شهرستان ممسنی به دلیل قرار گرفتن بر روی خط زاگرس از لحاظ منابع طبیعی و زیست محیطی اهمیت ویژهای دارد و فیلتری برای هوای پاک شیراز است.
این روزها که آلودگی شهرهای بزرگ به یک معضل تبدیل شده است، شیراز به عنوان یکی از کلانشهرها شهری عاری از آلودگی و پاک است به گونهای که از آن به عنوان پاکترین کلانشهر نیز یاد میشود. راستی چه عاملی سبب شده که این شهر با وجود همه فاکتورهایی که ویژه کلانشهرها است، شهری پاک باشد.
به گزارش اول فارس به نقل از تسنیم، مهرزاد بوستانی، مدیرکل منابع طبیعی استان فارس به این سوال پاسخ داد « جنگلهای استان فیلتری است که مانع رسیدن آلودگی به شیراز میشود». یکی از مناطقی که حساسیت ویژهای در میان نقاط جنگلی فارس دارد شهرستان ممسنی است.
به گفته بوستانی این شهرستان روی خط زاگرس است و زاگرس هم به لحاظ منابع طبیعی و هم زیست محیطی در کل کشور ارزش زیادی دارد. وی در توضیح بیشتر این اهمیت میگوید: جنگلهای زاگرس مانند یک خط مرزی بین فلات مرکزی ایران با قسمت جنوب کشور است و مانند یک فیلتر مانع رسیدن گرد و خاک و هوای گرم از کشورهای غربی و جنوبی به فلات مرکزی میشود.
کشف ۳۱ هزار کیلوگرم هیزم قاچاق در ممسنی
مدیرکل منابع طبیعی استان فارس به بیان اهمیت بیشتر زاگرس میپردازد. به گفته وی یکی از دلایل پاکی هوای شیراز همین جنگلهای زاگرس است. وجود جنگلها و ارتفاعات زاگرس منابعی غنی برای کشور است چراکه ۴۵ درصد منابع آبی کشور از طریق زاگرس تامین میشود علاوه بر آن گونه بسیار با ارزش بلوط در این حوزه قرار گرفته است.
به گفته بوستانی گونه بلوط در اصطلاح جنگلداری به آن فسیلهای زنده طبیعت میگویند و همه این موارد بر منطقه ممسنی هم قابل تطابق است. بوستانی از وجود درختانی در منطقه ممسنی سخن میگوید که بالغ بر ۵۰۰ سال قدمت دارند و همچنان اکوسیستم را حفظ میکنند و همین امر سبب شده که حفظ مناطق جنگلی ممسنی از اهمیت ویژهای برخوردار باشد.
این در حالی است که در ۸ ماه امسال براساس نامه علیرضا مسعودی جم، رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان ممسنی به اداره کل منابع طبیعی میزان ۳۱ هزار و ۲۹۶ کیلوگرم هیزم، ۴۱۰۰ کیلوگرم ذغال و ۱۰ دستگاه اره موتوری کشف و ضبط شده است. این میزان تقریبا یک سوم کل کشفیات هیزم قاچاق استان فارس را شامل میشود.
گازرسانی و اشتغال پایدار برای روستاهای نزدیک جنگل
به گفته بوستانی مدیرکل منابع طبیعی استان فارس در این بازه زمانی ۸۰ تن هیزم قاچاق و ۱۲ تن ذغال از جنگلهای فارس کشف شده که برای مقابله با این امر اقداماتی انجام شده است. وی اعتقاد دارد که برای حل این مسئله باید ریشهای برخورد کرد و از اشتغال ثابت و پایدار در روستاها و مناطق اطراف جنگل غافل نشد.
داوود ایوبی، فرماندار ممسنی نیز از وجود تودههای انبوه جنگلی در مناطق دشمن زیاری، تنگه لله جاوید و ماهور میلاتی در این شهرستان سخن میگوید. وی همچنین از جنگلکاری ۲۵۰۰ هکتاری در منطقه ماهور میلاتی خبر میدهد که امسال در حال انجام است.
به اعتقاد وی بهترین حافظان جنگل ساکنان اطراف جنگل و بهرهبرداران هستند اما نبود گاز در این مناطق که زمستانهای سرد دارند یکی از عواملی است که مردم به تخریب جنگل روی میآورند. ایوبی از گازرسانی به ۳۰ روستا در منطقه تنگه لله جاوید و دشمن زیاری سخن میگوید که میتواند نقش مهمی در کاهش تخریب جنگل داشته باشد.
وی همچنین از توزیع گاز و نفت در مناطق عشایری با استفاده از کپسول گاز و توسط اتحادیه عشایری و روستایی شهرستان سخن میگوید. با این حال ایوبی از ۲ موضوع تهدیدکننده جنگلهای ممسنی نام میبرد که نخستین آن بیماری و افت درختان جنگل است که سبب خشکی زودهنگام میشود و دیگر سودجویانی که برای درآمد بیشتر اقدام به تخریب جنگل و تبدیل آن به ذغال میکنند.
تدابیر حفظ جنگل در ممسنی
فرماندار ممسنی دلیل این امر را کاهش قرقبانان در طول سالهای گذشته میداند و میگوید: در گذشته بیش از ۳۰ قرقبان در این منطقه فعال بودند اما در حال حاضر به ۵ نفر رسیده که با دلیل محدودیت در جذب نیروی انسانی امکان استخدام افراد به عنوان قرقبان وجود ندارد.
ایوبی از اقدام منابع طبیعی برای استخدام فصلی قرقبانان سخن میگوید که در برخی از فصول موثر است اما باید اقدام جدیتری در این زمینه شود. وی میافزاید: موضوع حفاظت از جنگلها هم در شورای پیشگیری شهرستان و هم شورای پیشگیری از بحران استان مطرح شده و راهکار آن این است که ایستهای بازرسی بیشتر شود.
فرماندار ممسنی از آمادگی منابع طبیعی و نیروی انتظامی شهرستان برای برقراری ایست بازرسی خبر میدهد که به صورت مقطعی و دائمی میتوانند فعالیت کنند. وی همچنین از شناسایی و مسدود کردن راههای فرعی در مناطق جنگلی خبر میدهد که امکان عبور و مرور را از سودجویان سلب میکند.
با این حال ایوبی امکانات و تجهیزات دستگاههای این شهرستان را برای مقابله با سودجویان، آتش سوزی و دیگر خطرات جنگل ناکافی میداند و اعتقاد دارد که ممسنی قطب جنگلی استان فارس است و باید توجه بیشتری به آن شود.
گزارش از حلیمه زارع
عکاس حمیدرضا شفیعی
نظرات