راهنمای خرید کولر ؛ کولر آبی یا گازی ؛ کدام یک انتخاب بهتری است؟

فاکتورهای زیادی هنگام خرید کولر گازی باید مد نظر قرار بگیرند. کولرهای گازی از لحاظ قیمت، میزان مصرف برق و ظرفیت خنک‌کنندگی با هم تفاوت دارند. به علاوه، دستگاه‌های کولر گازی امروزی ویژگی‌های پیشرفته‌ای دارند که باید قبل از خرید از آن‌ها آگاهی داشت. از سوی دیگر، اندازه‌ی اتاق، پنجره یا محفظه‌ی موجود در دیوار  نیز ارتباط مستقیم با انتخاب انواع کولر گازی دارد. بنابراین، پیشنهاد می‌کنیم قبل از خرید، این مقاله‌ی اول فارس را جهت آشنایی با انواع کولر و فناوری‌های رایج آن‌ها دقت مطالعه کنید.

بهتر است در فصول سرد سال جهت خرید کولر گازی اقدام کنید. این کار چند خوبی دارد. اول اینکه بسیاری از شرکت‌ها دستگاه‌های خنک‌کننده‌ی خود را در ماه‌های سرد سال به حراج می‌گذارند و با تخفیف ویژه عرضه می‌کنند. دلیل دیگر این است که اگر در ماه‌های گرم سال که اوج خرید و فروش کولر است اقدام به خرید کنید، ممکن است نصّاب‌های مجاز وقت کافی برای نصب سریع کولر شما نداشته باشند و مجبور شوید چند روزی صبر کنید. بنابراین، در صورت امکان در ماه‌هایی اقدام به خرید کولر کنید که بتوانید هم از تخفیف و هم از خدمات خوبی برخوردار شوید.

سازوکار کولرهای آبی با کولرهای گازی کاملا متفاوت است؛ اساسا مقایسه‌ی این دو نوع کولر به دلیل تفاوت در کاربرد آن‌ها منطقی به نظر نمی‌رسد. کولرهای آبی از لحاظ مصرف برق بهینه‌تر عمل می‌کنند و سازوکار نسبتا ساده‌ و قیمت پایین‌تری دارند؛ اما تنها برای شهرها و مناطقی که آب و هوای گرم و خشک دارند مناسب هستند. رایج‌ترین نوع کولر آبی در ایران، بر بام خانه قرار می‌گیرد و سرمای آن از طریق کانال‌های کولر به داخل منزل هدایت می‌شود. کولرهای آبی قابل حمل نیز وجود دارند که کمتر در منازل مورد استفاده قرار می‌گیرند.

اگر خانه‌ی شما دارای بام و کانال کولر است، می‌توانید مطمئن باشید که کولر آبی در منطقه‌ی شما جواب می‌دهد. در سمت مقابل، مناطق مرطوب مثل نواحی شمالی که به دلیل بارش زیاد باران بام‌ها شیروانی هستند و رطوبت به دلیل مجاورت دریا بسیار بالا است، هوا به‌اصطلاح از رطوبت اشباع می‌شود. در نتیجه، امکان استفاده از کولر آبی وجود ندارد و کولر گازی گزینه‌ی درست به‎‌حساب می‌آید.

سازوکار کولر آبی بسیار ساده است. در این نوع کولر، باد از مجاورت آب روی پوشال‌های چوبی عبور داده می‌شود و مولکول‌های آب آزاد می‌شوند و هوا مرطوب و خنک می‌شود و در نهایت بر اثر جریان هم‌رفتی، هوای اتاق خنک می‌شود. توربین داخل کولر آبی به کمک پوشال‌های خیس می‌تواند باد خنکی ایجاد کند که تا ۲۰ درجه سردتر از دمای بیرون باشد. این باد مسلما مرطوب است؛ بنابراین، گفته می‌شود برای استفاده از کولر آبی حداکثر رطوبت هوای منطقه‌ی شما باید ۶۰ درجه باشد.

مشخصه‌ی اصلی کولر‌های آبی که هنگام خرید باید به آن توجه کرد، توان موتور الکتریکی آن‌ها است که بین بازه‌ی ۵۰۰۰ تا ۲۵۰۰۰ قرار دارد. با افزایش این عدد، کولر توان بیشتری در مکش و پرتاب هوا به داخل مکان مورد نظر و از طریق کانال‌‌های مورد نظر دارد. بدین ترتیب با توجه به دمای منطقه سکونت و هم‌چنین مساحت منزل خود، باید اقدام به خرید کولر با توان مناسب را بکنید.

کولر‌های آبی سالانه به سرویس نیاز دارند. بررسی و در صورت نیاز تعویض، پوشال و تسمه از مهم‌ترین ملزومات سرویس‌های کولر‌های آبی است. با این حال این دسته از کولر‌ها به دلیل قیمت پایین‌تر، مصرف برق کمتر، هزینه‌ی اندک نصب و هم‌چنین هزینه‌ی بسیار پایین سرویس و تعمیر در صورت بروز مشکل نسبت به انواع گازی، محبوب‌ترین نمونه‌ی مورد استفاده در کشور است.

با این حال کولرهای آبی به دلیل فناوری قدیمی خود، نکات منفی زیادی دارند که می‌توان به ورود گرد و غبار، امکان رشد میکروب و آلودگی‌ها در پوشال و انتقال آن‌ها به محیط خانه، کاهش عملکرد در صورت افزایش دما و عدم کاربرد در محیط‌های مرطوب اشاره کرد. در همین راستا و با توجه به آب‌و‌‌هوای گرم و خشک بیشتر مناطق کشور، کولر‌های آبی سلولزی توسعه یافتند.

ویژگی‌های مثبت:

• مناسب برای مناطق خشک
• قیمت پایین
• هزینه‌ی نگه‌داری اندک
• مصرف برق پایین

ویژگی‌های منفی:

• عدم توانایی مناسب در خنک‌سازی محیط‌های مرطوب
• کاهش قابل توجه عملکرد در صورت افزایش زیاد دما (بیشتر از ۳۸ درجه)
• رشد باکتری و میکروب‌ها در پوشال
• نیاز تعویض سالیانه‌ی پوشال‌ها
• عدم توانایی در جلوگیری از ورود آلودگی هوا به محل سکونت

کولر‌های آبی سلولزی نسبت به انواع پوشالی عملکرد کاملا یکسانی دارند و تنها از پد‌ها سلولزی به جای پوشال‌های چوبی بهره می‌برند. پوشال‌ها به دلیل ساختار خاص خود، توانایی زیادی در نگه‌داری آب را نداشته و با توجه به جنس و ماهیت خود، برای جلوگیری از وجود میکروب‌ها و بهبودعملکرد کولر در خنک‌سازی، سالیانه باید تعویض شوند. اما پد‌های سلولزی به دلیل ساختار خود هر چهار سال نیاز به تعویض دارند و هم‌چنین تراکم بالای آن‌ها اجازه‌ی ورود گرد‌و‌غبار را به داخل کولر و در ادامه محیط خانه نمی‌دهد. با توجه به افزایش قابل توجه سطح آلودگی هوا در کلان‌شهر‌های کشور، قویا پیشنهاد می‌شود برای ایجاد محیطی سالم‌تر، از این دسته از کولر‌ها بهره ببرید.

پد‌های سلولزی برتری‌های دیگری نسبت به پوشال‌ها دارند که می‌‌توان به ساختار یکپارچه‌ی‌ آن‌ها اشاره کرد. به لطف ساختار یکپارچه و فناوری پیشرفته‌تر در تولید این صفحات، هوای خنک یکسانی وارد کولر و محل سکونت می‌شود. هم‌چنین به لطف توانایی بالای این ساختار سلولزی در نگه‌داری آب، هوا کاهش دمای قابل توجهی نسبت به انواع پوشالی می‌یابد.

کولر‌های آبی سلولزی به زودی و به صورت کامل جایگزین انواع پوشالی خواهند شد. این دسته از کولر‌های توانایی بیشتری در خنک‌سازی محیط، کارکرد در شرایط دمایی بالا و ارایه‌ی هوای مطبوع و فاقد از آلودگی و میکروب را نسبت به انواع سنتی پوشالی دارند. البته قیمت بالاتر و نبود گسترده‌ی پد‌های سلولزی برای تعویض، از نکات منفی این دسته از کولر‌های محسوب می‌شوند که البته با گسترش تولید آن‌ها شاهد بهبود تدریجی این موارد خواهیم بود.

تفاوت پوشال و پد سلولزی

ویژگی‌های مثبت:

• توانایی خنک‌سازی بیشتر نسبت به انواع پوشالی
• خنک‌سازی موثر در صورت افزایش دما‌ی هوا و رساندن دمای ۴۲ درجه (حداکثر دمای کاری این کولرها) به ۲۵ درجه
• عملکرد کم‌صدا‌تر
• کیفیت ساخت بهتر نسبت به نمونه‌های پوشالی
• جلوگیری از رشد باکتری و میکروب
• جلوگیری از ورود آلودگی هوا به محل سکونت
• مصرف برق پایین
• عدم نیاز به سرویس سالیانه‌

ویژگی‌های منفی:

• قیمت‌ بالاتر نسبت به کولر‌های آبی پوشالی
• نبود گسترده‌ی لوازم یدکی
• عدم توانایی در خنک‌سازی محیط‌های مرطوب

کولرهای گازی قرار دارند که از تنوع بسیار بالاتری برخوردار هستند و عموما سازوکاری مشابه یخچال دارند. کولر‌های آبی با توجه به ساز‌و‌کار خود برای محیط‌هایی با دمای بیش از ۴۲ درجه به بالا بهترین گزینه‌ی موجود هستند زیرا کولر‌های آبی سلولزی نیز در دمای هوای مذکور عملکرد خنک‌سازی موثر خود را از دست می‌دهند. آبی که از پشت آن‌ها طی فرآیند تقطیر خارج می‌شود، نشان می‌دهد که این دستگاه‌ها مناسب محیط‌های مرطوب هستند و ضمن خنک کردن فضا، کاهش رطوبت آن را نیز بر عهده دارند.

با پیشرفت صنعت کولرسازی، شرکت‌های سازنده به فکر افزودن قابلیت‌های جدید، بالا بردن کیفیت و پاسخگویی هر چه بیشتر نیازهای مصرف‌کنندگان افتادند. شرکت‌ها با ارائه‌ مدل‌های جدید کولر گازی، نه‌تنها موجب تحولی در صنعت کولرسازی جهان شد، بلکه با افزودن امکانات گسترده و مفید روی آن‌ها، بیش از پیش فناوری‌های روز دنیا را به خانه‌ها آوردند. مزایای کولر گازی نسبت به کولر آبی شامل حوزه‌های وسیعی می‌شود که از آن جمله می‌توان به قابلیت تنظیم دما و رطوبت هوا، قابلیت سرمایش و گرمایش، مستقل بودن دستگاه و عدم انتظار برای روشن شدن سیستم مرکزی، سیستم‌های تصفیه هوا برای از بین بردن گردوغبار و ویروس و باکتری‌ و بهینه‌سازی مصرف انرژی اشاره کرد.

این نوع کولر روی زمین قرار می‌گیرد و با توجه به چرخ‌دار بودن، قابلیت جابه‌جایی دارد. کولره گازی قابل حمل در هر جایی که قرار بگیرد، هوای اتاق را مکش می‌کند و با پایین آوردن گرما و رطوب و دمش مجدد آن به فضا، باعث خنک شدن اتاق یا منزل می‌شود؛ اما مسئله‌ی اساسی در سازوکار این نوع دستگاه‌ها این است که هنگام کار هوای گرم نیز تولید می‌کنند. به همین جهت، لازم است آن‌ها را در نزدیکی پنجره یا بالکن قرار دهید تا وقتی هوای خنک را به اتاق شما می‌دمد، هوای گرم خود را خارج کند. معمولا قیمت کولر قابل‌حمل کمتر از انواع دیگر است؛ ولی مدل‌های پیشرفته و گران‌قیمت آن‌ نیز یافت می‌شود.

ویژگی‌های کلی

• دارای دو درگاه؛ یکی برای دمیدن هوای خنک و یکی برای آزادسازی هوای گرم.
• قابل تنظیم متناسب با فضای تحت پوشش
• انعطاف‌پذیر بودن درگاه خروجی هوای گرم

ویژگی‌های مثبت

• قابلیت حمل بالا؛ به‌طوری که به آسانی می‌توانید دستگاه را بین اتاق‌ها جابه‌جا کنید.
• قیمت کم نسبت به انواع دیگر

ویژگی‌های منفی

• این دستگاه‌ها عموما از نقطه‌نظر زیبایی چندان مطلوب و دلپذیر نیستند؛ معمولا فضای زیادی اشغال می‌کنند و دکور منزل شما را به هم می‌زنند.
• فقط هوای اتاقی را که در آن قرار دارند خنک می‌کنند.
• باید پشت آن‌ها فضای باز برای خروج هوای گرم وجود داشته باشد.
• وزن: ۶ تا ۱۲ کیلوگرم
• بازه‌ی قیمت: ۱۰۰ تا ۲۰۰۰ دلار

این دستگاه‌ در قاب پنجره نصب می‌شود؛ به‌طوری که نصف در داخل خانه و نصف در خارج آن قرار می‌گیرد. این مدل که استفاده از آن رواج فراوان دارد، با قرار گرفتن در فضای پنجره، از قسمت جلو هوای خنک را به داخل می‌دمد و از قسمت پشت، هوای گرم خانه را به بیرون منتقل می‌کند.

ویژگی‌های کلی

• قابلیت نصب به جای پنجره
• این نوع کولر با طراحی مکعبی و جعبه‌ای شکل، در اندازه‌های کوچک تا خیلی بزرگ عرضه می‌شود.

ویژگی‌های مثبت

• کولر گازی پنجره‌ای قابلیت حمل متوسطی دارد و معمولا نصب آن‌ به انرژی و زمان بیشتری نسبت به کولر قابل‌ حمل نیاز دارد. با این وجود، در صورت نیاز می‌توان دستگاه را به پنجره‌ای دیگر منتقل کرد.
• کولر گازی پنجره‌ای با توجه به قرار گرفتن در فضای پنجره، محل قرارگیری مبلمان یا سایر اجزای دکوراسیون منزل شما را اشغال نمی‌کنند.

ویژگی‌های منفی

• اندازه‌ی بزرگ این نوع کولر باعث می‌شود تقریبا تمام فضای پنجره مسدود شود. در نتیجه دید شما به بیرون و تابش نور به داخل ناممکن می‌شود.
• این نوع کولر نیز مانند کولر قابل‌حمل فقط فضای اتاقی که پنجره‌ی آن را اشغال کرده‌اند، خنک می‌کنند.
• حدود وزن: ۲۵ تا ۴۵ کیلوگرم
• حدود قیمت: ۱۰۰ تا ۲۰۰۰ دلار

اسپلیت‌ از حداقل دو بخش تشکیل شده‌ است. بخش اول در محیطی خارج از خانه یا روی بخش بیرونی دیوار قرار می‌گیرد و بخش دیگر داخل منزل، روی دیوار اتاق مورد نظر نصب نصب می‌شود. بخشی که در خارج از منزل قرار می‌گیرد شامل کمپرسور است و هوای سرد تولید می‌کند و بخشی که در اتاق قرار می‌گیرد وظیفه‌ی دمیدن هوا را بر عهده دارد. این دو بخش از طریق لوله‌هایی که از پیش به همین منظور در دیوار تعبیه شده‌اند به هم متصل می‌شوند. کمپرسور هوای گرم بیرون منزل را به داخل خود می‌کشد و پس از خنک‌سازی از طریق لوله به دمنده‌ی داخل منزل می‌فرستد تا هوای سرد در منزل دمیده شود.

ویژگی‌های کلی

این نوع کولر گازی از لحاظ زیبایی بسیار دلپذیرتر از مدل‌های قبل است و نه‌تنها فضای منزل را اشغال نمی‌کند، بلکه باعث زیبایی آن نیز می‌شود. به علاوه، به دلیل قرارگیری بخش اصلی و پرسروصدای کولر یعنی کمپرسور در خارج از منزل، این نوع کولر صدای بسیار کمی تولید می‌کند و از این رو، گزینه‌ی خوبی برای استفاده در اتاق خواب به شمار می‌رود.

ویژگی‌های مثبت

• این نوع کولر به دلیل داشتن کمپرسور خارجی، سروصدای بسیار کمی تولید می‌کند.
• نصب این کولرها وابسته به وجود پنجره یا منافذ این‌چنینی نیست.
• زیبایی و جذابیت ظاهری این دستگاه‌ها به جلوه‌ی دکوراسیون منزل شما می‌افزاید.
• کولر گازی اسپلیت مصرف برق بهینه‌ای دارد و می‌توان با افزودن پنل‌های متعدد، هوای سرد تولیدشده توسط کمپرسور را به اتاق‌های بیشتری منتقل کرد.

ویژگی‌های منفی

• کولر اسپلیت معمولا مصرف برق کمتری نسبت به سایر مدل‌ها دارد؛ اما قیمت آن‌ نسبت به انواع دیگر گران‌تر است.
• اسپلیت‌ قابلیت حمل ندارد و تغییر مکان آن‌ بسیار دشوار است.
• حدود وزن: ۳۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم بسته به ظرفیت کمپرسور
• حدود قیمت: ۵۰۰ تا ۱۰ هزار دلار

برند کولر گازی یکی دیگر از نکته‌های مهمی است که باید هنگام خرید به آن توجه داشت. انواع کولر گازی چینی با ظاهری زیبا، اما کیفیت و طول عمر پایین در بازار افزایش یافته‌ است که گاهی اوقات افراد را به اشتباه می‌اندازد. باید با مطالعه خصوصیات و چگونگی کیفیت دستگاه، اقدام به خرید کرد؛ نه اینکه صرفاً با دیدن ظاهر و طراحی زیبای کولر در دام برندهای ناشناخته بازار افتاد که هیچ تضمین وگارانتی برای فروش محصول خود ندارند. کولرهای گازی که با گارانتی معتبر وارد بازار کشور می‌شوند، گارانتی چندساله برای کمپرسور ارائه می‌کنند که خیال مشتری را از کیفیت و دوام دستگاه راحت می‌کند.

پس از اینکه تصمیم گرفتید اساسا چه نوع کولر گازی انتخاب کنید، باید به نوع موتور آن نیز دقت کنید؛ یعنی فاکتور بعدی داشتن موتور خطی یا اینورتر است. علاوه بر این، دوکاره بودن کولر، یعنی گرمایشی سرمایشی بودن آن نیز می‌تواند از نکات قابل توجه باشد.

کولرهای گازی جدید دارای قابلیت اینورتر هستند و مصرف برق را تا ۷۰ درصد کاهش می‌دهند. سامسونگ، ال‌جی و برخی دیگر از تولیدکنندگان سیستم‌های خنک کننده به استفاده از کمپرسور اینورتر روی آورده‌اند. مثلا کمپرسور اینورتر هوشمند مدل‌های Triangle و Q9000 سامسونگ، سرعت خود را با توجه به دمای محیط تنظیم می‌کند و به این ترتیب کمترین میزان انرژی به هدر می‌رود و باعث کم شدن هزینه برق مصرفی می‌شود. حالت «تک کاربره» یکی دیگر از قابلیت‌های کولرهای گازی مدرن است که با فعال کردن آن نیازی نیست به دفعات کولر گازی را خاموش و روشن کنید تا در مصرف انرژی صرفه‌جویی شود. در این حالت، کمپرسور و فن تنها به مدت لازم کار می‌کنند تا دمای هوای مطلوب را حفظ کنند و وقتی ضرورتی نباشد، خاموش می‌شوند. بنابراین مصرف برق به کمترین میزان ممکن می‌رسد.

این مدل‌ها می‌توانند سرعت کمپرسور را بالا و پایین کنند. این یعنی نیازی به خاموش و روشن کردن دستگاه نیست و در عوض سرعت کار موتور بر اساس نیاز افزایش و کاهش می‌یابد. عدم نیاز به خاموش و روشن کردن متوالی کولر باعث کاهش فشار روی کمپرسور و همچنین کاهش مصرف برق می‌شود. به همین جهت، مدل‌های دارای اینورتر عموما بهینه‌تر عمل می‌کنند و مصرف انرژی کمتری دارند. امروزه اکثر اسپلیت‌های موجود در بازار از نوع اینورتر هستند.

در این نوع کولر، کمپرسور یا در حالت کار با تمام قدرت است یا خاموش. به همین دلیل، موتور این مدل‌ مدام در حال خاموش و روشن شدن است که باعث افزایش مصرف برق و استهلاک دستگاه می‌شود. قیمت این مدل‌ معمولا کمتر از مدل‌های اینورتر است.

مدل‌های دارای سیکل معکوس در واقع علاوه بر خنک کردن می‌توانند در فصول سرد نقش وسیله‌ی گرمایشی را نیز ایفا کنند. در صورت صلاحدید، می‌توانید به‌جای خرید وسایل گرمایشی گران‌قیمت، کولر گازی مجهز به سیکل معکوس تهیه کنید تا گرمایش و سرمایش را همزمان در یک دستگاه داشته باشید.

اگر در مناطق گرمسیر زندگی می‌کنید یا وسیله‌ی گرمایشی دارید و صرفا نیاز به خنک‌کننده دارید، کولر گازی تک‌کاره به دلیل قیمت پایین‌تر نسبت به دوکاره‌ها انتخاب بهتری برای شما خواهد بود. این مدل‌ به‌غیر از گرمایش، تمامی امکانات دیگر را دارد.

بهتر است کولری که انتخاب می‌کنید از لحاظ ظرفیت متناسب با فضایی باشد که قصد خنک کردن آن را دارید. در غیراین‌صورت، دستگاهی که ضعیف باشد، نتیجه‌ی مطلوب نخواهد داد و دستگاهی که قدرت بیش از حد داشته باشد علاوه بر اینکه هزینه‌ی بیشتری در بر دارد، مجبور است مدام خاموش و روشن شود.

ظرفیت سرمایش و گرمایش کولرها در بسیاری از کشورها با وات و کیلووات عنوان می‌شود. این واحد در هند Ton است و در ایران مانند بسیاری کشورهای دیگر BTU یا واحد گرمای بریتانیایی است. یک اتاق خواب می‌تواند با کولر ۲۵۰۰ واتی خنک شود و یک فضای بزرگ‌تر مثل اتاق پذیرایی ممکن است به دستگاهی ۶۰۰۰ واتی نیاز داشته باشد تا به حد کافی خنک شود. در محاسبه با واحد BTU، می‌توان گفت به‌طور متوسط هر ‏۴۵ متر مربع فضا به ۵۰۰۰ ‌بی‌تی‌یو نیاز دارد. البته فاکتورهای زیادی در این تعیین میزان ظرفیت کولر دخیل هستند. فروشنده‌ها ممکن است همواره دستگاه‌هایی با ظرفیت بسیار بالا را به شما پیشنهاد دهند؛ اما بهتر است شما با محاسبه‌ی موارد زیر، کولری با ظرفیت متناسب با نیاز خود انتخاب کنید.

• ابعاد اتاق شامل طول، عرض و ارتفاع
• ماهیت اتاق شامل اتاق پذیرایی، سالن، آشپزخانه، اتاق خواب و…
• اندازه و جهت پنجره‌ها و درهای شیشه‌ای؛ پنجره یا درب شیشه‌ای شمالی یا غربی می‌تواند در تابستان گرمای زیادی به داخل منتقل کند.
• سایه‌بان‌ها و پرده‌هایی که روی پنجره‌ها نصب هستند.
• عایق بودن یا نبودن کف، سقف و دیوارها و دوجداره بودن یا نبودن پنجره‌ها
• آب‌وهوای منطقه از لحاظ میزان گرما و رطوبت
• تعداد افرادی که در فضای مورد نظر شما سکونت دارند

پس از در نظر گرفتن موارد فوق می‌توانید یک مدل کولر گازی با ظرفیت متناسب یا کمی بالاتر از حد نیاز تهیه کنید. مثلا اگر به این نتیجه رسیدید که فضای شما به کولر ۲۳۰۰۰ بی‌تی‌یو نیاز دارد، می‌توانید کولری حداکثر با ظرفیت ۲۴۰۰۰ بی‌تی‌یو انتخاب کنید تا در شرایط احتمالی گرمای شدید مشکلی در خنک کردن فضا نداشته باشید.

جدول زیر به‌صورت تقریبی، ظرفیت لازم برای ابعاد فهرست‌شده را نشان می‌دهد. توجه داشته باشید که مقادیر زیر تقریبی و بسته به تعداد پنجره‌ها و نورگیر بودن یا نبودن اتاق قابل تغییر هستند.

مدل‌های مختلف را از نظر نرخ بهینگی مصرف انرژی (EER) مقایسه کنید. این عدد روی کولرهای امروزی‌تر درج می‌شود و هرچه EER بالاتر باشد به این معنی است که مصرف انرژی پایین‌تر است. فراموش نکنید در فصول گرم سال حدود ۴۰ درصد از مصرف برق شما را کولر گازی به خود اختصاص خواهد داد. بنابراین، با انتخاب یک کولر گازی بهینه، هرچند گران‌تر، می‌توانید در هزینه‌های آتی خود صرفه‌جویی کنید.

همان‌طور که پیش‌تر ذکر شد، انتخاب کولر متناسب با ابعاد اتاق در میزان مصرف انرژی تأثیر به‌سزایی دارد.

هرچه تعداد ستاره‌های انرژی یک دستگاه بیشتر باشد، عملکرد آن بهینه‌تر است.

اگر کولر شما این قابلیت را داشته باشد، می‌توانید برای مدیریت مصرف انرژی از آن استفاده کنید.

دمایی که روی نمایشگر کولر مشاهده می‌کنید، درواقع دمای هدف شما محسوب می‌شود؛ دمایی که مایل هستید فضای اتاق به آن برسد. بسیاری از افراد هنگام احساس گرمای شدید، این درجه را روی پایین‌ترین حد ممکن تنظیم می‌کنند. باید بدانید هر درجه‌ی پایین‌تر به منزله‌ی ۱۰ درصد هزینه‌ی بالاتر است. در صورتی که کمی صبر و تحمل بیشتری به خرج دهید و دمای هدف را مثلا روی ۲۵ درجه تنظیم کنید، هم به دستگاه شما فشار نیامده و مستهلک نمی‌شود، هم در مصرف انرژی صرفه‌جویی خواهید کرد.

همین موضوع در خصوص گرمایش نیز صدق می‌کند. اگر دمای بیرون ۱۰ درجه‌ی سانتی‌گراد است، دمای هدف را به جای ۲۵ روی ۱۸ درجه‌ی سانتی‌گراد تنظیم کنید و در صورت نیاز لباس گرم‌تری بپوشید.

نکته‌ی دیگر این است که سعی کنید تفاوت دمایی که از طریق کولر ایجاد می‌کنید، بیش از ۸ درجه‌ی سانتی‌گراد نباشد؛ مثلا اگر دمای بیرون ۳۵ درجه است، دمای هدف کولر را روی ۲۷ درجه تنظیم کنید تا هم فشار کمتری به کولر وارد شود و هم مصرف برق کاهش یابد. در صورتی که اتاق شما درزهای زیادی نداشته و دیوارها عایق باشند به‌طوری‌که هدررفت انرژی کم باشد، می‌توانید این بازه را به ۱۰ درجه افزایش دهید.

علاوه بر ستاره‌های مصرف انرژی که توسط سازمان‌های خارجی به محصولات تعلق می‌گیرد، سازمان‌های داخلی نیز برچسب مصرف انرژی را برای محصولات در نظر گرفته‌اند که هرچقد رتبه‌ی دستگاه در این برچسب پلکانی بالاتر باشد، نشانگر بهینه بودن مصرف برق آن است. بنابراین، لازم است در این خصوص نیست دقت نظر داشته باشید.

برخی مدل‌ها به سنسور تشخیص حضور شخص در اتاق مجهز هستند. در نتیجه، تا وقتی کسی در اتاق حضور دارد، دستگاه به کار خود ادامه می‌دهد و در صورت خالی شدن اتاق به حالت اکو سوییچ می‌کند. حتی برخی مدل‌ها با تشخیص محل حضور فرد باد خنک را به سمت او می‌دمند.

تنظیمات حالت خواب دما را مرحله به مرحله به سطح مطلوبی می‌رساند تا وقتی که شما در خواب هستید، کولر ضمن تولید صدای کمتر، مصرف برق کمتری نیز داشته باشد.

هنگام خرید کولر گازی، دقت کنید پره‌های پنجره‌ی آن قابل تنظیم دستی یا موتوری باشند. امکان جهت دادن به مسیر دمش باد می‌تواند در تجربه‌ی شما در استفاده از کولر مؤثر باشد؛ به‌طوری که اگر باد کولر به سمت شما باشد سریع‌تر خنک می‌شود و آن را خاموش می‌کنید و از این جهت می‌تواند در کاهش مصرف برق مؤثر باشد.

کولرهای گازی امروزی، از هر نوعی که باشند، دارای ریموت کنترل هستند. این قابلیت به شما امکان انجام تنظیمات از راه دور را می‌دهد. بنابراین، می‌توانید به‌محض اینکه فضای خانه خنک شد، اقدام به خاموش کردن کولر کنید و تنبلی و خواب‌آلودگی باعث مصرف بی‌رویه‌ی برق نخواهد شد.

تایمر ویژگی مهم دیگری است که باید مد نظر قرار داد. تایمرهای پیشرفته به شما این امکان را می‌دهند که برای زمان‌های مختلف روز تنظیمات مختلف را در نظر بگیرید یا قبل از اینکه از سر کار برگردید کولر روشن شود و فضای منزل را برای شما خنک کند.

فیلتر ضدباکتری باعث می‌شود، باکتری‌ها، گردوغبار و سایر موارد آلرژی‌زا حذف و هوای اتاق تصفیه شود. بیشتر کولرهای گازی امروزه نقش یک سیستم تهویه‌ی هوای مطبوع را نیز دارند و علاوه بر ایجاد سرمایش و گرمایش، فضایی پاکیزه و مطبوع نیز فراهم می‌کنند. برخی از کولرهای گازی با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های نوین، این امکان را برای مصرف‌کنندگان فراهم می‌کنند که علاوه بر خنک کردن محیط، از هوای سالم و پاکیزه نیز لذت ببرند. سیستم‌های تصفیه هوا، گرد و غبار، ویروس‌ها و باکتری‌ها از جمله ویروس آنفولانزای نوع A موجود در هوا را از بین می‌برند. به‌عنوان مثال سامسونگ از سیستم خاص تصفیه هوا با نام دکتر ویروس (Virus Doctor) تمام ذرات مضر موجود در هوا از جمله باکتری‌هایی که در فیلترهای معمولی باقی می‌مانند را از بین می‌برد و آن‌ها را تبدیل به ذرات بخار آب می‌کند. همچنین فیلتر دیگری به نام Zero در کولرهای این شرکت وجود دارند که ذرات گرد و خاک موجود در هوا را باردار می‌کند و سپس ذرات با بار مثبت را مانند یک آهنربای قوی جذب می‌کند.

همان‌طور که ذکر شد، برخی مدل‌ها قابلیت گرمادهی نیز دارند که هنگام خرید باید متناسب با نیاز خود تصمیم بگیرید که آیا نیازی به گرمادهی آن دارید یا تنها به وسیله‌ای خنک‌کننده نیاز دارید.

سیم‌پیچ‌ها یا کویل‌های کولر برای تبدیل گاز موسوم به گاز یخچال به حالت مایع و برعکس استفاده می‌شوند و همین فعل و انفعال باعث خنک شدن اتاق می‌شود. این سیم‌پیچ‌ها می‌توانند از جنس مس یا آلومینیوم باشند. سیم‌پیچ مسی دارای نرخ انتقال گرمای بالا و مقاوم‌تر است؛ درحالی‌که تنها حسن سیم‌پیچ آلومینیومی قیمت پایین‌تر آن است.

قابلیت حذف رطوبت باعث می‌شود که نم اتاق و رطوبت هوا از بین برود. برخی مناطق کشور، مانند شهرهای شمالی که در مجاورت دریا قرار دارند، همواره رطوبت هوای بالایی را تجربه می‌کنند. رطوبت بالا باعث خواب‌آلودگی و تعریق بالا می‌شود و شرایط را برای رشد باکتری‌ها فراهم می‌کند. قابلیت حذف رطوبت، نمناکی هوا را می‌گیرد و آرامش و سلامت را به همراه می‌آورد.

چنان‌چه کمپرسور کولر شما دوال اینورتر باشد، مشکلاتی نظیر سرمای بیش از حد و نویز زیاد نخواهید داشت و کولر شما در عین کم‌صدا بودن، سریع‌تر خنک می‌کند و عمر بیشتری خواهد داشت و در مصرف برق نیز بهینه‌تر عمل می‌کند.

برخی انواع کولر گازی به بوردها و ترانس‌های داخلی قدرتمندی مجهز هستند که در صورت نوسان شدید برق حتی اگر از محافظ استفاده نکنید، دچار مشکل نخواهید شد و این ویژگی ماندگاری بالای دستگاه را نوید می‌دهد.

کولرهایی که دارای این قابلیت باشند هوای بیشتر به داخل خود می‌کشند و به همین جهت عملیات خنک‌سازی فضا را با سرعت بالاتری انجام می‌دهند. افزایش ابعاد و زاویه‌ی قسمت خروج هوای سرد در این کولرها، باعث افزایش پرتاب باد و پوشش قسمت های بیشتری از فضای منزل می‌شود.

میزان نویز یا سروصدای کولر را بررسی کنید. این شاخصه معمولا در فهرست مشخصات محصول یا در بررسی‌های آن در اینترنت موجود است. برخی مدل‌ها حالت بی‌صدا دارند که هرچند باعث کاهش فعالیت کولر می‌شود؛ اما میزان سروصدای آن را پایبن می‌آورد.

در کولرهای اسپلیت میزان ایجاد نویز دستگاه داخلی و خارجی هر دو اهمیت دارد. دستگاه خارجی در صورتی که در مجاورت یکی از اتاق خواب‌ها قرار داشته باشد می‌تواند به‌شدت آرامش فرد یا حتی همسایگان او را به هم بزند.

میزان نویز با دسی‌بل (dBA) اندازه‌گیری می‌شود. سطح نویز معمول برای بخش داخلی کولر گازی در حالتی که سرعت فن در پایین‌ترین سرعت تنظیم شده باشد، بین ۲۰ تا ۳۰ دسی‌بل است و در حالتی که فن با بالاترین سرعت کار کند ۴۰ تا ۵۰ دسی‌بل. نویز بخش خارجی اسپلیت‌ها معمولا در بازه‌ی ۴۵ تا ۶۵ دسی‌بل قرار می‌گیرد.

برای درک بهتر، در زیر بلندی صداهای مختلف را به دسی‌بل مشاهده می‌کنید.

• ۳۰ dBA: سطح صدا در یک خانه‌ی آرام
• ۵۰ dBA صدایی که هنگام رانندگی با یک خودروی کم‌صدا می‌شنوید.
• ۶۰ dBA: بلندی صدا در یک گفتگوی عادی
• ۷۰-۸۰ dBA: صدای جاروبرقی

در صورت داشتن این قابلیت، دستگاه تنظیمات مطلوب کاربر را در خود ذخیره و دما و تنظیمات را به‌صورت خودکار بر اساس آن تنظیم می‌کند. برخی مدل‌های پیشرفته‌تر تعداد افراد داخل اتاق را تشخیص می‌دهند و با محاسبه‌ی گرمایی که بدن این افراد ایجاد می‌کند، تنظیمات را انجام می‌دهند.

کولرهای پیشرفته به قابلیت به نام خواب خوش (Good Sleep) مجهز هستند که به واسطه‌ی آن در طول شب با محاسبه‌ی مداوم دما و رطوبت، این دو فاکتور را در حد مطلوب نگه می‌دارند تا ضمن فراهم آوردن خوابی راحت برای شما، تا ۳۶ درصد در مصرف انرژی نیز صرفه‌جویی کنند.

به‌طور کلی یک کولر گازی برای خنک کردن منزل به ۱۰ تا ۱۵ دقیقه زمان نیاز دارد. چنان‌چه دستگاه شما به قابلیت روشن شدن با پیامک مجهز باشد، می‌توانید چند دقیقه قبل از برگشت به خانه، با ارسال پیامک، کولر را روشن کنید تا به‌محض رسیدن به منزل از فضای خنک آن لذت ببرید.

این فناوری باعث می‌شود رطوبت موجود در هوا به‌طور کامل گرفته نشود تا سرمای ایجادشده سوزناک نباشد. به علاوه این فناوری باعث کاهش مصرف برق تا ۳۶.۴ درصد می‌شود.

کولرهایی که از وای‌فای پشتیبانی می‌کنند، از طریق اپلیکیشن موبایل قابل کنترل هستند. به علاوه از طریق اینترنت اشیاء می‌توانید قبل از رسیدن به خانه، کولر را روشن کنید تا هنگام ورود به منزل، هوای خنک را تجربه کنید.

فیلترهای متراکم باعث می‌شوند تا ذرات معلق در هوا و باکتری‌های موجود تا ۹۰ درصد جذب شده و هوای خنک خالص در اتاق جریان پیدا کند. تمیز کردن این فیلترها نیز به سادگی بیرون آوردن شستشوی آن‌ها خواهد بود.

کولرهایی که دارای تیغه‌ها یا پره‌های دوگانه هستند و به قابلیت وزش باد سه‌بعدی (3D Wind) مجهز هستند، ۱۲۰ درجه‌ی افقی و ۹۰ درجه‌ی عمودی را پشتیبانی می‌کنند و از این طریق باعث خنک شدن سریع‌تر فضا می‌شوند. به علاوه، پرتاب باد این فناوری در حدود ۱۳ متر است و این یعنی تقریبا در هرجایی از اتاق که باشید خنکی را احساس خواهید کرد.

امروزه لوازم خانگی نیز هر روز به سمت هوشمند شدن پیش می‌روند، برخی از کولرهای گازی مانند قابلیت کنترل از طریق اپلیکیشن و از راه دور را دارند. پس اگر قصد دارید به سمت هوشمندسازی منزل خود حرکت کنید، بد نیست نیم‌نگاهی به قابلیت کنترل آن‌ها از طریق اپلیکیشن‌ها نیز داشته باشید.

کولری که به قابلیت ویندفری مجهز باشد، پس از رساندن دمای اتاق به دمای مطلوب، سرما را بدون دمش از طریق ‌۲۱۰۰۰ منفذ کوچک عبور می‌دهد تا بدون وزش باد هوای اتاق را خنک نگه دارد. هوای خنکی که در حالت ویندفری از کولر منتشر می‌شود‌، سرعتی معادل ۰.۱۵ متر بر ساعت دارد که طبق استانداردهای جهانی، این جریان هوا، جریان ثابت هوا به شمار می‌رود.

بهتر است نصب کولر توسط افراد ماهر صورت گیرد. این کار ممکن است مقداری هزینه به همراه داشته باشد؛ اما می‌تواند از خسارت‌های احتمالی و از بین رفتن گارانتی جلوگیری کند. برخی شرکت‌ها با ارسال نصاب مجاز این کار را بدون دریافت هزینه نیز انجام می‌دهند.

توجه داشته باشید که هوای سرد از هوای گرم سنگین‌تر است؛ بنابراین برای حصول نتیجه‌ی بهتر، کولرها باید در بالاترین نقطه از دیوار نصب شوند و پره‌های آن‌ها رو به بالا قرار گیرد. برای استفاده به‌عنوان گرم‌کننده، باید پره‌ها رو به پایین قرار گیرند.

بخش خارجی اسپلیت‌ها باید روی زمین حیاط یا بالکن قرار گیرد یا روی دیوار بیرونی نصب شود تا از تابش آفتاب مستقیم در امان باشد. در حالت مطلوب، فاصله‌ی بخش بیرونی با داخلی باید بین سه تا پنج متر باشد.

علاوه بر تمام مواردی که گفته شد، بودجه‌ی موجود و همچنین سلیقه‌ی اعضای خانواده نیز در انتخاب کولر نقش مهمی ایفا می‌کنند. به‌طور کلی، می‌توان گفت در صورت داشتن امکان و تمایل به خرید کولر گازی، یک دستگاه از نوع اسپلیت با قابلیت گرمایش و سرمایش که ظرفیت آن متناسب با فضای مد نظر باشد و ویژگی‌های کلی و رایج کولرهای امروزی را دارا باشد، برای اکثر خانواده‌ها گزینه‌ی مطلوبی به شمار می‌آید. البته این نکته را در نظر داشته باشید که در صورتی که در نقاط گرن و خشک سکونت دارید (دمای هوا تا حداکثر ۴۲ درجه)، با استفاده از کولر آبی سلولزی می‌توانید تا حد زیادی از افزایش هزینه‌های مصرف برق خود بکاهید و در عین حال هوای مطبوع و خنکی را تجربه کنید.

امیدواریم از خواندن این راهنمای خرید کمال استفاده را برده باشید و بتوانید خرید موفقی داشته باشید. می‌توانید نظرات و تجربیات خود را در مورد کولرهای گازی در بخش دیدگاه‌ها با اول فارس به اشتراک بگذارید.