کبوترها موجوداتی زیبا و دوست داشتنی هستند که قطعا پرورش آن‌ها بسیار لذت بخش خواهد بود، اگر قصد نگهداری از کبوتر را دارید باید با برخی از عوامل محیطی که سلامت کبوتر را با اختلال مواجه می‌کند آشنایی داشته باشید. در ادامه قصد داریم تا به طول کامل در رابطه با بیماری کبوتر توضیحاتی را خدمت شما همراهان عزیز ارائه دهیم.

توصیه می‌شود مکان نگهداری کبوتر (قفس) همواره تمیز و عاری از آلودگی محیطی باشد، همچنین در صورتی که ظرف غذا و ظرف آب کبوتر کثیف باشد و یا موجودات موذی در ظرف غذا و محیط نگهداری کبوتر وجود داشته باشد ممکن است خطر ابتلا به بیماری کبوتر افزایش یابد.

حال اگر کبوتر با یکی از انواع بیماری‌ها روبه‌رو شد و علائمی از خود نشان داد باید چه کنیم؟ یا بهتر است بگوییم راه درمان بیماری‌های مختلف در کبوتر چیست؟ در ادامه قصد داریم تعدادی از بیماری‌های کبوتر و درمان بیماری‌ها را بررسی کنیم.

بعد از طوطی ها و فنچ ها، کبوتر ها جزو پر طرفدار ترین پرندگان خانگی به شمار می‌روند.

ایرانیان از قدیم ایام کبوتر ها را به عنوان حیوان خانگی نگهداری می‌کردند و الان هم رواج دارد و حتی بیشتر هم شده است.

عفونت تنفسی در کبوتران جزو بیماری‌هایی است که گاهی سبب مرگ کبوتر می‌شود. از علائم این بیماری می‌توان به کم شدن اشتها که کم شدن وزن را در پی دارد، سخت شدن بلعیدن غذا، سخت شدن تنفس و گاهی ناتوانی در پرواز کردن اشاره نمود.

در ابتدا برای درمان بیماری کبوتر بهتر است به بیمارستان دامپزشکی مراجعه فرمایید و با توجه به دستور دامپزشک نسبت به درمان عفونت تنفسی کبوتر و آغاز دوره دارویی اقدام کنید.

بیمارستان دکتر تقی پور یک دامپزشکی شبانه روزی تهران است که به صورت ۲۴ ساعته فعال است و می توانید برای درمان کبوتر خود به این مجموعه مراجعه کنید.

داروی درمان بیماری تنفسی کبوتر

نکته: این نکته را در نظر داشته باشید که برای درمان بیماری کبوتر باید حتما از پزشکان متخصص پرندگان مشاوره دریافت کنید و استفاده سرخود از دارو درمان بیماری تنفسی کبوتر می تواند باعث ایجاد مشکلات مختلفی شود.

برای درمان عفونت تنفسی کبوتر می‌توانید از داروهایی مانند Metronidazole و تریکو پلاس استفاده کنید. گاهی دامپزشکان برای درمان چرک گلو و دهان از قطره ویوله دژانسین بهره می‌برند، البته داروی لینکو داک نیز برای درمان این بیماری تاثیرگذاری بالایی دارد.

همچنین داروی تراپریم آنتی‌بیوتیک در درمان تنفس کبوتر بسیار موثر بوده و می‌توان این دارو را به مدت ۵ روز پشت سر هم مصرف نمود. ۲ لیتر آب تمیز آماده کرده و دارو را در آن حل کنید. توجه داشته باشید که اگر قصد دارید بیش از ۵ روز برای کبوتر خود از این دارو استفاده کنید حتما باید با دامپزشک مشورت نمایید.

علت فلج شدن کبوتر

برخی از بیماری‌ها ممکن است باعث فلج شدن کبوتر شود، برای مثال بیماری بوتولیسم که از محیط‌های غیر بهداشتی پرورش می‌یابد و سبب ناتوانی در به حرکت درآوردن پا و بال در پرنده می‌شود. همچنین کبوتر مبتلا به بوتولیسم دیگر نمی‌تواند سر خود را بالا نگهدارد و سر ناخودآگاه به سمت پایین رها می‌شود.

ابتلا به بیماری مارک نیز می‌تواند علت فلج شدن کبوتر باشد، فلج کردن بال‌ها و پاها از ویژگی‌های این بیماری محسوب می‌شود که سیستم ایمنی بدن را به شدت ضعیف کرده و ممکن است عواقب جدی در پی داشته باشد. این بیماری کبوتر در شکل‌های مختلفی خود را بروز می‌دهد که در ادامه با انواع آن آشنا خواهیم شد.

• فلج شدن زودگذر: معمولا در کبوترهای زیر ۶ ماه ایجاد شده و کبوترهای مسن و بالغ را مبتلا نمی‌کند.
• فلج چشم: فلج شدن چشم که سبب کوری در پرنده می‌شود.
• فلج شدن حاد: ممکن است بدون هیچ علائمی باعث مرگ کبوتر شود و یا تا ۶۰ هفتگی همراه کبوتر باشد.
• فلج شدن کلاسیک: باعث ناهماهنگی در پاها می‌شود و معمولا کمتر از ۱۵ درصد تلفات دارد.

درمان فلج شدن کبوتر

درمان این بیماری کبوتر جزو درمان‌های حمایتی بوده و استفاده از آنتی بیوتیک و ویتامین‌ها برای کبوتر توصیه می‌شود. اگر پرنده دیگری در خانه دارید بایستی کبوتر بیمار را از کبوتر دیگر دور نگه دارید و از ظرف غذای جداگانه‌ای استفاده کنید.

بیماری‌های دیگری مانند نیوکاسل نیز سبب فلج شدن کبوتر می‌شود که معمولا با علائمی چون لرزش، گرفتگی عضلات و پیچ خوردن گردن کبوتر همراه است. توصیه می‌شود واکسیناسیون کبوتران را جدی بگیرید و در زمان و سن مناسب نسبت به تزریق واکسن کبوتر اقدام فرمایید.

درمان سرماخوردگی کبوتر

برای جلوگیری از ابتلا به سرماخوردگی کبوتر بایستی از دمای مناسب محل زندگی کبوتر اطمینان حاصل کنید. اگر دمای محیط سرد باشد امکان سرماخوردگی کبوتر وجود دارد.

از دیگر مواردی که احتمال ابتلای سرماخوردگی را افزایش می‌دهد می‌توان به تمیز نبودن محیط زندگی کبوتر، حمام کردن کبوتر با آب سرد، نوسانات دما و ضعف در سیستم ایمنی کبوتر اشاره نمود.

برای درمان سرماخوردگی کبوتر بایستی محیط او را گرم نگه دارید و اجازه دهید استراحت کند، برای انجام بازی و سرگرمی به کبوتر فشار نیاورید و در تمیز نگه‌داشتن محیط (قفس) وسواس به خرج دهید و از مواد مقوی در غذای کبوتر بهره ببرید.

در صورتی که علائمی نشان از بهبودی بیماری کبوتر دریافت نکردید می‌توانید از داروهایی مانند تی کا اس داک، تایلوزین داک و تایدوکسی ادوکر استفاده کنید.

توصیه می‌شود از مصرف خودسرانه دارو برای کبوتر جلوگیری کنید و داروهای ذکر شده و یا هر داروی دیگری را با توجه به دستور دامپزشک استفاده نمایید.

همچنین بهتر است از دادن میوه به کبوتر خودداری کنید زیرا ممکن است مصرف میوه در دوران سرماخوردگی باعث اسهال کبوتر شود.

درمان خانگی سرماخوردگی کبوتر

اگر قصد دارید بیماری کبوتر را در خانه درمان کنید می‌توانید یک فنجان آب جوش آماده کرده و در آن یک قاشق چای خوری روغن اکالیپتوس بریزید، سپس فنجان را نزدیک قفس نگه دارید تا کبوتر بتواند بخار حاصل از فنجان را استنشاق کند.

توجه داشته باشید که استفاده بیش از حد از این روش ممکن است باعث خفگی در کبوتر شود.

همچنین می‌توانید از گاو دانه برای درمان خانگی سرماخوردگی کبوتر استفاده کنید، به مدت ۲ هفته هر روز به کبوتر گاو دانه بدهید.

توجه داشته باشید که دمای محیط را گرم نگه دارید و در صورتی که اشتهای کبوتر کم شده باشد می‌توانید از مکمل‌های غذایی استفاده کنید.

بیماری آسم

علائم این بیماری مشابه سرماخوردگی است همراه با تنفس سخت با دهان باز و تنفس صدا دار. برای درمان این بیماری می‌توان دو قطره ید خوراکی را در ۲۸ گرم آب حل کرد و روزی سه مرتبه از آن به پرنده داد.

همچنین می‌توان از بخار اکالیپتوس نیز استفاده کرد، بخار نباید به حدی زیاد باشد که باعث خفگی پرنده شود. محل نگهداری پرنده را گرم نگه دارید و از غذاهای مغذی نیز استفاده کنید.

عفونت استرپتوکوکی

عامل این بیماری عفونت استرپتوکوکوس است. این باکتری در همه‌جا وجود دارد و معمولا هنگامی که پرنده در اثر سایر بیماری‌ها ضعیف شده است این باکتری فرصت طلب باعث بروز بیماری می‌شود.

این باکتری در ده روز اول پس از خروج جوجه از تخم و در طول دوران جنینی باعث تلفات می‌شود. علائم این بیماری عبارت‌اند از: زخم‌های چرکی، آبسه‌های پوستی، ورم مفاصل و آبسه‌های کف پا. اگر این میکروب وارد خون شود، در طول یک یا دو روز موجب مرگ پرنده می‌شود.

منبع: بیمارستان دامپزشکی دکتر تقی پور