کشف کتیبۀ سنگی خشایارشاه به خط هخامنشی در تخت جمشید

 فدایی مدیر پایگاه میراث جانی تخت جمشید از کشف قطعه سنگ آهکی به خط و زبان عیلامی هخامنشی در مخزن موزۀ تخت جمشید خبر داد.

به گزارش اول فارس، حمید فدایی گفت: پژوهشگران مرکز پژوهش‌های کتیبه‌شناسی پایگاه میراث جهانی تخت جمشید در قالب برنامۀ مستندنگاری آثار مکتوب در محوطۀ تخت جمشید، قطعه سنگ آهکی به خط و زبان عیلامی هخامنشی را در مخزن موزۀ تخت جمشید یافتند که پس از انجام مطالعات مقدماتی بر روی آن متوجه شدند قطعه مذکور حاوی بخشی از نسخۀ عیلامی کتیبه‌ای از خشیارشای هخامنشی موسوم به کتیبۀ XPl است.

سهیل دلشاد متخصص زبان‌های باستان و مشاور حوزه کتیبه شناسی پایگاه تخت جمشید نیز گفت: نسخۀ فارسی باستان این کتیبه در چهارم بهمن ماه ۱۳۴۵ در فاصلۀ ۱۷۰۰ متری شمال صفۀ تخت جمشید در کنار جاده کشف و توسط شادروان بدالزمان قریب استاد وقت رشتۀ زبان‌های باستانی دانشگاه شیراز مطالعه و منتشر شد.

این متخصص زبان‌های باستانی گفت: بخش بزرگی از متن این کتیبه در حقیقت یک نسخه از کتیبۀ داریوش نخست بر روی آرامگاه وی در نقش رستم (در دو طرف ورودی آرامگاه) است و قطعاتی از این کتیبه در دوران کاوش‌های هرتسفلد در محوطۀ موسوم به فرته‌داران کشف شده بود.

او گفت: یکی از نخستین کتیبه‌های هخامنشی که توسط پژوهشگران ایرانی مطالعه و منتشر شد نسخۀ فارسی باستان کتیبۀ مذکور بود و اکنون نیز پس از حدود ۵۵ سال، قطعۀ حاوی نسخۀ عیلامی این کتیبه نیز برای نخستین بار توسط پژوهشگران ایرانی منتشر می‌شود.

دلشاد گفت: وجود تعداد بالا و متنوعی از قطعات حاوی خط میخی از دوران هخامنشی و پیشا هخامنشی در مخزن موزۀ تخت جمشید و همچنین وجود کتیبه‌های متنوع از دوران هخامنشی تا معاصر در سرتاسر محوطه‌های تخت جمشید و نقش رستم، این مجموعه را تبدیل به یکی از غنی‌ترین مجموعه‌های دنیا از نقطه نظر کتیبه‌شناسی کرده است.

مدیر پایگاه میراث جانی تخت جمشید گفت: مرکز پژوهش‌های کتیبه‌شناسی پایگاه میراث جهانی تخت جمشید که به منظور مستندنگاری و بررسی مجدد این آثار تشکیل شده است، با همکاری دیگر کارشناسان در تلاش است به زودی بخش بزرگی از این میراث زبانی را (بویژه کتیبه‌ها و الواح میخی) آمادۀ انتشارکند.