به گزارش اول فارس از شیراز، میثم نیکزاد در بازدید خبرنگاران از محل کاوش دانشگاه هنر شیراز در ایستگاه زائر حرم شاهچراغ(ع) با اشاره به اینکه قسمتی که برای احداث ایستگاه خط مترو شیراز در نظر گرفته شده و اکنون در مرحله کاوش باستان‌شناسی است، پارکینگ زائر و مرتبط با حرم شاهچراغ (ع) است، گفت: در این محل قرار است لینک ارتباطی بین ۲ خط مترو راه‌اندازی شود و قرار نیست خط مترو ایجاد شود، بلکه اتوبوس برقی در این مسیر حرکت خواهد کرد و تونلی هم در زیر خیابان احداث خواهد شد که کف آسفالت آن در ۱۶ متری زمین و تاجش در نهایت در ۱۱ متری زمین خواهد بود، ولی برای اینکه دسترسی به تونل مترو داشته باشیم، یک ایستگاه U شکل در این نقطه احداث می‌شود.
وی از حضور اساتید باستان‌شناسی دانشگاه هنر شیراز در کاوش‌های باستانی قبل از احداث ایستگاه مترو در پارکینگ زائر خبر داد و گفت: در این قسمت در حال کاوش‌های باستان‌شناسی هستیم و بعد از اتمام کار یک گزارش علمی به نهادهای مربوطه ارائه خواهیم کرد.
نیکزاد با بیان اینکه کاوش ما براساس مجوز پژوهشگاه میراث فرهنگی است که ۲۷ اسفند سال گذشته صادر شده، گفت: ما کار میدانی خود را از پنجم فروردین سال جاری در این نقطه آغاز کردیم و بناست بین چهار نهاد میراث فرهنگی فارس، قطار شهری شیراز، دانشگاه هنر و پژوهشگاه میراث فرهنگی قرارداد همکاری امضا شود که در آن، مطالعات باستان‌شناسی را گسترش دهیم و در نهایت در بقیه نقاطی که قرار است خطوط مترو احداث شود، یک پیوست میراث فرهنگی هم با کاوش‌های باستانی که انجام می‌دهیم، وجود داشته باشد.
وی به تشریح بخش‌های مختلف نقطه‌ای که در حال کاوش باستان‌شناسی در پارکینگ زائر است، پرداخت و گفت: در این قسمت سه ترانشه ۱۰ در ۱۰ داریم که ترانشه اول یک فضای مسقف و مطبخ بوده، ترانشه دوم حیاط و یک فضای باز و حوض آب و ترانشه سوم فضای مسکونی و نشیمن بوده است.
نیکزاد با بیان اینکه در کاوش‌های خود در این ترانشه‌ها تاکنون بقایایی به دست آورده‌ایم که شواهد یک حمام دوره پهلوی است چون خزینه و حوضچه آب دارد، افزود:کاوش‌ها را ادامه می‌دهیم تا شاید بتوانیم لایه‌های قدیمی‌تر را شناسایی کنیم.
سرپرست گروه کاوش دانشگاه هنر شیراز با بیان اینکه این پروژه فرصتی طلایی برای انجام یک کاوش باستان‌شناسی در بافت تاریخی شیراز است، گفت: این پروژه علاوه بر پاسخ به استعلام قطار شهری، پاسخ یکسری سئوالات علمی در خصوص وضعیت توالی و استقرار دوره‌هایی که در شیراز بوده است را می‌دهد.
وی در ادامه گفت: این نقطه مورد کاوش، بافت معماری معاصر دارد و تقریبا یک خانه خشت و گلی و آجری بوده که بین ۵۰ تا ۱۵۰ سال سرپا بوده و طی چندین مرحله در آن تغییرات و ساخت و ساز ایجاد شده است.
نیکزاد با بیان اینکه این کاوش‌ها با به‌روزترین روش‌های دنیا و با طرافت انجام می‌شود، گفت: برای ما باستان‌شناسان قدمت لایه مهم نیست؛ اینکه مربوط به لایه قاجاری باشد یا پنج هزار سال پیش؛ آنچه برای ما مهم است این است که کاوش را با دقیق‌ترین تکنیک‌های روز دنیا انجام دهیم و این کار هم در حال انجام است و هیچ داده‌ای تاکنون از دست باستان‌شناسان ما در این منطقه از دست نرفته است.
نیکزاد به یافته‌هایی که تاکنون در کاوش‌ها به دست آورده‌اند، اشاره کرد و افزود: یافته‌های ما عمدتا قطعات سفال است که گوشه‌های ترانشه گذاشته شده است؛ همه این‌ها جمع شده، شسته، پشت‌نویسی و عکاسی می‌شود و در ادامه طراحی، مطالعه و مقایسه می‌شود یعنی یک بخش از مطالعات ما کارگاهی است که یافته‌های خود را تحلیل و مقایسه می‌کنیم و به تاریخ می‌رسیم.
سرپرست گروه کاوش باستان‌شناسی دانشگاه هنر شیراز همچنین گفت: در کنار این‌ها، یکسری یافته‌های ویژه مثل قطعات کاشی، قطعه‌ای از ظرف شیشه‌ای شکسته یا سکه داریم. در اینجا ۲۰ سکه پیدا کردیم که ضبط و اکسید شده است که اکنون خوانا نیستند اما چون فرم این سکه‌ها مدور است، مشخص است که به صورت ماشینی ضرب شده‌اند لذا سکه‌ها قطعا از دوره پهلوی دوم به بعد هستند.
سرپرست گروه کاوش باستان‌شناسی دانشگاه هنر شیراز همچنین گفت: ماهیت شهرهای تاریخی مثل شیراز این است که حرم شاهچراغ(ع) در مرکزیت بوده و دور آن خانه‌ها ساخته می‌شدند و این خانه‌ها بعد از ۵۰ یا ۱۰۰ سال بعد تخریب شده و دوباره خانه جدید ساخته شده است، پس احتمال می‌دهیم حدود ۸ تا ۱۰ متر لایه باستانی در این نقطه (پارکینگ زائر) مورد کاوش داشته باشیم که تاکنون نزدیک به ۲ متر کاوش داشتیم و تا اولین مرحله ساخت و ساز کاوش خود را ادامه می‌دهیم، چون از قرن دو در این نقطه مسجد داشتیم و احتمال می‌دهیم دورریزهایی از دوره سلجوقی داشته باشیم.
وی با بیان اینکه شاید این لایه را برداریم و به هیچ چیزی دست نیابیم، گفت: ممکن است اینجا یک زمین بوده باشد همانطور که در زندگی امروز هم نقطه‌ای مسکونی، نقطه‌ای زمین یا میدان است، ما بر اساس عکس‌های ماهواره‌ای می‌دانیم تا ۷۰ سال پیش اینجا خانه مسکونی بوده و قرار نبوده سانت به سانت مسجد باشد پس این بنایی که اکنون در حال کاوش آن هستیم، یا خانه مسکونی بوده یا بنای عمومی مثل حمام، آب انبار و …نیکزاد نسبت به کاوش کل بافت تاریخی اعلام آمادگی کرد و گفت: فعلا در همین منطقه در حال کاوش هستیم و کارفرمای این پروژه نیز قطار شهری شیراز است.
سرپرست گروه کاوش باستان‌شناسی دانشگاه هنر شیراز تصریح کرد: تونل قطار شهری در بافت تاریخی چند ایستگاه دسترسی دارد بنابراین برای اینکه کار پیش رود باید یک تفاهم‌نامه با همکاری شهرداری، قطار شهری و پژوهشگاه میراث فرهنگی امضا شود که ما هم بازوی پژوهشی شهرداری خواهیم بود. البته بنا شده است که در مکان‌هایی که قرار است ایستگاه مترو احداث شود، تیم باستان‌شناسی کاوش را انجام داده و بر اساس یافته‌ها در شورای فنی وزارت میراث فرهنگی تصمیم‌گیری شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه هنر شیراز با ذکر این نکته که فعالیت‌های باستان‌شناسی قرار نیست ترمز توسعه باشد بلکه توسعه پایدار هم به حفظ آثار تاریخی هم خدمت‌رسانی به مردم منطقه نیاز دارد، گفت: اگر به لایه تاریخی در کاوش‌های خود برسیم، آن زمان تصمیم‌گیری می‌کنیم که آیا جانمایی ایستگاه درست است یا خیر البته وظیفه ما تنها ارائه گزارش علمی است و تصمیم‌گیر نهایی شورای فنی وزارت میراث فرهنگی است.
