اعتراض تند عضو شورا به رئیس: «یاوران شورا غیرقانونی است؛ چرا دستور انحلال را اجرا نمی‌کنید؟
موضوع محوری گزارش، جدال قانونی و ابهام در سرنوشت «یاوران شورای شهر شیراز» است؛ تشکلی مردمی با سابقه دو دهه که فرمانداری آن را فاقد وجاهت قانونی و منحل‌شده می‌داند و حتی اقدام به شکایت به دیوان عدالت اداری کرده، در حالی که شورای شهر بر لزوم ساماندهی آن در چارچوب قانون تأکید دارد، اما با گذشت پنج ماه از ضرب‌الاجل تعیین‌شده، اقدامی قاطع صورت نگرفته و این تشکل پرسابقه در هاله‌ای از بلاتکلیفی قرار دارد.
سایه‌ای به بلندای ۲ دهه
طرح یاوران شورای شهر سابقه دیرینه در شیراز دارد که بعضی آن را از اوایل دهه هشتاد و برابر با عمر اولین دوره شوراها می‌دانند و اکنون این یاوران در حدود ۱۶۰ محله شیراز شکل گرفته است.
بعضی طرح یاوران شورا را تنها ابزاری برای یاوری افراد در فصل انتخابات می‌دانند و گروهی دیگر نیز تبلور نقش مردم در مدیریت شهری.
تشکلی که طی سال‌های اخیر در شیراز بسیار توسعه یافته و نقش‌های برجسته‌ای نیز در مدیریت شهری و توسعه این کلانشهر بازی کرده است.
چهره‌های شاخصی نیز از بین یاوران شورا جهت مدیریت شهری در شیراز معرفی و اکنون در حال خدمت به شهروندان هستند.
اما به گفته برخی دیگر نیز این نهاد کارایی ندارد و عملا دردی از شهر دوا نمی‌کند و تنها ارتباطاتی در مدیریت شهری شکل می‌دهد که چندان برای شهروندان مبارک نیست.
اخیرا خبرهایی از قانونی یا غیرقانونی بودن این تشکل شنیده می‌شد و اینکه این تشکل تنها در شهر شیراز وجود دارد و در دیگر شهرهای کشوری خبری از آن نیست.
فرماندار شیراز: یاوران شورای شهر قانونی نیست
فرماندار شیراز در زمستان سال گذشته اعلام کرد که این تشکل مرجع قانونی ندارد.
علاء‌الدین کراماتی با بیان اینکه این تشکل غیرقانونی بعضا در برخی شهرهای دیگر کشور هم وجود داشته اما باطل شده است، گفت: نیاز است سازمان بازرسی به موضوع یاوران شورا ورود و این موضوع را ساماندهی کند؛ فرمانداری پیرو این مساله مکاتباتی نیز با شورای اسلامی شهر شیراز انجام داد.
وی پس از گذشت بیش از پنج ماه از اظهارات قبلی‌اش همچنان معتقد است که بر مبنای قانون، یاوران شورای شهر وجود ندارد.
فرماندار شیراز با بیان اینکه در هر جای ایران اسلامی تمامی اقدامات می‌بایست بر مبنای قانون باشد و نباید فرا قانونی عمل کرد، گفت: در هیچ جای قانون چیزی به نام یاوران شورای شهر نداریم، یاورانی که قرار است خود اعضای شورای شهر آنان را انتخاب کنند و آنان حد واسط بین مردم و اعضای شورای شهر باشند، قطعا کسانی که انتخاب می‌شوند، هوای شوراها را خواهند داشت.
کراماتی با اشاره به متن قانون در این زمینه ادامه داد: قانون به طور مشخص تصریح کرده که محله‌های شهری می‌توانند تشکل‌های مردمی ایجاد کرده و این تشکل‌های مردمی در حوزه رفع مشکلات آن محله از دستگاه‌های ذی‌ربط مطالبه‌گری کنند.
وی با بیان اینکه ما به دنبال مطالبه‌گری هستیم نه تایید اتفاقات انجام شده، افزود: در هیچکدام از بندهای قانون ذکر نشده است که شورای شهر می‌تواند چنین تشکلی برای خودش ایجاد کند.
شورا به مکاتبات قانونی پاسخ نداد
فرماندار شیراز همچنین گفت که شورای شهر به مکاتبه‌ای در خصوص مهلت یک‌ماهه فرمانداری برای تعیین تکلیف یاوران شورای شهر پاسخ نداده است.
کراماتی افزود: پاسخ ندادن به این نامه تخلف محسوب می‌شود و مکاتبه‌ای جداگانه در این زمینه توسط فرمانداری شیراز و سازمان بازرسی منطقه سه کشور به دیوان عدالت اداری برای این موضوع انجام شده است.
وی با اشاره به این موضوع که طرحی مشابه یاوران شورای شیراز در تهران هم ایجاد شده بود که با حکم دیوان عدالت اداری منحل شد، ادامه داد: ملاک قانون است و هیچ نهادی نمی‌تواند فراتر از قانون کشور عمل کند.
فرماندار شیراز در پاسخ به سوالی در خصوص برگزار شدن گردهمایی چند روز گذشته در موضوع تجلیل از یاوران شورای شهر شیراز، بیان کرد: هرچه به انتخابات نزدیک‌تر می‌شویم اینگونه کارها بیشتر خواهد شد، ولی ملاک ما قانون است.
وعده تعیین تکلیف از سوی رئیس شورا
رئیس شورای اسلامی شهر شیراز در ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۴ از نهایی شدن وضعیت یاوران شورا ظرف یک ماه خبر داده و گفته بود که این فرآیند با هدف شفاف‌سازی، قانون‌مندی و بهره‌گیری موثر از مشارکت مردمی در قالب سمن‌ها انجام خواهد شد.
سید ابراهیم حسینی در نخستین جلسه کمیسیون تلفیق شورای اسلامی شهر شیراز از آغاز فرآیند تعیین تکلیف یاوران شورا خبر داد و اعلام کرد: این اقدام با هدف سازماندهی فعالیت آن‌ها در چارچوب ساختارهای قانونی، به‌ویژه سازمان‌های مردم‌نهاد، در دستور کار شورا قرار گرفته است.
وی با اشاره به نامه فرمانداری شیراز مبنی بر ضرورت تعیین تکلیف وضعیت قانونی یاوران شوراها طی یک ماه، تاکید کرد که شورای اسلامی شهر کاملا تابع قوانین نظام جمهوری اسلامی بوده و در این زمینه نیز بر اساس بند هفت ماده ۸۰ قانون شوراها عمل خواهد کرد.
حسینی افزود: طی این بازه زمانی، با همکاری کارشناسان و اخذ مجوزهای لازم از فرمانداری، چارچوبی قانونی و شفاف برای سازماندهی این مشارکت‌ها تدوین و اجرایی خواهد شد.
پنج ماه تاخیر و یک انتقاد تند
عضو شورای شهر شیراز در آخرین جلسه علنی شورای اسلامی شهر شیراز که طی هفته اخیر برگزار شد، با اشاره به اخطار کتبی فرماندار مبنی بر غیرقانونی بودن تشکل یاوران شورا، از تعلل رئیس شورا در اجرای دستور انحلال این تشکیلات انتقاد کرد.
ابراهیم کمالی، برگزاری مراسم تجلیل از این تشکل و اظهارات نایب رئیس شورا مبنی بر قانونی بودن فعالیت آن را مغایر با دستور صریح مقامات بالادستی خواند.
این عضو شورا با یادآوری اظهارات فرماندار شیراز در اردیبهشت‌ماه سال جاری تاکید کرد: فرماندار به صراحت در صحن شورا تاکید کردند که در قانون، چیزی به نام یاوران شورا پیش‌بینی نشده و نمونه مشابه آن در تهران نیز با حکم دیوان عدالت اداری منحل شده است.
کمالی افزود: فرماندار شیراز همچنین طی نامه‌ای رسمی به شورای شهر، دستور انحلال تشکیلات یاوران شورا و تعریف شدن آن در قالب قانونی مانند سمن‌ها را ظرف یک ماه صادر کردند، اما اکنون قریب به پنج ماه از این اخطار می‌گذرد و مدیریت شورا صرفا به گفتن در حال پیگیری بسنده کرده است.
کلانشهر یاور می‌خواهد یا خیر؟
فرای از بحث‌ها و مجادله‌های سیاسی، اکنون با گذشت حدود ۲ دهه از عمر یاوران شورا در شیراز باید بررسی جامع و کاملی توسط کارشناسان امر و با تشکیل کارگروهی ویژه صورت پذیرد و عملکرد این گروه با دقت بررسی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.
چنانچه حضور یاوران در شیراز مفید بوده، می‌توان زمینه تداوم فعالیت این نهاد در شیراز را بسترسازی کرد و حتی نیازهای قانونی آن با کمک نمایندگان مجلس شورای اسلامی و سایر نهادهای بالادستی پیش‌بینی شود و حتی زمینه انتقال این تجربه به سایر شهرهای کشور نیز مهیا شود.
با بررسی کارشناسی و دقیق اگر میزان زیان این طرح نسبت به مزایای آن بیشتر باشد، که قطعا باید زمینه انحلال آن پیش‌بینی و شیراز با یاوران شورا خدا حافظی کند.
سید ابراهیم حسینی، رئیس شورای اسلامی شهر شیراز در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا اعلام کرد که بررسی این مساله را انجام و طی یک هفته آینده در گفت‌وگویی تفصیلی با ایرنا جزییات موضوع را اطلاع‌رسانی خواهد کرد؛ وعده‌ای که پاسخ نهایی به این پرسش اساسی را ممکن است در خود داشته باشد که سرنوشت یاوران چیست؟
