خودمراقبتی، عملی است که در آن، هر فردی از دانش، مهارت و توان خود به عنوان یک منبع استفاده می کند تا «به طور مستقل» از سلامت خود مراقبت کند. گام نخست سلامت است. اینکه یاد بگیریم چگونه از خودمان مراقبت کنیم.
به گزارش اول فارس ؛ اگر دچار مشکل خاصی در سلامتیتان نیستید پس خوششانسید؛ اما باز هم میتوانید وضعیت سلامت و تندرستی خود را بهتر کنید. در واقع خیلی از کارها و عادتهای روزانهی شما میتوانند نشاندهندهی این باشند که چندان از سلامت خود مراقبت نمیکنید.
اغلب دچار مه مغزی هستید
ظاهراً شب خوب خوابیدهاید (دستکم اینطور تصور میکنید)، اما صبح با سرحالی و با احساس انرژی از خواب بیدار نمیشوید و هنگام بیرون رفتن از خانه، کیف پولتان را جا میگذارید. فراموشی فقط به افزایش سن مربوط نیست. مه مغزی میتواند با چیزهایی مانند بدخوابی، کمبود خواب و استرس نیز مرتبط باشد، اما پزشکان میگویند مه مغزی میتواند علامت مشکل جدیتری هم باشد، مثلاً عدم تعادل هورمونی که بر قدرت ادراک و شناخت اثر میگذارد. خصوصاً در مورد خانمها، مه مغزی و ابهام فکری میتواند بیانگر اختلال در عملکرد تیروئید باشد. شما باید یک آزمایش خون بدهید که تمام هورمونها و بیومارکرهایتان را بررسی کرده و یک تست تیروئید نیز بدهید که نه تنها هورمونهای تیروئیدتان را چک کند بلکه آنتیبادیهای تیروئید نیز بررسی شوند تا علت اصلی مه مغزیتان مشخص شود.
گهگاه گزگز کردن دست و پا مشکلی ندارد، اما اگر دستها و پاهایتان مدام گزگز میکنند، ممکن است دچار کمبود ویتامین B۱۲ باشید. این عارضه در صورتی که درمان نشود میتواند به آنمی یا کم خونی منجر شود
میکروبیوم داخل بدن شما میتواند بر سایر قسمتهای بدنتان اثر بگذارد، بنابراین تغذیه سالم میتواند کمک زیادی به شفافیت ذهنی و قدرت تمرکزتان بکند. بیشتر افراد تعجب میکنند از اینکه میبینند داشتن یک میکروبیوم سالم تا چه اندازه بر عملکرد ادراکیشان اثر میگذارد. این افراد اینطور میگویند که با تقویت میکروبیوم بدنشان احساس میکنند هوشیارتر، تند و تیزتر و متمرکزتر شدهاند و چیزها را بهتر به خاطر میسپارند و کارها را بهتر انجام میدهند. خوردن غذاهای پروبیوتیک میتواند به تعدیل میکروبیومتان کمک کند.
میل جنسیتان کم است
داشتن مسئولیتها و مشغلههای کاری و خانوادگی میتواند میل و انگیزه جنسی بین زوجین را کاهش دهد. این طبیعی است که میزان تمایلات جنسی شما نوساناتی داشته باشد، اما اگر هرگز تمایلی به رابطه جنسی ندارید، پس این احتمال وجود دارد که هورمونهای شما مقصر باشند. از پزشکتان بخواهید تا با یک آزمایش و چکاپ، وضعیت هورمونهایتان را بررسی نماید، مثلاً تستوسترون، استرادیول، استریول، پروژسترون و غیره. عدم تعادل هورمونها میتواند با عوارض جدیتری مرتبط باشد، مثلاً خستگی، افسردگی، افزایش وزن و حتی مشکلات قلبی. یک تست هورمونی مانند یک راهنما عمل میکند و در ۹۹ درصد موارد، این تستها میتوانند علت اصلی را پیدا کنند.
خیلی استرس دارید
استرس مداوم چه مربوط به کار و خانواده باشد و چه مربوط به نگرانیها و مشکلات جهانی، بر سلامت شما اثر میگذارد. هورمون کورتیزول که هورمون استرس است میتواند به صورت مزمن در سطح بالا بماند. وقتی سطح کورتیزول، متعادل نیست یا بالاست میتواند باعث شود احساس دمدمی مزاج بودن، مضطرب و افسرده بودن کنید و یا دچار افت عملکرد ادراکی شوید که همگی بر میزان میل جنسی و اعتمادبهنفس اثر میگذارند. کورتیزول بالا میتواند باعث شود چربی و التهاب در بدن افزایش پیدا کند و منجر به کاهش اعتمادبهنفس، احساس فرسودگی و افت انرژی و مشکلاتی در تندرستی شود.
پزشکان توصیه میکنند حتماً روش مناسبی برای ریلکسیشن خود در نظر بگیرید. استرس چیزی است که میتوانید آن را با تکنیکهای مؤثر کنترل کنید و کاهش استرس میتواند نقش بسیار مهمی در تقویت سلامت عمومی و کیفیت زندگی داشته باشد.
بیشتر اوقات احساس خوابآلودگی میکنید
شما علاوه بر اینکه باید برای ورزش منظم وقت بگذارید و تابع یک رژیم غذایی سالم باشید، به خواب شبانهتان نیز باید اهمیت دهید، چون مؤلفهی مهمی در حفظ سلامتی است؛ بنابراین وقتی شبها برای به خواب رفتن با خود میجنگید و صبحها به زور از خواب بیدار میشوید و در طول روز خوابآلود و پریشان هستید، پس حتماً باید این مشکل را توسط یک پزشک بررسی کنید. چون ممکن است دچار آپنه خواب باشید که یک اختلال خواب شایع است که در آن، راههای هوایی بسته شده و سیکل خوابتان را در طول شب مختل میکند.
آپنه خواب منجر به افزایش فشارخون، افزایش وزن و بیماری قلبی میشود. خواب برای ریسِت کردن ساعت درونیتان لازم است. وقتی خوب و کافی میخوابید، بدن شما میتواند طبق الگویی طبیعی، خودش را کاملاً بازسازی کند. با افزایش سن و به هم خوردن برخی از هورمونها در بدن، کیفیت خواب نیز تحت تأثیر قرار میگیرد و تا حدودی طبیعی است که دچار افت کیفیت و کمیت خواب شوید. اما این مشکل را نباید نادیده بگیرید و با کمک پزشک بررسی کنید که چه چیزی در بدنتان درست عمل نمیکند و با کمک او، الگوی خوابتان را تغییر دهید تا بتوانید به اندازه و کافی بخوابید.
اسپاسمهایی در عضلات پاهای خود دارید
اگر بیشتر ساعات روز را مقابل کامپیوتر و تلویزیون میگذرانید، شاید به این فکر نکنید که چرا گاهی دچار گرفتگی و اسپاسم در عضلات پاهای خود میشوید. اسپاسمهای مکرر در عضلات میتواند نشاندهندهی پایین بودن سطح منیزیم باشد که به مرور زمان مشکلاتی در سلامتیتان ایجاد خواهد کرد.
کمبود منیزیم منجر به آریتمی قلب میشود. برای پیشگیری از افت سطح منیزیم در بدنتان باید غذاهای منیزیم دار مانند بادام، تخم کدو و موز بیشتر مصرف کنید. اگر پزشکتان توصیه میکند به میزان بیشتری منیزیم نیاز دارید، میتوانید با تجویز او مکمل منیزیم مصرف نمایید.
دستها و پاهایتان گزگز میکنند
گهگاه گزگز کردن دست و پا مشکلی ندارد، اما اگر دستها و پاهایتان مدام گزگز میکنند، ممکن است دچار کمبود ویتامین B۱۲ باشید. این عارضه در صورتی که درمان نشود میتواند به آنمی یا کم خونی منجر شود. برای اینکه مطمئن شوید ویتامین B۱۲ کافی مصرف میکنید، غذاهایی مانند تخممرغ، گوشت قرمز و لبنیات بیشتر مصرف نمایید (به طور کلی فقط منابع غذایی حیوانی حاوی ویتامین B۱۲ هستند). اگر گیاهخوار هستید، شاید لازم باشد مکمل B۱۲ مصرف کنید.
پوستتان خیلی خشک است
خشکی پوست خصوصاً در فصل سرما واقعاً جدی است. هر چند خشکی پوست به احتمال زیاد به آب و هوا مرتبط است، اما باز هم باید حواستان به دیگر علائم باشد. لکههای پوستهپوسته شده و خارشدار میتوانند نشاندهندهی این باشند که رژیم غذایی شما حاوی چربی کافی نیست. ضمناً لازم است هر روز از مرطوبکنندهی پوست استفاده کنید که متناسب با نوع پوستتان باشد. سعی کنید از چربیهای خوراکی سالم بیشتر استفاده کنید، مثلاً آووکادو، گردو، زیتون و دیگر چربیهای سالم.
جوش و آکنه دارید
هرچند جوش و آکنه تا حدود زیادی ژنتیکی و یا عارضهای هورمونی است، اما فاکتورهایی وجود دارند که میتوانند سبب شوند اغلب جوش بزنید؛ و استرس یکی از مهمترین آنهاست.
شواهد نشان دادهاند که استرس در محل کار و یا در مدرسه و در زمان امتحان، با تشدید آکنه ارتباط دارد. وقتی شما میخوابید، سطح کورتیزولتان به طور طبیعی پایین میآید. دیگر عوامل برانگیزانندهی جوش و آکنه میتوانند خیلی از مواد غذایی قندی و نشاستهای باشند که سبب افزایش سطح قند خون و تحریک التهاب میشوند. ضمناً در خیلی از افراد، شیر گاو میتواند عامل بروز جوش و آکنه باشد.
بیشترِ بعدازظهرها خستهاید
این طبیعی است که بعد از چند جلسه مهم کاری یا چند ساعت درس خواندن یا فعالیت کردن، دلتان بخواهد و نیاز داشته باشید چند دقیقهای استراحت کنید و اسنک بخورید یا قهوهای بنوشید. اما اگر اغلب بعدازظهرها احساس خستگی میکنید و دلتان چیزی میخواهد تا به شما انرژی بدهد، پس احتمالاً در زمان ناهار، غذای مناسبی نخوردهاید که باعث شده خیلی زودتر از اینکه شب و زمان استراحت فرا برسد، احساس خستگی و بیانرژی بودن کنید.
غذاهای پُرکربوهیدرات مانند پیتزا، ساندویچ و یا دیگر غذاهایی که با نان هستند میتوانند باعث شوند قند خونتان ناگهان بالا رفته و سپس بعد از یکی دو ساعت افت کند. پایین بودن قند خون که به آن هیپوگلیسمی نیز میگویند، میتواند سبب خوابآلودگی و خستگی شود که افراد بعدازظهرها آن را تجربه میکنند و علتش را هم نمیدانند. به جای اینکه وعدهی میانهی روزتان را چیزی شیرین یا کافئیندار انتخاب کنید، سراغ منبعی از پروتئین، چربی و فیبر بروید که همراه با سبزیجات باشد تا قند خونتان را در سطحی ثابت نگه دارد.
نظرات