به گزارش اول فارس به نقل ازخبرگزاری فارس ، پس از وقوع حادثه سیل اخیر در این شهر و وارد آمدن خسارات بی‌سابقه به جان و مال مردم که واکنش شدید سران قوا را نیز برانگیخت، این سوال در اذهان پیش آمد که به راستی دلیل اصلی این سیل وحشتناک و خانمان‌سوز چه بود؟ بویژه آنکه میزان بارندگی نیز در حدی نبود که این سیل ویرانگر با چنین مشخصاتی جاری شود.
با توجه به اینکه سازمان هواشناسی از چندین روز قبل از حادثه به همگان تذکرات لازم را هشدار داده بود، آیا نمی‌شد پیش‌بینی‌های لازم در جلوگیری از این حادثه انجام شود؟ و یا اینکه ما در سال‌های گذشته بارندگی‌هایی به مراتب شدیدتر را در شهر شیراز تجربه کردیم؛ چرا این اتفاق با این حجم وسیع خسارت، در آن مقاطع زمانی روی نداد؟
این سوالات و سوالاتی دیگر، نقاط ابهامی است که در حادثه سیل شیراز، قابل تامل و تعمق است و نیاز به بحث کارشناسی و علمی دارد.به همین سبب با دکتر جعفر قادری شهردار اسبق شیراز و عضو هیات علمی دانشگاه گفت‌وگویی داشتیم.
*داستان حوضچه آبریز دروازه قرآن
جعفر قادری در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در شیراز، ضمن تحلیل فنی حادثه سیل شیراز، اظهار داشت: در حادثه سیل دروازه قرآن شیراز، بسیاری از مسؤولان حتی نقشه کانال انتقال آب را نمی‌شناختند، چراکه بیشتر اعضای شهرداری منطقه تغییر کرده و آشنایی کافی با محیط نداشتند و شاید از این نظر تقصیری متوجه آنها نبود!
وی در مورد سوابق مطالعات انجام‌شده در مورد انتقال آبهای سطحی شهر شیراز و ایجاد کانال به‌ویژه در حوضچه دروازه قرآن بیان داشت: قبل از سال ۶۶ و حدود ۲۰ سال است که مطالعات در این زمینه انجام می‌شود که آخرین مطالعات مربوط به سال ۹۴ بود و در این فاصله زمانی نه تنها به «حوزه آبگیر» چیزی اضافه نشده بلکه «حوزه آبریز» نیز کمتر شده، چراکه بخشی از آب‌هایی که از سمت‌های بالادست پلیس‌راه به سمت دروازه قرآن می‌آمده به منطقه جوادیه منتقل شده است.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه در امور شهری و تخصصی نباید بحث را سیاسی و جناحی کرد، افزود: در طول این ۲۰ سال در شهر شیراز هر کدام از شهردارهایی که با دیدگاههای متفاوت بر سر کار آمدند، مطالعات را دنبال کردند که آخرین آن که منجر به یک طرح تکمیلی مصوب شد، مربوط به شورای چهارم شهر شیراز بود.
نماینده سابق شیراز در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: اعضای شورا در مورد حوزه آبگیر تاخیری دروازه قرآن به این نتیجه رسیدند که به دلیل وجود کانال انتقال آب، یک دریاچه مصنوعی در منطقه احداث کنند که هم در تابستان مورد استفاده تفریحی شهروندان قرار گیرد و هم در زمستان آب را با تاخیر منتقل کند که به دلیل عدم تملک زمین و مشکلات ناشی از آن، موفق به انجام و اجرایی کردن این طرح مصوب نشدند.
*دلیل سیل در سعدیه
شهردار اسبق شیراز با بیان اینکه بارندگی اخیر شیراز در حدی نبود که این مقدار سیل خسارت‌زا به بار آورد، افزود: در سال‌های گذشته بارندگی‌هایی به مراتب شدیدتر از بارندگی اخیر در شیراز به وقع پیوست، اما این میزان خسارت به بار نیاورد.
وی با اشاره به اینکه کانال‌های انتقال آب شیراز برای متوسط بارندگی ۷۰ میلی‌متر پاسخگو است، خاطرنشان کرد: در گذشته برای انتقال آبهای سطحی مشکلات جدی داشتیم که منجر به طرح احداث ۱۸۰ کیلومتر کانال انتقال آب شد، اما متاسفانه در برخی نقاط از جمله محله سعدی هنوز تکمیل نشده است.
نماینده سابق شیراز در مجلس ادامه داد: منطقه سعدیه ۲۰۰ متر کانال انتقال آب نیاز داشت که در ۲ سال گذشته به دلایلی احداث نشد و اگر این ۲۰۰ متر در سعدی احداث می‌شد، در این محل شاهد راه افتادن سیل و این همه انباشت آب نبودیم.
*چرا در دروازه قرآن سیل جاری شد؟
شهردار اسبق شیراز در مورد دلایل سیل دروازه قرآن نیز به نکات جالبی اشاره کرد و افزود: هرساله در حوضچه آرامشِ کانال انتقالی دروازه قرآن، قبل از بارندگی‌ها لایروبی شده و بیل مکانیکی با نیروهای خدماتی کنار کانال انتقال آب مستقر می‌شدند تا اگر در جریان انتقال آب، آشغال یا نخاله‌ای جلوی ورودی آب را گرفت، سریعاً برای بازگشایی اقدام شود. حال معلوم نیست که امسال و در بارندگی اخیر، این کار انجام شده یا نه؟
قادری در تکمیل بحث فوق گفت: نکته بعدی اینکه در طول سال‌های گذشته و با توجه به ساخت‌وسازهای مردمی و دست‌اندازی‌هایی که در این منطقه انجام می‌شده، معمولاً شهرداری نیز اجازه ساخت‌وساز و ریختن نخاله و آشغال را نمی‌داد اما آنچه در ظاهر دیده شد، در سیل اخیر در این حوضچه آرامش، حجم عظیمی از آشغال و نخاله ساختمانی و لاستیک وجود داشته و در جریان حرکت آب قابل مشاهده بود.
عضو هیات علمی دانشگاه شیراز ادامه داد: برخی معتقد بودند که کانال‌های انتقال آب بیشتری باید در منطقه پیش‌بینی می‌شد که قطعاً در مطالعات مشابه دیده شده و چیز غریبی نیست، اما نکته مهم این است که برای حفظ امنیت شهر باید هزینه‌های کلانی برای انتقال آبهای سطحی انجام شود که این مسؤولیت برعهده شهرداری است؛ همان‌گونه که در سال‌های گذشته این هزینه‌ها انجام شده و در هیچ دوره‌ای شهرداری نباید از انجام این مهم کوتاهی کند.
وی همچنین گفت: نکته مهم دیگر در حفظ و حراست از امنیت شهر، طرح‌های آب‌خیزداری در حوضه آبریز و ارتفاعات است که در هنگامی که ما مسؤولیت شهرداری شیراز را داشتیم، در همین زمینه چند ده هزار نهال‌کاری انجام شد تا هم فضای سبز ایجاد شده و هم جلوی روان‌آب‌ها گرفته شود.
شهردار اسبق شیراز مجموعه اقدامات مذکور را از جمله مواردی دانست که باید از سوی شهرداری و دیگر سازمان های مسؤول، رعایت می‌شد تا شاهد حوادثی چون سیل شیراز نباشیم.
*عدم وجود کارشناس متخصص در شورای شهر
قادری در ادامه عدم تخصص کافی در شورا و شهرداری شیراز را نیز مورد نقد قرار داد و گفت: جناح‌هایی که در انتخابات لیست می‌دهند باید تخصص افراد را مدنظر قرار دهند، چراکه افراد کارشناس می‌توانند در شرایط سخت یاری‌رسان باشند.
وی افزود: در شورای چهارم شیراز، معمولاً کارشناس‌هایی وجود داشتند که اگر در مقطعی شهرداری اشتباه می‌کرد، تذکر داده و مراقبت می‌کردند؛ اما در شورای فعلی متاسفانه نیروی فنی که آشنایی به مساله داشته باشد، بسیار کم است.
شهردار اسبق شیراز تصریح کرد: متاسفانه بعضاً عزل و نصب‌ها در شهرداری شیراز سیاسی است، در صورتی که کسانی که در شهرداری می‌خواهند مسؤولیت بگیرند، هم باید دانش فنی و تخصصی مرتبط با مساله و هم تجربه کافی داشته باشند.
قادری خاطرنشان کرد: کسی که می‌خواهد در شهرداری مسوولیت بگیرد حداقل با ۶۰۰ عنوان قانونی سروکار دارد؛ بنابراین باید بر این موارد قانونی اشراف و تسلط داشته و نباید هرکسی را از بیرون مجموعه آوردیم بلافاصله به وی در شهرداری مسؤولیت دهیم.
این استاد دانشگاه یادآور شد: در شهرداری کلان‌شهر شیراز کسانی باید مسؤولیت بگیرند که پیش از این در شهرهای کوچک‌تر یا شهرداری‌های مناطق مسؤولیت داشته و پس از آنکه سال‌ها دانش و تجربیات خود را افزایش دادند با لحاظ شایستگی‌های دیگر، به آنها مسؤولیت‌های بزرگ‌تر داد.
قادری افزود: عواقب مسؤولیت دادن به کسانی که دانش و تجربه کافی در امور شهرداری ندارند، در بزنگاه‌ها و حوادث طبیعی مانند سیل شیراز، مشخص می‌شود و چنین مشکلاتی ایجاد می‌کند.
شهردار اسبق شیراز بیان داشت: در سیلی که در دروازه قرآن اتفاق افتاد بسیاری از کارکنان شهرداری در معاونت اجرایی یا شهرداری منطقه، حتی نقشه کانال‌ها را نمی‌شناختند و شناختی نسبت به حوزه فعالیت خود نداشتند! البته شاید تقصیری هم متوجه آنها نبود؛ چراکه پیش از این در منطقه حضور نداشته و اطلاعات صحیحی هم از افراد آگاه اخذ نکردند.
وی تصریح کرد: به هر حال به دلیل تغییرات مدیریتی در شهرداری شیراز، کل مجموعه و مدیران پیشین تغییر کرد و همین تغییرات باعث شد که دانش و تجربیات قبلی به مدیران فعلی منتقل نشود و آنها نیز تجربه کافی در مقابل مسائل نداشته باشند.
نظرات