چه زمانی بخاری ماشین را روشن کنیم؟دلایل خرابی بخاری ماشین

هر ساله با ورود به فصول سرد سال بخاری به یکی از حیاتی ترین سیستم های یک خودرو تبدیل میشود. بخاری خودرو یک سیستم فصلی است و در بعضی موارد ممکن است حتی نیمی از سال بلااستفاده بوده باشد، به همین علت معمولا وقتیکه زمان استفاده از آن فرا میرسد مشکلاتی در آن مشاهده میشود.

چراکه عوامل و قطعات بسیاری در عملکرد صحیح بخاری ماشین نقش دارند، که ممکن است در فصول گرم دچار خرابی شده باشند و متوجه آن نشده باشید، و اختلال در عملکرد بخاری این خرابی را نمایان کند.

در این مقاله شما را با سیستم بخاری خودروها و نحوه عملکرد آن آشنا میکنیم و سپس تمام دلایل خرابی بخاری ماشین و یا عملکرد نامطلوب آن را بررسی خواهیم کرد.

طرز کار بخاری ماشین

بخاری ماشین ها به لحاظ عملکرد به دو دسته تقسیم میشوند!

دسته اول که تقریبا سیستم اغلب خودروهای حال حاضر است بوسیله مایع خنک کننده فضا را گرم میکنند.

دسته دوم مربوط به خودروهای الکتریکی است که با استفاده از هیتر برقی این کار را انجام میدهند.

عملکرد بخاری با مایع خنک کننده موتور:

اغلب خودروهای موجود با استفاده از مایع خنک کننده و آب موتور ، دمای موتور را تنظیم میکنند، این مایع با گردش در موتور حرارت موتور و اجزای آن را جذب میکند، و سپس این گرما را به هیتر بخاری که چیزی شبیه به یک رادیاتور کوچک است منتقل میکند.

در این مرحله دمنده یا همان فن بخاری جریان هوا را از روی رادیاتور بخاری به سمت کابین خودرو منتقل میکند که با توجه به درجه فن بخاری میتواند شدید یا ضعیف باشد.

اجزای تشکیل دهنده بخاری ماشین:

بخاری خودرو از بخش‌های مختلفی تشکیل شده که هر یک وظیفه به خصوصی بر عهده دارند. این بخش‌ها عبارتند از:

بوستر بخاری
رادیاتور
شیر قطع و وصل ورودی و خروجی آب از رادیاتور
دریچه تقسیم هوا (دمپر)
اهرم بندی دریچه‌های تقسیم هوا

جنس بدنه رادیاتور چیست؟

بدنه رادیاتور در اغلب خودروها از جنس آلومینیوم ساخته می‌شود. این فلز حرارت را به سرعت عبور می‌دهد. به همین سبب استفاده از آن در ساخت شبکه رادیات منجر به پس زدن سریع حرارت و ممانعت از جوش آمدن آب می‌شود.

چه زمانی بخاری ماشین را روشن کنیم؟

برای روشن کردن بخاری ماشین در فصل زمستان لازم است قدری صبر کنید تا موتور به اندازه کافی گرم شود. اگر زودتر بخاری را روشن کنید، موتور هنوز گرمای لازم را نداشته و هوای سرد وارد کابین خواهد شد. علاوه بر این احتمال فشار آمدن بر سیستم بخاری نیز وجود دارد.

عملکرد بخاری در خودروهای برقی:

در خودروهای برقی امروزی گرمای بخاری توسط قطعات الکتریکی مانند المنت تولید میشود و به داخل اتاق خودرو منتقل میشود.

برای آشنایی با بهترین خودروهای سال ۲۰۲۰ میتوانید مقاله مربوط را اینجا مطالعه کنید.

چقدر طول میکشد تا بخاری خودرو گرم شود؟

خودرو های قدیمی تر که کاربراتوری بودند، نزدیک به ۱۵ دقیقه زمان لازم داشتند تا به دمای مطلوب برای استفاده از بخاری برسند.

این زمان در خودروهای امروزی که اغلب انژکتوری هستند به حدود ۳ دقیقه کاهش پیدا کرده است.

اگر این مدت زمان طولانی تر شود نشان از خرابی بخاری خواهد بود.

۷ علت گرم نکردن بخاری ماشین ( خرابی بخاری خودرو)

قبل از هر چیزی بدانید که مشکل گرم نشدن بخاری خودرو را باید جدی گرفت، زیرا جدای از اینکه درست عمل نکردن بخاری باعث اذیت و آزار خواهد بود و حتی در فصول سرد برای سلامتی نیز خطرناک است، ممکن است درست عمل نکردن بخاری یا همان خرابی بخاری خودرو نشانه ایرادی بزرگتر باشد که بعضی از این مشکلات میتوانند خسارات جبران‌ناپذیری به جای بگذارند.

در ادامه ۷ دلیل گرم نکردن بخاری ماشین را با هم بررسی خواهیم نمود.

البته باید بگوییم دلایلی که در ادامه بیان می‌شوند در همه مدل‌های ماشین اعم از پراید، سمند، پژو و … یکسان بوده و تفاوتی در مدل‌های ماشین وجود ندارد.

۱_ کلید کنترل درجه حرارت هوا در داخل کابین

به این موضوع نمی شود به چشم مشکل نگاه کرد ، در واقع امیدواریم علت باد سرد بخاری خودروی شما همین باشد!

درجه تنظیم حرارت داخل کابین قرار دارد و دمای سرد و گرم را با رنگ آبی و قرمز مشخص کرده است و برای فصول سرد این اهرم باید روی رنگ قرمز قرار بگیرد.

اول از همه این کلید را چک کنید ، چرا که ممکن است فراموش کرده باشید آن را روی دمای گرم قرار دهید.

البته در بعضی خودروهای جدید این مورد به صورت خودکار و توسط سنسور با دمای داخل خودرو تنظیم می‌شود.

۲_ خرابی ترموستات

این مورد تقریباً رایج ترین علت درست عمل نکردن بخاری ماشین است.

اول بیایید با ترموستات و کار آن آشنا شویم.

ترموستات یک قطعه مکانیکی است که وقتی آب موتور به مقدار گرمای مشخص برسد دریچه آن باز می‌شود تا آب بتواند داخل محفظه های موتور به گردش در بیاید و حرارت موتور را کاهش دهد.

در واقع مایع خنک کننده حرارت موتور را به خودش جذب می کند.

مایعی که با باز شدن ترموستات به چرخش در می آید در مسیر خود از رادیاتور بخاری هم عبور می‌کند و حرارتش را به آن داده تا فضای داخل ماشین گرم شود.

ترموستات خودرو چیست و آشنایی با وظایف ترموستات ماشین

حالا اگر ترموستات همیشه باز بماند یا به قول معروف ترموستات قفل کند ، آب رادیاتور از همان ابتدا داخل موتور به چرخش در آمده و در واقع فرصتی برای گرم شدن پیدا نمی‌کند ، در نتیجه گرمایی هم نخواهد داشت که به بخاری ماشین بدهد!!

البته اگر هوا خیلی سرد نباشد به هر حال حرارت موتور گرمای خودش را به آب خواهد داد و در نهایت بخاری گرم خواهد شد ، ولی هر چقدر هوا سردتر باشد مقدار حرارت بخاری نیز کمتر شده و مدت زمانی که طول می کشد بخاری گرم شود هم افزایش پیدا خواهد کرد.

۳_ کم بودن مایع خنک کننده (آب رادیاتور)

همانطور که متوجه شدید مایع خنک کننده و آب رادیاتور عامل گرم‌کننده بخاری است.

حالا اگر سطح این مایع پایین باشد یعنی کفاف این که رادیاتور بخاری را پر کند نمی دهد و وقتی رادیاتور بخاری گرم نشود در نتیجه باد گرمی هم در کار نخواهد بود.

به علاوه اینکه کم شدن سطح مایع موتور می‌تواند به علت نشتی از نقاط مختلف باشد که بسیار خطرناک است.

این امر می‌تواند آسیب‌های خیلی جدی و پرهزینه به ماشین وارد کند.

چرا آب رادیاتور خودرو کم می‌شود؟+میزان طبیعی و علت آن

آب رادیاتور ، آب موتور یا مایع خنک کننده چیست؟

به مایعی که درون رادیاتور خودرو ریخته میشود آب رادیاتور یا آب موتور گفته می‌شود که نقش بسیار حیاتی برای ماشین دارد.

وظیفه این مایع تنظیم حرارت موتور است ، چراکه اگر حرارت موتور از حد مشخصی بالاتر برود عواقب متعدد و معمولاً خطرناکی دارد ، و همینطور اگر دمای موتور پایین تر از حد مجاز هم باشد اجزا و قطعات موتور وظایفشان را به درستی انجام نخواهند داد و در نتیجه بازدهی موتور کاهش پیدا می‌کند.

ترکیب صحیح آب رادیاتور

آب رادیاتور در موتور و مسیرهای فلزی و لاستیکی در گردش است ، و آب معمولی دارای املاح زیادی است.

املاح باعث زنگ زدگی و گرفتگی این مسیرها می شوند که می تواند خطرناک باشد، در نتیجه به جای آب معمولی باید از آب بدون املاح یا همان آب مقطر استفاده کرد.

مایع دیگری که باید به همراه آب مقطر به رادیاتور اضافه شود مایع ضد یخ/ضد جوش است.

این مایع با ترکیبی که دارد ، در زمستان مانع از یخ زدگی و در تابستان مانع از جوش آوردن آب میشود.

نسبت ترکیب این دو مایع با توجه به نقطه جغرافیایی زندگی شما می تواند متغیر باشد.

ولی به طور معمول و بهترین حالت آن ترکیب ۵۰ درصدی از هر کدام است.

برای مثال اگر ظرفیت رادیاتور ماشین شما ۵ لیتر است ۲/۵ لیتر آب رادیاتور و ۲/۵ لیتر ضدیخ بهترین حالت برای ماشین است.

۴_ خرابی فن یا دمنده بخاری

اگر همه چیز درست پیش برود و رادیاتور بخاری به خوبی داغ شود ، حال باید وسیله ای وجود داشته باشد که گرمای رادیاتور بخاری را به داخل اتاق خودرو هدایت کند.

این کار به وسیله فن بخاری انجام می شود ، جریان هوایی که این دمنده ایجاد می‌کند بعد از عبور از روی رادیاتور بخاری گرم شده و سپس از طریق لوله های انتقال هوا به داخل کابین خودرو منتقل می‌شود.

کلید تنظیم درجه دما زندگی فن هم داخل خودرو وجود دارد که می‌توانیم آن را به میزان دلخواه تنظیم کنیم.

خب حالا باید متوجه شده باشید که یکی از دلایل شایع درست عمل نکردن بخاری خودرو ، خرابی فن یا دمنده بخاری است چرا که تا وقتی جریان هوای گرم به دست ما نرسد گرمای ایجاد شده بلا استفاده است.

نحوه تشخیص خرابی فن بخاری

خوشبختانه فن خودرو قطعه‌ای است که خراب بودن یا نبودن آن به راحتی قابل تشخیص است.

اولین راه قاعدتاً این است که درجه دمندگی آن را روی بیشترین حالت بگذاریم و با قرار دادن دست جلوی دریچه هوای داخل خودرو از جریان باد مطمئن شویم.

راه دوم صدای کار کردن فن است که اگر آن را میشنوید ولی بادی حس نمی کنید باید لوله های انتقال جریان هوا را بررسی کنید.

۵_ بسته بودن دریچه تقسیم هوا یا دمپر

مسیر انتقال هوای گرم و سرد در خیلی از خودرو ها از یکدیگر مجزا است ، مثلاً بخاری پراید جزو این دسته است.

معمولاً داخل کابین این خودروها اهرمی تعبیه شده که تغییر حالت آن باعث تغییر مسیر جریان هوا می شود ، مثلاً اهرم تنظیم مسیر هوای کولر و بخاری پراید در قسمت پشت کنسول خودرو ، یعنی جایی جلوی پای چپ سرنشین سمت شاگرد قرار دارد.

پس اگر باد بخاری شدت کافی را ندارد حتما قبل از هر چیزی از باز بودن مسیر جریان هوای آن مطمئن شوید.

حقایقی در مورد کولر خودرو که نمی دانید + ترفندهای افزایش سرما

۶_ جرم گرفتگی رادیاتور و مسیر گردش آب

طبیعی است که رادیاتور و مسیرهای گردش آب بعد از مدتی دچار رسوب گرفتگی شوند که هر چقدر زمان بیشتر بگذرد قطر این رسوبات هم بیشتر خواهد شد.

 آشنایی با روش‌های رسوب زدایی رادیاتور خودرو

این اتفاق به مرور روند صحیح گردش آب را مختل می‌کند و این یعنی میزان گرمادهی بخاری هم کم خواهد شد ، البته همانطور که در بالاتر گفتیم با توجه به بقیه خطرات این امر نقص عملکرد بخاری می‌تواند از کم اهمیت‌ترین عواقب رسوب گرفتگی رادیاتور ماشین باشد. به همین علت بهتر است رسوب زدایی رادیاتور به صورت دوره ای انجام شود.

برای شستشوی رادیاتور ماشین از مواد مختلفی مثل سرکه، نوشابه، جوهر نمک، جوش شیرین، و رایج ترین آنها یعنی محلول شستشوی رادیاتور استفاده می‌شود.

۷_ نقص در عملکرد واتر پمپ

واتر پمپ وظیفه تامین انرژی برای به گردش در آمدن آب در پیشرانه خودرو را بر عهده دارد. در واقع این قطعه هل دهنده آب است.

هر گونه خلل در عملکرد این قطعه باعث می شود که چرخش آب با مشکل مواجه شود ، و کم شدن شدت چرخش آب باعث می‌شود گرمای کمتری به رادیاتور بخاری برسد.

هرچند این مورد احتمال کمتری نسبت به بقیه موارد دارد ، اما اگر هیچ کدام از موارد گفته شده مشکل شما را حل نکرد بد نیست پمپ آب را هم بررسی کنید.

۸- خراب شدن فشنگی آب و روشن شدن زودهنگام فن

فشنگی آب در رادیاتور موظف به تعدیل دمای آب است. در حقیقت این قطعه مقاومت معکوس در برابر دمای آب از خود نشان می‌دهد و زمانی که دمای پیرامونش کاهش پیدا کند، این مقاومت بیشتر خواهد شد. در صورتی که دمای آب به ۹۷ درجه سانتیگراد برسد، فشنگی دیگر مقاومتی از خود نشان نداده و در پی آن فن روشن خواهد شد. حال با خراب شدن فشنگی و عدم مقاومت کردن نسبت به دمای آب، فن به طور مداوم روشن باقی مانده و مانع از گرم شدن بخاری ماشین می‌شود.

خرابی بخاری خودروهای برقی

اگر ماشین برقی دارید و بخاری آن خراب شده ، باید به یک تعمیرکار حرفه ای مراجعه کنید تا سیم کشی و قطعات بخاری را به دقت بررسی کند. توجه به برق باتری در این خودروها باید همیشه مدنظر مالکان آنها باشد. میتوان با تعریف حداقل برق مجاز باتری در اپلیکیشن رادار تمام نگرانی ها را در این باره از بین برد.

نقش بخاری ماشین در رفع بخار شیشه های خودرو در زمستان

بخاری علاوه بر گرم کردن خودرو می تواند برای از بین بردن بخار شیشه های ماشین هم مفید باشد.

معمولاً زیر شیشه جلو دریچه هایی وجود دارند که باعث برخورد هوای گرم با شیشه جلو شده و در نتیجه بخارگرفتگی را از بین میبرند.

برای شیشه های بغل هم دو دریچه در دو طرف داشبورد وجود دارد که می‌توان آنها را به سمت شیشه ها تنظیم کرد تا بخار آنها را از بین ببرند؛

ولی برای شیشه های عقب بهتر است از دکمه A/C استفاده کرد.

کاربرد کلید A/C در خودرو چیست؟

خیلی افراد به اشتباه فکر میکنند که کلید A/C فقط برای فصول گرم و تابستان، و برای تولید هوای سرد استفاده میشود. ولی اینطور نیست! وظیفه این کلید تهویه هوای داخل کابین و تولید هوای تازه و مطبوع است.

اگر در زمستان شیشه های عقب خودرو بخار گرفته باشند، با فشار دادن این کلید میتوانید هوای داخل کابین را عوض کنید، در نتیجه بخار روی شیشه ها از بین میرود.

آیا بخاری ماشین باعث افزایش مصرف سوخت و فشار به موتور خودرو میشود؟

ممکن است بدلیل اینکه کولر خودرو اندکی مصرف سوخت را بالا میبرد ، این تفکر بوجود بیاید که بخاری هم همینطور است و باعث کاهش قدرت موتور میشود. ولی بطور قطع این تفکر اشتباه است!

با خیال راحت بخاری خودرو را تا درجه آخر زیاد کنید و لذت ببرید.

تعویض رادیاتور بخاری:

رادیاتور بعضی از خودروهای قدیمی از جنس برنج و مس ساخته شده اند ، که این آلیاژها رسانای ضعیفی برای گرما‌هستند. البته اغلب رادیاتورها از جنس آلومینیوم هستند که گرما را بخوبی منتقل میکند ، ولی اگر رادیاتور شما جزو دسته اول است ، میتوانید آن را تعویض کنید.

علائم خرابی رادیاتور چیست؟

پیش از این که بخواهید رادیاتور خودرو را تعویض کنید، باید از خراب بودن اطمینان بیابید. در ادامه برخی از علائم و نشانه های خراب شدن رادیاتور را برایتان عنوان می کنیم:

افزایش دمای آب و بالا رفتن آمپر آب خودرو
روشن شدن چراغ هشدار
کار کردن نامرتب و نامنظم اتومبیل
نشت آب از نواحی اطراف رادیاتور
بیرون پریدن آب از رادیاتور
بروز پدیده بخار آب از نزدیک رادیاتور در زمان کار کردن خودرو
کاهش حجم آب در رادیاتور

هرچند مدت زمان زیادی طول نمیکشد که بخاری گرم شود ، ولی حرکت کردن به زود گرم شدن موتور کمک میکند و بخاری نیز زودتر گرم میشود. شما هم سعی کنید بعد از حرکت بخاری را روشن کنید ، ضرری ندارد!

روشن کردن کلید A/C:

با روشن کردن این کلید کمپرسور تهویه هوا فعال میشود و رطوبت داخل اتاق خودرو از بین میرود. این امر باعث میشود هوا گردش بهتری داشته باشد و گرما بهتر حس شود.

علت بوی نامطبوع بخاری خودرو چیست؟

بخاری خودرو به دو دلیل ممکن است بوی بد از خود ساطع کند. اولین دلیل مربوط به عدم درزبندی مناسب پوسته فن می‌شود. زمانی که این پوسته‌ها دچار مشکل شوند، هوای اطراف آن‌ها وارد کابین شده و بوی بدی به همراه خواهد داشت. دلیل دوم نیز مربوط به نشت آب از رادیاتور بخاری می‌باشد. در این شرایط باید شیلنگ‌های ورودی به سیستم رادیاتور را بررسی نموده و نقطه نشتی را پیدا کنید.

بخاری ماشین چگونه روشن می‌شود؟

زمانی که بخاری را روشن می‌کنید، فن شروع به کار نموده و حرارت را از آب رادیاتور به سمت داخل کابین هدایت می‌کند. به همین ترتیب هوای گرم وارد ماشین شده و دمای کابین را بالا می‌برد. آب رادیاتور به جهت گردش به دور موتور، داغ شده و برای فعال کردن بخاری هزینه اضافه‌ای بر خودرو تحمیل نخواهد شد.

بخاری ماشین با چی کار می‌کند؟

گرمای بخاری خودرو چگونه منتقل می‌شود؟

باد گرمی که از طریق دریچه‌های بخاری خودرو وارد کابین می‌شود، توسط فن نزدیک رادیاتور تولید می‌گردد. این فن نیروی لازم را از باتری ماشین دریافت نموده و شروع به چرخیدن می‌کند. در نتیجه گرما از شبکه رادیات به سمت داخل کابین منتقل می‌گردد. این گرما معمولا پس از روشن شدن خودرو و بالا رفتن دمای آمپر آب ایجاد شده و با تنظیم قدرت باد ورودی می‌توان شدت گرمای داخل کابین را تنظیم کرد.

چرا رادیاتور ماشین سرد است؟

یکی از مشکلاتی که اغلب رانندگان در فصول سرد سال و هنگام استفاده از بخاری ماشین با آن مواجه می‌شوند، سرد بودن رادیاتور است. در واقع رادیاتور سرد منجر به عدم گرمادهی بخاری در کابین نیز خواهد شد. مهمترین دلیلی که باعث سرد بودن رادیاتور می‌شود، هوا داشتن شبکه‌های رادیات است. برای حل این مشکل می‌توانید از طریق پیچ هواگیری اقدام نمایید. در صورتی که خودرو شما فاقد پیچ هواگیری است، بایستی هنگام ریختن آب در رادیاتور کمی صبر کنید تا آب وارد تمامی مجاری و شبکه‌ها شده و اگر باز هم نیز بود، به آن آب اضافه نمایید.

علت دیر گرم شدن موتور خودرو چیست؟

همان‌طور که گفتیم بخاری خودرو گرمای مورد نیازش را از حرارت موتور تامین می‌کند. از این جهت تا زمانی که موتور به اندازه کافی گرم نشود، امکان بهره بردن از بخاری در ماشین وجود ندارد. در فصل زمستان موتور نسبت به فصول گرم، کمی دیرتر از حد معمول گرم شده و انرژی مورد نیاز را برای بخاری فراهم می‌آورد. این مسئله مربوط به سردی هوای اطراف موتور و درون سیلندرها است. از این جهت بهتر است پیش از روشن کردن بخاری کمی صبر کنیم تا موتور ماشین در طی حرکت گرم شده و دمای آمپر آب بالا برود. این مسئله در پراید نسبت به دیگر مدل‌های ماشین بیشتر به چشم می‌خورد و زمان بیشتری را باید برای گرم شدن موتور پراید سپری نمود.

رفع گرفتگی رادیاتور بخاری خودرو

رادیاتور بخاری یکی از اجزای سیستم خنک‌کننده خودرو بوده و ساختاری شبیه به رادیاتور اصلی دارد. گاهی این رادیاتور دچار گرفتگی در لوله‌ها و شبکه‌های خود شده و عملکرد بخاری را تحت تاثیر قرار می‌دهد. برای حل مشکل دو راهکار وجود دارد. اولین روش تخلیه رادیاتور بخاری و کمپرس هوا در لوله‌ها و شبکه‌های آن است تا هر گونه گرفتگی از مجاری آن خارج شود. روش دوم نیز تخلیه کامل آب رادیاتور اصلی است. البته در این حالت ممکن است نتیجه دلخواه ایجاد نشود، به همین منظور بهتر است ابتدا رادیاتور بخاری را تخلیه نمایید.

سخن پایانی

بخاری قطعا سیستم مهمی در خودرو است. اگر شک دارید کافیست یک روز زمستانی بدون بخاری با ماشین تردد کنید!

برای همین باید از سلامت آن مطمئن باشید. در این مقاله تمام دلایل سرد بودن باد بخاری خودرو و راه حل های آنها را بررسی کردیم. از آنجایی که کارکرد تمام قطعات خودرو به نوعی به یکدیگر وابسته میباشد، بهتر است تمام سرویسهای خودرو به موقع انجام شوند ، تا خیالتان همیشه راحت باشد. در حال حاضر بهترین راه برای اینکه سرویسهای خودرو به موقع انجام شوند، هشدار سرویس های دوره ای ردیاب رادار هست که بعنوان یک آپشن اضافه علاوه بر ردیابی خودرو در اختیار کاربران این برند قرار گرفته است.

امیدواریم این مقاله برایتان مفید بوده باشد.

سوالات متداول

آیا بخاری ماشین فیوز دارد؟
بخاری ماشین دارای فیوز در مرکز توزیع برق است تا در برابر نوسانات برق محافظت شود.

چرا بخاری ماشین گرما نمی دهد؟

عوامل مختلفی بر کاهش میزان گرمادهی بخاری ماشین موثر هستند. برخی از این عومل عبارت از خراب شدن ترموستات، کاهش حجم آب رادیاتور و مایع خنک کننده آن، خراب شدن فن بخاری، جرم گرفتن رادیاتور و مسیر گردش آب و بروز نقص در عملکرد واتر پمپ می باشد.

شما هم نظرتان را بنویسید