کنترل صفحه کلاچ و تعویض به موقع آن یکی از نکات مهم فنی مربوط به خودرو است. ما در این مقاله ۸ سرنخ از اتمام صفحه کلاچ خودرو را بیان می‌کنیم تا به تعویض آن‌ها بپردازید.
علل خرابی دیسک کلاچ
۱.تمام شدن دیسک
به علت جایگاه و محل قرارگیری دیسک امکان چک کردن راحت این قطعه وجود ندارد. جنس دیسک مثل جنس لنت ترمز بوده و به محض تمام شدن برروی صفحه اصطکاک ایجاد می‌کند. اگر دیسک خودرو خود را باز کردید صفحه را هم عوض کنید چرا که هزینه‌های شما کاهش پیدا کرده و از وارد شدن آسیب جدی به دیسک و صفحه جلوگیری خواهید کرد.
یکی از علائم واضع تمام شدن دیسک جا رفتن بد دنده است که با صدای قیژ قیژ کلاچ همراه می‌باشد. درصورت داشتن این علائم در ماشین و حل نشدن مشکل ممکن است برنجی‌های جعبه دنده دچار خوردگی یا به اصطلاح کچلی شوند.
۲.علت داغ شدن دیسک و صفحه
ممکن است به دلیل نیم کلاچ‌های مداوم در ترافیک یا حرکت در سر بالایی صفحه کلاچ داغ کرده و آسیب ببیند. تنها راه حل رفع این مشکل بی حرکت ماندن خودرو در زمان داغ کردن صفحه کلاچ است.
۳.تاب برداشتن صفحه کلاچ
مواظب باشید هیچگاه صفحه کلاچی که داغ است سریع سرد نشود. در اکثر خودروهای آفرودی که صفحه کلاچ در حین رانندگی داغ می‌کند و به هنگام حرکت خودرو در چاله آب فرو می‌رود، این آب دیسک را سریع سرد کرده و باعث ترک خوردن یا تاب برداشتن دیسک خودرو می‌شود.
در این حالت خودرو به هنگام نیم کلاچ گرفتن تکان قوی خورده(خودرو جفتک میزند). برای رفع موقت این مشکل پدال کلاچ را کامل رها کرده تا دیسک و صفحه با هم به صورت کامل تماس پیدا نکنند.
انواع کلاچ
کلاچ بدون لغزش: این کلاچ‌ها به صورت صفر و یک عمل می‌کنند به صورتی که یا در حالت خلاص و یا در حالت درگیری کامل هستند.
کلاچ یک‌طرفه: همان‌طور که از اسم این نوع کلاچ‌ها مشخص است، گشتاور تنها از یک طرف منتقل می‌شود.
کلاچ هیدرولیکی: در این نوع کلاچ‌ها از یک سیال برای انتقال نیرو استفاده می‌شود. به صورتی که نیرو از طریق یک صفحه به این سیال منتقل شده و بعد از طریق این سیال به صفحه دیگر متحرک انتقال پیدا می‌کند.
کلاچ اصطکاکی: کلاچ‌های اصطکاکی بر اساس اصطکاک بین دو صفحه با ضریب اصطکاک بالا طراحی و تولید می‌شوند.
از گزینه های بالا فقط دو مورد اصطکاکی و هیدرولیکی در خودروهای امروزی استفاده می‌شوند.
جالب است بدانید یک دسته‌بندی دیگر هم برای کلاچ‌ها وجود دارد:
اهرمی: در نوع اهرمی از تعدادی بازویی فلزی استفاده می‌شود که با وارد کردن نیرو به پدال این نیرو به کلاچ منتقل شده و عمل کلاچ گیری انجام می‌شود. عیب این سیستم این است که ممکن است تنظیم طول میله ها در نوع اهرم بندی در عبور از مسیرهای ناهموار بخصوص در ماشین‌های شاسی بلند اتفاق بیوفتد که این عمر باعث قفل شدن کلاچ و خاموش شدن خودرو می‌شود.
روغنی: این کلاچ انتقال قدرت را با استفاده از سیالات انجام میدهد.
سیمی: کلاچ سیمی معمولا در خودروهای شاسی بلند استفاده می‌شود. تنها عیب این سیستم پاره شدن سیم در مدت زمان طولانی بوده که با قفل شدن کلاچ و خاموش شدن خودرو همراه است. کلاچ سیمی بیشتر در موتور سیکلت‌ها هم رایج هستند و با یک رشته سیم فولادی به پدال متصل و با فشردن یا رها کردن اتصال برقرار و یا قطع می‌شود.
کلاچ‌های سیمی به دلیل ساده و ارزان بودن کماکان یکی از پرکاربردترین کلاچ‌ها در خودروها و بخصوص خودروهای داخلی هستند.
از کجا بفهمیم صفحه کلاچ تمام شده
صفحه کلاچ اتومبیل از جمله کالاهای مصرفی اتومبیل است که بعد از طی ۵۰هزار کیلومتر باید عوض شود. البته این عدد بسته به شرایط گوناگون متغییر است. به عنوان مثال کلاچ ماشینی که در سطح شهر و ترافیک آن استفاده می‌شود را بعد از طی ۳۰هزار کیلومتر باید تغییر عوض کرد. از طرفی دیگر کلاچ خودروهای جاده‌ای تا ۸۰هزار کیلومتر هم کارایی دارد. همچنین استفاده اشتباه رانندگان تازه‌کار، صفحه کلاچ اتومبیل را دچار مشکل می‌کند. بهتر است که قبل از خرابی ماشین به اجزای مختلف آن رسیدگی کنید تا هزینه سنگینی به گردنتان نیافتد.
برخی از مردم که به واسطه ثبت نام ایران خودرو و سایپا اتومبیل خریداری می‌کنند، تا مدت‌ها به بررسی سلامت کالاهای مصرفی خود نمی‌پردازند در صورتی که گاهی اتومبیل صفر هم نیاز به تعویض قطعاتی از جمله کلاچ دارد. کلاچ قسمتی از اتومبیل است که با درگیری چند قطعه، قدرت موتور ماشین را به چرخ‌های آن منتقل می‌کند و باید در زمان‌های معینی تعویض یا رگلاژ شود. امّا از کجا بفهمیم صفحه کلاچ تمام شده است؟
۸ نشانه رایج که نمی‌دانستید را در این مقاله مطالعه بفرمایید. تا انتهای مقاله ما را همراهی کنید تا از سلامت کلاچ خود اطمینان حاصل فرمایید.
۱-روشی ساده ولی غیرمطمئن برای تشخیص شرایط صفحه کلاچ به کمک دنده دو
اولین روش برای تشخیص سلامت کلاچ اتومبیل، کنترل آن در حالت ایستاده و در دنده دو است. اگر در این وضعیت خودرو پدال گاز را فشار دهید، دو وضعیت اتفاق می‌افتد. در حالت اول خودرو راه می‌افتد؛ در این صورت دیسک کلاچ نیاز به تعویض دارد. در حالت دوم ماشین خاموش می‌شود که نشان‌دهنده سلامت کلاچ است و نیازی به تعویض آن وجود ندارد.
۲-سربالایی دومین راهکار برای تشخیص تمام شدن کلاچ ماشین
ماشین برای حرکت در سربالایی به نیرو بیشتری نیاز دارد. یکی از روش‌های تشخیص اتمام صفحه کلاچ ماشین، کنترل آن در سربالایی است. برخی فکر می‌کنند که این مسئله به مدل خودرو مربوط می‌شود. اما کلاچ کلیه وسایل نقلیه، از پراید گرفته تا بهترین ماشین بعد از پراید نیازمند تعویض صفحه کلاچ برای حفظ توان خود هستند. زمانی که توان ماشین در سربالایی کاهش پیدا کند و نیاز به تعویض دنده در دنده سنگین احساس شود، صفحه کلاچ آن به پایان رسیده است. در چنین شرایطی باید به اولین تعمیرگاه برای تعویض آن مراجعه کنید.
۳-حرکت ماشین با دنده ۴ و سرعت ۳۰ کیلومتر بر ساعت برای کنترل وضعیت کلاچ
روش‌های مختلفی برای بررسی وضعیت کلاچ ماشین وجود دارد. سومین روش برای این کار این است که خودرو را در دنده چهار قرار داده و با سرعت ۲۰ الی ۳۰ کیلومتر بر ساعت حرکت کنید. سپس پدال ترمز را با شدت زیاد فشار دهید. در صورت پرش ماشین و شتاب آن، صفحه کلاچ باید تعویض شود. اما اگر ماشین شتابی نگرفت و به صدا افتاد یعنی این قسمت ماشین هنوز کارایی خود را از دست نداده است.
۴-جا رفتن دنده به عنوان چهارمین روش تشخیص کارکرد کلاچ اتومبیل
اتومبیلی که صفحه کلاچ آن نیاز به تعویض دارد، به سختی در دنده یک و دنده عقب جا می‌افتد. در این صورت باید به اولین تعمیرگاه برای تعویض آن مراجعه کنید. نکته مهم این روش، خرابی دنده فقط در دو حالت خاص است. اما مشاهده این مشکل در کلیه دنده‌ها، نشانه اتمام روغن گیربکس است.
به هر صورت مشکل جا افتادن دنده از جمله مواردی است که برای حل آن باید دست به جیب شوید. البته توجه کنید که هرچه استهلاک ماشین کمتر، هزینه‌های جانبی آن کمتر خواهد بود. به همین خاطر بهتر است که خودرو با استهلاک پایین را برای خرید انتخاب کنید. خودروبانک در مقاله‌ای کم استهلاک ترین خودرو وارداتی را معرفی کرده است. فقط چند دقیقه مطالعه آن هزینه‌های آینده شما را کاهش خواهد داد.
۵-یکی از روش‌های کنترل وضعیت کلاچ، شتاب ماشین
شتاب ماشین یکی از مواردی ساده‌ای است که شرایط صفحه کلاچ را مشخص می‌کند. در برخی مواقع هرچه پدال گاز را فشار می‌دهیم، ماشین شتاب مناسبی نمی‌گیرد. این مشکل نشانه‌ای برای کنترل کلاچ ماشین است. در صورت مواجه با این مشکل بهتر است که کلاچ آن را به یک فرد ماهر برای معاینه نشان دهید.
۶-لرزش ماشین نشانه‌ای برای تعویض صفحه کلاچ خودرو
فقط با یک حرکت ساده می‌توان شرایط صفحه کلاچ را بررسی کرد. فقط کافی است در زمانی که کلاچ ماشینی که در دنده یک قرار دارد آن را رها کنید. اگر ماشین به لرزه افتاد، زمان تعویض کلاچ خودرو فرا رسیده است. در این شرایط بهتر است که برای حل این مسئله به کارشناس آن مراجعه کنید. البته باید توجه کنید که این لرزش عادی نیست و تفاوت آن با لرزش‌های ساده دیگر اتومبیل مشهود است.
لرزش ماشین و ارتباط آن با مشکل در کلاچ۷-سفتی کلاچ باعث آسیب به سیم آن می‌شود
پدال ماشینی که صفحه کلاچ آن نیاز به تعویض دارد، کمی سفت‌تر است. این سفتی باعث فشار به سیم کلاچ و پارگی آن می‌شود. به همین خاطر باید وقتی پدال ماشین سفت می‌شود، برای تعویض آن اقدام کنید. در غیر این صورت با آسیب به سیم آن ممکن است اتفاقات ناگواری بیافتد.
۸-آخرین روش کنترل کلاچ ماشین با کمک بلبرینگ آن
برای استفاده از روش بلبرینگ برای کنترل وضعیت کلاچ، باید گوش خود را تیز کنید. بعد از فشار دادن کلاچ ماشینی که دیسک صفحه آن رو به پایان است، صدایی شنیده می‌شود. به این ترتیب باید صفحه کلاچ ماشین را تعویض کنید. در غیر این صورت طول عمر این وسیله هنوز به پایان نرسیده است.
تعویض صفحه کلاچ بهترین و پربهره‌ترین کار ممکن است
ما در این روش‌های متفاوت برای بررسی زمان تعویض کلاج را به شما معرفی کرده‌ایم. توجه کنید که بررسی زمان تعویض کلاچ تنها یکی از چک لیست‌های لوازم مصرفی خودرو است و شما باید در مورد تشخیص تمام شدن لنت ترمز، شمع و وایرها، تایرها و سایر لوازم مصرفی هم اطلاعات خود را بالا ببر ید چرا که گاهی عدم تعویض به موقع لوازم خودرو می‌تواند خسارت‌های مالی زیادی برای صاحبان خودرو ایجاد کند.
عمر صفحه کلاچ
میانگین عمر دیسک و صفحه خودرو بین ۵۰ تا ۶۰ هزار کیلومتر ارزیابی شده ولی این میزان به نوع رانندگی هر شخص برمیگردد.
برای مثال خودروهای درون شهری به علت ترافیک و یا طی کردن مسیرهای کوتاه بیشتر برای دنده عوض کردن از کلاچ استفاده می‌کنند و عمر این قطعه به سرعت رو به کاهش است اما خودروهای بین شهری چون نیازی به تعویض زیاد دنده ندارند عمر دیسک و صفحه‌شان روند کاهشی نداشته و گاها تا ۸۰ هزار کیلومتر هم می‌توانند از صفحه کلاچ استفاده کنند.
علل خرابی صفحه کلاچ
- رانندگی با سرعت زیاد
- به هنگام رانندگی در سربالایی یا پستی بلندی فشار به موتور خودرو وارد کردن
- نگهداشتن خودرو در سر بالایی بدون ترمز کردن
- زیاد بود سرنشینان یا بار زدن بیش از حد توان خودرو
- تعویض دنده نادرست
- استفاده بیش از حد از کلاچ به هنگام رانندگی
- تقویت بیش از اندازه موتور خودرو
حالا شما در بخش نظرات تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید و بگویید به غیر موارد یاد شده در این مقاله، چه نشانه‌های دیگری برای تشخیص زمان تعویض کلاج به کار می‌آید؟
نظرات