درختان ریسمان نجات بخش جهان ما هستند؛ از بین رفتن جنگلهای روی زمین پیامدهای فاجعه باری برای جوامع انسانی و تمام موجودات زنده روی زمین به دنبال دارد، آثار عجیبی که حتی فکرش را نمیکنید. در این گزارش به پیامدهای ناشی از نابودی جنگلها و درختان برای زمین و حیات آن اشاره کردهایم.
۱-نابودی تنوع زیستی سیاره زمین با قطع بی رویه درختان
در حال حاضر از دست رفتن زیستگاه عامل اصلی پیش برنده انقراض در سرتاسر جهان است؛ بنابراین نابودی جنگلهای باقی مانده برای گیاهان، جانوران، قارچها و سایر موجودات زنده فاجعه بار خواهد بود. حتی یک درخت جدا در یک منطقه باز میتواند به عنوان یک آهنربای تنوع زیستی عمل کند و بسیاری جانداران را جذب کند.
۲-کاهش شدید بارندگی
با قطع درختان و نابودی جنگلها اقلیم زمین نیز در کوتاه مدت و بلند مدت دچار تغییرات شدید خواهد شد. درختان به عنوان پمپهای بیولوژیکی روی چرخههای آب نقش دارند؛ آنها آب را از خاک میگیرند و با تبدیل آن به بخار، آن را وارد اتمسفر میکنند. جنگلها از طریق انجام این کار در تشکیل ابر و بارندگی مشارکت میکنند.
۳-افزایش سیل و طوفان
درختان همچنین با به دام انداختن آب و ایجاد مانع در برابر جریان سریع آن به سمت رودخانهها و دریاچهها از وقوع سیل پیشگیری میکنند و از جوامع ساحلی در برابر امواج طوفان محافظت میکنند.
۴-فرسایش خاک و شسته شدن شهرها و جزایر
فرسایش گسترده خاک روی اقیانوسها نیز تأثیر گذار خواهد بود و مرجانهای ساحلی و دیگر زیستگاههای دریایی را از بین خواهد برد. جزایری که درختان آنها از بین بروند، مانع خود در برابر اقیانوس را از دست خواهند داد و بسیاری از آنها شسته شده و از بین خواهند رفت.
۵- گرم شدن زمین
درختان دارای اثر خنک کننده محلی هستند. آنها سایههایی را فراهم میکنند که دمای خاک را حفظ میکند و به علت رنگ تیرهای که دارند به جای منعکس کردن گرما آن را جذب میکنند. اگر تمام اثرات خنک کنندگی از دست برود، بیشتر مناطقی که پیش از این دارای درخت بوده اند به سرعت گرمتر خواهند شد.
۶-افزایش گازهای گلخانهای
در مقیاس جهانی، درختان با ذخیره کربن و برداشت کربن دی اکسید اتمسفر با گرم شدن حاصل از تغییرات اقلیم مبارزه میکنند. براساس گزارشی که در ماه اوت به وسیله (IPCC) منتشر شد، در حال حاضر ۱۳ درصد از انتشارات جهانی کربن ناشی از جنگل زدایی است و به طور کلی تغییر کاربری زمین مسئول ۲۳ درصد از انتشارات کربنی است.
۷-افزایش بیماریها
از بین رفتن ناگهانی جنگلها میتواند باعث افزایش موقتی در مواجهه انسان با عفونتهای مشترک بین انسان و حیوان مانند ابولا، ویروس نیل غربی و نیز بیماریهایی مانند مالاریا و تب دنگی شود که به وسیله پشهها منتشر میشوند.
از زمانی که انسان در حدود ۱۲ هزار سال پیش فعالیتهای کشاورزی را آغاز کرد او تقریبا ۸.۵ تریلیون درخت را پاکسازی کرد. بخش عمده جنگل زدایی در سالهای اخیر رخ داده است. از زمان آغاز انقلاب صنعتی درختان جنگلها ۳۲ درصد کاهش پیدا کرده اند. براساس گزارشها در جهان ۴ تریلیون درخت باقی مانده است که تعداد آنها رو به کاهش است، به طوری که هر ساله حدود ۱۵ میلیارد درخت قطع میشوند.
انسان در جهانی بدون درخت باید برای زنده ماندن تلاش کند. سبک زندگی شهرنشینی و غربی به سرعت به خاطرهای از گذشته تبدیل خواهد شد و بسیاری از ما در اثر گرسنگی، گرما، خشکسالی و سیلاب خواهیم مرد. جوامع بازمانده احتمالا آنهایی هستند که به طور سنتی میدانند در محیطهای بدون درخت چگونه زندگی کنند؛ مانند بومیان استرالیا زندگی تنها در وضعیتهایی امکان پذیر خواهد بود که با زندگی که در حال حاضر ما با آن آشنا هستیم فاصله بسیاری خواهد داشت.
شعر تکاندهنده و آگاهیدهنده مولوی حکایت از نقش درخت در طبیعت دارد؛ نقشی که همه کارشناسان و صاحبنظران محیط زیست از آن بهعنوان ریههای زمین یاد کردند.
این درختانند همچون خاکیان دستها بر کردهاند از خاکدان
با زبان سبز و با دست دراز از ضمیر خاک میگویند راز
با زبان سبز و با دست دراز از ضمیر خاک میگویند راز
نظرات