کارشناس دانشگاه علوم پزشکی شیراز : بیماری هپاتیت D فقط مبتلایان به هپاتیت B را تهدید می‌کند
نشانه‌های بیماری هپاتیت D به شدت عفونت بستگی دارد و می‌تواند مشابه سایر انواع هپاتیت ویروسی باشد. اما اغلب شدیدتر و سریع‌تر پیشرفت می‌کنند.
به گزارش اول فارس ، ابوذر کشاورزی، کارشناس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های واگیر معاونت بهداشت این دانشگاه، با هشدار درباره بیماری هپاتیت D یا هپاتیت دلتا، به تشریح ابعاد مختلف این بیماری پرداخت.
کشاورزی در این خصوص توضیح داد: «هپاتیت D نوعی عفونت ویروسی است که کبد را درگیر می‌کند و می‌تواند موجب بروز بیماری‌های شدید کبدی شود. اگرچه شیوع آن از سایر انواع هپاتیت کمتر است، اما در صورت بروز، اغلب شدیدتر و پرخطرتر از سایر انواع هپاتیت است.»
وی با تأکید بر نکته‌ای حیاتی در مورد این ویروس، افزود: «نکته مهم درباره این ویروس این است که تنها در افرادی که به هپاتیت B مبتلا هستند، می‌تواند ایجاد بیماری کند؛ یعنی بدون ویروس هپاتیت B، ویروس هپاتیت D نمی‌تواند تکثیر یا بیماری‌زایی داشته باشد.»
هپاتیت D چیست و چگونه منتقل می‌شود؟
این کارشناس در ادامه، به معرفی خود ویروس پرداخت: «هپاتیت D در اثر ویروسی به نام HDV ایجاد می‌شود. این ویروس برای زنده ماندن و تکثیر به ویروس هپاتیت B (HBV) نیاز دارد؛ بنابراین تنها در کسانی که به هپاتیت B مبتلا هستند، امکان ابتلا به هپاتیت D وجود دارد.»
وی در مورد اشکال مختلف ابتلا به این بیماری گفت:
- ابتلای هم‌زمان: فرد در یک زمان به هر دو ویروس B و D مبتلا می‌شود. در این حالت احتمال پاک شدن هر دو ویروس بیشتر است، اما علائم بیماری ممکن است شدید باشد.
- ابتلای افزوده (سوپراینفکشن): فردی که در گذشته به هپاتیت B مزمن مبتلا بوده، به ویروس D نیز آلوده می‌شود. این حالت اغلب بسیار شدیدتر است و خطر سیروز و نارسایی کبدی در آن بیشتر است.
کشاورزی همچنین راه‌های انتقال ویروس هپاتیت D را مشابه ویروس هپاتیت B دانست و به موارد زیر اشاره کرد:
- استفاده از سرنگ یا سوزن مشترک در میان مصرف‌کنندگان مواد مخدر
- انتقال در اثر روابط جنسی محافظت‌نشده با فرد آلوده به HBV و HDV
- انتقال در اثر خون یا فرآورده‌های خونی آلوده (در کشورهایی با غربالگری ضعیف)
- استفاده از وسایل برنده یا تیز آلوده مانند تیغ، ابزار تاتو یا سوراخ کردن بدن
علائم، تشخیص و راه‌های پیشگیری
وی در ادامه با اشاره به علائم این بیماری گفت: «نشانه‌های این بیماری به شدت عفونت بستگی دارد و می‌تواند مشابه سایر انواع هپاتیت ویروسی باشد. اما اغلب شدیدتر و سریع‌تر پیشرفت می‌کنند.» نشانه‌های رایج شامل:
- خستگی شدید
- تهوع و استفراغ
- زردی پوست و چشم‌ها (یرقان)
- درد شکم (به‌ویژه در ناحیه راست بالا)
- کاهش اشتها و کاهش وزن
- تیره شدن رنگ ادرار
- بزرگی کبد یا طحال
- در موارد شدید، ممکن است نارسایی کبدی حاد یا پیشرفته (سیروز) ایجاد شود.
این کارشناس در مورد تشخیص بیماری نیز توضیح داد: «برای تشخیص هپاتیت D، ابتدا باید وجود عفونت فعال یا مزمن هپاتیت B در فرد تأیید شود. سپس آزمایش‌هایی برای بررسی HDV انجام می‌شود؛ از جمله آنتی‌بادی ضد هپاتیت D (Anti-HDV) و آزمایش PCR (HDV RNA).»
در بخش دیگری از سخنانش، کشاورزی به سؤال مهمی در مورد واکسن پاسخ داد: «خیر؛ هنوز واکسن مستقیمی برای هپاتیت D وجود ندارد. اما از آن‌جا که ویروس D بدون وجود ویروس B قادر به بقاء نیست، واکسیناسیون بر علیه هپاتیت B به‌طور غیرمستقیم از ابتلا به هپاتیت D نیز جلوگیری می‌کند.»
وی در پایان، مؤثرترین راه پیشگیری از این بیماری را واکسیناسیون کامل هپاتیت B دانست و بر اهمیت اقدامات زیر تأکید کرد:
- پرهیز از تماس با خون یا وسایل آلوده
- رعایت ایمنی در روابط جنسی
- پرهیز از استفاده از وسایل شخصی مشترک
- اقدام به غربالگری و آزمایش در صورت ابتلا به هپاتیت B
کشاورزی در پیام پایانی خود خاطرنشان کرد: «هپاتیت D یک بیماری نادر اما خطرناک است که تنها در افراد مبتلا به هپاتیت B دیده می‌شود. اطلاع‌رسانی، پیشگیری و غربالگری به‌موقع می‌تواند از عوارض شدید بیماری جلوگیری کند. اگر به هپاتیت B مبتلا هستید، حتماً در مورد هپاتیت D با پزشک خود مشورت کنید.»
