اول فارس|روانشناسی: تعطیلات بسیار شیرین است و روز‌های قبل از رسیدن به تعطیلات از خود آن شیرین‌تر. اما امان از روز‌های بعد از آن. دوست داری زمین و زمان را به‌هم ببافی و تَرک دیوار هم می‌تواند آدم را تا سرحد انفجار عصبی کند. اصلا انگار هوا هم سر ناسازگاری دارد و آفتابش هم در دلگیرترین حالت ممکن قرار می‌گیرد. اگر این احساس‌ها را تجربه کرده‌اید، باید بگوییم نگران نباشید، بسیاری از افراد مانند شما هستند و به این وضعیت سندروم افسردگی بعد از تعطیلات می‌گویند. تعطیلات نوروز به‌پایان رسیده و یک هفته‌ای هم درگیر کار و زندگی شده‌ایم، اما حال عد‌ه‌ای خوش نیست و هنوز نتوانسته‌اند به تغییرات فصل کنار بیایند، به همین بهانه قصد داریم در این مطلب به موضوع افسردگی بعد از تعطیلات بپردازیم. با ما همراه باشید.
بازگشت به زندگی عادی قبل از نوروز کار سختی است با اینکه شرایط و مسئولیت‌های کاری فرد هیچ تغییری نکرده است، ولی از نظر روانی برای فرد غولی بزرگ و شکست‌ناپذیر جلوه می‌کند. آنچه در این میان مهم است، برخورد افراد با این شرایط است که ارتباطی مستقیم با ویژگی‌های شخصیتی و نوع تربیت خانوادگی‌شان دارد.
روان‌شناسان درباره کسالت و افسردگی بعد از تعطیلات می‌گویند: «انسان‌ها خیلی زود به شرایط عادت می‌کنند. از آنجا که همه دوست دارند در محیطی آرام و بدون استرس و افکار منفی زندگی کنند، طبیعی است پس از پایان تعطیلات مشکلاتی در روان‌شان ایجاد شود. به همین دلیل گاهی ممکن است فرد بعد از چندین روز استراحت، هنگام بازگشت به‌کار با حالاتی مانند بی‌انگیزگی، بی‌حوصلگی و حتی افسردگی و اضطراب روبه‌روشود». هرچند با افزایش سن، افراد از روی تجربه می‌آموزند که با این احساسات عقلانی‌تر برخورد کنند از این رو این مشکلات میان کودکان و دانش‌آموزان و جوانانی که تجربه کاری کمتری دارند بیشتر مشاهده می‌شود.
تعطیلات زمانی برای استراحت، دور شدن از استرس‌های شغلی و درسی و دیدن دوستان می‌باشد. بسیار طبیعی است که پس از پایان تعطیلات، احساس غم کنید، اما این احساس غم نباید کارایی شما را کم کند. هرکس به تعطیلات، استراحت و تفریح نیاز دارد، اما باید بدانید که وظیفه اصلی شما کارکردن، درس خواندن و تلاشگری است و تعطیلات فقط زمانی برای استراحت است. مشکل در تفکر باعث شده اکثر مردم، نسبت به زندگی خود احساس نارضایتی داشته و از تعطیلات نه برای استراحت، بلکه برای فرار از وظایف بهره ببرند. به جای فرار به دنبال راهی برای کاهش استرس‌های شغلی خود باشید.
در ابتدا باید سعی کنید که در زندگی به دنبال چیز‌هایی باشید که باعث پیشرفت شما شوند. اینکه اکثر مردم بعد از تعطیلات افسردگی می‌گیرند، به این دلیل است که آن‌ها فقط برای تعطیلات زندگی می‌کنند. برای آن از مدت‌ها قبل برنامه می‌ریزند و آن را دوست دارند، اما نسبت به برنامه عادی زندگی خود این شوق را ندارند. به طور ایده آل باید پس از اتمام تعطیلات، برای تخریب یک عادت قدیمی و ساخت یک تفکر و مهارت جدید و پیشرفت تلاش کنید.
درمان افسردگی بعد از تعطیلات
۱. بلافاصله بعد از تعطیلات بیش از توانتان مسئولیت قبول نکنید. توصیه می‌شود در این مدت مسئولیت‌های کمتری قبول کنید.
۲. برنامه ریزی مکتوب داشته باشید و برای اجرای آن زمانبندی کنید تا دچار استرس نشوید.
۳. در مورد توانایی‌تان در انجام کار‌ها واقع‌بین باشید.
۴. تلاش کنید در زمان حال زندگی کنید و از اکنون لذت ببرید.
۵. نسبت به فردا و آینده خوش‌بین باشید.
۶. اگر تنها زندگی می‌کنید سعی کنید بخشی از وقت خود را برای کمک به دیگران اختصاص دهید.
۷. آرامش داشته باشید و مدتی بدون هیاهو به قطره‌های باران، منظره کوه یا خیابان و کوچه نگاه کنید.
۸. از افراد یا مکان‌هایی که به شما استرس وارد می‌کنند، تا حد ممکن دوری کنید.
۹. افسردگی بعد از تعطیلات معمولا پس از چند روز و با این راهکار‌ها درمان می‌شود، اما اگر متوجه شدید دوره این افسردگی طولانی و حالتان بدتر شده است، حتما به روانشناس مراجعه کنید.
۱۰. اگر هم خودتان دچار افسردگی بعد از تعطیلات نشده‌اید، اما کسی از نزدیکانتان چنین مشکلی دارد، سعی کنید چند روز، وقت بیشتری به او اختصاص دهید و تنهایش نگذارید.
۱۱. لیستی از لذت‌ها را بنویسید. بسیاری از تفریحات در تعطیلات در دسترس نیستند و یا انجام‌شان آن شور و هیجان مورد انتظار را ندارد. پس آن‌ها را در طول دوره‌های کاری انجام داده و برای آن‌ها برنامه ریزی کنید. حتی اگر چند ساعت و یا کل آخر هفته را برای آن وقت بگذارید باز هم انرژی بیشتری برای کار کردن به شما می‌دهد.
۱۲. تا چند روز با دوستانتان درباره تعطیلات صحبت کنید. این کار به شما کمک می‌کند که بخندید. به همین سادگی می‌توانید روحیه خود را تقویت کرده و افسردگی بعد از تعطیلات را مدیریت کنید.
۱۳. برای خود هدیه بخرید، ۵ دقیقه اضافه در حمام گرم بمانید، مو‌ها و لباس‌هایتان را مرتب کنید و برای آن وقت بگذارید. خانه خود را نظم داده و بیشتر به نظافت بپردازید. به این صورت می‌توانید علائم افسردگی را تا حد زیادی کاهش دهید.
۱۴. بدانید که پایان تعطیلات، پایان زندگی نیست و بعد از آن باید کار‌های خود را انجام دهید. برای خود هدف مشخص کنید و یک استارت دوباره برای رسیدن به آن‌ها بزنید. اکنون استراحت کرده‌اید و انرژی کافی برای دویدن را دارید.
۱۵. ورزش یکی از روش‌های بسیار مؤثر است که به بازگشت روحیه شما کمک می‌کند. بهتر است اهداف بلندپروازانه را کنار گذاشته و با قدم‌هایی آهسته، اما پیوسته ورزش را به برنامه روتین خود اضافه نمایید. انجام تنها چند دقیقه فعالیت هوازی با ترشح هورمون‌های شادی آور در بدنتان خلق شما را بهبود خواهد بخشید.
۱۶. شاید با یادآوری خاطرات خوشی که در تعطیلات داشته‌اید، دائماً به خاطر تمام شدن آن حسرت بخورید یا احساس دلتنگی کنید. برای اینکه غلبه بر این احساس سعی کنید برنامه‌ریزی بلند مدتی داشته باشید و به داشتن تعطیلات مفرح‌تر در آینده بیاندیشید. این مسئله باعث می‌شود که راحت‌تر از این روز‌ها عبور نمایید.
۱۷. به هم ریختن چرخه خواب و بیداری یکی از عوامل بسیار مؤثر در احساس کسالت و افسردگی است. به همین خاطر تلاش نمایید هر شب در ساعت معینی به رخت خواب بروید و تا نیمه شب بیدار نمانید. برای اینکه بتوانید شب‌ها زودتر بخوابید، در طول روز چرت نزنید و با انجام فعالیت، خستگی بیشتری در خود ایجاد نمایید.
۱۸. اگر می‌بینید که بعد از تعطیلات علائم افسردگی به طور پایداری وجود دارند و با گذشت زمان بهتر نمی‌شوند و بالعکس هر روز بدتر می‌شوند، از یک روانشناس بالینی یا یک روانپزشک کمک بگیرید تا در صورت لزوم درمان‌ها و خدمات حرفه‌ای لازم در این زمینه را دریافت نمایید.
نظرات