چه کسانی به تزریق ویتامین B12 نیاز دارند و چرا؟

به گزارش فرارو، ویتامین B۱۲ یک ویتامین ضروری محلول در چربی است که نقش قابل توجهی در بسیاری از عملکرد‌های بدن دارد، از جمله:

• سنتز DNA
• تولید انرژی
• سلامت سلول‌های عصبی
• تشکیل گلبول‌های قرمز خون
• عملکرد مغز و اعصابB۱۲ در بسیاری از منابع غذایی یافت می‌شود (به‌ویژه منابع حیوانی) که به ملکول‌های پروتئین در آن غذا‌ها متصل است. ویتامین B۱۲ در زمان هضم از پروتئین جدا می‌شود و در جریان خون جذب می‌شود. اسید معده کافی برای آزاد کردن ویتامین از پروتئین لازم است و ماده‌ای به نام فاکتور طبیعی برای قطعی شدن جذب آن ضروری است. افرادی که قادر به جذب میزان مناسبی از ویتامین B۱۲ نیستند، ممکن است دچار کم خونی شوند، نوعی از کم خونی که از طریق کمبود فاکتور طبیعی مشخص می‌شود.

میانگین مصرف روزانه ویتامین B۱۲ که از طرف سازمان مکمل‌های غذایی مشخص شده است، ۲/۴ میکروگرم (mcg) برای مردان و زنان بالای ۱۴ سال است. زنان باردار و شیرده به میزان بیشتری نیاز دارند که به ترتیب ۲/۶ و ۲/۸ میکروگرم (mcg) است.

آمپول‌های ویتامین B۱۲: ویتامین B۱۲ مصنوعی

علاوه‌بر مصرف منابع غذایی که حاوی ویتامین B۱۲ هستند، ممکن است نیاز باشد ویتامین B۱۲ نسخه تولید شده از مواد مغذی به نام سیانوکوبالامین را دریافت کنید. آمپول ویتامین B۱۲ ماده تزریقی حاوی مقادیر بالایی از سیانوکوبالامین است. این آمپول‌ها که پزشک آن را تجویز می‌کند، می‌توانند به‌سرعت سطح ویتامین B۱۲ را در فردی که دچار کمبود است، جبران کند. سیانوکوبالامین به صورت مایع، قرص یا کپسول وجود دارد. غذا‌های خاصی مانند غلات و شیر غیر لبنی و ماست‌ها را می‌توان با ویتامین B۱۲ غنی کرد.

چه افرادی نیازمند دریافت آمپول ویتامین B۱۲ هستند؟

اگرچه مکمل‌های ویتامین B۱۲ و غذا‌های غنی شده با این ویتامین در دسترس هستند، آمپول ویتامین B۱۲ تنها در صورت تجویز پزشک قابل دسترس است؛ بنابراین همیشه تشخیص بالینی مورد نیاز است. توجه داشته باشید که پایین بودن سطح این ویتامین در بسیاری از بزرگ‌سالان سالم نادر است؛ زیرا کبد انسان قادر است به اندازه چندین سال ویتامین B۱۲ را ذخیره کند.

با این حال برخی از افراد بیشتر از دیگران در معرض خطر کمبود قرار دارند و ممکن است با پزشکشان در مورد امکان استفاده از آمپول ویتامین B۱۲ مشورت کنند. گروه‌هایی از افراد که در معرض خطر هستند، شامل موارد زیر می‌شوند:

فردی که هریک از علائم و نشانه‌های کمبود ویتامین B۱۲ یا کم خونی ناشی از ویتامین B۱۲ را داشته باشد، باید فورا پزشک خود را ملاقات کنند. برخی از علائم و نشانه‌های شایع آن عبارت‌اند از:
• کاهش عملکرد شناختی مانند مسائل مربوط به حافظه و درک
• خستگی
• بی‌حالی
• یبوست
• احساس ضعف
• افسردگی یا تحریک‌پذیری
• سر درد
• مشکل حفظ تعادل
• زخم، تورم زبان که ممکن است زرد کمرنگ یا خیلی قرمز باشد
• تپش قلب
• زخم‌های دهان
• احساس سوزش و سوزن سوزن شدن
• اختلال در دید

عوامل خطری که در ادامه آمده است، می‌تواند شانس بروز کمبود ویتامین B۱۲ را افزایش بدهد:
• مصرف الکل
• استعمال دخانیات
• دارو‌های خاص از جمله آنتی اسید‌ها و بعضی از دارو‌های دیابت نوع ۲
• اختلال خود ایمنی مربوط به غدد درون‌ریز مانند دیابت یا اختلال تیروئید
• رژیم‌های غذایی گیاهی، حذف گوشت و گیاه‌خواری
• اختلالات گوارشی خاص مانند بیماری کرون
• بایپس معده یا برداشتن بخشی از معده
• سالخوردگی

سیستم گوارشی که به طور معمول عملکرد مناسبی نداشته باشد، ممکن است مانع از آزاد شدن ویتامین B۱۲ یا جذب آن شود. به همین دلیل افراد مبتلا به اختلالاتی مانند بیماری سلیاک و بیماری کرون ممکن است بیشتر در معرض خطر کمبود ویتامین B۱۲ باشند.

افرادی که جراحی گوارشی مانند جراحی کاهش وزن داشته‌اند، ممکن است کمبود سلول‌های ضروری برای ترشح اسید معده و فاکتور طبیعی را داشته باشند؛ درنتیجه ممکن است برای جذب ویتامین B۱۲ مشکل داشته باشند. آمپول ویتامین B۱۲ بیش از مکمل‌های خوراکی مفید است؛ به‌ویژه برای افرادی که از مشکلات گوارشی رنج می‌برند؛ زیرا مواد تزریقی بیشتر از این قسمت‌ها عبور می‌کنند.

پژوهش‌ها نشان می‌دهند که کمبود ویتامین B۱۲ در افراد بالای ۶۵ سال بیشتر گزارش می‌شود تا افرادی که سن کمتری دارند. بزرگ‌سالان سالمند ممکن است تحت تاثیر شرایطی باشند که با کاهش تولید اسید معده از جمله التهاب در معده (التهاب معده آتروفیک) مرتبط هستند. علاوه‌بر این، سطوح پایین اسید معده می‌تواند از رشد باکتری‌های خاص جلوگیری کند که در روده از B۱۲ استفاده می‌کنند و باعث کاهش مقدار ویتامین موجود در بدن شود.

موسسه پزشکی توصیه می‌کند که بزرگ‌سالان بالای ۵۰ سال نیاز ویتامین B۱۲ خود را با غذا‌های غنی شده، آمپول ویتامین B۱۲ یا مکمل‌های دیگر برطرف کنند؛ زیرا این نمونه‌ها راحت‌تر از B۱۲ طبیعی جذب می‌شوند.

از آنجا که ویتامین B۱۲ بیشتر در ماهی، گوشت، تخم مرغ و لبنیات یافت می‌شود؛ افرادی که این غذا‌ها را مصرف نمی‌کنند، در معرض خطر کمبود B۱۲ قرار دارند و ممکن است به استفاده منظم از آمپول ویتامین B۱۲ یا مکمل‌های دیگر نیاز داشته باشند. تحقیقات منتشر شده در مجله اروپایی تغذیه بالینی نشان می‌دهد که گیاه‌خواران و برخی از وگان‌ها سطح پایین و محدودی از ویتامین B۱۲ را دارند.

از ۲۳۲ نفر گیاه‌خوار مورد مطالعه بیش از نیمی از آن‌ها دچار کمبود ویتامین B۱۲ بودند. این کمبود فقط در ۷ درصد گیاه‌خواران و تنها در یک درصد همه چیز خواران مشاهده شد. زنان گیاه‌خواری که باردار هستند، باید در مورد مصرف مکمل یا غذا‌های غنی شده دقت کنند؛ زیرا ویتامین B۱۲ از طریق جفت و شیر مادر به جنین منتقل می‌شود. نوزادانی که کمبود ویتامین B۱۲ دارند، ممکن است دچار مشکلات عصبی شدید و دائمی شوند.

چندین دلیل برای دریافت تزریق آمپول ویتامین B۱۲ وجود دارد، از جمله:

کمبود ویتامین B۱۲ و اختلالات مربوط
واضح‌ترین مزیت دریافت آمپول ویتامین B۱۲ درمان کمبود ویتامین B۱۲ و جلوگیری از علائم مرتبط با آن است. علاوه‌بر این، آمپول ویتامین B۱۲ خطر بعضی از مشکلات مرتبط با کمبود ویتامین B۱۲ را کاهش می‌دهد از جمله:

• بیماری قلبی
• اختلالات عصبی شناختی
• مشکلات هماهنگی (تعادل)
• نوروپاتی محیطی
• اختلال در دید
• ناباروری (اگرچه این مشکل معمولا با درمان B۱۲ حل می‌شود)
• نقص لوله عصبی در جنین زنان مبتلا به کمبود B۱۲

سطح بالای هماهنگی

آمپول ویتامین B۱۲ از معده عبور می‌کند و به طور مستقیم در جریان خون جذب می‌شود؛ بنابراین برای افرادی که از مشکلات گوارشی رنج می‌برند، از جمله افراد مسنی که فاکتور طبیعی معده را ندارند، گزینه بهتری نسبت به مکمل‌های خوراکی هستند.

هیچ محدودیتی برای جذب ویتامین B۱۲ وجود ندارد؛ زیرا خطر سمیت یا مصرف زیاد آن بسیار کم است؛ اگرچه آمپول ویتامین B۱۲ ممکن است عوارضی هم داشته باشد. در صورت بروز عوارض جانبی خفیف و خطرات احتمالی آن یا بد‌تر شدن باید فورا به پزشک مراجعه کرد. علائمی که نشانه عوارض جانبی هستند، عبارت‌اند از:

• درد، قرمزی یا سوزش در ناحیه تزریق
• اسهال ملایم
• احساس تورم در بدن

عوارض جدی‌تر که نیازمند مراقبت درمانی فوری هستند، شامل:

• گرفتگی عضله
• ضربان قلب نامنظم
• ورم زانو یا مچ پا

بروز واکنش‌های شدیدی که بسیار نادر هستند؛ اما نیازمند مداخله اورژانسی است، شامل موارد زیر می‌شوند:• خارش و تورم صورت، گلو یا زبان
• مشکلات تنفسی
• سرگیجه شدید
• تغییرات ناگهانی دید
• لکنت زبان

ویتامین B۱۲ ممکن است با برخی دارو‌ها تداخل داشته باشد. افراد باید در رابطه با دارو‌های بدون نسخه و دارو‌های تجویزی خود قبل از مصرف ویتامین B۱۲ با پزشک خود مشورت کنند. برخی از دارو‌های تجویز شده که معمولا با B۱۲ تداخل دارند، عبارت‌اند از:

• آسپرین
• آنتی بیوتیک‌ها
• آنتاگونیست‌های گیرنده H۲
• متفورمین
• قرص‌های ضد بارداری
• بازدارندگان پمپ پروتون

افرادی که به آلرژی یا بیماری‌های دیگر مبتلا هستند، باید قبل از دریافت آمپول ویتامین B۱۲ به پزشک خود اطلاع بدهند. انواع آلرژی یا بیماری‌هایی که ممکن است با آمپول ویتامین B۱۲ اختلال داشته باشند، عبارت‌اند از:

• آلرژی به سیانوکوبالامین یا کبالت
• هیپو کالمی (سطح پایین پتاسیم)
• بیماری کلیوی
• پلی ستمی ورا (بیماری خونی نادر)
• بیماری لبر (بیماری چشمی)
• کمبود مواد مغذی دیگر به‌ویژه اسید فولیک و آهن

منبع: medicalnewstoday