اکسپو شیراز | آیا مسئولان واقعاً به دنبال “نجات اقتصاد فارس” هستند یا صرفاً “ویترین‌سازی” با شعار و هزینه‌های کلان؟
اکسپو شیراز با هدف جذب سرمایه‌گذاری برگزار می‌شود، اما منتقدان نگران‌اند که در بحران آب و رکود صنعت، این رویداد صرفاً به ویترین‌سازی پرهزینه تبدیل شود. تجربه‌های ناموفق قبلی هشدار می‌دهد که بدون پیوست اجرایی قوی برای حمایت از بخش خصوصی، دستاورد واقعی برای اقتصاد فارس نخواهد داشت.
خبرگزاری فارس از شیراز در گزارشی نوشت: نمایشگاه اکسپو شیراز این روزها در حالی برگزار می‌شود که پرسش‌های اساسی درباره کارآمدی و دستاوردهای واقعی آن مطرح است. فارس، استانی که سال‌ها قلب تپنده کشاورزی ایران بود، امروز زیر فشار خشکسالی و بحران آب به‌سوی اقتصاد خدماتی حرکت می‌کند. در چنین شرایطی آیا یک نمایشگاه چند روزه می‌تواند راه‌حل مشکلات ساختاری اقتصاد استان باشد یا تنها به نمایشگاهی پرهزینه و بی‌ثمر برای مدیران بدل خواهد شد؟
این پرسش نه از سر بدبینی، بلکه برآمده از تجربه‌های تلخ مشابه در استان‌ها و حتی سطح ملی است؛ تجربه‌هایی که نشان دادند «اکسپو بدون پیوست اقتصادی» چیزی جز شو تبلیغاتی نیست.ویترین پرزرق‌وبرق در مقابل تناقض تلخبخش خصوصی در فارس سال‌هاست که با چالش‌های جدی دست‌وپنجه نرم می‌کند؛ از کشاورزانی که زمین‌هایشان بی‌آب مانده تا صنعتگرانی که به‌دلیل مشکلات زیرساختی قدرت رقابت ندارند. اکنون هم پرسش آنها روشن است: آیا اکسپو واقعاً فرصتی برایشان فراهم می‌کند؟
بر اساس آنچه که مسئولان برگزاری نمایشگاه اکسپو شیراز عنوان کرده اند باید انتظار نمایشگاهی را بکشیم که فضای پرشور و پرزرق‌وبرق دارد؛ غرفه‌ها رنگین، شعارها بلند پروازانه و وعده‌ها فراوان. اما وقتی لایه‌های رویی کنار زده می‌شود، حقیقتی تلخ رخ می‌نماید که بخش خصوصی هرچند که این در نمایشگاه حضور خواهند داشت اما به واسطه حضور شرکت های خصوصی- دولتی، بخش خصوصی توانایی رقابت با این بخش را ندارد و بر اساس تعاریف رایج در اقتصاد، بخش خصوصی محکوم به خروج از بازار رقابتی است.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری فارس طی نشست خبری که در خصوص نمایشگاه اکسپو شیراز با رسانه ها داشته، گفت: اولین رویداد اکسپو ۲۰۲۵ از ۲۰ تا ۲۳ مهرماه در شیراز برگزار خواهد شد و رویکرد این رویداد اهمیت ویژه‌ای به سرمایه‌گذاری و صادرات است.مسعود گودرزی گفت: حضور شرکت های فارس که تولیدات مرغوب دارند، معرفی ظرفیت های استان در حوزه سرمایه گذاری و ارائه مجوز های بی نام بخشی از این نمایشگاه است.
وی درباره کشورهای شرکت‌کننده گفت: هدف اصلی نمایشگاه کشورهای همسایه است و پیش‌بینی می‌شود بیش از ۳۰۰ هیئت خارجی در این رویداد حضور داشته باشند.این در حالی است که مدیرکل صنعت، معدن و تجارت فارس نیز در نشستی خبری با رسانه ها در خصوص دعوت از هیئت های تجاری به نمایشگاه اکسپو گفت: تا کنون بیش از ۱۵۰ هیئت تجاری و سرمایه‌گذار خارجی برای حضور در نمایشگاه اکسپو شیراز دعوت شده اند.
مجرب خاطرنشان کرد: هدف از برگزاری این نمایشگاه ایجاد فرصت‌های همکاری، هم‌افزایی میان فعالان اقتصادی و شناسایی ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری در استان است.
بخش خصوصی؛ صدای خاموش‌شده در هیاهوی تبلیغات
کشاورزان، صنعتگران و فعالان خدماتی فارس سال‌هاست که از نبود زیرساخت و حمایت رنج می‌برند. امروز که بحران آب کشاورزی را زمین‌گیر کرده و صنعت نیز درگیر رکود مزمن است، آنها بیش از هر زمان دیگر نیازمند اقدام عملی‌اند نه نمایش رسانه‌ای.
بسیاری از فعالان اقتصادی از بی اثر بودن نمایشگاهها همیشه گلایه داشته اند و همواره به این موضوع اشاره داشته اند که «ما بارها در چنین رویدادهایی شرکت کرده‌ایم، اما جز وعده و عکس یادگاری چیزی نصیبمان نشده است» از این رو اگر قرار است نمایشگاه اکسپو شیراز نظیر سایر نمایشگاه ها به محلی برای تبلیغ و عکس های یادگاری بدل شود چرا باید این نمایشگاه با این وسعت در شیراز برگزار شده و جمعی از فعالین اقتصادی نیز به صف شوند.
تجربه سایر استان‌ها؛ عبرتی که نادیده گرفته شداصفهان، مشهد و کیش در سال‌های اخیر میزبان نمایشگاه‌های مشابه بودند. همه آنها در آغاز با سر و صدای تبلیغاتی فراوان برگزار شدند اما در پایان، بیشتر قراردادها به بایگانی رفتند و دستاورد ملموسی نصیب اقتصاد محلی نشد.
در اصفهان، ۲۰۰ قرارداد سرمایه‌گذاری خارجی تنها روی کاغذ مانده و هنوز آینده این طرح ها مشخص نیست.امیر کشانی فعال اقتصادی و رئیس سابق اتاق بازرگانی مرکز استان اصفهان در گفت و گو با خبرنگار فارس در شیراز در خصوص جذب سرمایه گذاران گفت: استان اصفهان در راستای جذب سرمایه گذاران در بخش های مختلف با برگزاری رویدادهایی در تلاش بود تا اقدام به جذب سرمایه گذاران در حوزه های مختلف کند.
وی اضافه کرد: رویکرد اصلی که این این رویدادها داشت آن بود که اگر قرار به جذب سرمایه گذاران در این استان باشد باید طرح هایی در مرحله عقد قرارداد سرمایه گذاری قرار بگیرد که آب بر نباشد.
به گفته این مقام مسئول در استان اصفهان بیش از یک هزار طرح در این استان برای جذب سرمایه گذاران معرفی شد که ۲۸۰ بسته سرمایه گذاری نیز برای ارائه به سرمایه گذاران در نظر گرفته شد از میان این طرح ها ۲۰۰ طرح مورد توجه سرمایه گذاران قرار گرفت و به مرحله انعقاد تفاهم نامه هم رسید.
کشانی تاکید کرد: هنوز سرنوشت این طرح ها مشخص نشده و سرنوشت آنها در هاله ای از ابهام قرار دارد چون بسیاری از این طرح ها در زمان عرصه دارای علاقه مندانی بوده اما در ادامه سرمایه گذاران و استانداری اصفهان فعالیتی برای عقد قرارداد انجام نداده اند.
وی افزود: این بسته های سرمایه گذاری در حالی به سرانجام نرسیده اند که هر بسته یک مسئول راهبردی داشته که طرح را از نقطه آغاز تا معرفی به سرمایه گذار و امضای تفاهم نامه همراهی کرده است.در کیش، نمایشگاه‌های اقتصادی تبدیل به سکوی تبلیغاتی مسئولان شدند.در مشهد، با وجود حضور پرشمار شرکت‌ها، بخش خصوصی از نبود حمایت و پیگیری پس از نمایشگاه گلایه داشت.
اکنون شیراز نیز در همان مسیر گام برمی‌دارد؛ بدون پیوست اجرایی، بدون تضمین پیگیری و بدون شفافیت در نتایج.اکسپو شیراز در مرز شعار و واقعیتاکسپو شیراز، به‌جای آنکه سکوی نجات اقتصاد بحران‌زده فارس باشد، بیشتر شبیه نمایشی پرهزینه است که پس از چند روز تعطیل خواهد شد و جز پوسترها و عکس‌های رنگی چیزی به یادگار نخواهد گذاشت.
اگر این رویداد قرار است اثربخش باشد، باید شفاف‌سازی در مورد قراردادها، گزارش‌دهی عمومی درباره دستاوردها، و پیوست اجرایی دقیق برای حمایت از بخش خصوصی داشته باشد. در غیر این صورت، شیراز هم به سرنوشت دیگر استان‌ها دچار خواهد شد: هیاهو در آغاز، سکوت در پایان.
پرسش پایانی این است: آیا مسئولان می‌خواهند واقعاً اقتصاد فارس را نجات دهند یا همچنان به سیاست ویترین‌سازی ادامه خواهند داد؟
شما هم نظر بدهید
چیزی که مانع تحقق اهداف این حرکت‌ها می شود بدبینی هایی از جنس همین مقاله است. به هر حال تمام حرکت‌ها و موفقیت‌های برگ در پیشرفت جوامع مدرن با برگزاری چنین نمایشگاهها، همایش ها و حرکت‌هایی آغاز می شود .یک ایده، یک جرقه ذهنی و موافقت اصولی در چنین نشست هایی می تواند نقطه شروع باشد
علیرغم زحماتی که مسئولین نمایشگاه متحمل می‌شوند برگزاری نمایشگاهها در طی سالیان گذشته در نمایشگاه بین المللی شیراز از منظر بازدیدکنندگان بسیار سطحی و بدون دستاورد بوده است . نمایشگاه بین المللی محل برگزاری و عرضه انواع خوراکی و گل و گلدان نباید باشد