۱۰هزار اصله بلوط در یازدهمین ذخیره‌گاه زیست‌کره ایران به بهانه تعریض جاده زیر تیغ لودرها رفت.
آنها پرتردد بودن جاده حادثه‌خیز را بهانه این کار کرده‌اند؛ درحالی‌که به گفته محلی‌ها این جاده در شلوغ‌ترین حالت که روزهای تعطیل تابستانی است، ترافیک روانی دارد. درختان بلوط در شرایطی قطع شدند که به اعتقاد کارشناسان ارزش اقتصادی هر اصله بلوط برای طبیعت ۲۰۰میلیون تومان است و با در نظر گرفتن قطع ۱۰هزار اصله درخت در پروژه تعریض جاده سی‌سخت دو هزار میلیارد تومان خسارت به منابع‌طبیعی کشور وارد شده است.
قطع هزاران اصله بلوط در ۳۰ کیلومتر
بخش شمالی این جاده در «پارک ملی دنا» که ذخیره‌گاه زیست‌کره است قرار دارد. امید سجادیان دبیر شبکه تشکل‌های محیط‌زیست استان کهگیلویه و بویراحمد می‌گوید: سی‌سخت شهر کوچک پرشیبی است که ظرفیت تعداد زیاد گردشگر را ندارد. چهاربانده کردن مسیر دسترسی به این شهر در شرایطی که مسیر یاسوج به شیراز وضعیت مطلوبی ندارد، عجیب است. برای تعریض این مسیر ۳۰کیلومتری با یک حساب سر انگشتی حداقل ۱۵-۱۰هزار درخت بلوط تنومند بریده شده است. این جاده ترانزیت نیست که نیاز به چهار بانده شدن داشته باشد. شهر بن‌بستی نیست و مسافران اصفهان از یاسوج به این شهر می‌روند.
وی با اشاره به اینکه چندین بار به تعریض این جاده اعتراض شده است گفت: سال گذشته اعتراض‌ها منجر به توقف پروژه شد. بخشی از این مسیر در دنای شرقی در اختیار سازمان محیط‌زیست است و بخشی از آن مربوط به منابع طبیعی است. ولی اجازه قطع درخت به هر حال جزو اختیارات منابع طبیعی است. آنها مدعی هستند که هیچ مجوزی برای قطع درخت نداده‌اند.
پوشش انبوه درختان بلوط در این منطقه از زاگرس مثال‌زدنی است. صعب‌العبور بودن منطقه دست‌اندازی به آن را دشوار کرده است، اما به‌نظر می‌رسد که پیمانکاران دسترسی ویژه به این منطقه دارند. امید سجادیان با اشاره به اینکه برخی از درختان قطع شده چند صد ساله‌اند، گفت: ارزش اکولوژیک جنگل‌های بلوط بسیار بالاست؛ جنگل‌های پارک ملی دنا یازدهمین ذخیره‌گاه زیست‌کره ایران است که گونه‌های در معرض خطر پلنگ، خرس، کل و بز در آن زندگی می‌کنند. این منطقه به لحاظ گیاهان دارویی از مناطق بکر کره‌زمین به‌حساب می‌آید.
این فعال محیط‌زیست گفت: آنچه برای جذب توریست تبلیغ می‌شود بیشتر برای گردشگری انبوه است. کسی برای گردشگری طبیعت نمی‌آید. زمینه برای آموزش جامعه محلی فراهم نیست. به‌طوری که در محدوده حفاظت شده بومیان جاده‌سازی می‌کنند و کسی پیگیری نمی‌کند. به‌نظر من جاده نیاز به تعریض نداشت و می‌شد با اقدامات ایمن‌سازی نقاط حادثه‌خیز جلوی مرگ درختان بلوط را گرفت. طی کردن مسیر یاسوج به سی‌سخت که یکی از زیباترین جاده‌های ایران است، با سرعت بیشتر احتمال تصادف را بیشتر می‌کند. برای گردشگر طی کردن طولانی‌تر این مسیر، آن هم ۱۰دقیقه بیشتر جذاب‌تر است. به قول یکی از روستاییان «پولی که از راه فروش زغال این درخت‌ها به‌دست پیمانکار آمده از کل پروژه تعریض بیشتر است.»
بازی با اعداد
محسن جعفری‌نژاد، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست کهگیلویه و بویراحمد توپ را در زمین مدیران قبلی انداخت و گفت که این جاده در سالیان قبل مجوز گرفته و نظارت بر تعداد و وضعیت درختان بر عهده اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری است. درحالی‌که منظور او همین سال ۹۷است. تخریب تعداد زیادی از بلوط‌ها به بهانه تعریض جاده در شرایطی صورت گرفته است که رشد درخت بلوط طولانی و کند است و در بهترین حالت درصورت مهیا بودن شرایط کامل، ۳ تا ۴ سانت در هر سال رشد می‌کند.
جواد رحیمیان، مدیرکل منابع طبیعی شهرستان بویر احمد گفت: در مسیری که تحت‌نظارت ماست یک درخت هم قطع نشده است. تعداد درختی که از نظر ما قطع شده ۷۰۰تاست. محدوده تنگ گنجه‌ای به سمت شمال تا سی‌سخت محدوده حفاظت شده است. جنوب جاده در اختیار سازمان جنگل‌هاست. ما هنوز مجوزی برای قطع درخت در محدوده خود نداده‌ایم ولی برآوردهای اولیه مان نشان می‌دهد که کلا ۳۰۰ تا ۳۵۰ اصله درخت در محدوده بویراحمد برای پروژه باید قطع شود. البته تعداد رو به افزایش است. در نهایت در مورد قطع کردن این درختان یا کمیته فنی اداره کل یا سازمان جنگل‌ها تصمیم می‌گیرد.
فعالان محیط‌زیست تعداد درختان قطع شده را ۱۰تا۱۵هزار اصله درخت محاسبه کرده‌اند، اما رحیمی، مدیرکل منابع طبیعی شهرستان بویراحمد اختلاف نظر بر سر تعداد درختان قطع شده را نحوه محاسبه آن می‌داند. او در این‌باره گفت: مبنای شمارش درختان بلوط از نظر ما «جست‌گروه» است. در هر جست گروه ممکن است ۱۵تا ۲۰جست ۱۰تا ۱۵سانتی وجود داشته باشد. مردم عادی این جست‌ها را یک اصله درخت به‌حساب می‌آورند؛ درحالی‌که از نظر ما یک جست است که از یک ریشه منشعب شده است.
ما هم مخالفیم
وی با اعلام مخالفت خود با تعریض جاده یاسوج به سی‌سخت گفت: من چندین نوبت برای ایمن کردن جاده در جلسات خواسته‌ام به جای آن پل و تونل احداث شود ولی آقایان نپذیرفتند. تخصص من البته جاده‌سازی نیست ولی به‌نظرم این جاده نیاز به ۴بانده شدن نداشت.
ارزش اکولوژیک درختان زاگرس بسیار بالاست. این جنگل‌ها ۱۳هزار سال سابقه حضور در زاگرس دارند. نوع جنگل‌هایی که در منطقه «ده برآفتاب» جایی که در آن جاده تعریضی عبور می‌کند به‌اصطلاح ما جنگل‌شناسان «دانه زاد» است و از بذر به‌وجود آمده. این، ارزش جنگل را چندین برابر می‌کند. ضمن اینکه این جنگل‌ها جزو ذخایر ژنتیک است و باعث تثبیت کربن می‌شود. هر درخت حداقل ۵تن وزن دارد و مانع پخش شدن کربن در محیط‌زیست می‌شود. درختان بلوط زاگرس ذخایر ارزشمندی است که متأسفانه با این روند نقش خود را در کنترل آلودگی هوا و جذب توریست از دست می‌دهد. ازبین رفتن این درختان باعث تخریب خاک و راه افتادن رواناب‌ها با کوچک‌ترین بارندگی می‌شود.
نظرات