قرص اسپمیفن دارویی برای درمان رابطه جنسی دردناک و خشکی واژن در زنان پس از رسیدن به دوران یائسگی است. رابطه جنسی و مقاربت دردناک و خشکی واژینال از علائم تغییرات داخلی و پیرامونی واژن هستند که در دوران یائسگی در خانم‌ها پدیدار می‌شوند.
محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان متخصص زنان مشاوره بگیرید.
قرص اسپمیفن (Ospemifene) که به آن اسفنا هم می‌گویند داروی غیراستروژنی است که اثر برخی تغییرات واژنی ناشی از یائسگی را خنثی می‌کند. این دارو توسط پزشک متخصص برای تسکین خشکی متوسط تا شدید واژن در زنان یائسه تجویز می‌شود. از دیگر کاربردهای قرص اسپمیفن می‌توان به درمان دردهای متوسط و شدید حین رابطه جنسی اشاره کرد. در ادامه این مطلب با اول فارس باشید تا با قرص اسفنا، کاربردها و عوارض قرص اسپمیفن بیشتر آشنا شوید. قبل از مصرف این دارو حتما با متخصص زنان مشورت کنید.
قرص اسپمیفن چیست؟
داروی اسپمیفن یا اسفنا (Ospemifene) قرصی برای درمان دیسپارونی متوسط تا شدید (رابطه جنسی دردناک) و خشکی واژینال خفیف تا شدید ناشی از یائسگی تجویز می‌شود. میزان استروژن پایین در بدن باعث تغییراتی در ناحیه واژینال و مقعدی شده که منجر به آتروفی (انقباض بافت‌ها) و خشکی می‌شود. این دارو همانند استروژن طبیعی در بدن عمل می‌کند. هرچند قرص اسفنا در برخی اندام‌ها همانند استروژن عمل می‌کند اما با هورمون‌هایی مانند استروژن و پروژستین متفاوت است. از این دارو برای درمان خشکی واژن استفاده می‌شود.
نحوه مصرف قرص اسپمیفن
از آنجایی که قرص اسپمیفن داروی تجویزی است که باید توسط پزشک و متخصص زنان تجویز شود، نحوه مصرف نیز بسته به تشخیص پزشک و دستورالعمل داخل دارو خواهد بود. این قرص خوراکی است و بهتر است روزی یکبار همراه غذا مصرف شود. دارو در صورتی اثر کامل دارد که منظم و دقیق طبق دستورالعمل سر ساعت مصرف شود.
بهترین زمان مصرف قرص اسفنا
بهترین زمان مصرف قرص اسفنا روزها همراه با غذا با تشخیص پزشک است.
موارد مصرف داروی اسپمیفن
دوره یائسگی باعث ایجاد تغییرات مختلفی در بدن زنان می‌شود که یکی از عوارض آن خشکی واژن و درد زیاد حین رابطه جنسی است. داروی اسپمیفن نوعی قرص خوراکی برای درمان دردهای خفیف و شدید ناشی از رابطه جنسی یا خشکی واژن در بانوان یائسه است که به نوعی اولین و تنها درمان غیرهورمونی خوراکی عوارض یائسگی و بهبود وضعیت واژن در این دوران است که به صورت روزانه مصرف می‌شود. از دیگر موارد مصرف داروی اسپمیفن می‌توان به رفع علائم و نشانه‌های واژینالی ناشی از یائسگی در خانم‌ها اشاره کرد. علت خشکی واژن در حین رابطه تغییرات هورمونی بوده و این دارو برای رفع علائم تغییرات هورمونی خانم‌ها کاربرد دارد.
دوز مصرفی قرص اسپمیفن
دوز مصرفی قرص اسپمیفن بسته به شرایط بیمار، وضعیت جسمی و تشخیص پزشک تجویز می‌گردد. این دارو به شکل قرص‌های ۶۰ میلی گرمی عرضه می‌شود. دوز مصرفی اسفنا برای درمان رابطه جنسی دردناک روزی یک عدد قرص همراه با وعده غذایی برای دوره درمان کوتاه مدت است. معمولا توصیه می‌شود که هر چند وقت یکبار بیمار دوباره معاینه شود تا در صورت نیاز مصرف دارو قطع گردد.
یکی دیگر از نشانه های یائسگی ایجاد حس خشکی و کشیدگی در ناحیه واژن و مقعد است. در موارد خشکی واژن خفیف تا شدید پزشک قرص اسفنا را تجویز می‌کند که دوز مصرفی آن برای این هدف نیز روزانه یک عدد قرص ۶۰ میلی گرمی همراه با غذا است. بهتر است دوره درمان کوتاه مدت باشد و پس از اتمام دارو و معاینه مجدد در صورت نیاز دوباره تجویز شود.
عوارض جانبی مصرف قرص اسپمیفن
درست است که قرص اسپمیفن برای بهبود و تسکین عوارض جانبی ناشی از یائسگی در خانم‌ها تجویز می‌شود اما مصرف آن ممکن است عوارض جانبی برای بیمار داشته باشد.
به خاطر داشته باشید که علت اصلی تجویز این قرص این است که از نظر پزشک فایده این دارو بیشتر از خطرات و عوارض جانبی احتمالی آن است. در بیشتر موارد مصرف کننده‌ها با هیچ عارضه جانبی خاصی روبه‌رو نمی‌شوند.
از دیگر عوارض جانبی نادری که مصرف قرص اسفنا در بیماران ایجاد می‌کند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- لخته خون
- آمبولی ریه
- سکته مغزی
- سکته قلبی
- ترومبوز ورید عمقی
- تنگی نفس یا تنفس سریع
- درد قفسه سینه
- درد در بازوها و درد آرواره
- تعریق بیش از حد
- احساس گیجی و سردرگمی
- ضعف و غش کردن ناگهانی
- درد و ورم در کشاله ران و ساق پا
- سردرد شدید و ناگهانی
- مشکل تکلم
- تاری دید ناگهانی
- شل شدن عضلات یک طرف بدن
ریسک ایجاد لخته خون در افرادی که کم آبی شدید دارند یا سابقه تشکیل لخته خون، بیماری قلبی عروقی، نارسایی قلبی، سکته دارند یا مدت زمان طولانی بی‌حرکت مانده‌اند (مانند پروازهای طولانی) بیشتر است. اگر هر کدام از این شرایط را دارید بهتر است قبل از مصرف این دارو پزشک را در جریان بگذارید.
یکی دیگر از عوارض جانبی قرص اسپمیفن که بسیار نادر است واکنش آلرژیک به این دارو است که با خارش، دانه و جوش‌های پوستی، سوزش و ورم به خصوص در نواحی صورت، گلو و زبان، سرگیجه شدید و سخت نفس کشیدن همراه است.
در مواردی هم ممکن است عوارض ناشی از مصرف اسفنا شدت بیشتری داشته باشند و باعث خطر جانی شوند. در صورت مشاهده علائم زیر در سریع‌ترین زمان ممکن حتما به اورژانس یا پزشک مراجعه کنید:
- علائم جدی در بینایی مانند نابینا شدن ناگهانی، تاری دید، بینایی تونلی، درد یا ورم چشم‌ها یا دیدن هاله اطراف نور
- علائم و نشانه‌های قلبی جدی مانند ضربان قلب سریع، نامنظم یا تپش قلب، نفس کم آوردن و سرگیجه ناگهانی یا بیهوشی
- سردرد شدید، سردرگمی، کلام نامفهوم یا ضعف دست و پاها، ایجاد مشکل در راه رفتن، از دست دادن هماهنگی اعضای بدن، احساس بی‌ثباتی، کشیدگی شدید و سفتی عضلانی، تب بالا، عرق یا تب و لرز شدید
متن انگلیسی:
Hot flashes, vaginal discharge, muscle spasms, and sweating may occur. If any of these effects last or get worse, tell your doctor or pharmacist promptly
ترجمه متن:
گرگرفتگی، ترشحات واژن، اسپاسم عضلانی و تعریق ممکن است رخ دهد. اگر هر یک از این اثرات ماندگار شد یا بدتر شد، فورا به پزشک یا داروساز اطلاع دهید.webmd
موارد احتیاط و منع مصرف قرص اسپمیفن
قرص اسفنا داروی غیراستروژنی برای بهبود و تسکین خشکی واژن در زنان یائسه است که با رفع عوارض جانبی یائسگی باعث بهبود کیفیت زندگی و افزایش رضایت جنسی زوج‌ها می‌شود اما مصرف آن برای تمام افراد توصیه نمی‌شود. از موارد احتیاط و منع مصرف قرص اسپمیفن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افراد مبتلا به سرطان سینه
- افرادی که پتانسیل ابتلا به سرطان سینه دارند.
- زنان باردار
- خانم‌هایی که واکنش آلرژیک به اسپمیفن نشان داده‌اند.
- بیمارانی که سابقه حمله قلبی، سکته مغزی یا لخته خون داشتند.
- خونریزی غیرطبیعی واژینال
- افراد مبتلا به سرطان رحم یا سرطان‌های هورمونی
از آنجایی که قرص اسپمیفن از طریق پوست و ریه‌ها جذب می‌شود مصرف آن ممکن است به جنین آسیب برساند. بنابراین خانم‌های باردار یا زنانی که قصد بارداری دارند باید از مصرف خوراکی یا استنشاقی قرص اسفنا در این دوران پرهیز کنند.
در حال حاضر اطلاعات دقیق و مشخصی درباره اثرگذاری این دارو روی شیر مادر وجود ندارد و مشخص نیست که آیا قرص اسپمیفن می‌تواند از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شود یا خیر. بنابراین زنانی که در دوره شیردهی هستند باید پزشک متخصص را در جریان بگذارند.
تداخلات دارویی قرص اسپمیفن
اختلالات دارویی می‌تواند عملکرد و تاثیرگذاری دارو را تحت تاثیر قرار داده یا حتی ریسک بروز عوارض جانبی را تشدید کند. برای جلوگیری از اختلالات دارویی قرص اسپمیفن حتما پزشکتان را در جریان تمام داروهای مصرفی از جمله داروهای با نسخه یا بدون نسخه و حتی دارو و دمنوش‌های گیاهی قرار دهید. بدون تجویز و تایید پزشک همزمان با مصرف این قرص هیچ داروی جدیدی را شروع یا متوقف نکنید و دوز آنها را تغییر ندهید.
برخی از داروهایی که ممکن است مصرف همزمان آنها با اسفنا تداخل دارویی ایجاد کند یا باعث تخلیه اسفنا از بدن شود عبارتند از:
- استروژن‌ها
- تیوبولن
- فلوکونازول
- ریفامپین
اطلاعات دارویی اسپمیفن
اطلاعات دارویی، اسامی رایج، عوارض و تداخلات دارویی اسپمیفن را در جدول زیر مشاهده می‌کنید:
| اسامی رایج دارو | عوارض جانبی | تداخلات دارویی |
|---|---|---|
| قرص اسپمیفن | واکنش آلرژیک | داروهای ضداضطراب |
| قرص اسفنا | سردرد | داروهای ضدافسردگی |
| – | سرگیجه و تهوع | داروهای ضد تشنج |
| – | خشکی دهان | آنتی بیوتیک‌ها |
| – | خارش و سوزش واژن | آنتی‌هیستامین‌ها |
مکانیسم اثر قرص اسپمیفن
اسفنا نوعی آگونیست/آنتاگونیست ریسپتور استروژنی است که به صورت گزینشی روی برخی بافت‌ها اثر می‌گذارد. مکانیسم بیولوژیکی آن از طریق بیوند با ریسپتورهای استروژنی شکل می‌گیرد. این پیوند باعث تحریک و فعال شدن مسیرهای استروژنی در برخی بافت‌ها (آگونیسم) و مسدود شدن مسیرهای استروژنی در دیگر بافت‌ها (آنتاگونیسم) می‌شود.
درست است که این دارو خوراکی است اما مکانیسم اثر آن داخل واژن است که تعداد یک نوع سلول (سلول‌های سطحی) را در واژن افزایش داده و تعداد نوع دیگری از سلول‌ها به نام سلول‌های پارابازل را کاهش می‌دهد و pH واژن را هم پایین می‌آورد تا خشکی واژن و مقاربت جنسی دردناک ناشی از این خشکی را برطرف کند.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
قرص اسپیفمن (Ospemifene) یک داروی سلکتیو استروژن رسپتور (SERM) است که برای درمان علائم خشکی و ترشح واژنی در زنان در دوران منوپوز (یائسگی) استفاده می‌شود. مکانیسم اثر این دارو بر اساس مهار رسپتورهای استروژنی در مناطق واژن و بافت‌های مرتبط است.
بیشتر بخوانید:
این قرص می‌تواند علائم خشکی و سوزش واژن را برطرف کرده و خارش و درد واژینال را کاهش دهد و باعث افزایش راحتی رابطه جنسی در زنان شود. این قرص عوارض جانبی جدی ندارد اما بهتر است در زنان مبتلا به سینه، خانم‌های باردار و شیرده مصرف نشود یا زیر نظر پزشک متخصص باشد. قبل از مصرف هر گونه دارو، بهتر است با دکتر متخصص زنان مشورت کنید و پزشک را در جریان تاریخچه بیماری، داروهای مصرفی و وضعیت جسمی قرار دهید تا بتواند بهترین تصمیم را بگیرد.| منبع: دکتر تو
نظرات