سید محی الدین حسینی ارسنجانی ، روزنامه نگار:استان فارس با برخورداری از افزون بر هزار و پانصد شاعر و ادیب در طی هزار و دویست و اندی سال پیش تا دهه های اخیر(به جز شعرای ۵۰ سال اخیر) و شیراز به تنهایی با داشتن افزون بر پانصد شاعر نام آشنا در سده گذشته (به جز شعرای هم اکنون)نه یکی از مهمترین نقاط ادیب پرور و شاعر خیز بلکه اصلی ترین و مهمترین کانون رشد و نما و بروز شعرا و ادیبان ایران در طی قرون و اعصار متمادی است.
وجود دو اسطوره بزرگ شعر و ادب پارسی یعنی سعدی و حافظ چونان چتری بزرگ بر سر همه شاعر ان استان فارسی و شیرازی در طول قرنها چنان سایه انداخته که دیگر شاعران بزرگ و مطرح زمان خودشان یا شعرای قبل و بعد از این دو نیز چندان در بین مردم معرفی و شناخته نشده اند.شاعران بزرگی همچون اهلی و بابا فغانی و قاآنی یا شوریده شیرازی و عرفی و باباکوهی و دهها شاعر نامور عصر قاجار و صفویه و قبل و بعدشان یا شاعران بزرگ هم عصر با سعدی و حافظ چندان به مردم و دوستداران شعر و ادب پارسی معرفی نشده اند و این مساله یعنی عدم برپایی کنگره ها و یادمانها و همایشهای ادبی فاخر برای شعرای آرمیده در جوار حافظ و سعدی و دیگر نقاط و محلات شیراز و شهرهای فارس به نوعی ضعف د کم کاری متولیان فرهنگ استان فارس را در این زمینه تداعی کرده و میرساند.
لازم است همه ساله و یا هر ماه یک بار برای هریک از اینان نشستهای تخصصی و جلسات نقد و بررسی آثار و دیوانهای شعریشان برگزار گردد و یاد و نام آنان در این جزء از زمان که بحمدالله فضا و امکانات و موقعیتها برای پرداختن به چهره ها و شخصیت های این ادیبان و شاعران که سهم فزاینده ای در تکمیل و توسعه فرهنگی و اجتماعی شیراز و فارس داشته اند فراهم بوده و باید یاد و نامشان زنده نگه داشته شود.
استاد فقیدمان زنده یاد حسن امداد از نویسندگان و فارس پژوهان معاصر در آثار مختلف خود از جمله در کتاب هزار سال شعر فارس یا شاعران شیراز در هزار سال،پرده از راز و رمزهای ادبی و مشخصه های زندگانی هزار تن از شعرا و بزرگان ادبی شیراز و فارس در سده های اخیر برداشته که باز هم بررسی و شناخت بیشتر از جزییات زندگی و آثار آنان نیاز جامعه ادبی ماست.
در دهه های پیشین یعنی در اواخر دوره قاجار و بویژه در دوره پهلوی اول مقالات و حتی کتب فراوانی درباره چهره های ادبی گمنام و کمتر شناخته شده شیراز در جراید ان زمان و با در چاپخانه های قدیم شیراز چاپ و منتشر گردیده که بسیاری از این اثار با لطف الهی و تلاش بنده کمترین (حسینی ارسنجانی) از برخی کتاب فروشیها و دست فروشیهای قدیمی کتاب در شهرهای ایران از جمله شیراز و تهران و مشهد و قم، تبریز و کاشان و… و دو شهر کلکته و بمبئی هند و شهرهای کربلا و نجف و مدائن و… عراق تهیه و جمع آوری گردیده و این دیوانهای شعری که از نفایس کمیاب و بعضا نایاب ادب و شعر ایران محسوب میگردند در مجموعه شخصی اینجانب در شیراز نگهداری میشود.
شناخت شاعران شیراز نه تنها معطوف به شعر وآثار منظوم انان بلکه مرتبط با پیشه و کار شعرا و آثار منثور و نقش آفرینی های آنان در حیات سیاسی و اجتماعی اشان هم مربوط میشود. بسیاری از شعرای شیراز و فارس از مجاهدان و انقلابیون و با از علما و اندیشمندان در موصوعات مختلف عصر خود بوده اند و در دوران حیاتشان با بزرگان هم عصر خود مراوده ها،دوستیها و رفاقتها داشته اند.
برخی از ادیبان و شاعران فارس و شیراز در صنایع مختلف و امور مهندسی و پزشکی و طب سنتی و یا در خوشنویسی و نقاشی مشهور و یا در دیگر حرفه های رایج زمان خویش همچون بزازی و عطاری و امور اداری و حکومتی و…مشغول بوده اند بنابراین نمیتوان انان را تنها شاعر نامید اما تاثیرات شعر انان گاه باعث شهرتشان بر دیگر امور شغلی و فعالیتهایشان شده است.
در هر حال استان فارس و شهر شیراز هنوز بانک اطلاعات شعرا و ادیبان را ندارد و مشخص نیست سیر تحول شعر پارسی شیراز و فارس در کدام دوره یا سده تاریخی بر روال کدام سبک و سیاق شعری بوده یا کدام شاعران مهم و نام آشنای شیراز و فارس از کدام شاعر هم عصر یا شعرای متقدم و متاخر پیروی کرده یا با کدام یک از آنان دم خور و آشنا و رابطه ادبی داشته است.شیراز و فارس از دهها بانوی نام آشنای شعر و ادب نیز برخوردار بوده که کمتر نامی از انان در میان است بنابراین نباید سهم بانوان فارس از تاریخچه شعر و ادب این سرزمین نادیده گرفته شود یا انان به درستی به اهل آن معرفی نگردند.
لازم است تا با برنامه ریزی بنیادها و انجمنهای ادبی و تشکلهای مردمی در اندیشه برگزاری یادمانهای ادبی شعرای بزرگ شیراز و فارس سوای از سعدی و حافظ که شهره افاق و انفس هستند برآییم و شیراز را از این حالت رخوت و خمودی حوزه ادب درآوریم و به برپایی چند کلاس و دوره های خوانش شعر حافظ و سعدی بسنده نکنیم.
نظرات