سیکاس یکی از بهترین درختچه ها هم برای فضای باز و هم برای خانه است.برگ های این گیاه را معمولا در تزئینات مشاهده کرده اید. سیکاس مقاومت بسیاری بالایی دارد و همچنین زیبایی بسیار خاصی به خانه می بخشد می توان گفت به همین خاطر میان طراحان دکوراسیون محبوبیت بسیار بالایی دارد. ما همراه باشید تا با گل سیکاس و نگهداری آن بیشتر آشنا شوید.
مشخصات گل سیکاس:
سیکاس با نام علمی “Cycas Revoluta” بومی ژاپن بوده و اغلب زینت بخش سالنهای بزرگ، ادارات، مکانهای تجاری و خانگی است و گونه رولتا در ایران از دیگر انواع آن متداولتر و محبوبتر و شناخته شدهتر است و یکی از بزرگترینهای این گونه در باغ گیاه شناسی کیو KEW در انگلستان نگهداری میشود.
از برگهای زیبا و سبز گیاه سیکاس جهت تزیین دسته گل، تاج گل و عید پاک در سراسر جهان استفاده میشود و چون این گیاه در سال در هر نوبت گل دهی، حدود ۲۰ تا ۴۰ برگ میدهد برگ این گیاه نسبت به گیاهان دیگر نیز قیمتی است. این گیاه دارای سرعت رشد بسیار کم و عمر طولانی میباشد.
نوع سیکاس رولوتا که در ایران و عمدتاً در شمال ایران کشت میگردد، دارای برگهای سبز پررنگ است. برگها به صورت متحدالمرکز معمولاً در اردیبهشت همه با هم به یکباره ظاهر میگردند و در صورت مهیا بودن شرایط از نظر رطوبت و دما در شهریور نیز برگ دهی مینمایند. همچنین رنگ میوه سیکاس از خاکستری به نارنجی متمایل میگردد.
شرایط نگهداری سیکاس:
آبیاری :
تنها نکته ای که باید در مورد آبیاری این گیاه رعایت کنید این است که قبل از آب دادن حتما از خشک بودن خاک آن مطمئن شوید. اگر سیکاس در گلدان کاشته شده است، از خیس بودن دائمی خاک خود بیزار است و خشکی را نیز خیلی نمیتواند تحمل کند اما در صورت کاشته شدن آن در خاک باغچه، هم تحمل کمی در مقابل خشکی دارد و هم میتواند کمی مرطوب بودن خاک را تحمل کند.
بهتر است در دوران برگدهی سیکاس آبیاری را افزایش دهید تا رشد آن بیشتر شده و برگهای بیشتر و شاداب تری تولید کند. توجه کنید که در هنگام آبیاری از ریختن آب بر روی برگهای آن خودداری کنید تا از پوسیدگی برگها جلوگیری شود.
رطوبت :
میزان رطوبت مورد نیاز خاک این گیاه باید از کمی مرطوب و تر تا خشک باشد البته خاکی که همواره خیس باشد به طوری که ریشهها نتوانند به اصطلاح به آسانی تنفس نمایند، سبب پوسیدگی ریشهها و در نتیجه پیاز میگردد.
دما :
به دلیل بودن در زادگاهی گرم و مرطوب، یکی از حساس ترین نیاز های سیکاس، دمای متعادل و نسبی محیط است یعنی چیزی در حدود ۱۶ – ۲۴ درجه سانتی گراد. بنابراین در روزهای سرد سال بهتر است در صورت امکان سیکاس را به داخل یک فضای بسته منتقل کنید و یا روی آن را پلاستیک بکشید تا از نفوذ هوای سرد به داخل جلوگیری شود. توجه کنید که در صورت ماند سیکاس در هوای سرد ممکن است گیاه خود را از دست بدهید. همچنین بارش برف، باران یا تگرگ بر روی برگهای سیکاس حتی با وجود گرم بودن هوا، لکه هایی را بر روی آنها ایجاد خواهد کرد.
خاک :
خاک گل سیکاس به زهکشی مناسب نیاز دارد. ترکیب خاک سیکاس میتواند مخلوطی از یک قسمت خاک معمولی گیاهان گلدانی یا خاک لوم + یک قسمت شن و یا یک قسمت خاک برگ + یک قسمت شن باشد.از پرلیت و ورمیکولایت برای سبک کردن خاک این گیاه نیز میتوان استفاده کرد. در کاشت گیاه باید در نظر داشت که گیاه را طوری بکاریم که کمی از سطح خاک بالا تر باشد. پیاز سیکاس باید طوری در خاک قرار گیرد که نیمی از آن در خاک و نیم دیگر آن از خاک بیرون باشد.
نور :
همانطور که گفته شد سیکاس گیاه فضای باز نیز هست و بنابراین نور مستقیم خورشید را میپسندد و از جمله گیاهان آفتاب دوست است. اما نور غیر مستقیم زیاد نیز برای آن کافیست. البته باید بدانید که همیشه نیز نور زیاد برای آن مفید نیست و در هنگام ظاهر شدن برگهای جدید، در صورتی که نور شدیدی دریافت کند برگها کوچک رشد میکنند و بلند و با فاصله ظاهر نمیشوند. در صورتی که سیکاستان در نقطه ای پر نور از خانه قرار دارد، بهتر است برای کج نشدن تنه ی آن به سمت نور، هر هفته گلدان آن را بچرخانید تا همه ی قسمت های آن نور را دریافت کنند.
کوددهی به سیکاس :
مناسبترین زمان کوددهی سیکاس، یکی درطول بهار و دیگری در اواخر تابستان است. نیاز غذایی این گیاه به میزان نور در دسترس بستگی دارد و گیاهانی که در نور زیاد رشد کردند، بیشتر از سایه رشدها به کود احتیاج دارند به یاد داشته باشید این گیاه برخلاف گیاهان دیگر در صورت کمبود مواد غذایی هیچ علامت و نشانه ای از خود بروز نمیدهد.
تعویض گلدان سکاس :
سیکاس رشد کندی دارد و نیازی به تعویض گلدان سالیانه ندارد. اما بهتر است هر ۲ الی ۳ سال یکبار به تعویض گلدان آن اقدام کنید. در هنگام کاشت آن بهتر است طوقه ی آن همواره در بالای خاک قرار بگیرد به این صورت که پیاز آن طوری در خاک کاشته شود که نیمی از آن داخل و نیمه ی دیگر آن بیرون از خاک باشد.
تمیز نمودن برگها :
بیشتر زیبایی این گیاه علاوه بر تنه ی آن، برگهای سبز براق و چرم مانند آن است. در صورتی که به دلیل آلودگی و یا املاح آب این برگها کدر و خاکستری شوند، زیبایی این گیاه نیز کم میشود. بنابراین بهتر است از روش های براق کننده ی طبیعی برگ گیاهان کمک بگیرید و آنها را زیبا و براق کنید.
عوارض ، آفات و بیماریهای درختچه سیکاس :
۱- علت زرد شدن برگها سیکاس به صورت تکی: فقیر بودن خاک گیاه مخصوصاً کمبود آهن و یا کوددهی بیش اندازه یکی از دلایل زرد شدن برگهای سیکاس است و معمولا برگهای تازه آن بصورت تکی زرد میشوند.
۲- علت زرد شدن برگ گل سیکاس به صوت کلی و همه باهم: آبیاری بیش از حد در شرایط زهکشی نامناسب خاک نیز میتواند علت زرد شدن برگ سیکاس باشد که باعث پوسیدگی ریشه و پیاز آن نیز میشود. در این شرایط بهتر است از خاکی که به خوبی زهکشی شود و آب را در خود نگه نمیدارد، استفاده نمود و سوراخهای زیر گلدان را کنترل نمود تا مسدود نشده باشند و همچنین از میزان آبیاری کاست.
۳- علت لکههای قهوه ای ریز روی برگهای نخل سیکاس ایجاد شده اند: نشان دهنده حمله شته و یا کنهها است که به رنگ قهوهای پررنگ و بیشتر بر روی برگهای مسنتر بروز مییابند. از سموم کنهکش و شتهکش میتوان برای مقابله با این آفات استفاده نمود.
۴- علت لکههای زرد بر روی برگ به صورت نقطه ای: معمولاً در اثر بارش تگرگ به روی گیاه بوجود میآید.
۵- یخ زدگی: این گیاه دمای زیر ۱۲- درجه سانتیگراد را در مدت زمان طولانی تحمل نمیکند و در صورت یخ زدگی امکان از بین رفتن گیاه وجود دارد، اما در بسیاری موارد نیز دیده شده که گیاه پس از آن خود را بازیابی نموده و با پیمودن مسیر بهبودی به زندگی خود ادامه داده است.
۶- پوسیدگی و یا قارچی شدن تنه یا ریشه: در این حالت تنه گیاه نرم میشود، که این مشکل به علت آبیاری بیش از حد و رشد قارچها در محیط بروز میکند. میتوان قبل از اینکه گیاه از بین برود با کاهش میزان آبیاری و بریدن و حذف اندامهای قارچی آن و استفاده از قارچ کشها با آن مقابله نمود.
۷- علت برگ ندادن سیکاس و کم پشت و بلند شدن برگها: این عارضه به علت کمبود نور است. گیاه را به مکان پر نورتری منتقل نمایید.
۸- چرا برگها کوتاه هستند: نور بسیار زیاد است و بایستی گیاه به محلی که سایه آفتاب ملایمی دارد منتقل شود.
۹- شپشک آردآلود: یکی از آفات گیاه سیکاس است که در اثر تغذیه از شیره گیاه بدشکلی ضعف زردی برگسار بخصوص برگسار جوان را باعث میشود. این آفت بخصوص در ناحیه اتصال برگچهها به دمبرگ و حتی در روی ریشه فعالیت میکند.
۱۰- حشرات سپردار: این آفت سیکاس به شکل نقاطی قهوهای یا مشکی بر روی برگسار جلب توجه میکند. این حشرات از شیره گیاه تغذیه میکنند، تعداد کم آنها مشکل خاصی را ایجاد نمیکند. اما با افزایش تعداد مشکلاتی همچون ضعف رشد گیاه زری برگسار بخصوص برگسار جوان و ریزش آنان بوجود میآید.
۱۱- لارو حشرات: از دیگر آفت های سیکاس لارو حشرات مختلف هستند که از برگهای این گیاه تغذیه کرده و موجب سوراخ شدن و کاهش سطح برگها و در نتیجه ضربه به زیبایی گیاه و گاهی ریزش برگهای سیکاس و در نتیجه کاهش رشد گیاه میشوند.
۱۲- پوسیدگی پایه ساقه: یکی از بیماریهای قارچی و و نوع دیگری از آفات گل سیکاس میباشد که میتواند موجب پوسیدن و سیاه شدن ساقه از نزدیکی سطح خاک شود. برگها پژمرده شده و میریزند و گیاه از بین میرود. زهکش مناسب خاک عدم آبیاری زیاد استفاده از خاک ضدعفونی شده و تمیز نگهداشتن محیط رشد گیاه از جمله راهکارهای جلوگیری از بیماری هستند.
احمد
تاریخ : ۲۹ - آذر - ۱۴۰۲
باسلام عالی بودسپاس ازشمااین همه خبرجوروواجورتنوع خوبی بودممنونم