تصاویر باورنکردنی بازار تاریخی و ۹۰۰ ساله شهرضا / قیمت شکر هنوز ۲۴ ریال !

بازار بزرگ شهرضا یکی از بازارهای تاریخی با قدمت ۹۰۰ ساله و یادگاری از دوران سلجوقی است؛ این بازار که چهار سوق با گنبد آجریش بر فراز آن، در مرکز بازار قرار گرفته است از جمله بازارهای قدیمی کشور است که دارای کاروانسراها و اماکن قدیمی است که به شکل زیبایی در دل بافت قدیمی شهر طی قرون گذشته گسترش یافته است. شهررضا یکی از شهرهای جنوب استان اصفهان است.

شهرستان شهرضا به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و ارتباط با عشایر و اقوام مختلف و با توجه به ظرفیت های اقتصادی، صنعتی و کشاورزی در منطقه دارای اهمیتی خاص است.وجود بازار بزرگ و قدیمی در مرکز شهر و در بخش های بازارآقا سیدعلی، نخود بریزها، کفاشها، حاج ربیع و بازار مسگرها با معماری بومی و اصیل نشان از توانمندی هنرمندان بزرگ معمار این شهراست.
نوع ساخت و معماری بازار برگرفته از شیوه معماری دوره سلجوقیان با طاقهای وسیع و بلند که وجود حجرههای قدیمی و کاروانسراها و تیمچهها بر شکوه و زیبایی این مکان تاریخی افزوده است.

در دوره صفویه این بازار به علت اینکه شهر شهرضا بر سر راه عراق و فارس قرار داشته و مرکز داد و ستد با ایلات قشقایی و بختیاری و تا حد زیادی با ساکنان مناطق دور مثل یاسوج و آباده بوده، یک مرکز تجاری پررونق به حساب میآمد؛ این وضع تا ابتدای دوران پهلوی اول ادامه داشت و بازار شهرضا برخلاف امروز که بیشتر جنبه دکههای فروش مصارف روزانه مردم شهرضا را عهده دار بوده، در زمان قدیم بیشتر جنبه تجاری داشته که وجود کاروانسراهای و تیمچههای باقی مانده مؤید این مدعا است.
«بازارچه توانا» که نسبت به بقیه قدمت کمتری دارد و به دوران پهلوی اول بر می گردد و انواع کسبه در آن مشغول به کار هستند.

بازار توانا شهرضا که در همسایگی مسجد جامع اصفهان قرار دارد. به دلیل وجود نداشتن سند، متون و یا حتی سنگی که نوشتهای در مورد تاریخچه بازار شهرضا، باستان شناسان و تاریخنگاران قدمت آن را با قدمت مسجد جامع یکی دانسته و آن را به دوران سلطنت سلجوقیان نسبت میدهند. در دوران حکومت صفویه این بازار به علت بودن در مسیر، جاده عراق و فارس مرکز داد و ستد، تجارت انواع محصولات ایلات قشقایی و بختیاری ، دشمن زیاری کهگیلویه . بویراحمد به عنوان یکی از مراکز پررونق جهان شناخته شد. این پیشرفت و شکوفایی بازار و مردم در تجارت تا زمان حکومت رضاشاه پهلوی ادامه داشت. امروزه بازار بزرگ شهرضا قدیمی به عنوان محلی برای خرید و فروش مصارف یومیهی مردم شهر رضا استفاده میشود، در صورتی که در قدیم به دلیل بودن کاروانسراها و تیمچه های معروف در نزدیکی آن، باعث تبدیل آن به قلب تجاری شهر اصفهان شد.
بناهای تاریخی بازار شهرضا
کاروانسراها:از دیگر بناهایی که در مجموعه تاریخی بازار مورد توجه است، کاروانسراهایی است که در طول بازار برای اتراق کاروانها احداث شده است.از کاروانسرهایی که تاکنون باقی مانده و مورد تخریب و تغییر کاربری داده نشده است عبارتند از کاروانسرای جعفر خان، که بعد به نام کاروانسرای متقی تغییر نام داده و کاروانسرای چهار سوق، که درزمان قاجاریه همزمان با خود چهارسوق به سبک بازار اصفهان احداث شده است.
همچنین کاروانسرای شاهمنصوری، که کاروانسرایی کوچک نسبت به کاروانسرهای بالا بوده و کاروانسرای قیام و کاروانسرای بازار سرباز از دیگر کاروانسراهای این بازار است.
وجود سقاخانههای متعدد در بازار بزرگ شهرضا:از دیگر بناهایی که درطول مجموعه بازار قابل توجه است، وجود سقاخانه هایی است که در طول بازار برای تأمین آب رهگذاران تشنه کام در فصول مختلف بنا شده و بانیان سقاخانه ها برای این بناها موقوفات متعددی را قرارداده اند.
بازار چهارسوق:چهار سوق بزرگ مربوط به اوایل دوره قاجار است و در بازار، چهارسوق بزرگ واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۳ شهریور ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۱۰۲۳۹ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

تیمچههای بازار شهرضا
تیمچه به معنی کاروانسرا به معنی تیم کوچک یا کاروانسرای کوچک بوده اما در دوره معاصر به کاروانسراها یا سراهای کوچک و سرپوشیده، تیمچه میگویند.
شیوه معماری این تیمچه ها برگرفته از دوره قاجار بوده و معماری این بناهای قدیمی خود نمودی از سنتها، آداب و رسوم و به منزله سند هویت دورهای از تاریخ محسوب میشود.




