جزیره کیش، از جزایر خلیج فارس و مرکز بخش کیش که در شهرستان بندر لنگه و استان هرمزگان قرار دارد.جزیرهٔ کیش از شمال به ایران، از شرق به تنگه هرمز، از جنوب به کشور امارات متحده عربی و از غرب به کشورهای بحرین و عربستان منتهی می‌شود.سالانه به‌طور متوسط، بیش از یک میلیون و هفتصد هزار گردشگر از این جزیره مرجانی بازدید می‌کنند.
پیشینه
از آنچه در کتب تاریخی بازگو شده‌است برمی‌آید که از زمان هخامنشیان و سپس اشکانیان و ساسانیان، جزیرهٔ کیش تحت تسلط ایران بوده و با گسترش اسلام، این جزیره به‌دست خلفای اموی افتاده‌است. این وضع تا سال ۲۴۹ ه.ق ادامه یافت. در این سال، یکی از ایرانیان اهل ری بر خلیفه خروج نمود و تمامی جزایر خلیج فارس و بحرین، ازجمله کیش را مسخر خود ساخت.
حاکمیت معنوی ایرانیان بر کیش از نامه‌های نگاشته توسط ایشان به زبان پهلوی کاملاً مشهود است. از دوران حکومت آل‌بویه کیش مجدداً به حکومت ایرانی بازگشت و بعدها در زمان سلجوقیان و اتابکان فارس و سپس ملوک هرمز و آل‌مظفر و تیموریان، این وضع ادامه یافت.
در دورهٔ سلجوقیان، کیش به بزرگ‌ترین مرکز تجاری خلیج فارس تبدیل شد. در همین دوران، قیاصره در کیش به قدرت رسیدند. ایشان که در ابتدا بسیار فقیر بودند، با دزدی دریایی پایه‌های اقتصادی حکومت خود را مستحکم نمودند.[حاکمان قیاصره که بر این جزیره حکمران بودند از نسل شخصی هستند به نام «قیس» این شخص از شهر سیراف که در منطقهٔ «بن خالد النصوری» قرار دارد آمده بودند. آخرین حاکم جزیرهٔ کیش یا «قیس»، که از نژاد قیاصره بوده‌اند: مَلِک سلطان‌بن مَلِک قوام‌الدین‌بن مَلِک تاج‌الدین‌بن مَلِک‌شاه‌بن قیس‌بن مَلِک جمشید. او به‌دست سیف‌الدین ابونصر علی‌بن کیقباد، حاکم جزیرهٔ «هرمود»، به امر اتابک ابوبکر در تاریخ ۱۲ جمادی‌الثانی سال ۶۲۶ ه.ق “سه‌شنبه ۲۵ اردیبهشت ۶۰۸ خورشیدی” به قتل رسید، و با کشته شدن مَلِک‌سلطان، آخرین حاکم کیش، حکم سُلالهٔ قیاصره بر کیش برای همیشه پایان یافت.
در دوران طلایی کیش، مورخان زیادی راجع به آن اظهارنظر کرده‌اند. ابن خرداد، ابن بطوطه و یاقوت حموی یا به کیش سفر کرده یا در باب بزرگی آن سخنوری کرده‌اند. سعدی در آثار خود دو جا از جزیرهٔ کیش و سفر به آن در این دوران یاد می‌کند.
زکریا بن محمد بن محمود قزوینی در آثار البلاد و اخبار العباد می‌نویسد: «قیس جزیره‌ای ست در دریای فارس و دورش چهار فرسخ است و آبادانی دارد. شهری در کمال حسن و لطافت در آنجا بنا شده‌است و کشتی‌های هندیان به آن جزیره درآیند و تجارتگاه اهل هند و عجم و عرب است. آب چاه آشامند و حوض‌ها و آب‌انبارها ساخته‌اند.»
از سال ۹۱۲ تا ۱۰۳۱ این جزیره نیز هم چون جزیره هرمز به دست نیروی نظامی پرتغال افتاد و سرانجام در این سال، امام قلی خان، سپهسالار شاه عباس موفق به فتح خلیج فارس و بحرین و همه جزایر آن شد؛ و از آن پس کیش یکی از جزایر ایرانی خلیج فارس شناخته می‌شود.
تا سال‌های آغازین حکومت محمدرضا پهلوی، کیش مرکز صید ماهی و مرکز تجارت مروارید خلیج فارس بوده‌است. با ورود مروارید ژاپن به بازار ایران، به تدریج از اهمیت مروارید کیش کاسته شده و کیش نیز اهمیت خود را از دست داد.
در سال ۱۳۴۹ هیئتی از مشاوران ایرانی و آمریکایی، جزیره کیش را مورد بازدید قرارداد و با توجه به ویژگی‌های طبیعی، سواحل زیبای مرجانی و آب‌های زلال اطراف آن، به عنوان مرکز توریستی بین‌المللی انتخاب شد.محمدرضا شاه با استفاده از بودجه دولت اقدام به توسعه جزیره کیش کرد. به دستور شاه، تمام زیرساخت‌های مدرن از جمله هتل، نمایشگاه بین‌المللی، فرودگاه، کازینو و اقامت‌گاهی برای استفاده شاه و خانواده‌اش ساخته شد.
به گفته اسدالله علم، تا پیش از انقلاب ایران، جزیره کیش با هوای مطبوعش در زمستان‌ها، به عنوان محل اقامت و تفریح خانواده سلطنتی مورد استفاده قرار می‌گرفت.
جزیره کیش در سال ۱۳۶۱ به عنوان نخستین منطقه آزاد اقتصادی کشور برگزیده شد. امروزه اقتصاد کیش برپایه گردشگری و تجارت استوار است.
جزیرهٔ کیش و حاکمان بستک
در سال ۱۳۴۲ هجری قمری محمد رضا خان بنی عباسی (سطوت الممالک) با عده‌ای سوار از طرف بند گری (صحرای باغ) و پشور و بخرد به بیدشهر رفته، چون رضا قلیخان (هژبر الدیوان) ضابط درآب شور بود چند روز توقف کرد تا رضا قلیخان از آب شور به بیدشهر برگشت، بنی عباسیان باتفاق رضاقلی خان بیدشهری از طریق جویم به شیراز رفته پس از چندی توقف در شیراز ضمن دریافت حکم حکومتی صحرای باغ کهورستان، روئیدرات، جزیره قیس (کیش) در خلیج فارس طبق قباله رسمی وفرمان ناصر الدین شاه که به علیمحمد خان قوام الملک انتقال یافته بود از میرزا ابرهیم خان قوام الملک خریداری نموده و به حوزه حکمرانی خود برگشته‌است. از این تاریخ جزیره کیش تحت نفوذ و حکم بنی عباسیان بستک بوده تا اینکه در زمان حکومت محمدرضا شاه پهلوی، محمد اعظم خان بنی عباسیان فرزند محمدرضاخان آن را به نمایندگی از طرف سایر اقوام و خویشانش که در مالکیت آن سهیم و شریک بودند به دولت واگذار نمود و اسنادش را امضاء کرد.
تاریخچه نام
«جزیره قیس» یا «جزیره کیس» نام قدیم جزیره کیش در فارس قدیم و یکی از شهرهای اردشیرخوره بوده‌است. ابن خردادبه نوشته‌است، «بزرگی جزیره به چهار در چهار فرسنگ بالغ می‌شود. نخلستان، مزارع غله، و مواشی در آن وجود دارد و برای به دست یافتن مرواریدهای ممتاز در آن غواصی می‌کنند.»
جغرافیا
ارتفاع بلندترین منطقه این جزیره حدود ۳۵ متر از سطح دریا می‌باشد. همچنین جزیرهٔ کیش فاقد رودخانه دائمی بوده و تعداد زیادی منابع آب شیرین زیرزمینی دارد.
هوای مناسب کیش در زمستان، به دور از گرمای آزاردهنده تابستان، تفریحات و گشت و گذار را در فضای باز بسیار جذاب و دل انگیز می‌کند و همین امر عامل حضور پر تعداد گردشگران در این فصل از سال در جزیره کیش است.
یانی
تاریخ : ۱۹ - بهمن - ۱۴۰۰
…کسی که تو این شرایط سخت بیاد جزیره ….