گل دالیا که در فارسی به آن گل کوکب می گوییم ،یک گل چند ساله است که همچنین به عنوان یک گل بیرونی شناخته می شود که از یک پیاز قهوه ای رنگ دو ساله و بهار رویش دارد. این گل رنگارنگ زیبا، معمولا از اواسط تابستان تا اولین سرما، گل می دهند.
این گل در رنگ ها و شکل های مختلف می تواند یک گزینه ایده آل برای تزیین محیط باشد .در این مقاله بیشتر با نگهداری این گل آشنا می شویم. اگر شما هم به پرورش این گل زیبا علاقه دارید با ما همراه باشید.
خواص دارویی گل گوکب
برای ضدعفونی کردن زخم‌ها از جوشانده ان استفاده می وشد. برای دفع ترک‌های لب و پاشنهٔ پا به مدت یک ماه ۱۰۰ گرم از گل‌های کوکب را در بادام تلخ گذاشته و بعد از صاف کردن هر روز بر روی محل ترک‌ها و زخم‌های پا و لب مالیده شود.
با گل کوکب آشنا شویم
این گل که در انگلیسی به آن Dahlia می گویند گیاهی از خانواده آستراسه و بومی مکزیک است. دالیا بیش از ۲۰ گونه مختلف را شامل می شود که هر کدام در رنگ و شکل برگ ها متفاوت هستند. ارتفاع گیاه بین ۶۰ تا ۱۸۰ سانتی متر بوده و برای کاشت در باغچه و یا گلدان کاملا مناسب است. البته باید توجه کنید که دالیا در ظآب و هوای خنک بهتر رشد کرده و این گیاه مخصوص مناطق گرمسیری و هوای مرطوب نیست. دالیا گیاهی چند ساله بوده و از گیاهان پیازدار محسوب می شود. برخلاف بسیاری از گل ها که گلدهیشان در بهار و تابستان است، گل دالیا از اولاسط تابستان تا اولین سرما به گل می نشیند.
این گل‌ها به وسیله تقسیم غدد یا قلمه و گاهی بذر تکثیر می‌شوند. غده‌های کوکب تحمل سرمای زیاد را ندارند. باید قبل از سرد شدن هوا، از زمین بیرون آورده و همراه با کمی خاک در جای خشک و خنک نگهداری کرده و در بهار دوباره کاشت. رنگ گل‌های کوکب زرد، بنفش، سفید، قرمز است. گل‌هایش درشت و زیباست.
معرفی انواع گل کوکب
گل کوکب در انواع مختلفی وجود دارد که در ادامه به سه مورد از مهم‌ترین اسامی انواع گل آن‌ها اشاره می‌کنیم:
۱- گل کوکب هلندی
گل کوکب هلندی از دیرباز برای ایرانیان نمادی از خوشی و خوش اقبالی است که در هر خانه قدیمی این گیاه وجود داشت. گل کوکب هلندی قامتی زیبا و چهره‌ای تماشایی دارد و با رنگ‌های جذاب خود توانسته نظر افراد را به خود جلب کند.
گل کوکب هلندی ظاهری زیبا و تماشایی دارد.۲- گل کوکب کوهی (Rudbeckia hirta)
گل کوکب کوهی در جنوب شرقی آمریکا متولد شده و در رنگ‌های زرد و نارنجی موجود است. زیبایی این گیاه به قدری تماشایی است که در دسته گل‌های عروس و باکس‌های گل از این گیاه استفاده می‌کنند. گل کوکب با نام‌های دیگری هم شناخته می‌شود، مانند: گیاه رودبکیا و سوسن چشم سیاه. گیاه رودبکیا را افراد محدودی می‌شناسند ولی ظاهر زیبای آن در خاطر بسیاری از افراد ثبت شده است.
برای رشد و تکثیر این گیاه می‌توان از سه روش معروف و همیشگی یعنی؛ قلمه زدن، کاشت بذر و تقسیم غده استفاده کرد.
۳- گل کوکب وحشی (dahlia wild)
این گیاه رنگ یاسی زیبایی دارد، که از کشور مکزیک برای نخستین بار به آمریکا برده شد و در این کشور رشد و پرورش آن شروع شد. این گیاه در کشور ما بسیار نایاب است اما به علت ظاهر زیبایی که دارد در دنیا بسیار مطرح شده است.
همان‌طور که اشاره کردیم این گیاه انواع مختلفی دارد، که در این قسمت دو مورد از مهم‌ترین و محبوب‌ترین نوع آن را نام بردیم
شرایط نگهداری گل گوکب
آبیاری
این گل نیاز آبی بالایی دارد و پس از کاشت باید به آبیاری آن توجه ویژه داشته باشید. به طور کلی خاک گلدان باید همیشه مقداری رطوبت داشته باشد. البته نه این که خیس و غرقاب بماند. کمبود آبیاری در فصل تابستان باعث گلدهی نامناسب گیاه می شود.
کوددهی
در طول فصول رشد می توانید برای تقویت گیاه از کودهای کامل ۱۰-۱۰-۵ یا ۲۰-۲۰-۱۰ استفاده کنید. دقت کنید که نسبت نیتروژن کود نسبت به فسفر و پتاسیم کمتر باشد. زیاده روی در استفاده از کودهای نیتروژن دار باعث پوسیدگی ریشه ها و جلوگیری از گلدهی گیاه می شود. کوددهی بهتر است تا انتهای تابستان ماهی یک بار به طور منظم انجام شده و بعد از آن متوقف شود.ن متوقف شود.
نور
گیاه برای این که گلدهی مناسبی داشته باشد و به خوبی رشد کند، به حداقل ۸ ساعت آفتاب کامل در روز نیاز دارد. البته دقت کنید که هنگام آفتاب شدید ظهر به خصوص در فصل تابستان گیاه را در معرض نور مستقیم خورشید قرار ندهید. نور مستقیم ظهر باعث سوختگی برگ های گیاه می شود. پخش کردن لایه ای ۷ تا ۱۰ سانتی متری از خاکبرگ روی خاک گیاه در روزهای گرم، به خنک ماندن ریشه کمک می کند. البته این کار ممکن است آفت هایی مثل حلزون و لیسه را جذب گیاه کند. پس ففقط در صورتی که نور خورشید و گرمای هوا خارج از تحمل گیاه است، از این روش استفاده نمایید. دقت کنید که کمبود نور می تواند باعث نازک شدن برگ ها و ساقه و همچنین رشد علفی گیاه شود.
دما
بهترین دما برای نگهداری دالیا دمای ۱۳ تا ۲۵ درجه سانتی گراد است. البته گیاه دمای پایین تا ۵ درجه و دمای بالا تا ۳۰ درجه را هم تحمل می کند. کاشت گل کوکب بهتر است بعد از آخرین سرما صورت بگیرد چرا که گیاه به سرما حساس بوده و حتی سرمای دیررس بهاره هم ممکن است به آن آسیب برساند. هر گاه دمای هوا در طول روز به حدود ۱۵ درجه و دمای خاک حدود ۱۰ درجه رسید می توانید گیاه را کشت دهید. دقت کنید که گرمای بیش از حد هوا هم می تواند باعث کم شدن گل های گیاه شود.
خاک
خاکی غنی با زهکش خوب که اضافه آب را از خود عبور می دهد برای این گیاه مناسب است . همچنین وجود مواد ارگانیک به رشد این گیاه کمک می کند بنابراین می توان از موادی همانند خاک برگ ، کود بسیار پوسیده گاوی ، پیت موس در مخلوط خاکی استفاده کرد و شن را نیز برای افزایش زهکش خاک استفاده کرد . در طی فصل رشد نیز می توان هر ماه یک مربته از کودهایی با میزان نیتروژن پایین تر از فسفر و پتاسیم همانند فرمولهای ۱۰-۱۰-۵ و ۲۰-۲۰-۱۰ استفاه کرد . زیاده روی در کوددهی بخصوص وجود نیتروژن زیاد برای این گیاه مانع از گلدهی و همچنین پوسیدگی ریشه ژوخه‌ای می شود . کوددهی را از زمانی که گیاه ۴-۳ جفت برگ دارد می توان آغاز کرد و در اواخر فصل تابستان آنرا متوقف کرد.
کاشت و تکثیر گل کوکب
گیاه را به سه روش: تقسیم غده، قلمه زدن و کاشت بذر گل کوکب می توان تکثیر کرد. البته کاشت بذر گل کوکب فقط برای بعضی از گونه ها جواب می دهد و احتمال موفقیت آن در گلخانه بیشتر است. در ادامه با روش های رایج تکثیر و کاشت گل کوکب یعنی تقسیم غدد ریشه و قلمه زدن آشنا می شویم.
تقسیم غده:
تقسیم غده در واقع همان تقسیم پیاز گل کوکب است که بهترین زمان خارج کردن آن ها از خاک فصل پاییز می باشد. کاشت این ژوخه ها در فصل بهار انجام می شود. بعد از خارج کردن ژوخه ها از خاک آن ها را به مدت چند روز در آفتاب قرار می دهند تا رطوبتشان کمی خارج شود. بعد از این مرحله آن ها را درون ماسه مرطوب قرار داده تا زمان کاشت گل کوکب فرا برسد. در این مدت ژوخه ها باید حدود ۵۰ درصد رطوبت داشته باشند و دمای محیط آن ها بین ۵ تا ۱۰ درجه سانتی گراد باشد.
بعد از مدتی ژوخه ها جوانه می زنند. بعد از این که جوانه های پیدا شده از ژوخه ها را مشاهده کردید و جوانه ها به اندازه ۲ سانتی متر رشد کردند می توانید ژوخه ها را کشت کنید. البته برای این کار ابتدا باید ژوخه های جوانه دار را تقسیم نمایید. بعد از کاشت ژوخه هایی که جوانه دارند می توانید بعد از ۸-۱۲ هفته شاهد گلدهی آن ها باشید.
قلمه زدن:
یک روش دیگر برای تکثیر این گل قلمه زدن آن است. بهترین زمان قلمه زدن از ابتدای زمستان اواخر آن می باشد. برای این کار بعد از این که غده ها در گلخانه و در ماسه کشت داده شدند و ارتفاع آن ها به ۳ تا ۵ سانتی متر رسید قلمه ها را یه همراه مقدا کمی از غده از گیاه می گیررند. به قلمه های تهیه شده هورمون ریشه زایی زده و آن ها را در عمق ۱ تا ۲ سانتی متری بستری ناسه ای می کارند. در صورت فراهم کردن شرایط گلخانه ای بعد از ۳ تا ۴ هفته ریشه زایی صوررت می گیرد. بعهد از آن می توان گیاه را به گلدان و یا باغچه منتقل کرد.
نظرات