اما آیا میدانستید که استعمال دخانیات میتواند آسیبهای جدی به چهره و پوست شما نیز وارد کند؟
بدن نیکوتین را به مخاط روده، پوست و مجاری تنفسی جذب میکند. کراتینوسیتها سلولهای تخصصی هستند که سد پوستی را تشکیل میدهند و به عملکردهای ایمنی حیاتی منبع مطمئن مانند حمله به پاتوژنها کمک میکنند. نیکوتین آپوپتوز (مرگ سلولی) را در این سلولها افزایش میدهد، به رگهای خونی در پوست آسیب میرساند و جریان خون را کاهش میدهد. علاوه بر این، نیکوتین ساختار و عملکرد فیبروبلاستهای پوست را تغییر میدهد. فیبروبلاست نوعی سلول پوستی است که حاوی پروتئینهای کلاژن است. این سلولها منبع مورد اعتمادی برای موارد زیر هستند:
- التیام زخم
- حفظ سفتی پوست
- سفت نگه داشتن پوست
در نهایت نیکوتین پاسخهای ایمنی سازگار و ذاتی بدن را تغییر میدهد. شاید فکر کرده باشید کشیدن قلیان از سیگار بی خطرتر است، اما این درست نیست. تحقیقات ارائه شده نشان میدهند که قلیان چندین برابر خطرناک تر از کشیدن سیگار است. دود ناشی از قلیان چندین ماده سمی دارد که باعث سرطان ریه، بیماریهای قلبی و سایر بیماریهای دیگر میشود. در واقع، یک جلسه قلیان کشیدن ممکن است فرد را در معرض دود بیشتری نسبت به زمان مصرف سیگار قرار دهد و بنابراین خطرات آن را تا چند برابر افزایش میدهد.
افراد سیگاری معمولاً یک سیگار را در مدت زمان پنج تا هفت دقیقه میکشند و هشت تا ۱۲ پک ۴۰ تا ۷۵ میلی لیتری را دود میکنند. در طرف دیگر، قلیان کشیدن ۳۰ تا ۸۰ دقیقه یا حتی بیشتر طول میکشد و یک فرد عاشق قلیان تقریباً یک لیتر دود استنشاق میکند که معادل ۱۰۰ نخ سیگار یا بیشتر در یک جلسه است. این دود حاوی سطوح بالایی از ترکیبات سمی از جمله قطران، مونوکسید کربن، فلزات سنگین و مواد شیمیایی سرطان زاست.در ادامه به خطرات ایجاد شده توسط قلیان اشاره کرده ایم.
۱- پیری پوست
سیگار و قلیان بر کلاژن و الاستین تأثیر میگذارند که فیبرهای کشسانی هستند و پوست را صاف و سفت نگه میدارند. دود تنباکو باعث استرس اکسیداتیو در فیبروبلاستهای پوست میشود، کلاژن سازی را مختل میکند و ترشح آنزیمی که کلاژن را تجزیه میکند را افزایش میدهد. به علاوه، یک بررسی سال ۲۰۲۱ نشان داد که افراد سیگاری ویتامین دی کمتری در گردش دارند.
ویتامین دی در حفظ سد پوستی نقش دارد و به ترمیم بافت کمک میکند. سیگار و قلیان همچنین رگهای خونی پوست را باریک میکند و میزان خون و مواد مغذی وارد شده به پوست را کاهش میدهد. مکمل کلاژن میتواند به بازگرداندن هیدراتاسیون، الاستیسیته و تراکم کلاژن پوست کمک کند. تحقیقات نشان میدهند که ممکن است نتایج امیدوارکننده ای برای بهبود کوتاه مدت و طولانی مدت زخم و پیری پوست داشته باشد.
۲-التهاب پوستی غددی یا آکنه
التهاب پوستی غددی (HS)، که بیشتر به عنوان آکنه اینورسا شناخته می شود، یک بیماری التهابی پوستی نسبتاً شایع است که در آن ضایعات در مناطقی از بدن که پوست روی پوست ساییده می شود، مانند زیر بغل، کشاله ران و زیر سینه ها ایجاد می شود. یک مطالعه نشان داد که مصرف دخانیات بزرگترین عامل خطر محیطی برای ایجاد التهاب پوستی غددی است.
۳- چروکیدگی پوست پیرامونی دهان
سیگار و قلیان کشیدن مداوم باعث انقباض مکرر عضلات اطراف دهان میشود. این انقباضات مکرر باعث ایجاد چین و چروکهایی در این ناحیه میشود که به آنها چروک دینامیک گفته میشود. این چروکها عمیق هستند و به دلیل استفاده مکرر از عضلات ایجاد میشوند. در افراد غیر دخانی، این عضلات کمتر استفاده میشوند و بنابراین چروکهای دینامیکی کمتری در اطراف دهان آنها ایجاد میشود.
۴- رنگ پوست و رنگدانه
سیگار باعث تشکیل ملانوسیت در پوست میشود که میتواند منجر به لکههای پیری و لکههای تیره شود. افرادی که سیگار میکشند نیز پوستی کدر و رنگ پریده دارند که ممکن است آبی یا خاکستری به نظر برسد. این میتواند به دلیل محدودیت جریان خون در پوست باشد که میتواند آن را از اکسیژن و سایر مواد مغذی محروم کند.
این موضوع ممکن است باعث ایجاد رنگدانههای ناهموار پوست در برخی افراد شود. قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی مانند دود تنباکو، گرما و اشعه ماوراء بنفش (UV) میتواند باعث تجمع استرس اکسیداتیو شود که به رنگدانههای پوست مرتبط با پیری کمک میکند.
۵- تأخیر در بهبود زخم
طبق گفته سازمان بهداشت جهانی، سیگار کشیدن باعث باز شدن زخم شده و با کاهش فرآیند التهابی و عملکرد ایمنی بدن، روند بهبودی را کاهش میدهد. یک بررسی در سال ۲۰۱۲ از ۱۴۰ مطالعه نشان داد که عوارض قلیان و سیگار میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- تأخیر در بهبودی
- عفونت محل بعد از جراحی
- عوارض زخم
- عدم التیام استخوان
ترک سیگار و قلیان حداقل چهار هفته قبل از جراحی میتواند عوارض بعد از جراحی را کاهش دهد.
۶- افتادگی پوست
مواد شیمیایی موجود در دود سیگار باعث کاهش آب از طریق پوست و تخریب کلاژن و الیاف الاستیک میشوند. از بین رفتن این عناصر سازنده که به پوست استحکام و خاصیت ارتجاعی میبخشند، باعث افتادگی و افتادگی پوست میشود. تحقیقات منتشر شده در منبع معتبر ۲۰۲۰ همچنین نشان داد که پوست افرادی که سیگار میکشند سفت تر از پوست افرادی است که سیگار نمیکشند.
۷-پسوریازیس (Psoriasis)
پسوریازیس یک بیماری پوستی مزمن است که باعث ایجاد لکههای التهابی، خشک و پوستهپوسته میشود. این بیماری میتواند در هر نقطه از بدن، از جمله گوشها، پوست سر، دستها، ناخنها و پاها، ظاهر شود.
در رنگهای پوست تیره، پسوریازیس ممکن است بنفشگون یا قهوهای تیره با پوستههای خاکستری ظاهر شود. در رنگهای پوست روشن، ممکن است قرمز یا صورتی با فلسهای نقرهای به نظر برسد.
قلیان کشیدن یک عامل زمینهای برای ابتلا به پسوریازیس است. یک مطالعه نشان داد که هر چه افراد بیشتر سیگار و قلیون بکشند، خطر ابتلا به پسوریازیس در آنها بیشتر است.
ارتباط بین پسوریازیس و قلیان کشیدن ممکن است به دلیل مواد شیمیایی موجود در قلیان باشد. این مواد شیمیایی بر سیستم ایمنی، التهاب پوست و رشد سلولهای پوست تأثیر میگذارند که همه اینها میتوانند در ایجاد پسوریازیس نقش داشته باشند.
افرادی که قلیان میکشند نیز بیشتر مستعد ابتلا به پوسچولوز کف پا هستند، وضعیتی که در آن تاولهای دردناک روی دستها و پاها ایجاد میشود. مانند پسوریازیس، این یک اختلال التهابی عودکننده است.
۸- سرطان پوست
دود تنباکو حاوی مواد سمی است که می توانند باعث سرطان شوند. اگر قلیان می کشید، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان سلول سنگفرشی، نوعی سرطان پوست هستید.مصرف دخانیات شایع ترین عامل خطر برای سرطان دهان است. کارسینوم سلول سنگفرشی ممکن است مانند ضایعات خشن یا پوسته پوسته، توده های برجسته، زخم های باز یا زگیل مانند روی پوست شما به نظر برسد. ضایعات ممکن است قهوه ای در رنگ پوست تیره یا قرمز در رنگ پوست روشن باشند. اگر متوجه این یا هر گونه تغییر غیرطبیعی دیگری روی پوست خود شدید، به پزشک خود اطلاع دهید.
۹- عفونتها
سلولهای ایمنی در پوست به جلوگیری از عفونت این ناحیه از بدن کمک میکند و بازسازی بافت را تقویت میکند. سیگار ایمنی تطبیقی و ذاتی بدن را مهار میکند. همچنین ممکن است فعالیت ماکروفاژها (یکی از اجزای ضروری سیستم ایمنی) را سرکوب کند و به اختلال در تنظیم منجر شود که منجر به آسیب بافتی و التهاب بیش از حد میشود.
سیگار خطر ابتلای فرد به عفونت را افزایش میدهد و باعث بدتر شدن پیشرفت و چشم انداز بیماریهای عفونی میشود. بزرگسالانی که سیگار میکشند نیز در معرض خطر بیشتری از بیماری پنوموکوکی هستند. افراد سیگاری فعلی و سابق بار ویروسی بیشتری از ویروس پاپیلومای انسانی دارند. آنها همچنین در معرض افزایش خطر ابتلا به تریکومونیازیس و کلامیدیا تناسلی هستند.
۱۰- تلانژکتازی پالمار
تلانژکتازی یا وریدهای عنکبوتی، عروق خونی گشاد شده نزدیک سطح پوست یا سطح مخاطی هستند. تلانژکتازی در کف دست یکی از علائم سیگار کشیدن طولانی مدت است و از عوارض قلیان و سیگار محسوب میشود.
۱۱- اگزما
کارشناسان قرار گرفتن در معرض دود فعال و غیرفعال را با افزایش خطر ابتلا به درماتیت آتوپیک مرتبط میدانند. علاوه بر این، یک مطالعه در سال ۲۰۲۰ نشان داد که قرار گرفتن در معرض دود سیگار یک عامل خطر مستقل اما قابل تغییر برای اگزمای آتوپیک و اگزمای دست در نوجوانان است.
۱۲- لوپوس
سیگار یک عامل خطر برای ابتلا به لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE) است. همچنین ممکن است یک رابطه دوز بین (SLE) جلدی و سیگار کشیدن وجود داشته باشد. کارشناسان تصور میکنند که سیگار ممکن است باعث ایجاد فعالیت کراتینوسیتها مانند آپوپتوز و تولید سیتوکینهای پیش التهابی شود. بر اساس یک مطالعه در سال ۲۰۲۱، ترک سیگار مزایای زیر را دارد:
- بهبود دفاع میزبان
- کاهش فعالیت بیماری
- کاهش التهاب سیستمیک
نیکوتین میتواند اثربخشی درمان ضد مالاریا، یک روش درمانی برای لوپوس را کاهش دهد.
۱۳- آلوپسی
مردانی که روزانه ۱۰ نخ یا بیشتر سیگار میکشند، سه برابر بیشتر در معرض خطر ابتلا به آلوپسی آندروژنیک متوسط تا شدید هستند. سیگار میتواند در نتیجه عوامل متعددی باعث ریزش مو شود که این عوامل عبارتند از:
- آسیب (DNA)
- انقباض عروق خونی
- آسیب رادیکالهای آزاد به فولیکولهای مو
- افزایش اثرات هورمونها و افزایش سن
سایر عوارض قلیان و سیگار بر سلامتی
استعمال دخانیات همچنان عامل اصلی بیماری، ناتوانی و مرگ قابل پیشگیری در ایالات متحده است. این مواد سمی هستند و تقریباً به تمام اعضای بدن آسیب میرسانند. سیگار و قلیان کشیدن و قرار گرفتن در معرض دود سیگار میتواند باعث موارد زیر شود:
- سرطان
- بیماری قلبی
- بیماری مزمن انسدادی ریه
- بیماریهای چشم
- عفونتهای تنفسی
- سکته
نظرات