در کدام تصادفات رانندگی نیاز به کروکی دارید؟

نخست با خونسردی از خودروی خود پیاده شوید و چند عکس از نقاط آسیب دیده ماشین‌ها و محل تصادف از زوایای مختلف تهیه کنید؛ چرا که پلیس و کارشناسان شرکت‌های بیمه با توجه به نقاط آسیب دیده خودروها و نحوه برخورد آنها مقصر و زیان‌دیده را تشخیص می‌دهند؛ از این رو وضعیت قرارگیری خودروها در عکس‌هایی که شما می‌گیرید، می‌تواند در تشخیص درست وضعیت بسیار تاثیرگذار باشد. پس از این کار ماشین‌ها را به کنار جاده یا خیابان انتقال دهید؛ چون اگر پلیس بیاید و شما سد معبر کرده باشید، هم اتومبیل شخص مقصر هم اتومبیل شخص زیان‌دیده، جریمه می‌شوند.

چه وقت کشیدن کروکی الزامی است؟

از نظر شرکت‌های بیمه، دو نوع تصادف وجود دارد. یکی تصادف‌هایی که فقط منجر به خسارت‌های مالی می‌شوند و دیگر تصادف‌هایی که منجر به خسارت‌های فوتی یا جرحی می‌شوند؛ یعنی یک یا چند نفر در آن حادثه مجروح می‌شوند یا فوت می‌کنند. اگر خسارت شما فوتی یا جرحی بود، حتما با پلیس و اورژانس باید تماس بگیرید؛ زیرا برای پرداخت خسارت، گزارش حادثه پلیس و گزارش حادثه اورژانس و مدارک مقصر و زیان‌دیده برای تشکیل پرونده و پرداخت خسارت کاملا ضروری است؛ ولی اگر خسارت شما مالی بود، دو حالت پیش می‌آید: حالت اول آنکه برآورد شما این است که خسارت (در سال جاری یعنی ۱۴۰۰)، بالای ۱۶ میلیون تومان است و حالت دوم آن که خسارت، ۱۶ میلیون تومان یا کمتر است. اگر بالای ۱۶ میلیون بود، حتما باید با پلیس تماس بگیریم تا پلیس در محل تصادف حضور یابد و کروکی بکشد. سپس زیان‌دیده با کروکی و کپی مدارک مقصر به پارکینگ پرداخت خسارت بیمه مقصر مراجعه کند؛ ولی اگر خسارت شما ۱۶ میلیون تومان یا کمتر از آن بود، باز دو حالت پیش می‌آید: یا طرفین توافق دارند که مقصر حادثه چه کسی است و مدارک خودرو‌ها را از یکدیگر تحویل می‌گیرند و در تاریخ و ساعت مشخصی با هم قرار می‌گذارند و مقصر و زیان دیده با اتومبیل‌هایشان به پارکینگ پرداخت خسارت بیمه مقصر می‌روند؛ اما اگر طرفین توافق نداشتند که چه کسی مقصر حادثه است، در این حالت باید حتما دوباره با پلیس تماس بگیرند تا پلیس در محل تصادف حضور یابد و مقصر حادثه را تعیین کند و سایر مراحل مثل قبل انجام شود.

آیا حالتی وجود دارد که خسارت مالی وارده کمتر از ۱۶ میلیون باشد ولی تهیه کروکی ضروری باشد؟

حتی اگر دو طرف، توافق داشته باشند که مقصر حادثه چه کسی است و خسارت وارده هم ۱۶ میلیون یا کمتر باشد، گاهی به دلایلی غیر از مبلغ خسارت، دریافت کروکی از پلیس، الزامی است.
شرایطی که کشیدن کروکی برای دریافت خسارت از بیمه الزامی است، به اختصار از این قرار است:
۱. یکی از دو خودروی حادثه‌دیده، خودروی نظامی باشد.
۲. تصادف میان چند (بیش از دو) وسیله نقلیه به وجود آید.
۳. یکی از دو خودرو، وسیله نقلیه سنگین (کامیون، اتوبوس و مینی بوس) با بیش از ۷ سرنشین باشد.
۴. حادثه رانندگی به علت حرکت دنده عقب یکی از خودروها رخ داده باشد.
۵. یکی از طرفین تصادف، بیمه‌نامه شخص ثالث نداشته باشد.
۶. یکی از طرفین تصادف، گواهینامه رانندگی نداشته باشد.
۷. یکی از طرفین تصادف در محل حادثه غریبه، مسافر یا مهمانی از استان دیگر باشد.
۸. وقتی که مقدار خسارت ایجاد شده از میزان تعهد بیمه‌نامه مقصر حادثه بیشتر باشد که در این شرایط باید کروکی غیرسازشی از پلیس راهور درخواست شود.
۹. حادثه رانندگی به علت عبور از چراغ قرمز رخ داده باشد.
۱۰. تصادف رانندگی به دلیل برخورد با اشیایی مانند چراغ برق، جدول و گارد ریل صورت بگیرد.
۱۱. در شرایطی که تصادف به صورت جلو به جلوی دو خودرو (شاخ به شاخ) اتفاق بیفتد.
۱۲. یکی از طرفین تصادف راکب موتورسیکلت بوده یا یدک یکی از طرفین حادثه موتورسیکلت باشد.
۱۳. میان تاریخ صدور بیمه‌نامه تاخیر زمانی وجود داشته باشد یا پیوسته نباشد یا تصادف در زمانی اتفاق بیفتد که تنها ۲۰ روز از صدور بیمه‌نامه گذشته است.
۱۴. بیمه‌نامه بدنه نارنجی و طلایی یکی از خودروهای طرفین حادثه از میزان سقف تعهد بیمه شخص ثالث بیشتر باشد.
۱۵. زمانی که خسارت جرحی به وجود آید؛ یعنی یکی از خود طرفین حادثه مجروح یا فوت شده باشند.
۱۶. وقتی وسیله نقلیهٔ مقصر حادثه، بیمه‌نامه بدنه داشته باشد و بخواهد از بیمه نامه بدنه خود استفاده کند.
۱۷. در شرایطی که یکی از طرفین حادثه به نظر کارشناس معترض باشد، باید کروکری غیرسازشی را درخواست کنند.

تفاوت کروکی سازشی و غیرسازشی چیست؟

کروکی سازشی به کروکی‌‌ای گفته می‌شود که در یک صفحه از اوراق مصوب دارای آرم و شماره مسلسل ناجا تنظیم می‌شود و در پایین صفحه امضای طرفین تصادف وجود دارد. وجود این امضاها، حاکی از آن است که طرفین تصادف، اعتراضی به نظر افسر کارشناس ندارند. در مقابل این کروکی، نوع دیگری از کروکی تصادفات وجود دارد که در یک برگ پشت و رو (دوصفحه ای) از اوراق مصوب دارای آرم و شماره مسلسل ناجا تنظیم می‌شود. در صفحه اول آن مشخصات طرفین حادثه و کلیات خودرو و عابران و… درج می‌شود و پشت این صفحه، مشخصات افسر راهبر ناجا و نظر کارشناسی وی درباره جزئیات و علت وقوع حادثه، ظَهرنویسی می‌گردد. کروکی غیرسازشی معمولا برای استفاده در مراجع قضایی است و فقط شامل نظر کارشناسی و امضای افسر پلیس است و امضای طرفین در آن وجود ندارد.

گاهی میان نظر کارشناس بیمه و برآورد فرد زیان‌دیده از میزان خسارت وارده، اختلاف هست. در چنین شرایطی راهکار چیست؟

وقتی که شرکت‌های بیمه خسارتی را برآورد می‌کنند، دو آیتم را در آن در نظر می‌گیرند. یکی اجرت و دیگری لوازم. تکلیف لوازم مشخص است با آوردن فاکتور رسمی از نمایندگی مجاز یا مراکز معتبر، شرکت بیمه ملزم است که دقیقا همان مبلغ را به عنوان خسارت پرداخت کند؛ اما جایی که ممکن است محل اختلاف باشد، اجرت است. ممکن است شرکت بیمه یک برآوردی کند؛ اما آن نمایندگی مجاز یا تعمیرگاه معتبری که قرار است خودرو را تعمیر کند، رقم بالاتری را اعلام کند. در این صورت فرد زیان‌دیده می‌بایست از آن نمایندگی و کارشناس بیمه درخواست کند که به یک توافقی بر سر رقم خسارت برسند که دو حالت بیشتر ندارد یا شرکت بیمه از آن تعمیرگاه مجاز برای اجرت تخفیف می‌گیرد یا مبلغ بالاتری برای خسارت تعیین می‌کند.

آیا اختلاف بین شرکت‌های بیمه و خسارت‌دیدگان به دلایل دیگری هم رخ می‌دهد؟

گاهی خودرو شخص مقصر یا آسیب‌دیده به اندازه‌ای خسارت دیده است که قابل انتقال به پارکینگ پرداخت خسارت بیمه مقصر نیست تا پرونده تشکیل و خسارت تعیین شود؛ به همین سبب خودرو را مستقیم با جرثقیل به نمایندگی مجاز یا تعمیرگاه معتبر برای تعمیر انتقال می‌دهند. در این حالت، شخص خسارت‌دیده می‌بایست از تعمیرگاه یا نمایندگی مجاز درخواست کند که تا زمانی که کارشناس شرکت بیمه برای رویت خودرو و برآورد میزان خسارت مراجعه نکرده و پرونده تشکیل نداده و میزان خسارت را تعیین نکرده است، هیچ تعمیراتی بر روی خودرو انجام ندهند. نکته در خور توجه آن که اگر قبل از این مراحل تعمیرات انجام شود، شرکت بیمه می‌تواند بخشی یا کل خسارت را پرداخت نکند. حالت دیگر آن است که شرکت بیمه هزینه اجرت و لوازم را برآورد می‌کند و شخص خسارت دیده به تعمیرگاه و نمایندگی مجاز برای تعمیر مراجعه می‌کند؛ اما وقتی نمایندگی مجاز شروع به تعمیر می‌کند، متوجه می‌شود خسارت بیشتری به خودرو وارد شده است که در برآورد اولیه قابل تشخیص نبوده است. در این مرحله نیز باید از آن نمایندگی درخواست کرد که دست نگه دارد و مجددا با کارشناس شرکت بیمه تماس بگیرد و تقاضای کارشناسی مجدد کند؛ چرا که ممکن است در این مرحله کارشناس بیمه تشخیص دهد لوازم مصرفی بیشتری برای تعمیر خودرو لازم است یا هزینه بالاتری باید برای اجرت تعمیر آن در نظرگرفت و لازم است که گزارش جدیدی در پرونده ثبت شود. یعنی اگر شخص خسارت دیده خودروی خود را بدون اطلاع به شرکت بیمه تعمیر کند و فاکتور ببرد که خسارت بیش از هزینه برآورد شده کارشناس بیمه شده است، شرکت بیمه می‌تواند بخشی یا همه هزینه را تقبل نکند؛ چرا که درخواست کارشناسی مجدد از سوی فرد زیان‎دیده تهیه نشده است.