کشاورزی استهبان در خطر خشکسالی: کاهش ۵۰ درصدی تولید انجیر و ۴۰ درصدی گل محمدی
به گزارش اول فارس، شهرستان استهبان، قطب تولید انجیر دیم در جهان، با وجود ظرفیت‌های متنوع کشاورزی و کسب شهرت جهانی، به دلیل خشکسالی با چالش‌های جدی مواجه است. بر اساس گفته مدیر جهاد کشاورزی این شهرستان، تولید محصولات اصلی نظیر انجیر، گل محمدی، بادام و ذرت به شدت کاهش یافته که اقتصاد شبه تک‌محصولی منطقه را با تهدید روبرو کرده است.
استهبان: قطب جهانی انجیر و ظرفیت‌های متنوع کشاورزی
شهرستان استهبان در فاصله ۱۷۴ کیلومتری شرق شیراز قرار دارد و به عنوان یکی از قطب‌های مهم تولید انجیر در کشور و حتی دنیا شناخته می‌شود. این شهرستان در تیرماه سال ۱۴۰۲ توانست نظام میراثی باغ‌های انجیر دیم خود را در فائو به ثبت جهانی برساند. اما ظرفیت این شهرستان تنها به انجیر خلاصه نمی‌شود، بلکه تولید محصولات دیگری مانند زعفران، گندم، حبوبات، پنبه، زیتون، گردو، بادام، انار و انگور نیز در این شهرستان رواج بسیاری دارد؛ ظرفیت‌هایی که این شهرستان را هم پُررونق کرده است.
پنبه استهبان جزو پنبه‌های برتر کشور است، انار ایج به ویژه رقم فاروق آن شهرت جهانی دارد، زعفران این شهرستان از نظر طعم و عطر از جایگاه ویژه‌ای در کشور برخوردار است، بادام، گل محمدی، پنبه و گندم استهبان هم از کیفیت بی‌نظیری بهره می‌برند که خواهان بسیاری در کشور دارند. انجیر استهبان هر ساله بالای ۱۰۰ میلیون دلار ارزآوری برای کشور دارد و زعفران و انار استهبان هم به کشورهای مختلف صادر می‌شود؛ لذا می‌توان گفت که این شهرستان نقش مهمی در اقتصاد کشاورزی استان فارس ایفا می‌کند.
کاهش ۵۰ درصدی تولید انجیر در استهبان
مدیر جهاد کشاورزی استهبان بیان کرد: ایران چهارمین تولیدکننده انجیر جهان است و استان فارس سهمی بیش از ۹۰ درصدی در تولید انجیر خشک کشور دارد. شهرستان استهبان با ۲۳ هزار هکتار باغ بارور و تولید سالانه ۲۰ هزار تن انجیر خشک، رکورددار جهانی این محصول است و بیشترین سطح زیر کشت انجیر دیم جهان در شهرستان استهبان قرار دارد.
مهدی اعیان منش بیان کرد: متاسفانه عدم بارندگی بهاره، پایین بودن میزان بارندگی سال زراعی، کاهش رطوبت در منطقه در زمان گل‌ریزی و رشد رویشی درختان، سرمازدگی زمستانه و اختلاف زیاد دمای شب و روز در بهار و خشکسالی شدید موجب کاهش میزان رشد رویشی و گل‌ریزی و تشکیل میوه شده که این امر عملکرد محصول را بیش از ۵۰ درصد کاهش داده است.
وی افزود: خسارت وارده به محصول انجیر در سال جاری در حدی است که پیش‌بینی می‌شود حدود ۱۰ هزار تن انجیر خشک برداشت شود که این امر تاثیر منفی بالایی بر اقتصاد شبه تک‌محصولی شهرستان خواهد داشت.
اعیان منش ادامه داد: با توجه به افزایش دما و نوسانات دمایی در چند سال اخیر به باغداران توصیه می‌شود که برای حفظ درختان در شرایط خشکسالی اقداماتی نظیر کاهش بردهی، هرس اصولی، استفاده از مالچ، نصب سایبان، کنترل به موقع آفات و بیماری‌ها صورت گیرد تا از خسارت وارده به درختان کاسته شود. انجیرستان‌های شهرستان با میانگین بارندگی ۳۰۰ میلی‌متر در سال به صورت دیم طی سال‌ها توسعه یافته و متاسفانه در سنوات اخیر که بارندگی بسیار کم است برای حفظ این میراث ارزشمند نیاز به آبیاری کمکی وجود دارد.
کاهش ۴۰ درصدی گل محمدی و خسارت خشکسالی به بادام
اعیان منش تأکید کرد: امسال با توجه به شرایط جوی نامساعد، به ویژه بروز پدیده سرمازدگی در گلستان‌ها، شهرستان با کاهش ۴۰ درصدی گل محمدی مواجه بوده و این کاهش عملکرد موجب شد برداشت محصول زودتر از سال قبل به پایان برسد. وی عنوان کرد: از سطح گلستان‌های شهرستان حدود ۳۰ تن گل محمدی برداشت شد که افزایش قیمت خرید گل و غنچه در سال جاری تا حدودی توانست خسارت سرمازدگی را برای بهره‌برداران جبران کند.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان استهبان گفت: برداشت گل در این شهرستان، به صورت غنچه برای صادرات و گلبرگ گل برای گلاب‌گیری بوده و تولید گلاب از گل محمدی یکی از تولیدات اصلی این گیاه در شهرستان است.
مدیر جهاد کشاورزی استهبان گفت: برداشت بادام در این شهرستان از اوایل مردادماه آغاز شده و تا اواسط شهریورماه ادامه دارد. شهرستان استهبان دارای یک هزار و ۲۰۰ هکتار باغ بادام است که از این میزان ۲۵ هکتار غیربارور بوده و مابقی بارور است و حدود ۹۰۰ هکتار از این بادامستان‌ها دیم می‌باشد.
وی بیان کرد: امسال با توجه به شرایط خشکسالی و عدم بارندگی کافی، متاسفانه درختان بادام دچار خسارت شدید شده‌اند و پیش‌بینی می‌شود حدود ۶۰۰ تن بادام از این باغ‌ها برداشت و عمدتا به صورت خشکبار به بازار عرضه شود.
اعیان منش افزود: درخت بادام یکی از قدیمی‌ترین درختانی است که از دیرباز در این شهرستان کاشته می‌شده و یکی از محصولات مهم و ارزشمند کشاورزی و با ارزش اقتصادی و غذایی زیاد است. مدیر جهاد کشاورزی استهبان با بیان اینکه در سال‌های اخیر، تغییرات اقلیمی و خشکسالی باعث شده باغداران به کشت ارقام دیرگل و مقاوم به خشکسالی روی آورند، گفت: با توجه به سازگاری بادام و کشت دیرینه این محصول در منطقه، توسعه آن می‌تواند از تک‌محصولی شدن باغ‌ها در محصول انجیر پیشگیری کند.
کاهش ۵۰ درصدی سطح زیر کشت ذرت
مدیر جهاد کشاورزی استهبان گفت: در این شهرستان هرساله بیش از هزار هکتار کشت ذرت صورت می‌گرفته که متاسفانه در سال زراعی جاری به دلیل کاهش بارندگی و برنامه خاموشی چاه‌های کشاورزی، این سطح به کمتر از ۵۰ درصد کاهش یافته است. اعیان منش تصریح کرد: در سال زراعی جاری ۴۵۰ هکتار کشت ذرت در شهرستان انجام شده که از این میزان ۱۲۰ هکتار به صورت ذرت دانه‌ای و ۳۳۰ هکتار ذرت علوفه‌ای است.
وی اظهار کرد: پیش‌بینی می‌شود از این سطح کشت شده میزان هزار تن ذرت دانه‌ای و ۱۸ هزار تن ذرت علوفه‌ای برای تامین خوراک دام در شهرستان تولید شود. اعیان منش عواقب کاهش سطح زیر کشت را کمبود شدید علوفه و خوراک دام در منطقه و افزایش قیمت نهاده‌های دامی برشمرد.
مدیر جهاد کشاورزی استهبان عنوان کرد: در این شهرستان به منظور افزایش کارایی آب مصرفی در واحد سطح، ارتقای میزان تولید ذرت و کاهش مصرف آب، بیش از ۷۰ درصد از اراضی کشت شده از روش‌های آبیاری نوین بهره برده‌اند و همچنین از ارقام میان‌رس و زودرس استفاده شده تا به دلیل زودرسی میزان نیاز آبی کمتری نسبت به ارقام دیررس داشته باشند.
با توجه به اینکه این شهرستان از ظرفیت‌های قابل توجه و توانمندی‌های بالقوه‌ای در زمینه کشاورزی بهره می‌برد، می‌طلبد نگاه ویژه به شهرستان استهبان وجود داشته باشد تا مسئولان اقتصاد شهرستان را که در سنوات اخیر به علت خشکسالی در بحران است، دریابند. بدون شک عدم آینده‌نگری و بی‌توجهی به تغییرات اقلیمی در برنامه‌ریزی‌های مربوط به تولید محصولات در این شهرستان، گاه کشاورزی این منطقه را با خسارات و تهدیدات جدی مواجه می‌کند.منبع:ایرنا
