مهم ترین دلایل و نشانه های خراب شدن باتری خودرو که باید بدانید

باتری خودرو در زمان خاموش بودن موتور به دلایل مختلفی می تواند خالی شود، با ماشین۳ همراه باشید تا با عوامل خالی شدن باتری خودرو آشنا شوید.

در این مقاله می خواهیم علائم خرابی باطری ماشین را بررسی کرده تا قبل از اینکه بخواهیم باتری خودرو را تعویض کنیم، ابتدا نسبت به غیر قابل استفاده بودن آن، اطمینان حاصل کنیم. آشنایی با این علائم شما را قادر می‌سازد تا در صورت تشخیص هرگونه خرابی، در سریع ترین زمان ممکن اقدام به تعمیر یا تعویض باتری نموده و از بروز مشکلات بزرگ تر جلوگیری نمایید. باتری از مهم ترین قطعات ماشین محسوب می شود زیرا انرژی لازم برای حرکت خودرو را تامین می کند. بنابراین اگر به هر دلیلی باتری دیگر نتواند این وظیفه خود را به درستی انجام دهد، در نتیجه اتومبیل نمی تواند به درستی کار کند. گاهی باتری های خودرو با خرابی های خاصی مواجه می‌شوند که عدم تشخیص صحیح آن ها ممکن است خودرو را با مشکلات متعددی مواجه سازد. لذا بهتر است در این راستا هرگونه سهل انگاری را کنار بگذارید.

از کجا بفهمیم باطری ماشین خراب است؟

بدون ابزار و دستگاه تست باطری احتمال خطا در تشخیص اینکه بفهمیم ایراد از کجاست وجود دارد. اما نشانه های روتین مختلفی هست که به شما کمک می کند متوجه شوید که آیا باتری ضعیف است یا خیر. شاید این اتفاق برای شما هم پیش بیاید که در هر ساعتی از شبانه روز سوار اتومبیل خود شده و متوجه ‌شوید که روشن نمی شود یا به تفسیر بهتر استارت نمیخورد. روشن نشدن ماشین می تواند دلایل مختلفی داشته باشد ، اما رایج ترین دلیل آن، خرابی باتری است. البته ممکن است همیشه مشکل به خاطر خراب شدن باتری نباشد، بلکه تنها نیاز به شارژ مجدد داشته باشد.

معمولا باتری ماشین به آرامی از بین می رود و قبل از خرابی کامل، علائمی را به شما نشان می دهد. البته استثنائاتی نیز وجود دارد، مانند مواردی که یک شکست داخلی در نتیجه یک سلول بد رخ می دهد. هنگامی که این اتفاق رخ می دهد، به احتمال زیاد شما هیچ علامت هشداری نخواهید داشت و هر بار که شروع به استارت زدن می کنید، خودروی شما نا امیدتان می کند. اما نگران نباشید، با خواندن این مقاله چند نشانه مهم برای خرابی باتری ماشین را به شما توضیح می دهیم.

مهمترین علائم و نشانه های خرابی باطری ماشین

پیش از خرابی باطری ماشین ممکن است، مواردی وجود مشکل در باتری را هشدار دهند. معمولا اولین مواردی که تحت تاثیر فرسودگی باتری قرار می‌گیرند سیستم‌های الکتریکی خودرو هستند. ممکن است متوجه شوید رادیو یا چراغ‌ های برف پاک ‌کن مثل قبل عمل نمی ‌کنند. یا اینکه متوجه بوی بد باتری شوید. این امر به دلیل تلاش برای شارژ انرژی بیشتر است که اغلب در نتیجه نقص در سیستم شارژ رخ می دهد. در صورتی که این مشکل برطرف نشود به احتمال زیاد همین اتفاق برای باتری جدید نیز اتفاق خواهد داد. حتی در برخی موارد این موضوع می ‌تواند باعث ایجاد برآمدگی در باتری شود. توصیه باتری آنتایم این است که با مشاهده چنین مسئله ای، حتما ماشین خود را جهت بررسی نزد یک متخصص واجد شرایط ببرید، زیرا تورم و بوی بد باتری، ناشی از وجود اسیدسولفوریک در داخل بدنه است. علاوه بر موارد ذکر شده نشانه های دیگری نیز وجود دارد که عبارتند از:

۱- خودرو استارت نمی خورد

در جواب این سوال که از کجا بفهمیم باتری ماشین خراب است ، میتوانیم بگوییم مهم ترین نشانه خرابی باطری ماشین استارت نخوردن آن است . همچنین یکی از مهمترین علائم ضعیف شدن باتری ماشین ، استارت نخوردن و یا استارت خوردن نامرتب آن است.

• اگر یک روز خودروی شما با استارت روشن و در مواقع دیگر روشن نمی شود، ممکن است این مشکل به دلیل عدم نگه داشتن شارژ در باتری باشد یا ناشی از خراب شدن کامل آن باشد.
• در صورتی که با چرخاندن کلید فقط یک صدای کلیک یا تق تق می شنوید، این صدا مربوط به اتوماتیک استارت ماشین است، که می تواند نشانه عدم موفقیت استارت ماشین شما باشد.
• در حالتی که سعی می کنید ماشین خود را روشن کنید و هنوز یک کلیک را می شنوید، ممکن است مشکل باتری نداشته باشید. گاهی اوقات باتری ها برای مدتی به طور متناوب کار می کنند تا اینکه بطور کامل خراب شوند. بنابراین تلاش های مکرر برای روشن کردن ماشین می تواند به شما کمک کند تا این موضوع را بفهمید. ممکن است یک استارت بعد از پنج یا شش تلاش شروع شود، در حالی که باتری تخلیه نمی شود.
• اگر ماشین پس از مدتی خوابیدن نیز دیگر استارت نزند، ولی پس از این که روشن شد و مدتی کار کرد به راحتی استارت زد، قطعا باطری خراب است و نیاز به تعویض دارد. در این حالت باطری شارژ می شود ولی شارژ را نگه نمی دارد؛ و پس از مدتی خوابیدن مجددا دشارژ می شود و توان استارت زدن ندارد.
• یکی دیگر از راه های تشخیص خرابی باتری خودرو، می تواند روشن شدن ماشین با استارت سنگین باشد. ولتاژ باطری هرگز نباید زیر ۱۲ ولت باشد. اگر ولتاژ باطری کمتر از ۱۲ شود و ماشین با استارت سنگین روشن شود، باید فورا ولتاژ باطری را اندازه گیری کنید. در حالتی که ولتاژ از ۱۲ پائین تر باشد و دینام هم به درستی شارژ کند، باطری خراب شده و نیاز به تعویض دارد.

همان گونه که به آن اشاره شد اصلی ‌ترین وظیفه باتری یک خودرو، هنگام استارت خوردن موتور آن نمود می‌یابد. بنابراین هنگامی که ماشین به سختی روشن می شود و بعد از استفاده طولانی مدت و خاموش کردن آن، دوباره به زحمت استارت می خورد، باطری شما معیوب است و زمان تعویض باتری فرا رسیده است. با این تفاسیر وجود مشکل در هنگام استارت خوردن موتور خودرو را می‌ توان به عنوان یکی از مهم ‌ترین علائم خراب شدن باتری ماشین قلمداد کرد.

توجه کنید، آزمایش منظم باتری می تواند در جلوگیری از خراب شدن باتری به شما کمک کند. فراموش نکنید، تعویض باتری و تست برق خودرو دو سرویس رایگان است که توسط باتری آنتایم انجام می شود.

۲- سرعت استارت خودرو کاهش یافته است

اگر از سرعت استارت ماشین شما کاسته شده است و دیگر آن سرعت قبلی را ندارد، ممکن است دلیل آن خرابی باتری خودرو باشد. بنابراین اگر به مرور زمان متوجه شدید که سرعت استارت خوردن موتور خودروی شما در حال کاهش یافتن است و موتور خودرو نسبت به قبل دیرتر روشن می شود، باید نسبت به بررسی صحت و سلامت باتری خودروی خود اقدام کنید.

۳- رنگ نشانگر باتری تغییر یافته است

تغییر رنگ نشانگر موجود در باتری خودرو از جمله مواردی است که می‌توان آن را به عنوان یکی دیگر از علائم خراب شدن باتری ماشین در نظر گرفت. اکثر باتری‌های خودرو، یک چراغ نشانگر سبز رنگ دارند که نمایانگر عمر مفید آن ها است. معمولا پس از سپری شدن مدت زمان خاصی، این نشانگر تغییر رنگ می ‌یابد. زمانی که باتری نو و سالم است رنگ نشانگر آن سبز است. البته در برخی موارد ممکن است رنگ چشمی یا نشانگر سبز باشد ولی باتری دچار خرابی گردد؛ این مورد زمانی رخ می‌دهد که باطری شارژ باشد و صفحات داخلی دچار قطعی شده باشند. اما درصورتی که رنگ چشمی به سمت زرد یا قرمز متمایل شود، می‌تواند دلیلی بر پایان عمر مفید باتری و در نتیجه کاهش عملکرد آن باشد. قطعا با پایان عمر یک باتری خودرو، آن باتری خراب می‌‌شود و دیگر قابل استفاده نخواهد بود.

در این شرایط توصیه می شود پس از اطمینان از خرابی باطری خودرو، آن را تعویض کرده و با یک باتری جدید، جایگزین نمایید. در صورت عدم وجود نشانگر ویژه‌ باتری خودرو نیز می توان پایان عمر باتری را با راهکارهایی که در ابتدای مقاله به آن ها اشاره شد، به صورت حدودی تخمین زد.

۴- ظاهر باطری تغییر کرده است

از دیگر مواردی که می ‌تواند شک و شبهات موجود در زمینه‌ خراب شدن باتری خودرو را تقویت کند، ایجاد تغییر شکل در ظاهر باتری است. هرگونه تغییر شکل در ظاهر باتری نظیر برآمدگی یا فرو رفتگی که به یکباره متوجه آن شوید، می تواند خبر خراب بودن باتری را بدهد. گرم شدن بیش از حد موتور خودرو از علائمی است که می تواند باعث خراب شدن باتری و برآمده شدن باتری شود. وارد شدن ضربه به باتری یا قرار گرفتن آن در برابر حرارت بیش از اندازه نیز سایر مواردی هستند که می ‌توانند در تغییر یافتن شکل ظاهری باتری خودروی شما تاثیرگذار باشند. از ضربه زدن به باتری ماشین گفتیم، یادتون نره که هیچوقت سرباتری های ماشین رو با ضربه زدن بر روی قطب باطری جا نزنین چونکه میتونه باعث قطع شدن اتصالات و خرابی صفحات باتری شود. تمام نشانه ‌هایی که به آن ها اشاره شد، به طور مستقیم از خرابی باتری خودرو ناشی می شوند و می  توانند موجب خرابی و کاهش عملکرد باتری ماشین شما شوند.

۵- باتری در هوای سرد استارت نمی خورد

یکی دیگر از علائم خرابی باطری ماشین، استارت نخوردن یا به سختی روشن شدن ماشین در هوای سرد است. سرعت تخلیه شارژ باتری در دمای بالا سریع ‌تر می ‌شود، زیرا واکنش شیمیایی داخل باتری افزایش می ‌یابد. در واقع گرمای شدید می تواند میزان تخلیه مایع درون باتری شما را افزایش دهد و زمستان را به یک تهدید برای باتری شما تبدیل کند. گرمای تابستان، آب موجود در الکترولیت را تبخیر می کند و باعث افزایش سولفات می شود. هرچه درجه حرارت بیشتر و وابسته به فناوری ساخت باتری باشد، سرعت دشارژ سریع ‌تر است ( در دمای ۱۰ درجه سانتی ‌گراد میزان تخلیه تقریبا ۰.۱ ولت در ماه است، این میزان در ۳۰ درجه سانتی ‌گراد به ۰.۴ ولت در ماه افزایش می ‌یابد.)

دمای انجماد در زمستان، سرعت واکنش های شیمیایی موجود در باتری اسید سرب را کاهش می دهد. بدیهی است که یک موتور سرد و روغن سفت تر، نیاز به انرژی بیشتری دارد. اگر به باتری ماشین خود دقت کرده باشید جمله ای را با این عنوان ” Cold Cranking Amps” مشاهده می کنید که بیانگر وجود آمپری با انرژی کافی برای استارت در هوای سرد است. این آمپرها به موتور شما انرژی کافی جهت استارت زدن در سرما را می دهند. در انتها خاطرنشان می شویم اگرچه باتری های اسید سرب به طور متوسط ​​۲ تا ۴ سال دوام می آورند، اما در شرایط نامناسب می توانند زودتر از بین بروند.

۶- مدت زمان زیادی از عمر باتری گذشته است

اگر باتری شما بیش از چند سال عمر دارد، شک کنید که ممکن است به پایان عمر نزدیک باشد. تمام قطعات با گذشت زمان فرسوده می شوند و باتری ها هم از این قاعده مستثنی نیستند. معمولا عمر مفید باتری های خودرو ۲ تا ۴ سال است. بنابراین اگر از زمان خرید باتری شما بیش از ۳ سال می گذرد، بهتر است قبل از هر کاری اقدام به تعویض باتری نمایید. چرا که ممکن است در شرایط بحرانی دینام نتواند این باتری را شارژ کند، در نتیجه ماشین شما روشن نشود. تکرار چرخه های تخلیه در هنگام شروع، درجه حرارت شدید (سرد و گرم) و سایر عوامل همه باعث می شود که باتری ها به مرور زمان تخلیه شوند. اگر از آخرین زمان تعویض آن اطلاع ندارید، به دنبال برچسب  و یا سریال باتری بروید که نمایانگر تاریخ تولید باطری ماشین شما است.

پس از مشاهده نشانه های خرابی باطری ماشین چه اقداماتی باید انجام دهیم؟

اگر هر کدام از موارد ذکر شده در بالا برای خودروی شما اتفاق بیفتد، قطعا مشکل مربوط به سیستم برق رسانی خودرو خواهد بود. اما امکان دارد همه مشکلات به خرابی باتری مربوط نباشد و دلایل دیگری نیز داشته باشد. در مواردی ممکن است علت وجود نشانه های بالا خراب بودن قطعه ای به غیر از باتری باشد و با تعویض باتری، نه تنها مشکل اتومبیل شما برطرف نگردد بلکه فقط یک هزینه غیر ضروری برای شما داشته باشد. بنابراین پیش از انجام هر کاری باید از این موضوع اطمینان حاصل کنید که تشخیص علائم خرابی باطری ماشین کاملا درست بوده و مشکلات ایجاد شده به طور مستقیم مربوط به آن است.

ابتدا مواردی را که در زیر بیان شده مورد بررسی قرار دهید و سپس اقدام به خرید باتری مناسب نمایید.

• بررسی عملکرد دینام

شارژ کردن باتری بر عهده دینام است. بنابراین ممکن است مشکل اتومبیل شما از دینام باشد. اگر خودروی شما هر یک از علائم بالا را دارد و با تعویض باتری همچنان نشانه ها وجود دارند، بهتر است دینام خود را به یک تعمیرکار خودرو نشان دهید و از عملکرد صحیح دینام اطمینان حاصل کنید.

• چک کردن بست باتری

بست های باتری را چک کنید که بدون قطعی یا اتصال عمل کنند. محل اتصال بست به باتری را بررسی نموده و از محکم بودن آن مطمئن شوید. توصیه می شود بست ها را جدا کرده و سر باتری و بست ها را تمیز کنید. احتمال دارد که بست ها سولفاته شده باشد. این حالت باعث نارسابی جریان برق یا توقف آن می گردد.

• بررسی عملکرد استارت

یکی دیگر از عوامل، درست کار نکردن قطعه استارت است. تمام شدن ذغال استارت یا خرابی قطعات دیگر آن باعث عملکرد ضعیف یا قطع آن می شود. بنابراین اطمینان حاصل کنید که استارت به درستی کار می کند.

• چک کردن عملکرد صحیح شمع ها

وظیفه شمع ها، جرقه زنی در موتور است. خرابی شمع ها یا تنظیم نبودن پلاتین آن ها باعث اختلال در روشن شدن خودرو و عملکرد نادرست موتور می شود. با بررسی شمع های خودرو از صحت عمل جرقه زنی آن ها اطمینان حاصل کنید. بهتر است شمع ‌ها را زود به زود تعویض کنید.

• بررسی فیوز ها

سلامت فیوزهای خودرو را بررسی کنید. اگر یکی از فیوز ها سوخته باشد باید آن را با فیوز هم آمپرش تعویض کنید. سوختن یکی از فیوز‌ ها می تواند باعث از کار افتادن خودرو شود.

• کنترل پایه های نگدارنده باتری

وظیفه این پایه ها نگه داشتن باتری در محل خود است. اگر این پایه ها شکسته باشند، باعث جابجایی باتری خواهند شد.

• بررسی عملکرد باتری

میزان عملکرد باتری را در هنگام شارژ و نگهداری شارژ مورد ارزیابی قرار دهید. در برخی مواقع که خودرو استارت نمی خورد می توان آن را با باطری به باطری کردن احیا کرد. این کار در هنگام خوابیدن باطری می تواند موثر باشد و باعث روشن شدن ماشین شود. در صورت عدم اطمینان از خالی شدن باتری (عدم مشاهده علائم خالی شدن باتری ماشین)، هیچ گاه از طریق باتری به باتری کردن ماشین اقدام به روشن کردن آن نکنید.

عواملی که باعث خرابی باتری خودرو می شوند

• استفاده نکردن از باطری در طولانی مدت

باتری ماشین به گونه ای طراحی شده است که اگر مدت زمان زیادی مورد استفاده قرار نگیرد، صفحات داخل باطری عمل سولفاته شدن را با سرعت بیشتری انجام می دهند. سولفاته شدن منجر به فاسد شدن صفحات داخل باتری شده و دیگر امکان شارژ مجدد باتری وجود ندارد. بنابراین توصیه باتری آنتایم به شما این است که حداقل هفته ای یکبار ماشین خود را روشن کنید تا باطری شارژ شود و هرگز باطری خودروی خود را بیش از یک ماه به حال خود رها نکنید.

• شارژ کردن باتری بیش از حد تعیین شده

از دیگر مواردی که منجر به خراب شدن باتری ماشین می شود، شارژ بیش از حد مجاز آن توسط دینام یا شارژر است. شارژ زیاد باعث به جوش آمدن اسید و تصاعد بخار آن می شود. لازم به ذکر است که این بخار قابل انفجار است و تجمع آن در باتری، خطر انفجار را چندین برابر می کند. بنابراین همیشه سطح ولتاژ شارژ باتری باید چک شود. معمولا تمام شارژرها به سیستمی جهت تنظیم سطح ولتاژ مجهز هستند و جریان شارژ باتری را با توجه به مشخصات باتری کنترل می کنند.

• سرما و گرمای هوا

مهمترین دلیل خراب شدن باطری خودرو، گرم شدن بیش از حد است. گرمای دمای هوا و گرمای موتور خودرو، باعث داغ شدن باطری می‌شوند. در نتیجه اسید و الکترولیت داخل باطری بیش از حد داغ می شود و منجر به از بین رفتن صفحات داخلی باطری و در نهایت خراب شدن خود باتری می گردد. برای پیشگیری از این مشکل می توان از عایق های باطری که از رسیدن حرارت موتور به باتری جلوگیری می کند استفاده نمود. اما باطری ماشین در شرایط آب و هوایی سرد شرایط کاملا متفاوتی دارد. در هنگام استارت زدن در هوای سرد، بیشترین فشار به باتری وارد می شود. زیرا در سرما روغن ماشین سفت شده و استارت ماشین نیاز به آمپر بیشتری برای روشن کردن موتور دارد. کشیدن آمپر زیاد از باطری نیز باعث قطع شدن صفحات داخلی آن شده و در نتیجه منجر به خراب شدن زود هنگام باطری می‌شود.

• مراقبت و نگهداری غیر اصولی باطری

نگهداری و مراقبت از باتری ماشین به معنای تمیز کردن مداوم سر باتری ها و حصول اطمینان از اتصال درست سر باطری به قطب ها است. سرویس و نگهداری باتری و سیستم شارژ آن، باید در دوره های زمانی مناسب صورت گیرد. باید سطح اسید داخل باطری چک شود تا از حد مجاز پایین تر نیاید. در صورتی که از سطح شاخص پایین تر آمده باشد حتما باید از اسید استاندارد باتری استفاده نمود. بدیهی است رعایت این موارد عمر مفید باتری را افزایش خواهد داد.

• مسدود شدن دریچه‌ ها و بخار اسید در داخل باتری‌

باتری های اسیدی برای خروج بخار اسیدی به دریچه هایی مجهز هستند که از ایجاد انفجار جلوگیری می کند. در صورت مسدود شدن این دریچه ها، بخار اسیدی در باتری تجمیع یافته و می تواند باعث انفجار باتری شود. بنابراین در هنگام نصب باتری باید از باز بودن دریچه ها مطمئن شوید.

• به کار گرفتن مصرف کننده های برقی هنگام خاموش بودن ماشین

استفاده از ابزارهای الکتریکی مانند ضبط و یا چراغ ها در زمان خاموش بودن خودرو نیز می تواند باعث خراب شدن باتری ماشین شود. چون در هنگام خاموش بودن ماشین، باطری شارژ نمی شود و استفاده از مصرف کننده های برقی باعث کاهش سطح ولتاژ باطری می شود. پس از آن باطری مجبور است برای روشن شدن خودرو با ولتاژ و قدرت کمتری استارت بزند؛ که این کار فشار زیادی به باطری وارد می کند. در یکی از همین استارت زدن ها نیز صفحات داخلی باطری دچار قطعی شده ودیگر قابل شارژ شدن نخواهد بود. بنابراین برای استفاده بهینه از باطری اتومبیل سعی کنید بار اضافه از آن نکشید تا بیشتر و بهتر کار کند.

• استفاده مدام از کولر ماشین

یکی دیگر از موضوعات موثر در خرابی باتری ماشین استفاده بیش از حد از کولر خودرو در فصول گرما است که برای باتری بسیار مضر است. ناگفته نماند که کولر ماشین در حالت عادی، عمر باطری ماشین را کم نمی کند. همانگونه که بیان شد، حرارت موتور باعث خراب شدن صفحات باتری و خورندگی آن و درنهایت خرابی باتری خواهد شد. وقتی در گرما از کولر خودرو استفاده می‌ کنیم، انرژی بسیاری برای به حرکت‌ درآوردن کمپرسور و موتور فن ها استفاده می‌ شود. یعنی همزمان به انرژی مکانیکی و انرژی برق نیاز است. وظیفه تامین این انرژی ها بر عهده موتور خودرو است. بنابراین موتور برای تامین این انرژی نیاز به سوخت بیشتری دارد و این مساله حرارت بیشتری هم ایجاد می‌ کند. که حرارت بیشتر برابر با خرابی باطری است.

• عدم کیفیت باتری

یکی از موارد حائز اهمیت که در ماندگاری باتری موثر است، کیفیت و مرغوبیت کالاست که در هنگام خرید باید مورد توجه قرار گیرد. ممکن است مرغوبیت بیشتر، هزینه بیشتری را برای شما به همراه داشته باشد ولی در مکان های حساس این هزینه به صرفه خواهد بود.

سوالات متداول در مورد خراب شدن باطری

• هزینه تعویض باتری ماشین در تهران چقدر است؟
  در شهر تهران خدمات امداد باتری از قبیل ارسال، نصب یا تعویض باتری ماشین در محل کاملا رایگان است و هیچگونه هزینه اضافی به جز مبلغ باتری از شما دریافت نمی شود. قابل توجه است که تست دینام و برق خودرو نیز رایگان انجام می شود.
• ماشین من بعد از دو سال و یا گذشت ۴۰.۰۰۰ کیلومتر هنوز استارت می خورد آیا نیازی به تعویض دارد؟
  بله. مواد شیمیایی استفاده شده در داخل باتری خودرو با گذر زمان تغییر می کند و می تواند به سیستم برقی و شارژر خودرو شما آسیب بزند.
• آیا تحویل باتری خراب ضروری است؟
  بله. قیمت تعیین شده برای هر باتری با احتساب باتری خراب خودروی شما محاسبه شده است که در هنگام تعویض دریافت می گردد.
• چرا باتری اتمی یا باتری اسیدی زود خراب می شود؟
  یکی از دلایل آن انقضای تاریخ تولید باتری خودرو است. خرابی سیستم شارژ باتری و یا عیب در سیم کشی و قطعات مصرف کننده نیز باعث زودتر خراب شدن باتری ماشین شما می شود.
•