امروزه شاهد وقوع خشونت به شکل های مختلف هستیم. خشونت کلامی یکی از انواع مختلف خشونت است که شامل رفتارهایی مانند فحاشی، بد و بیراه گفتن، داد کشیدن، با کلام تهدید کردن و … می شود.
در این مطلب از مجله قانون و شهروندان به موضوع فحاشی کردن و مجازات فحش ناموسی میپردازیم. اغلب مردم تنها خشونت فیزیکی را زیان بار و آسیب زننده می دانند اما خشونت کلامی به مراتب آثار زیانبارتری می تواند داشته باشد.
این روزها متاسفانه این نوع خشونت را می توانیم در همه جا مشاهده کنیم، کافی است کمی پشت چهارراه دیر حرکت کنید تا مورد عنایت فحش و ناسزاهای چند راننده عصبانی قرار بگیرید اما علت فحش دادن و ناسزاگویی چیست؟
چرا با فحش دادن، برخی افراد احساس آرامش می کنند؟
خشونت کلامی زیرمجموعه سوءرفتار کلامی است .در خشونت کلامی ما با رفتارهایی مواجه هستیم که برخی از آن ها مانند ناسزاگویی و فحش دادن، بد و بیراه گفتن، داد کشیدن، با کلام تهدید کردن بسیار بارز بوده و برخی دیگر مانند قهر کردن، نادیده گرفتن انسان دیگری، به رسمیت نشناختن حضور یک انسانی در یک جایی یا با کنایه ایهام و رمز دیگری را مورد تحقیر قرار دادن پنهان هستند. ریشه های خشونت کلامی کجاست و چرا با فحش دادن، برخی افراد احساس آرامش می کنند؟
شکست و ناکامی:
همه ما در زندگی با ناکامی های مختلفی سر و کار داریم اما باید بتوانیم ناکامی و محرومیت خودمان را به زبانی سازنده و صلح آمیز بیان کنیم. برخی از افراد که در راه رسیدن به هدف های خود نمی توانند به آن چیزی که می خواهند برسند، دست به رفتار خشونت آمیز می زنند و فحش و ناسزا می دهند. این افراد یاد نگرفته اند که چطور خواسته ها و ناکامی و محرومیت خودشان را به زبانی صلح آمیز بیان کنند.
یادگیری اجتماعی :
خشونت کلامی توسط زبان انجام می گیرد و زبان امری آموختنی است. کودکانی که در فضاهایی مملو از واژگان تحقیرآمیز یا واژگان خشونت بارقرار می گیرند و یا والدین آنها دائما فحش می دهند و بد و بیراه می گویند ، یاد می گیرند که از آن به بعد ارتباطات خودشان را با این نوع واژگان و با این نوع زبان و کلام انجام بدهند.
احساسات غیر قابل کنترل:
این نوع خشونت بیشتر در کسانی دیده می شود که دچار احساسات مختلف می شوند که نمی توانند احساسات خود را کنترل کنند. مثلا افرادی که سریعا خشمگین شده و نمی توانند خشم خود را کنترل نمایند و یا افرادی که زود ناامید می شوند و در زندگی شخصی خود و محیط کاریشان دچار شکست می شوند، و نمی توانند هیجانات خود را کنترل کنند، این احساسات خود را با خشم و ناسزا بروز می دهند.
دلایل روان شناختی:
اصلی ترین علل خشونت کلامی و فحش و ناسزا گویی را باید در روان فرد جستجو کرد. افرادی که مشکلات روان شناختی دارند هنگامی که نمی توانند در زندگی خودشان آنچه که می خواهند را به دست بیاورند دست به چنین رفتارهای خشونت آمیزی می زنند و فحش و ناسزا می گویند.
دشمنی و کینه توزی :
برخی افراد به خاطر اختلافات قدیمی در مقابل فردی دیگر حس تنفر و خشم دارند. این افراد در این زمان ها از مکانیسم های دفاعی ناپخته استفاده می کنند و با فحش و ناسزاگویی احساسات خود را برون ریزی می کنند.
فقدان مهارت های گفت و گویی :
برخی افراد مهارت گفتگوی اندکی دارند و نمی توانند آنچه که در دل دارند را به زبان روشن بیان کنند و خواسته و درخواست خودشان را بگویند، پس دست به خشونت می زنند.
خواب ناکافی و بی خوابی مداوم:
نداشتن خواب کافی و بی خوابی های پی در پی سبب می شود، تحمل و طاقت بسیاری از افراد در برابر مسائل کم شده و زود از کوره در بروند و فحش و ناسزا بگویند. خواب کافی بر نحوه برخورد با مسائل و تحمل شرایط سخت تاثیر دارد.
فعالیت زیاد ذهنی و یا جسمی:
کار و فعالیت زیاد سبب می شود افراد و آستانه تحملشان به شدت افت کند و حتی حوصلۀ خودشان را هم نداشته باشند . این بی حوصلگی ناشی از کار و فعالیت زیاد شبانه روزی می تواند منجر به خشم و خشونت و ناسزاگویی شود.
علل فیزیولوژیکی :
سکته مغزی، آسیب های مغزی، سکته قلبی، کمبود برخی ویتامین ها، کمبود برخی املاح و مواد معدنی در بدن، باعث ایجاد خشونت و خشم در فرد شده و او گاهی خشم خود را با رفتارهایی مانند ناسزاگویی نشان می دهد. این عوامل در کنترل و اختیار فرد پرخاشگر نیستند ولی در هر صورت نمی توان خشونت را با این فرضیه که فرد کنترلی بر رفتار خود ندارد، توجیه کرد.
حوادث گذشته و محیط :
برخی افراد که رفتارهای خشونت آمیز از خود نشان می دهند و در مواقع مختلف با فحش دادن خود را آرام می کنند، این رفتار آنها ریشه در گذشته فرد دارد. فردی که در خانواده ای پر از جنگ و دعوا رشد کرده است، احتمال اینکه در آینده فردی پرخاشگر شود خیلی بیشتر است. محیطی که فرد در آن درس می خواند، محیط دوستان و هم سالان نزدیک که همیشه با آنها در تماس است، محیط شغلی و… می تواند در خشونت تاثیر زیادی داشته باشد.
دلایل دیگر بد دهانی و دشنام گویی :
دشنام گویی به منظور برقراری هویت گروهی. عضویت در یک گروه خاص و حفظ مرزهای آن گروه.
دشنام گویی به دلیل ابراز همبستگی، اتحاد و همدردی با دیگران.
دشنام گویی به علت ابراز صمیمیت و اعتماد
دشنام گویی از روی عادت.
دشنام گویی به علت برانگیختن خشم دیگران و تحریک آنها.
دشنام گویی به منظور نشان دادن قدرت
چرا کودکان فحاشی می کنند؟
فحاشی و ناسزا گویی کودکان چند علت دارد که عبارتند از :
الگو برداری از والدین :
ما الگوی بچه ها هستیم؛ اگر کودک در محیطی قرار گیرد که اطرافیانش به این شکل صحبت می کنند، او نیز یاد می گیرد و به همین شکل رفتار می کند.
عدم کنترل خشم :
علت دیگر فحاشی کودکان این است که آنها نمی توانند خشم خود را کنترل کنند و فحش دادن در حقیقت، یک نوع ابراز خشم و پرخاشگری کلامی است.
بعضی بیماری های جسمانی :
بیماری های مختلف سبب ایجاد اضطراب در کودکان و باعث پرخاشگری و در نهایت فحاشی آنها می شوند.مثلا بیماری پرکاری تیرویید سبب بروز اختلالات اضطرابی و افسردگی در کودکان شده که خود این عامل، زمینه ای برای فحاشی کودکان است.
مشکلات رفتاری کودکان :
علت دیگر فحاشی در کودکان مشکلات رفتاری کودکان (مانند لجبازی) است . بچه های لجباز برای جلب توجه و ناراحت کردن اطرافیان با اینکه می دانند فحش دادن کار بدی است ، این کار را می کنند تا محیط اطرافشان را طبق نظر خودشان کنترل کنند.
افسردگی :
گاهی کودکان در حالت افسردگی، پرخاشگر شده و ناسزا می گویند.
راه درمان فحش و ناسزا:
اثرات خشونت کلامی یا فحاشی، کم تر از خشونت های فیزیکی نیست پس آن را دست کم نگیریم. تلاش کنیم همه با هم، به سمت یک جامعۀ صلح آمیز و بری از خشونت برویم.
یادگیری مهارت های گفت و گوی بدون خشونت :
ما رفتارها را انتخاب می کنیم. افرادی که خشونت کلامی دارند باید مهارت های گفت و گوی بدون خشونت را یاد بگیرند و یاد بگیرند که خواسته ها، نیازها و ناکامی خودشان را به زبانی زیباتر، سازنده تر و موثرتر بیان کنند.
برای اینکه گفت و گوی بدون خشونت داشته باشید به جای فحاشی و انتخاب رفتارهای پرخاشگرانه این کارها را انجام دهید:
ابتدا به فردی که باعث عصبانیتتان شده تذکر دهید.
احساسات خود را به روشنی بیان کنید و بگویید از رفتار او عصبانی هستید.
نیاز خود را به روشنی بیان کنید مثلا اگر فردی از خانواده تان بی نظم است و این بی نظمی او شما را عصبانی کرده به او بگویید من نیاز دارم که در این خانه نظم و ترتیب و همچنین احترام ببینم. من نیاز دارم که افراد به حرف من احترام بگذارند و همچنان که من به حرف شما احترام می گذارم .
درخواست خودتان، را بیان کنید.
خودتان را تنبیه کنید:
اگر مرتکب فحش و بددهنی شدید خودتان را جریمه و تنبیه کنید مثلاً خود را از انجام کار دلخواهتان محروم کنید.
خدا را در نظر بگیرید:
فحش به دیگران از گناهان است و گناه جایگاه والای انسانی را از بین می برد برای اینکه دچار این گناه نشوید:
با ذکرها و دعاها مأنوس باشید.
از افراد بددهن فاصله بگیرید.
اشتباه خود را سریع با عذرخواهی جبران کنید.
به یاد مرگ باشید.
به نماز و آداب آن (اذان، اقامه، وضو و دعاها) اهمیت بدهید.
در اعمال روزانه خود گوش دادن به موعظه (سخنرانی، خواندن کتاب اخلاقی …) را فراموش نکنید.
ما باید به بچه ها آموزش تفکر و رفتار مسئولانه دهیم و آموزش دهیم که خودشان رفتارهای خودشان را انتخاب می کنند و در برابر انتخاب هایشان مسئول هستند و باید با پیامد رو به رو شوند.اگر با پیامد رفتارمان رو به رو نشویم، رفتارمان را تکرار می کنیم.
اگر خودمان الگوهای خوبی باشیم فرزندانمان از ما یاد می گیرند. پدر یا مادر خودشان باید رفتارهای غیرخشونت آمیز با بچه ها داشته باشند .
برخی خانواده ها معتقد هستند بچه ها باید فحش ها را بلد باشند اما باید بدانند که در کجا باید استفاده کنند اما این درست نیست بچه های ما باید گفت و گوی بدون خشونت یاد بگیرند.
یکی از انواع جرایم علیه اشخاص عنوان توهین و فحاشی و اهانت است که این موضوع وصف کیفری دارد.
یکی از شایعترین پروندهها در محاکم مربوط به نزاع است. در جریان نزاع (دعوا) هم فحشهای آبدار رد و بدل میشود یا اساسا دلیل نزاع و کتککاری همین فحشها است. اما مجازات قانونی این فحشهای آبدار یا اصطلاحا ناموسی چیست؟
فحاشی ناموسی
کلمه توهین یک لفظ عامی است که قانونگذار در فصل پانزدهم قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) به عنوان هتک حرمت اشخاص آن را آورده است. ماده ۸۳۹ قانون مجازات اسلامی در ابتدا توهین را با لفظ عام مطرح کرده است.
در واقع توهین و فحاشی به هر ترتیب و عنوان و شدتی که باشد عنوان مجرمانه دارد و مشمول مجازات قانونی است.
لیکن تشخیص خفیف یا شدید بودن آن به عهده قاضی دادگاه است. قاضی به تناسب سابقه مجرمانه اشخاص یا عدم سوابق مجرمانه آنها که اولین بار مرتکب شوند یا خیر تعیین مجازات مینماید.
به عنوان مثال فردی که اولین بار مرتکب جرم توهین و فحاشی به اشخاص شود، قاضی دادگاه میتواند تخفیف لازم در میزان مجازات را اعمال کند.
فحاشی ناموسی به همسر
چون لفظ توهین، عام است به موجب قانون یاد شده (۸۳۹ مجازات اسلامی) فحاشی و استفاده از الفاظ رکیک به افراد نیز، جزو مصادیق توهین و اهانت است. فرقی نمیکند که مخاطب فحاشی با الفاظ رکیک و ناموسی، همسر باشد یا اشخاص دیگر.
توهین و فحاشی به اشخاص صرفا جنبه گفتاری ندارد بلکه گاهی اوقات جنبه رفتاری یا نوشتاری نیز دارد. به عبارت دیگر اعمال افراد یا نوشتار افراد، میتواند جنبه مجرمانه توهین را داشته باشد.
اعمال توهین توسط افراد به دیگران میتواند به صورتهای مختلفی باشد. گاهی اوقات بهصورت رو در رو و بعضی مواقع در ملا عام عنوان میگردد. بعضی اوقات از طریق تلفنی یا موبایل به شکل گفتار یا پیام کوتاه مطرح میشود که همه آنها مصادیق توهین به اشخاص است.
مجازات فحش ناموسی چیست؟
به موجب ماده ۲۵۲ قانون مجازات اسلامی مصوب ۹۲، کسی که به افرادی از قبیل همسر، مادر، خواهر یا غیره فحشی بدهد که آن فحش، بهصورت غیرصریح زنا را به این افراد نسبت دهد، در صورت شکایت خود آن افراد یعنی خواهر، مادر، همسر و غیره به ۸۰ ضربه شلاق حدی محکوم میشود؛ مجازاتی که قابل تبدیل به پول نیست.
در صورت شکایت خود مخاطب فحش نیز، متهم طبق ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی (اصلاحی سال ۹۹)، به مجازات جزای نقدی درجه شش یعنی دو میلیون تا ۸ میلیون تومان محکوم میشود. طبق قانون، هر فحش غیر ناموسی هم بین ۲ تا ۸ میلیون تومان مجازات دارد.
نظرات