رادیاتور ماشین همان سیستم یا مخزن آب مهمی است که اگر نباشد یک خودرو در مدت بسیار کم منفجر خواهد شد. این انفجار به علت این است که پای موتور خودرو در میان است و اختلال در رادیاتور به طور مستقیم بر عملکرد موتور تاثیر می‌گذارد. چنانچه رادیاتور ماشین خراب شود، پیستون داغ شده، به سیلندر یا موتور ماشین می‌چسبد و موتور از کار می‌افتد.
رادیاتور خودرو چه وظیفه‌ای دارد؟
مخزن آب خودرو که اصطلاحاً رادیاتور نام دارد به کمک خنک کردن موتور ماشین و سایر قطعات آن، اجازه بالا رفتن دما در خودرو را نمی‌دهند و جلوی این اتفاق را می‌گیرد. در حقیقت رایاتور ماشین مایعی را به واسطه واتر پمپ در اطراف خودرو به حرکت درمی‌آورد و با انتقال سریع حرارت از آب به هوا، دمای خودرو کاهش پیدا می‌کند و گرمای ناشی از احتراق موتور مهار می‌شود. بعد از این عملیات مایع دوباره به رادیاتور برمی‌گردد و حرارت دریافتی به هوا منتقل می‌شود. یک گردش آب که پیوسته در حال جریان است.
اما اینطور نیست که بگوییم برای عملکرد صحیح‌تر خودرو بهتر است دمای خودرو تا حد زیادی پایین باشد. کمبود حرارت هم برای موتور ماشین آسیب زاست و سرد بودن موتور باعث می‌شود اجزای آن به درستی کار نکنند و راندمان افت کند. به همین دلیل محدوده خاصی برای دمای آن در نظر گرفته شده و این محدودی حدوداً بین ۸ الی ۸۲ درجه سانتی گراد برآورد شده است. حالا کار رادیاتور این است که دمای موتور را در این بین نگه دارد و از این محدوده بالاتر و پایین‌تر نرود.
جنس رادیاتور از چیست؟
بد نیست بدانید رادیاتور‌های فعلی از جنس آلومنیوم هستند تا به بهترین شکل حرارت را پس بزنند و ساختاری مشبک گونه دارند. آب گرم از طریق کانال‌هایی که بر روی آن‌ها تعبیه شده با محیط اطراف در تماس است و به واسطه پروانه‌ای که هوای درون کانال‌های رادیاتور را مکش می‌کند، خنک می‌شود.
نکته‌ای که در این خصوص وجود دارد این است که آب درون رادیاتور نباید دارای املاح و ناخالصی باشد. این مواد به مرور با ته‌نشین شدن و یا خوردگی باعث اختلال در عملکرد رادیات خودرو خواهند شد. از آنجاییکه آب رادیاتور گرم می‌شود، این ناخالصی در کف رادیاتور ته نشین شده و به اصطلاح گل می‌گیرد. به همین دلیل است که توصیه می‌شود برای پر کردن رادیاتور ماشین از آب مقطر استفاده کنید و علاوه بر این از افزودن ضدیخ غافل نشوید. اما ممکن است بپرسید ضدیخ در رادیاتور چه نقشی دارد؟ در پاسخ شما باید گفت این ماده کمک می‌کند که در زمستان آب رادیاتور یخ نزند و همچنین در تابستان آب، جوش نیاید. اشتباه نکنید! نباید دو ماده به آب مقطر اضافه کرد. خواص ضدیخ و ضدجوش هر دو در همان ماده ایست که از آن به نام ضد یخ یاد می‌کنیم.
اگر نخواهید خود را درگیر این ترکیبات کنید بهتر است از مایعی آماده به نام آب رادیاتور استفاده کنید که ماده‌ای سبز رنگ است و خواص ضد یخ، ضدجوش، ضد زنگ و خوردگی دارد و نیازی نیست با آب مخلوط شود.
برای شستشو دادن رادیاتور شیر تخلیه آب را باز کنید و اجازه دهید مایع درون رادیاتور تخلیه گردد. برای تخلیه کامل این مایع بهتر است اجازه دهید کمی موتور خودرو کار کند تا آب از تمامی شلنگ‌ها جمع آوری شود. حالا وقت آن است که آب مقطر و ترکیباتی که بنا بر دفترچه راهنمای خودرو خود درست کرده‌اید را در رادیاتور بریزید. توصیه ما به شما این است به هیچ عنوان از آب لوله کشی استفاده نکنید و در صورت لزوم ابتدا آن را بجوشانید.
چه زمانی باید رادیاتور خودرو را تعویض کنیم؟
رادیاتور ماشین شما سوراخ شده باشد،
رسوب زیادی داخل آن نشسته باشد،
بدنه آن آسیب دیده باشد.
پره‌های آن خوابیده یا شکسته شده باشد،
باید برای تعویض رادیاتور خودرو اقدام کنید. از آنجاییکه اختلال در عملکرد این بخش بسیار خطرآفرین است بهتر است قبل از هر اتفاقی با کمک بررسی و سرویس دوره ای خودرو این علائم را تشخیص دهیم و جلوی عواقب آن را بگیریم.
آیا در صورت خرابی رادیاتور ریختن زردچوبه راه حل خوبیست؟
به هیچ وجه! در گذشته زمانی که رادیاتورها از جنس مس ساخته می‌شدند رانندگان قدیمی ریختن زردچوبه را برای پر کردن منافذ موجود در رادیاتور پیشنهاد می‌کردند. زیرا ترکیب این ماده با آب به گونه‌ایست که می‌تواند منافذ را بپوشاند. اما نکته‌ای که در این راه حل در نظر گرفته نشده، این است که این ویژگی فقط تا زمانی عمل خواهد کرد که نیاز به تعویض آب رادیاتور پیدا نکنید. زیرا با تعویض آب رادیاتور و ریختن مواد ضدیخ از بین خواهد رفت. از طرفی امروزه با آلومینیوم شدن رادیاتورها ریختن زردچوبه بر روی آن هیچ اثری ندارد.
صحت عملکرد سیستم خنک کاری پیشرانه خودروها و موتورسیکلت های آب خنک، در گرو جایگزینی کل آب درون رادیات و پیشرانه حداقل یک بار در هر دو سال است.
به دلیل گردش طولانی مدت آب در سیستم خنک کاری پیشرانه، ایجاد رسوب و گرفتگی لوله ها در دراز مدت موضوعی شایع و طبیعی است مگر آن که طی دوره های مشخص اقدام به شست و شو سیستم خنک کاری پیشرانه کنید.
در ادامه به تعدادی از روش های شستشو و تمیز کردن رادیاتور با استفاده از محلول ها و مواد طبیعی می پردازیم.
شستشوی رادیاتور ماشین با نوشابه
برای انجام این روش مقداری نوشابه را داخل آب سیستم خنک کننده ریخته و سپس موتور خودرو را روشن کنید. اجازه دهید که خودرو به صورت درجا کار کرده و موتور آن روشن باشد. به این شکل نوشابه اضافه شده، داخل رادیاتور ماشین رفته و عملیات رسوب زدایی انجام می پذیرد.
در نهایت پس از گذشت چیزی بین ۱۵ تا ۲۰ دقیقه، ظرفی زیر رادیاتور قرار داده و پیچ زیرین آن را باز کنید. اجازه دهید که آب رادیاتور به طور کامل خارج شود. در همین حین، مقداری آب تمیز وارد کنید تا در این چرخه قرار گرفته و رادیاتور از نوشابه، تمیز و عاری شود. سپس خودرو را خاموش کرده و اجازه دهید تا آب داخل رادیاتور به طور کلی خارج شود.
پس از آن پیچ رادیاتور را بسته و دوباره آب تمیز داخل سیستم خنک کننده بریزید و بگذارید موتور مانند مرتبه قبلی باز درجا کار کند. سپس دوباره پیچ رادیاتور را باز کرده و بگذارید آب داخل آن خارج شود.
به این شکل رسوبات کنده شده و از بدنه داخلی رادیاتور به همراه نوشابه بیرون می ریزند. همین طور دورهای چرخش بعدی آب داخل رادیاتور و سیستم خنک کننده، این مجرای خنک کننده را از نوشابه نیز پاک خواهد کرد.
شستشوی رادیاتور ماشین با جوش شیرین
شما می توانید به جای استفاده از نوشابه به عنوان رسوب زدای رادیاتور ماشین، از محلول آب و جوش شیرین نیز استفاده کنید. با حل کردن جوش شیرین در آب و روانه کردن آن به داخل سیستم خنک کننده خودرو، رسوبات به شکلی عالی کنده شده و از بدنه رادیاتور جدا می شوند. فرآیند تمیزکاری مانند روش قبلی خواهد بود.
شستشوی رادیاتور ماشین با سرکه
در صورتی که به تازگی رسوب زدایی رادیاتور خودرو را انجام داده و حدس می زنید که میزان رسوبات موجود در آن، آن قدرها نیز قطور نباشد، استفاده از سرکه موثر خواهد بود. اما به خاطر داشته باشید که سرکه نمی تواند رسوبات قطور و قدیمی را به خوبی کنده و در خود حل کند. به واقع سرکه برای یک شستشوی سطحی تر و از بین بردن رسوبات تازه و نازک، کارآمد خواهد بود.
شستشوی رادیاتور ماشین با جوهرنمک
این محلول نیز جرم گیری رادیاتور ماشین را به خوبی انجام می دهد. (البته برای تمیز کردن سیستم خنک کننده از بقایای جوهر لیمو، احتمالا به دفعات بیشتری از شستشو و جریان آب خالی احتیاج خواهید داشت.)
رسوب زدایی رادیاتور با محلول شستشوی رادیاتور ماشین
برای تمیز کردن رادیاتور می توانید از محلول شستشوی مخصوص این کار استفاده کنید. این محلول های کارخانه ای عملکرد خوبی دارند و در صورتی که مایل به استفاده از محلول های خانگی نیستید، می توانید از این محلول های شستشو برای رسوب گیری رادیاتور خودروی خود، بهره مند شوید.
