خواص دارویی و تغذیه ای شگفت انگیز ماش

به گزارش اول فارس  ، ماش گیاهی بومی هندوستان است امادر نقاط دیگر جهان مانند ایران نیز کشت می‌شود. در ایران این گیاه پس از برداشت جو یا گندم کاشته شده و در فصل پاییز و هنگامی که دانه‌های آن سفت و غلاف‌های آن زرد یا سیاه شد، محصول آن را در چند نوبت برداشت می‌کنند.

ماش نوعی بنشن کوچک و سبز رنگ از تیره‌ی نخود و عدس است که به میزان فراوانی پروتئین، فیبر، آنتی‌ اکسیدان‌ ها و مواد مغذی گیاهی دارد. اگر چه ماش در اغلب نقاط جهان در مقایسه با گونه‌های دیگر بنشن و حبوبات (مانند نخود یا لوبیا سیاه) محبوبیت کم‌تری دارد، اما خواص ماش برای سلامتی واقعا شگفت‌انگیز است.

 ارزش غذایی ماش
۲۱۲ کالری

۱۴ گرم پروتئین

۱۵ گرم فیبر

۱ گرم چربی

۴ گرم قند

۳۲۱ میکروگرم فولات (۱۰۰٪)

۹۷ میلی‌گرم منیزیم (۳۶٪)

۰.۳۳ میلی‌گرم تیامین- ویتامین B۱- (۳۶٪)

۰.۶ میلی‌گرم منگنز (۳۳٪)

۷ میلی‌گرم روی (۲۴٪)

۰.۸ میلی‌گرم ویتامین B۵ -اسید پانتوتنیک- (۸٪)

۰.۱۳ میلی‌گرم ویتامین B۶ (۱۱٪)

۵۵ میلی‌گرم کلسیم (۵٪)

از دانه‌های پخته ماش سبز می‌توان در تهیه انواع سالادها بهره برد. ماش به شکل جوانه، خواص دارویی و مفید بیشتری از دانه‌های معمولی ماش دارد. در کشور هند دانه‌های ماش را آب‌پز کرده و در روغن سرخ نموده و در تهیه غذاها استفاده می‌کنند. در کشور فیلیپین سوپ تهیه شده از ماش را همراه میگو میل می‌کنند. ماش آب‌پز و سرخ شده در تهیه خورشت ماش به کار می‌رود.

در تهیه غذاهای چینی، برمه، سریلانکا، تایلند، ژاپن، کره، فیلیپین، بنگلادش، پاکستان، هند، اندونزی، ویتنام و دیگر نقاط جنوب شرق آسیا از دانه ماش استفاده می‌شود. نشاسته موجود در ماش استخراج شده و در تهیه ژله‌ها و رشته فرنگی استفاده می‌شود.

در آشپزی کشور چین از دانه‌های کاملاً پخته شده ماش و جوانه‌های ماش در تهیه انواع سالادها استفاده می‌شود. در منطقه کرالا هند، دانه‌های ماش را مانند آشپزی ایرانی همراه برنج مصرف می‌کنند. به عنوان یک خورشت سنتی فیلیپینی می‌توان از دانه‌های پخته شده ماش در کنار گوشت مرغ استفاده کرد. در آمریکا از ماش و جوانه‌های آن در تهیه سالادها و ساندویچ‌ها استفاده می‌شود. از ماش در تهیه انواع سوپ‌ها می‌توان استفاده کرد.

در اروپا از ماش به شکل جوانه استفاده می‌شود و جوانه‌های ماش حاوی ویتامین C است که در دانه‌های ماش این ویتامین مفید وجود ندارد. ماش را می‌توان در محلی دور از نور و در مکانی خنک و تاریک تا شش ماه نگهداری کرد.
 
اگر جوانه‌ی ماش را انتخاب می‌کنید و آنها را به صورت خام می‌ خورید، هر فنجان تنها حدود ۳۱ کالری و در حدود سه گرم پروتئین و دو گرم فیبر به شما می‌ رساند. ۱
 خواص ماش برای پوست و مو
 ۱. جوان سازی پوست صورت
مقادیر بالای آنتی اکسیدان ها و مس موجود در ماش به کاهش چین و چروک صورت و دور چشم کمک کرده و باعث جوان سازی پوست صورت می شود.
 ۲. لایه برداری پوست صورت
ماش، یک اسکراب طبیعی است و به دلیل مقادیر بالای مس که دارد باعث پاک سازی و لایه برداری پوست صورت شده و پوست را روشن تر و درخشان تر می کند.
 ۳. تقویت و افزایش رشد مو
مس، آهن، کلسیم و منیزیم موجود در دانه های ماش با بهبود گردش خون در پوست سر و افزایش اکسیژن رسانی به مو ها، باعث تقویت و افزایش رشد مو می شوند.

فواید دارویی و درمانی ماش برای بدن
 ۴. یبوست و اسهال
مقادیر بالای پکتین در ماش (یک نوع فیبر محلول) باعث بهبود حرکات روده شده و به پیشگیری و درمان یبوست و اسهال کمک می کند.
 ۵. معده و دستگاه گوارش
ماش حاوی مقادیر بالای فیبر است که به بهبود هضم غذا کمک کرده، معده درد را درمان می کند و باعث سلامت دستگاه گوارش می شود.

علاوه بر این مقادیر بالای نشاسته موجود در ماش باعث تقویت باکتری های سالم روده می شود و با تقویت سیستم ایمنی بدن، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش می دهد.
 ۶. نوزادان و کودکان
ماش به دلیل مقادیر بالای ویتامین ها و مواد مغذی که دارد برای بهبود رشد نوزادان و کودکان مفید می باشد.مقادیر بالای مس و آهن موجود در ماش خطر ابتلا به کم خونی در نوزادان و کودکان را کاهش می دهد.فیبر موجود در ماش، احتمال ابتلا به یبوست و اسهال را در نوزادان و کودکان کاهش می دهد.
 ۷. جنین و زنان باردار
ماش حاوی مقادیر بالای فولات است که خطر زایمان زودرس و نقص لوله های عصبی جنین در دوران بارداری را کاهش می دهد.

مقادیر بالای پروتئین موجو در ماش برای افزایش انرژی زنان باردار مناسب می باشد.

آهن موجود در ماش باعث افزایش تولید گلبول های قرمز خون شده و خطر ابتلا به کم خونی در دوران بارداری را کاهش می دهد.

فیبر موجود در ماش با بهبود حرکات روده، خطر ابتلا به یبوست در زنان باردار را کاهش می دهد.
 ۸. دیابت و قند خون
مقادیر بالای فیبر و پروتئین موجود در ماش به کاهش قند خون کمک می کنند.

مطالعات جدید نشان می دهد که آنتی اکسیدان های ویتکسین و ایزو ویتکسین موجود در ماش می توانند با بهبود عملکرد انسولین، سطح قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع دو را کاهش دهند.
 ۹. لاغری و کاهش وزن
مطالعات نشان داده اند که مقادیر بالای فیبر و پروتئین موجود در ماش، می توانند هورمون های گرسنگی از جمله گرلین را سرکوب کنند، در نتیجه با جلوگیری از پرخوری به لاغری و کاهش وزن افراد کمک می کنند.
 ۱۰. فشار خون
مقادیر قابل توجه پتاسیم، منیزیم و فیبر موجود در ماش به کاهش فشار خون بالا کمک می کند.
 ۱۱. کلسترول خون و قلب
تحقیقات نشان می دهد که مقادیر بالای فیبر و آنتی اکسیدان های موجود در ماش، کلسترول بالای خون را کاهش داده و خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی و سکته قلبی را کاهش می دهد.
 ۱۲. نقرس
ماش به دلیل مقادیر بالای پروتئین و ترکیبات کم پورینی که دارد، به پیشگیری و درمان نقرس کمک می کند.
 ۱۳. درمان گرمازدگی
ماش دارای خواص ضد التهابی است و می تواند بدن را در برابر گرمازدگی، افزایش درجه حرارت بدن در اثر گرما و تشنگی محافظت کند.مقادیر بالای آنتی اکسیدان های ویتکسین و ایزو ویتکسین بدن را در برابر رادیکال های آزاد ناشی از گرمازدگی محافظت می کند.شود که برای پیشگیری و درمان گرمازدگی در روز های گرم تابستان، آش و سوپ ماش استفاده کنید.

 ۱۴. پوکی استخوان
ماش یکی از بهترین مکمل های طبیعی کلسیم است که به تقویت استخوان ها کمک کرده و خطر شکستگی استخوان و پوکی استخوان را کاهش می دهد.
 ۱۵. سلامت لثه
مقادیر قابل توجه کلسیم و سدیم موجود در ماش به سلامت دندان و لثه کمک کرده و احتمال درد، قرمزی و تورم و خونریزی لثه را کاهش می دهد.

۱۶. تقویت حافظه
مقادیر بالای آهن موجود در ماش باعث بهبود گردش خون در بدن شده و با افزایش اکسیژن رسانی به اندام ها به ویژه مغز، حافظه را تقویت کرده و باعث بهبود تمرکز می شود.
 ۱۷. تقویت سیستم ایمنی بدن
آهن موجود در ماش با افزایش تولید گلبول های سفید خون، باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شده و خطر ابتلا به عفونت های ویروسی و باکتریایی را کاهش می دهد.
 ۱۸. سرطان و تومور
تحقیقات در چین نشان داده که مقادیر بالای انواع آنتی اکسیدان های موجود در ماش، فعالیت رادیکال های آزاد در بدن را متوقف کرده و خطر ابتلا به سرطان و تومور را کاهش می دهد. ۲
 ۱۹. کبد
پروتئین نه تنها برای سلامتی استخوان ها و عضلات ضروری هستند، بلکه از کبد در برابر آسیب ها محافظت می کنند؛ مقادیر بالای پروتئین موجود در ماش به بهبود عملکرد کبد و آنزیم های کبدی کمک کرده و خطر ابتلا به زردی و یرقان را کاهش می دهد.
 ۲۰. بدنسازی
ماش حاوی مقادیر بالای کربوهیدرات است که به ریکاوری عضلات ورزشکاران و بدنسازان پس از تمرینات بدنسازی کمک می کند.

فیبر موجود در ماش به بهبود هضم غذا کمک کرده و برای چربی سوزی، لاغری و کاهش وزن ورزشکاران و بدنسازان مفید است.

منیزیم موجود در ماش باعث سنتز پروتئین در بدن شده و به عضله سازی بدنسازان کمک می کند.
 ۲۱. منبع پروتئین گیاهی
ماش حاوی مقادیر بالای پروتئین و اسید های آمینه های ضروری بوده و به عنوان یکی از بهترین منابع پروتئین گیاهی جایگزین گوشت قرمز برای گیاهخواران و افراد وگن شناخته می شود.
  22-پیش از قاعدگی
مقادیر بالای ویتامین های B و منیزیم موجود در ماش برای درمان سندروم پیش از قاعدگی و علائم آن مانند افسردگی، سردرد، خستگی و درد عضلانی مفید می باشند.

۲۳. سلیاک
ماش یکی از انواع حبوبات است که گلوتن ندارد و به عنوان یکی از بهترین منابع غذایی برای افراد مبتلا به سلیاک و افرادی که به گلوتن آلرژی دارند، محسوب می شود.
 ۲۴. بالا بردن انعقاد خون
دانه های ماش حاوی مقادیر قابل توجه ویتامین K هستند که به طور طبیعی باعث لخته شدن خون شده و انعقاد خون را بهبود می بخشند.
 ۲۵. سم زدایی بدن
ماش به دلیل مقادیر بالای آهن و مس که دارد باعث بهبود گردش خون شده و با افزایش اکسیژن رسانی در بدن به سم زدایی و پاک سازی بدن کمک می کند.
 مضرات ماش (موارد احتیاطی و منع مصرف)
مصرف زیاد ماش ایجاد خلط می‌کند، بنابراین لازم است از زیاده روی در مصرف آن پرهیز گردد.

زیاده روی در خوردن ماش برای دندان‌ها مضر است.

با این وجود شایان ذکر است مصرف متعادل ماش هیچگونه ممنوعیتی برای هیچ کس ندارد اما کسانی که اسیداوریک یا نقرس دارند، باید موادغذایی پروتیین‌داری را که پورین گیاهی دارند، محدود کنند.

البته ترکیبات پورینی در ماش نسبتا کم است و لازم نیست این افراد نیز ماش را از برنامه غذایی خود کاملا حذف کنند؛ بلکه تنها محدودیت در مصرف آن کفایت می‌کند. ۳