رسانه های خبری همواره اخبار مربوط به کلاهبرداری های ریز و درشتی را منعکس می کنند که مهم ترین دستاورد آن می تواند عبرت آموزی مردم باشد، اما متاسفانه این گونه نیست و بیشتر افراد جامعه تصور می کنند که این حوادث فقط برای دیگران اتفاق می افتد و خودشان از این قاعده مستثنی هستند؛ به همین دلیل معمولا به چشم سرگرمی به این اخبار نگاه می کنند.
جرایم اقتصادی، جرایمی هستند که با انگیزه مادی و با ماهیت فعالیت های اقتصادی یعنی فعالیت های مالی و پولی ، داد و ستد داخلی و خارجی و استفاده از منابع ، بدون اخذ مجوز صورت می گیرند. از مهم ترین مصادیق جرایم مالی و اقتصادی می توان به کلاهبرداری و تقلب اشاره کرد.
در هر جامعه ای عوامل متعددی وجود دارد که زمینه ظهور و بروز فعالیت های مجرمانه را فراهم می کند؛ جرم کلاهبرداری نیز از این قاعده مستثنی نیست. از میان عوامل متعدد وقوع جرم کلاهبرداری ، سه دلیل عمده را می توان مطرح کرد:
ضعف آگاهی قربانیان و ایجاد فرصت ارتکاب جرم برای تبهکاران
توجیه کلاهبرداری توسط مجرمان
فشار های مالی در خانواده
هرگاه افراد یک جامعه در انجام فعالیت های اقتصادی خود از دقت کافی برخوردار نبوده و اطلاعات آنان راجع به مسائل مختلف مالی و تجاری محدود باشد، ناخودآگاه فرصت ارتکاب جرایم مالی از جمله کلاهبرداری را در اختیار مجرمان قرار می دهند.
همگام با پیشرفت علم و فناوری ، هر روز راه های جدیدی برای کلاهبرداری پیدا می شود و کلاهبرداران برای رسیدن به اهداف خود به این راه ها متوسل می شوند.
بهره گیری از سیستم های اینترنتی در تعاملات روزانه ، موجب شده تا شگردها و تخصص های افراد کلاهبردار نیز رنگ و بوی جدیدی به خود بگیرد؛ از جمله این تغییرات می توان به موارد زیر اشاره کرد:
کلاهبرداری از طریق تلفن همراه
استفاده های مختلف از گوشی تلفن همراه و اختصاص یافتن بخش زیادی از وقت افراد به این وسیله ارتباطی، موجب شده تا بسیاری از کلاهبرداری های خرد و کلان، از طریق تماس های تلفنی و پیامک رخ دهد.
روش های به کار گرفته شده توسط مجرمان ، بعضا عجیب و جالب توجه است. مانندبرنده شدن در یک قرعه کشی را برای آنان ارسال نموده و اعلام می کنند که برای ارسال این جایزه که مثلا یک دستگاه گوشی تلفن همراه است، مبلغی به عنوان هزینه ارسال به فلان حساب واریز نمایند.
در روشی دیگر، فرد کلاهبردار با ارسال پیامک به افراد اعلام می کند که مشکل درمانی خاصی داشته و به کمک نیاز دارد؛ از میان انبوه دریافت کنندگان پیامک ، هزاران نفر مبالغی را به حساب متهم واریز می نمایند.
یکی از مسائلی که از اهمیت زیادی برخوردار است، مسئله کلاهبرداری از طریق کارت های اعتباری است. ممکن است کارت ها به سرقت رفته یا اطلاعاتشان در اختیار افراد غیر قابل اطمینان قرار گیرد.
در یکی از روش های کلاهبرداری ، ابتدا با فرد تماس می گیرند و با چرب زبانی و تطمیع وی با ترفند های مختلف از او می خواهند که در مقابل یکی از دستگاه های خودپرداز قرار گرفته و زبان انگلیسی را برای عملیات بانکی انتخاب نماید و از این طریق موجودی کارت او را به حساب خود واریز می کنند.
کلاهبرداری های اینترنتی
عدم آشنایی کافی افراد جامعه با فضای مجازی و عدم شناخت جرایمی که از طریق این فضا صورت می گیرد، موجب شده تا مجرمان حداکثر سوء استفاده را از آن به عمل آورند.
مجرمان با استفاده از شیوه هایی مانند فیشینگ ( استفاده از درگاه اینترنتی مشابه بانک ها ) و نصب برنامه های جاسوسی مانند key logger ، به حساب های بانکی شهروندان دستبرد می زنند. آنان با استفاده از این شیوه ، صفحاتی را مانند صفحات بانک ایجاد نموده و کالایی را با قیمت مناسب ارائه می کنند؛ هنگامی که افراد این صفحات را انتخاب و شماره حساب و رمز خود را وارد می کنند، کلاهبرداران با سرقت کلمه عبور و رمز عابربانک، اقدام به برداشت موجودی می کنند.
کلاهبرداری در پوشش فروشگاه الکترونیک
خرید آنلاین کالاها و ارائه خدمات ، یکی از مفیدترین کاربردهای اینترنت محسوب می شود. این امر علاوه بر صرفه جویی در وقت کاربران، مزایایی چون افزایش امنیت درجا به جایی پول ، کاهش هزینه های بازاریابی ،صرفه جویی اقتصادی و افزایش فرصت های شغلی و کارآفرینی را به همراه دارد؛ اما در عین حال کلاهبرداران فضای مجازی نیز با استفاده از نا آگاهی یا کم دقتی مشتریان ، آن را با تهدید و آسیب های متعددی مواجه ساخته اند.
کاربران باید در هنگام خرید آنلاین و در زمانی که پس از انتخاب کالا به درگاه پرداخت الکترونیکی بانک رهنمون می شوند ، دقت کنند که حتما نشانی صفحه درگاه ، متعلق به همان بانکی باشد که آرم و لوگوی آن را در صفحه مشاهده می کنند؛ زیرا بعضی مواقع کلاهبرداران با جعل صفحات درگاه پرداخت الکترونیکی بانک ها ، افراد را به صفحاتی هدایت می کنند که نشانی شبیه نشانی بانک اصلی دارند.
در مجموع می توان گفت شتاب گرفتن کلاهبرداری های اینترنتی ، نسبتی مستقیم با افزایش شمار سایت هایی دارد که موضوعاتشان درباره شرط بندی ، قرعه کشی و نظرسنجی از مردم است و این نوع سایت ها ، ابزاری مناسب برای سوء استفاده های خطرناک در فضای مجازی توسط شیادان هستند.”سرهنگ “محمدهاشم قسام”- فرمانده انتظامی شهرستان فسا، استان فارس”
نظرات