خشکی چشم ، نشانه ها و راه های درمان آن چیست؟

فردی که دچار سندروم خشکی چشم است می‌تواند علائم متنوعی از جمله موارد زیر را تجربه کند:

مواد چسبناک داخل یا اطراف چشم

تاری دید مخصوصا در انتهای روز

حساسیت به نور

ناراحتی هنگام استفاده از لنز

دوبینی

چسبیدن پلک‌ها به هم هنگام بیدار شدن.

نکات مهم:

در نظر داشته باشید که عوارض خشکی چشم؛ شامل بدتر شدن قرمزی چشم و حساسیت نسبت به نور، افزایش درد چشم و اختلالات بینایی می‌شود.

در بعضی بیماران گاهی خشکی زیاد چشم باعث تحریک بیش از حد جزء آبکی اشک شده و منجر به آبریزش چشم می‌شود.

گاهی نیز بیمار احساس وجود جسم خارجی در چشم می‌کند.

کاربردهای اشک مصنوعی چیست؟

کاربردهای اشک مصنوعی شامل موارد زیر است:

• افزایش رطوبت چشم‌ها
• جلوگیری از خشکی قرنیه
• استریل و ضدعفونی‌کننده چشم
• نرم شدن سطح خارجی چشم
• بهبود علائم خشکی چشم 

خشکی چشم چیست و چرا به آن مبتلا می‌شویم؟

زمانی که به‌صورت طبیعی و به اندازه کافی در چشم‌ها اشک تولید نشود، بیماری خشکی چشم ایجاد می‌شود. علائم شایع این بیماری شامل سوزش، خارش، درد، قرمزی، تاری دید و احساس وجود سنگ‌ریزه درون چشم‌ها است. دلایل زیر از مهم‌ترین عوامل ایجاد خشکی چشم در افراد است:

• زندگی در مناطق خشک
• استفاده از لنزهای تماسی
• سیگار کشیدن
• مصرف برخی داروها مانند آنتی‌هیستامین‌ها
• جراحی چشم مانند لیزیک
• آفتاب
• استفاده طولانی‌مدت از کامپیوتر و موبایل
• کهولت سن

اگر این بیماری به‌موقع درمان نشود، می‌تواند باعث زخم قرنیه، عفونت، تحریک قرنیه و حتی نابینایی شود.

اشک مصنوعی چه فوایدی دارد؟

استفاده بیش از حد از کامپیوتر و موبایل، مصرف آب ناکافی و انجام برخی عمل‌های جراحی مثل عمل لیزیک می‌تواند موجب خشکی و کاهش رطوبت چشم‌ها شود. استفاده از اشک مصنوعی موجب بهبودی رطوبت ازدست‌رفته چشم می‌شود و از ایجاد مشکلات احتمالی دیگر مانند خشکی قرنیه جلوگیری می‌کند. علاوه بر این همان‌طور که گفته شد، اشک‌های مصنوعی نوعی قطره‌های استریل چشمی نیز به شمار می‌روند که قابلیت ضدعفونی‌کنندگی چشم را دارند.

چگونه از اشک مصنوعی استفاده کنیم؟

آیا اشک مصنوعی برای چشم ضرر دارد؟

اشک مصنوعی برای درمان عفونت‌های چشمی تجویز نمی‌شود و بیشترین کاربرد آن رفع خشکی چشم است. بنابراین برای استفاده از آن حتما باید با پزشک مشورت کنید. اگر سابقه آلرژی به داروها را دارید یا نسبت به مواد تشکیل‌دهنده اشک مصنوعی حساسیت دارید، نباید از آن استفاده کنید. علاوه بر این در دوران بارداری و شیردهی نیز باید قبل از استفاده از اشک‌های مصنوعی با پزشکتان صحبت کنید.

 اگر داخل چشم خود لنز دارید، از اشک مصنوعی استفاده نکنید:

اشک مصنوعی مواد نگهدارنده ای دارد که در برخورد با لنز می تواند رنگ آن را از بین ببرد. حداقل ۱۵ دقیقه بعد از ریختن قطره اشک مصنوعی صبر کنید و بعد، لنز را داخل چشم خود قرار دهید.

انواع اشک مصنوعی یا قطره های چشم

دو نوع اشک مصنوعی وجود دارد :

• قطره چشم با نگهدارنده
• قطره چشم بدون نگهدارنده

اشک های مصنوعی که حاوی نگهدارنده هستند، مدت زمان بیشتری دوام می آورند. این نگهدارنده ها مواد شیمیایی هستند که از ورود باکتری و رشد آن ها جلوگیری می کنند. این قطره ها معمولاً در یک بطری قطره چشم ، می توانند به مدت طولانی سالم بمانند. اگرچه نگهدارنده های موجود در این اشک های مصنوعی باعث ایجاد خارش می شود. به همین دلیل متخصصان چشم معمولاً پیشنهاد می کنند که از این نوع قطره ها نباید بیشتر از ۴ بار در روز استفاده کنید.

اشک مصنوعی فاقد نگهدارنده معمولاً با خطر کم تری همراه است اما یکبار مصرف می باشد. زمانی که این قطره ها را داخل چشم خود ریختید ، باید سریعا آن را دور بریزید. معمولاً به دفعات بیشتری برای خرید این قطره ها نیاز دارید. اگر خشکی چشم شما خفیف است ، یک بار استفاده از این قطره ها کافی می باشد اما گاهی اوقات در موارد شدیدتر، پزشک به شما توصیه می کند که ۴ بار در روز از آن استفاده کنید.

سبک زندگی و راهکارهای خانگی برای جلوگیری از خشکی چشم

ممکن است قادر باشید تا خشکی چشم‌های خود را با شستن مکرر پلک‌ها و استفاده از قطره‌های چشمی بدون نسخه یا سایر محصولاتی که به لیز کردن چشم شما کمک می‌کنند، مدیریت نمایید. اگر بیماری شما طولانی مدت باشد (مزمن)، حتی در صورتی که احساس بهبودی نمایید، همچنان از قطره‌های چشمی استفاده کنید تا آن‌ها را لیز نگه دارید.

درمان خشکی چشم

درمان خشکی چشم پس از معاینه دقیق چشم توسط چشم‌پزشک و بررسی دلایل خشکی چشم و شدت عوارض ناشی از آن انجام می‌گیرد. چشم‌پزشک برای درمان خشکی چشم بر اساس صلاحدید خود معمولاً درمان‌های زیر را تجویز می‌کند.

• اضافه کردن اشک: در موارد خفیف‌تر خشکی چشم، برای درمان خشکی چشم، جایگزین کردن اشک گزینه مناسبی است. در این موارد قطره‌ی اشک مصنوعی مناسب توسط چشم‌پزشک تجویز می‌گردد.
• حفظ اشک: در بعضی موارد چشم‌پزشک با بستن مجرای اشکی به‌صورت موقت یا دائمی باعث حفظ اشک در چشم و درمان خشکی چشم می‌شود.
• دارو درمانی: اگر خشکی چشم در اثر انسداد و التهاب غدد اشکی (میبومین) و یا التهاب پلک چشم باشد، چشم‌پزشک با تجویز آنتی‌بیوتیک‌هایی مثل تتراسایکلین به روند درمان خشکی چشم کمک می‌کند.

انتخاب و استفاده از محصولات بدون نسخه برای خشکی چشم

محصولات بدون نسخه برای خشکی چشم در دسترس هستند، که شامل قطره‌های چشمی (اشک مصنوعی)، ژل، مواد ژلی و پمادها. در مورد اینکه کدام مورد ممکن است برای شما مناسب باشد، با پزشک خود مشورت کنید. اشک‌های مصنوعی ممکن است تمام آن چیزهایی باشند که برای کنترل علائم خشکی چشم بدان نیاز دارید. برخی افراد نیاز دارند تا قطره‌ها را چند بار در روز استفاده کنند، و برخی دیگر نیز تنها یک‌بار در روز از آن‌ها استفاده می‌کنند.

این عوامل را در زمان انتخاب یک محصول بدون نسخه مد نظر قرار دهید:

• قطره‌هایی که قرمزی چشم را کاهش می‌دهند: بهتر است برای درمان خشکی چشم، از این قطره‌ها دوری کنید، زیرا استفاده طولانی‌مدت از آن‌ها سبب ناراحتی چشم می‌شود.
• قطره‌ها در برابر پمادها: پمادهای لیز کننده، چشم‌های شما را می‌پوشانند، و درمان طولانی مدتی را برای خشکی چشم فراهم می‌کنند. اما، این محصولات غلیظ‌تر از قطره‌های چشم هستند و می‌توانند دید شما را تار کنند. برای همین، بهتر است پمادها قبل از خواب مصرف شوند. قطره‌ای چشمی را می‌توان در هر زمانی مصرف کرد و هیچ تداخلی با بینایی ایجاد نمی‌کنند.

• قطره‌های نگهدارنده در برابر قطره‌های غیرنگهدارنده: مواد نگهدارنده به برخی از قطره‌های چشم افزوده می‌شوند تا عمر آن‌ها را افزایش دهند. می‌توانید از قطره‌های حاوی نگهدارنده تا چهار بار در روز استفاده کنید. اما، این قطره‌ها اغلب سبب ناراحتی چشم می‌شوند. قطره‌های بدون نگهدارنده در بسته‌بندی‌هایی عرضه می‌شوند که شامل چندین ویال یکبار مصرف هستند. بعد از اینکه از یک ویال استفاده کردید، آن را دور می‌اندازید. اگر بیش از چهار بار در روز از قطره‌ها استفاده می‌کنید، قطره‌های بدون نگهدارنده گزینه خوبی هستند.