ایموجیها چه چیزی درباره احساسات و دلبستگیهای ما میگویند ؟
ایموجیها ابزار قدرتمندی برای ارتباط گرفتن هستند. آیا «هوش ایموجی» مقوله مهم بعدی در فهمِ نحوه پردازش عواطف و جهت دادن به روابط است؟
براساس مطالعه جدید مؤسسه کینزی، افرادی که هوش هیجانی بالاتری دارند و در روابط خود خاطرجمعتر هستند، بویژه در روابط نزدیک خود تمایل بیشتری به استفاده از ایموجی دارند.
این تحقیق که روز چهارشنبه در پلاس وان انتشار یافت، نشان میدهد که ایموجیها صرفاً زینتی نیستند. آنها ابزاری برای ابراز عواطف هستند که براساس آگاهی عاطفی و با توجه به نحوه شکلگیری و حفظ روابط مورد استفاده قرار میگیرند.
دیوید مارکوویتز، استاد ارتباطات در دانشگاه ایالتی میشیگان، که نقشی در این مطالعه نداشت، گفت: «ایموجیها میتوانند از راه دور احساس صمیمیت و نزدیکی ایجاد کنند.»
«ایموجیها بهطور کامل جای ایما و اشارههای حضوری را نمیگیرند، اما استفاده متفکرانه از آنها میتواند حس و حال شما را منتقل کند، ارتباط بسازد و روابط شخصی را در فضای مجازی عمیقتر کند.»
فرقی نمیکند برای همکارتان لایک میفرستید یا برای کسی که عاشقش هستید قلب میگذارید، ایموجیها در ارتباطات دیجیتال به مؤلفهای ضروری تبدیل شدهاند. آنها مثل حرکات دست و حالات صورت میتوانند ابعاد حساسِ شخصیت ما را در اوقاتی که نمیتوانیم طرف مقابل را ببینیم، آشکار کنند.
چیزی که ایموجیها درباره ما میگویند
این مطالعه نشان میدهد که هوش هیجانی و سبکهای دلبستگی بر میزان استفاده از ایموجی بویژه در ارتباط با دوستان و عزیزان تأثیر میگذارد. این مطالعه با حضور ۳۲۰ فرد بزرگسال (۱۹۱ زن، ۱۲۳ مرد و چهار فرد تراجنسیتی) انجام گرفت. آنها پرسشنامههایی را در رابطه با سبکهای دلبستگی، هوش هیجانی و استفاده از ایموجی در موقعیتهای مختلف تکمیل کردند. میانگین سنی پاسخدهندگان تقریباً ۳۵ سال بود. بیشتر افراد تحصیلکرده بودند.
هوش هیجانی به توانایی درک و کنترل عواطف و شناخت و پاسخ به احساسات دیگران اطلاق میشود. سبکهای دلبستگی نشان میدهند که افراد چگونه به هم نزدیک میشوند و براساس تجربیات اولیه انسان با مراقبان خود شکل میگیرند. مطالعه حاضر تأثیر این عوامل را بر استفاده از ایموجی در رابطه با خانواده، دوستان، همکاران و عزیزان بررسی کرده است.
براساس نتایج، افرادی که هوش هیجانی بالاتری دارند، برای بیان احساسات خود بیشتر از ایموجی استفاده میکنند و گفتوگوهای مجازی خود را که ایما و اشاره جایی در آنها ندارد، تقویت میکنند. از سوی دیگر، کسانی که از سبک دلبستگی اجتنابی برخوردارند و از صمیمیت عاطفی دوری میکنند، بویژه در روابط نزدیکشان کمتر از ایموجی استفاده میکنند.
نویسندگان مطالعه گفتند: «این یافتهها با توجه به رواج ارتباطات مجازی در زندگی روزمره، حائز اهمیت هستند.»
هوش هیجانی و تفاوتهای جنسیتی
تحقیقات قبلی نشان میدهند افرادی که هوش هیجانی بالاتری دارند، از مهارت بیشتری در تفسیر نشانههای عاطفی در ارتباطات دیجیتال برخوردارند. این باعث میشود که ایموجیها ابزاری کلیدی برای انتقال حس و حال و عواطف باشند.
افرادی که هوش هیجانی بالاتری دارند، در شناخت و پردازش سیگنالهای احساسی بهتر عمل میکنند. از اینرو، تعاملات آنلاین آنها سازندهتر و مؤثرتر است و ارتباطات قویتری میسازند.
مطالعه حاضر از تفاوتهای جنسیتی در استفاده از ایموجی حکایت دارد. زنان بیشتر از مردان از ایموجی استفاده میکنند، بویژه وقتی پای تعاملات غیررسمی با دوستان و خانواده در میان باشد. در عینحال، مردان بیشتر در ارتباطات شغلی یا حرفهای از ایموجی استفاده میکنند.
مردان درمجموع از ایموجیهای کمتری استفاده میکنند، اما به اندازه زنان ایموجی دریافت میکنند. به گفته محققان، این الگوهای جنسیتی از وجود هنجارهای اجتماعی در رابطه با ابراز احساسات حکایت دارد.
سبکهای دلبستگی چگونه بر استفاده از ایموجی اثر میگذارند
سبکهای دلبستگی نیز نقش مهمی در استفاده از ایموجی دارند. براساس مطالعات تئوری دلبستگی، دلبستگی سه سبک اصلی دارد: اضطرابی، اجتنابی و ایمن. دلبستگی اضطرابی زمانی ایجاد میشود که مراقبان کودک متناقض عمل میکنند- گاهی دوستش دارند و گاهی نادیدهاش میگیرند- که باعث میشود کودک هم از رها شدن بترسد و هم به دنبال صمیمیت باشد. دلبستگی اجتنابی معمولاً زمانی رخ میدهد که مراقبان کودک از نظر عاطفی از او دوری میکنند یا نادیدهاش میگیرند که باعث میشود ایجاد روابط نزدیک برای آنها دشوارتر شود.
از سوی دیگر، دلبستگی ایمن با آسودگی و اطمینان در روابط نزدیک همراه است.
این مطالعه نشان داد افرادی که از سبک دلبستگی ایمن برخوردارند، بویژه در روابط نزدیک خود بیشتر از ایموجیها استفاده میکنند. محققان میگویند افرادی که سبک دلبستگی ایمن دارند، عموماً در کنترل احساسات و ایجاد روابط حمایتی بهتر عمل میکنند.
از سوی دیگر، کسانی که دلبستگی اجتنابی دارند و از نزدیکی عاطفی حس خوبی نمیگیرند، بویژه در روابط با دوستان نزدیک یا عزیزان خود کمتر از ایموجیها استفاده میکنند. این نشان میدهد که افراد اجتنابی برای پر کردن شکافهای عاطفی تمایل کمتری به استفاده از ایموجی دارند.
تغییر عاطفی: ایموجیها در ارتباطات مجازی
این مطالعه از تغییر شکل ارتباطات عاطفی مردم در عصر دیجیتال میگوید. مارکوویتز که تحقیقات او برای درک فرایندهای اجتماعی و روانی بر روی زبان متمرکز بوده، گفت: «از آنجا که تعاملات دیجیتال به شکلی فزاینده جایگزینِ تعاملات رودررو شدهاند، ایموجیها راهی برای تقویت بیان عاطفی و انتقال احساسات هستند.»
ایموجیها جایگزین مناسبی برای ایما و اشارههای غیرکلامی از جمله حالات چهره یا زبان بدن نیستند، اما نقش بسزایی در غنیسازی ارتباطات مجازی ایفا میکنند. با اینحال، مارکوویتز میگوید ایموجیها سودمند هستند اما ممکن است به اشتباه تفسیر شوند.
او گفت: «ایموجیها میتوانند محتوای عاطفی پیامهای دیجیتال را تکمیل کنند، اما ممکن است به واسطه عدم شناخت ما از فرستنده پیام به اشتباه تفسیر شوند.»
«از اینرو، باید ایموجیها را در بستر گسترده نشانههای دیجیتالی بنشانیم تا به منظور دیگران پی ببریم. به تعبیر دیگر، مفهوم ایموجی به زمینه کاربرد و رابطه طرفین بستگی دارد.»
نویسندگان مطالعه بر این باورند که یافتههای آنها فرصتهای پژوهشی جدیدی در نقطه تلاقی روانشناسی، ارتباطات دیجیتال و مطالعه دلبستگی و هوش هیجانی فراهم میکنند.
