضه حدود ۱/۵ درصد است. بالن‌های معده دارای دستگاه‌های ردیابی متفاوتی هستند تا در صورت وقوع این اتفاق به شما و تیم پزشکی‌تان هشدار دهند. بیشتر بالن‌هایی که به روده می‌روند بدون مشکل از آن عبور می‌کنند. اما ممکن است در روده گیر کنند و باعث انسداد آن شوند. در این شرایط برای خارج کردن بالن به درمان اورژانسی نیاز دارید.
- پانکراتیت حاد: گاهی‌اوقات بالن به پانکراس (لوزالمعده) که پشت معده قرار دارد، فشار وارد می‌کند و باعث التهاب آن می‌شود. پانکراتیت حاد اغلب دردناک است و در صورت شدید بودن می‌تواند جدی باشد. اگر پانکراتیت به وجود بالن مربوط باشد، باید آن را از معده خارج کنید.
- زخم گوارشی: بالن از سیلیکون نرم ساخته شده است تا باعث تحریک دیواره‌های معده نشود. با این حال، به‌دلیل فشاری که به معده وارد می‌کند ممکن است در آن ایجاد زخم کند. بعضی از افراد هم به‌دلیل آسیب در حین گذاشتن یا برداشتن بالن دچار زخم مری می‌شوند. اگر زخم بهبود نیابد، باعث سوراخ شدن دستگاه گوارش می‌شود که این عارضه می‌تواند به عفونت تهدید‌کننده‌ی حیات منجر شود. خطر سوراخ شدن دستگاه گوارش ۰/۱ درصد است.
هزینه‌ی عمل بالن معده
هزینه‌ی بالن معده به عوامل مختلفی مثل موقعیت جغرافیایی، تجربه‌ی پزشک، نوع بالن و آزمایش‌ها یا داروهای مورد نیاز بستگی دارد. علاوه بر این، ممکن است برای درمان عوارض جانبی این روش مجبور به پرداخت هزینه‌های اضافی شوید.
کلام پایانی
اکثر افراد با بالن معده مقدار قابل‌توجهی وزن از دست می‌دهند، به طوری که می‌توانند از شر بسیاری از مشکلات جسمی و روانی مرتبط با چاقی خلاص شوند. اما این روش به‌خودی‌خود دائمی نیست و در طولانی‌مدت نمی‌تواند به‌تنهایی مانع افزایش وزن مجدد شما شود.
تحقیقات نشان می‌دهد که فقط تعداد کمی از افراد قادرند کاهش وزنی که از طریق بالن به آن رسیده‌اند را طی پنج سال حفظ کنند. درنتیجه، بعضی از آن‌ها این روش را دوباره تکرار می‌کنند یا به‌سراغ سایر راهکارها مثل جراحی می‌روند.
اگر از چاقی رنج می‌برید و تاکنون نتوانسته‌اید وزن خود را با رژیم غذایی و ورزش کاهش دهید، از پزشک بپرسید که آیا عمل بالن معده برای شما گزینه‌ی مناسبی است یا خیر.
نظرات