با این حال، درک علت جوش آوردن ماشین می‌تواند به شما آگاهی لازم را برای روبرو شدن با خطرات بدهد. در این بررسی از اول فارس در مورد علل جوش آوردن ماشین صحبت می‌کنیم.
نشانه‌های جوش آوردن ماشین
اکثر وسایل نقلیه چراغ هشدار دما (چراغ آمپر آب) دارند تا به شما اطلاع دهند که چه زمانی موتور خیلی داغ شده است. اگر چراغ اخطار شما خراب شود، با مشاهده بخار از زیر کاپوت متوجه خواهید شد که موتور جوش آورده است. اگر علائم زیر را مشاهده کردید، بهتر است به سراغ مخصص بروید:
- صداهای کوبیدن یا ضربه زدن
- کاهش قدرت و کشش ماشین
- بلند شدن بوی سوختگی
- بلند دود یا بخار از جلوی کاپوت
- نشت کردن آب یا روغن زیر خودرو
دلایل جوش آوردن ماشین
موتورهای احتراقی به دلایل متعددی می‌توانند بیش از حد داغ شوند، اما دلیل اصلی این است که احتمالا مشکلی در سیستم خنک‌کننده رخ داده است و گرما نمی‌تواند از محفظه موتور خارج شود؛ شاید هم موتور دچار نقص شده و بیش از حد داغ شده باشد. مواردی مثل نشتی سیستم خنک‌کننده، فن رادیاتور معیوب، پمپ آب خراب، سطح پایین روغن موتور یا خرابی ترموستات می‌تواند دلیل داغ شدن موتور باشد. صرف‌نظر از منبع مشکل، جوش آوردن ماشین باید حتما برطرف شود، وگرنه موتور یاتاقان می‌زند، واشر سرسیلندر را می‌سوزاند و دچار خرابی اساسی می‌شود.در ادامه به دلایل اصلی جوش آوردن ماشین اشاره می‌کنیم:
سطح پایین روغن موتور
موتورهای خودرو از قطعات متحرک زیادی استفاده می‌کنند که وسیله نقلیه را به حرکت درمی‌آورد. روغن موتور، روانکاری هر بخش پیشرانه برای کاهش اصطکاک ایجادکننده گرما را فراهم می‌کند. هنگامی که سطح روغن موتور خیلی کم باشد، قطعات متحرک کمتر روانکاری می‌شوند و اصطکاک و گرمای بیشتری ایجاد می‌کنند.
علاوه بر این، روغن موتور همچنین به انتقال گرما از موتور کمک و پیشرانه را کمی خنک می‌کند. بررسی روزانه سطح روغن و تعویض به موقع آن می‌تواند جلوی جوش آوردن ماشین را بگیرد.
کمبود مایع خنک کننده یا ضد یخ
کمبود مایع خنک کننده یا ضد یخ یکی از دلایل اصلی “جوش آمدن” یا گرم شدن بیش از حد خودرو است. مایع خنک کننده که به عنوان ضد یخ نیز شناخته می شود، در موتور و رادیاتور گردش می کند و گرما را جذب کرده و دمای موتور را تنظیم می کند. هنگامی که سطح مایع خنک کننده به دلیل نشتی، تبخیر یا بی توجهی بسیار پایین است، سیال کافی برای دفع موثر گرما وجود ندارد. این باعث می شود موتور گرمای بیش از حد خود را حفظ کند و منجر به گرم شدن بیش از حد و به طور بالقوه جوشیدن شود، جایی که بخار و مایع خنک کننده از رادیاتور یا مخزن خارج می شوند. کارکرد طولانی مدت بدون خنک کننده کافی می تواند به اجزای حیاتی مانند سر سیلندر، واشر یا رادیاتور آسیب برساند و تعمیر و نگهداری به موقع را ضروری می‌کند.
خرابی ترموستات
خرابی ترموستات می‌تواند علت جوش آوردن ماشین باشد. دقیقاً مانند ترموستات خانه، ماشین شما نیز یک ترموستات برای کنترل دما دارد. هنگامی که این ترموستات از کار بیفتد، می‌تواند با بهم ریختن جریان مایع خنک کننده به موتور آسیب برساند. با گذشت زمان، اگر به طور مرتب مایع خنک کننده را تعویض نکنید، مواد اضافی می‌توانند ترموستات را بپوشانند. این موضوع می‌تواند مانع از تشخیص درست دمای مایع خنک کننده شود. گاهی اوقات، ترموستات ممکن است به صورت مکانیکی از کار بیفتد و بسته بماند. در هر صورت، مایع خنک کننده در موتور گیر می‌کند و باعث می‌شود موتور به سرعت جوش بیاورد.
پمپ آب معیوب
مایع خنک‌کننده به خودی خود داخل موتور گردش نمی‌کند. بلکه سیستم خنک‌کننده خودرو از پمپ آب برای جریان دادن مایع بین رادیاتور و بلوک موتور استفاده می‌کند. بنابراین، زمانی که پمپ آب خراب شود، جریان مایع خنک‌کننده مختل شده و منجر به داغ شدن بیش از حد می‌شود.
یکی از قطعاتی که باید به آن توجه کرد، پره‌های پمپ آب است؛ قطعه چرخنده شبیه فن که مایع خنک‌کننده را درون مجرای آب موتور به گردش درمی‌آورد. مشکلات زمانی به وجود می‌آیند که پره‌ها فرسوده می‌شوند یا به‌طور کلی نمی‌چرخند. بدون جریان مایع خنک‌کننده، دمای موتور خودرو به سرعت بالا می‌رود و باعث جوش آوردن ماشین می‌شود و باید پمپ آب را تعویض کرد.
عملکرد نامناسب فن رادیاتور
رادیاتور و فن‌های آن وظیفه کاهش دمای مایع خنک کننده و در نتیجه خنک کردن خودرو را دارند. اگر مشکلی در فن‌ها وجود داشته باشد، این موضوع می‌تواند بر توانایی رادیاتور در حذف گرما تأثیر بگذارد و منجر به افزایش غیرعادی دمای موتور شود. اگر چیزی مانع رادیاتور شده باشد، ممکن است این اتفاق بیفتد. مشکلات رایج که می‌توانند رادیاتور را مسدود کنند، شامل کیسه‌های پلاستیکی، برگ‌ها و سایر موارد هستند؛ اما اغلب خرابی شدن فن به دلیل استفاده زیاد رخ می‌دهد. همچنین اگر رادیاتور از نظر فیزیکی آسیب ببیند و مسیرهای عبور از پره‌ها به طور جزئی یا کامل آب بندی شود، این موضوع نیز می‌تواند منجر به گرم شدن بیش از حد و جوش آوردن خودرو شود.
مسدود شدن مسیرهای خنک کننده
مسدود شدن مسیرهای خنک کننده علت جوش آوردن ماشین است. هنگامی که زباله در سیستم خنک کننده خودرو به مرور زمان جمع شود، به خصوص اگر از خودرو به درستی مراقبت نشود، می‌تواند باعث انسداد شود. این انسداد باعث می‌شود که مایع خنک کننده موتور به درستی جریان نداشته باشد و باعث گرم شدن بیش از حد موتور و جوش آوردن ماشین شود. اگر موتور شما بیش از حد گرم می‌شود، اما مایع خنک کننده پر است، ممکن است مشکلی در رادیاتور یا سیستم خنک کننده باشد. این موضوع می‌تواند ناشی از هر چیزی از نقص مکانیکی فن رادیاتور گرفته تا مخزن انبساط آسیب دیده باشد. در این مورد باید از تعمیرکار مجرب سوال کنید تا مشکل دقیقا بررسی شود.
ناتنظیم بودن یا پارگی تسمه دینام
چندین مشکل در موتور وجود دارند که ممکن است باعث داغ شدن بیش از حد وسیله نقلیه شما شوند. این مشکلات شامل پاره شدن تسمه‌ها و شیلنگ‌هایی است که جریان هوا و مایع خنک کننده را به موتور مدیریت می‌کنند. هنگامی که یک تسمه به ویژه تسمه متصل به واتر پمپ (تسمه دینام) شل یا پاره باشد، نمی‌تواند به حفظ حجم مناسب جریان خنک کننده کمک کند و به طور بالقوه باعث گرم شدن بیش از حد موتور می‌شود. پاره شدن تسمه دینام اغلب با علائمی مانند روشن شدن چراغ چک، صدای کوبش از ناحیه موتور حین رانندگی، خرابی سیستم تهویه مطبوع و صدای جیغ یا جیر جیر از موتور همراه است.
خرابی واشر سرسیلندر
خرابی واشر سرسیلندر علت جوش آوردن ماشین است. روغن موتور اجزای داخلی موتور را روغن کاری کرده و اصطکاک و در نتیجه گرما را به حداقل می‌رساند. پس از بررسی سطح مایع خنک کننده، باید روغن موتور خود را نیز بررسی کرده و علائم نشتی را بررسی کنید. اگر روغن شما به خصوص تیره یا کثیف به نظر می‌رسد یا متوجه صدای تق تق از موتور خود شده‌اید، این موضوع می‌تواند نشان دهنده نیاز روغن شما به تعویض باشد. از طرفی، واشر سرسیلندر به دلیل استفاده زیادی یا کم بودن مایع خنک کننده دچار سایش و خرابی می‌شود. موضوع مهم این است که خرابی واشر سرسیلندر به موتور صدمه می زند و هزینه‌های زیادی را به گردن شما میندازد.
چگونه مشکل را برطرف کنیم؟
بعد از اینکه علت جوش آوردن ماشین را متوجه شدید، مشکل را به سرعت حل کنید. برای رفع مشکل موارد زیر را انجام دهید:
بررسی منظم مایع خنک کننده
خنک کننده محلول خاصی است که در دمای پایین‌تری نسبت به آب یخ می‌زند. خنک کننده گرما را از موتور در شرایط گرم و سرد جذب می‌کند. برای بررسی مایع خنک کننده پس از ۳۰ دقیقه انتظار برای خنک شدن موتور از کتابچه راهنمای خودرو خود برای پیدا کردن محل درپوش فیلتر مایع خنک کننده خود استفاده کنید. باید نشانگرهای حداقل و حداکثر در کنار مخزن وجود داشته باشند تا بتوانید بررسی کنید که مایع خنک کننده در حال اتمام است یا خیر و در صورت لزوم آن را شارژ کنید. همچنین باید شیلنگ‌های اطراف را از نظر نشتی بررسی کنید.
تعویض به موقع ترموستات
ترموستات جریان مایع خنک کننده بین موتور و رادیاتور را تنظیم می‌کند و اطمینان می‌دهد که موتور در دمای مطلوب کار می‌کند. یک ترموستات خراب می‌تواند گیر کند یا جریان مایع خنک کننده را محدود کند یا اجازه دهد مایع بیش از حد جریان یابد که منجر به گرم شدن بیش از ح موتور می‌شود. تعویض منظم ترموستات به خصوص اگر قدیمی یا معیوب باشد، اطمینان می‌دهد که موتور به دمای صحیح رسیده است و از جوش نمی‌آورد.
اطمینان از عملکرد صحیح فن رادیاتور
فن رادیاتور موتور را با دمیدن هوا روی پره های رادیاتور خنک می‌کند تا گرما را دفع کند. اگر فن از کار بیفتد، موتور نمی‌تواند به طور موثر خنک شود و در نتیجه جوش می‌آورد. موتور فن، پره‌ها و اتصالات الکتریکی را به طور منظم بررسی کنید. قطعات یا فیوزهای آسیب دیده را تعویض کنید و رله فن را از نظر عملکرد آزمایش کنید. سوراخ بودن رادیاتور یا مشکل درب رادیاتور را بررسی که از علل کاهش مایع داخل رادیاتور هستند.
تمیز کردن و رفع انسداد مسیرهای خنک کننده
با گذشت زمان، زباله، زنگ زدگی یا رسوب می‌تواند در رادیاتور، شیلنگ‌ها و بلوک موتور جمع شود و جریان مایع خنک کننده را محدود کند. این تجمع می‌تواند به شدت کارایی سیستم خنک کننده را مختل کند و باعث گرم شدن بیش از حد و جوش آوردن خودرو شود. شستشوی دوره‌ای سیستم خنک کننده با پاک کننده‌های تخصصی، موانع را از بین می‌برد و گردش روان خنک کننده را تضمین می‌کند. همچنین استفاده از مخلوط خنک کننده توصیه شده توسط برند سازنده ماشین برای جلوگیری از تجمع در آینده و محافظت از سیستم حیاتی است.
راهکارهای لازم در هنگام جوش آوردن خودرو
در صورت جوش آوردن ماشین، مراحل زیر را انجام دهید و با نزدیکترین تعمیرگاه تماس بگیرید:
۱- کولر را خاموش و بخاری را روشن کنید.
برای کاهش فشار روی موتور، بلافاصله کولر را خاموش کنید. سپس، کلید دمای تهویه را روی حداکثر گرما تنظیم کنید. این کار می‌تواند به دفع گرمای موتور از طریق رادیاتور بخاری کمک کند و از داغ شدن بیش از حد آن جلوگیری شود تا زمانی که بتوانید در یک مکان امن توقف کنید. ممکن است خودتان کمی گرمتان شود، اما چند دقیقه ناراحتی در مقایسه با تعمیرات اساسی موتور، مشکل ناچیزی است.
۲- مکان امنی برای توقف پیدا کنید.
به کنار جاده بروید و ماشین را خاموش کنید. اجازه دهید موتور حداقل ۱۵ دقیقه خنک شود. مراقب عقربه دما باشید، زیرا باید با خنک شدن موتور به محدوده نرمال بازگردد. در حین انتظار بهتر است کاپوت را بالا بزنید.
اگر موتور ماشین بیش از حد داغ شده باشد، باید هر ۳۰ ثانیه یک تک استارت بزنید تا رینگ‌های پیستون سالم بمانند و به بدنه سیلندر نچسبند. با یک دوست، یدک کش یا امداد جاده‌ای تماس بگیرید.
۳- موتور را دوباره روشن کنید.
اگر خودرو شما یدک‌کش نمی‌شود یا امکان آن وجود ندارد، اکنون زمان آن است که موتور را با احتیاط دوباره روشن کنید و تا نزدیکترین تعمیرگاه بدون فشار آوردن به موتور رانندگی کنید. مراقب عقربه دما حین رانندگی باشید؛ اگر دوباره بالا رفت، کنار جاده توقف کنید و اجازه دهید سیستم خنک شود.
چه زمانی با مکانیک تماس بگیریم؟
اگر مشکل را نمی‌توانید خودتان رفع کنید، با امداد خودروی جاده‌ای به شماره شماره ۱۶۹۳ تماس بگیرید. زمانی که تسمه دینام پاره شده است یا مشکل در ترموستات یا واتر پمپ است، به کمک مکانیک نیاز دارید. اگر سطح آب مایع خنک کننده کم است یا رادیاتور آب کمی دارد، فقط باید داخل آنها را پر از آب کنید. سپس ماشین را روشن کنید و به راه خود ادامه دهید. اگر طول مسیر باز هم خودرو آب کم کرد، مشکل اساسی است. به راه خود ادامه دهید و بارها رادیاتور را پر از آب کنید تا به مکانیکی برسید.
