چگونه از پوسیدگی ریشه گیاهان در آپارتمان و باغچه جلوگیری و آن را درمان کنیم؟

از اصلی ترین مشکلاتی که می توان برای گیاهان آپارتمانی و یا گیاهان باغچه بوجود بیاید پوسیدگی ریشه است. این مشکل به علت قرار گرفتن ریشه در زیر خاک از چشم ما پنهان می ماند و تا مدت طولانی خود را نشان نمی دهد.درست در زمانی که اولین علائم قابل مشاهده در ظاهر گیاه نمایان می‌شود، یعنی سلامت گیاه در خطر است و سریع باید درمان شود.

اما چگونه می‌توان پوسیدگی ریشه را در خاک برطرف کرد ؟

در ادامه این مطلب علت پوسیدگی ریشه و علائم،و نحوه درمان آن را برای شما شرح خواهیم داد.

چه چیزی باعث پوسیدگی ریشه می‌شود؟
عوامل معدودی وجود دارند که با هم دیگر باعث پوسیدگی ریشه می‌شوند، همه‌ی این عوامل به یکدیگر مرتبطند:

آبدهی بیش از اندازه: پوسیدگی ریشه و همچنین دیگر بیماری‌های ریشه هنگامی آغاز می‌شوند که به گیاه بیش از اندازه آب داده می‌شود، و ریشه‌ها در خاک مرطوب، غرق در آب قرار دارند.

زهکشی ضعیف: وقتی بستر رشد به‌خوبی زهکشی نشده باشد، پوسیدگی ریشه دو چندان می‌شود. طوری که امکان پر کردن همه‌ی خلل و فرج بستر رشد با آب زیاد فراهم می‌شود. زهکشی ضعیف زمانی تشدید می‌شود که گلدان دارای سوراخ‌های زهکشی کافی نباشد، خاک گلدان فشرده شده باشد، یا خاک نامناسبی برای رشد گیاهتان استفاده کرده‌اید.

کمبود اکسیژن: وقتی خاک محیط رشد دائماً بیش از اندازه آب دریافت کند، آب تمام خلل و فرج بستر رشد را پر می‌کند و اکسیژن را به بیرون می‌راند. بدون اکسیژن، یا وقتی غلظت اکسیژن در خاک پایین است، همه‌ی فرآیندهای فیزیکی همچون جذب مواد مغذی و آب، و تنفس گیاه متوقف می‌شوند که اینها به ضرر گیاه است.

افزایش ناگهانی رشد قارچ‌ها: بذرهای قارچ‌ها به طور طبیعی در خاک‌‌های تجاری گلدان‌ها وجود دارند. وقتی تعادل مناسبی از آب و اکسیژن در ناحیه ریشه وجود دارد، تعدادشان پایین نگه داشته می‌شود و ریشه‌ها در معرض خطر کمی قرار می‌گیرند، اما وقتی میزان آب به‌شدت افزایش می‌یابد، باعث کاهش شدید میزان اکسیژن می‌شود و رشد قارچ‎ها ناگهان افزایش می‌یابد، به خصوص در ماه‌های سرد زمستانی بر سر گیاه آوار می‌شوند.

چگونه از پوسیدگی ریشه جلوگیری کنیم
حتی اگر گیاه آلوده بر اثر پوسیدگی ریشه بمیرد، باید اقدامات لازم برای آلوده نشدن باقی گیاهان به این بیماری را انجام دهید چرا که سایر گیاهان و محصولات جدید نیز در معرض خطر پوسیدگی ریشه در طول زندگی خود هستند. در ادامه با اشتباهات رایج نگهداری گیاهان که منجر به پوسیدگی ریشه می‌شود، آشنا شوید :

۱. از آبیاری زیاد گیاهان بپرهیزید و حتما اجازه دهید خاک کامل خشک شود سپس آبیاری کنید.

۲. چند دقیقه پس از آبیاری زیر گلدانی را چک کنید و در صورتی که مملو از آب بود آن را خالی کنید.

۳. از خاک سنگین با زهکشی ضعیف استفاده نکنید.

۴. از تقویت کننده های ریشه استفاده کنید.

۵. برای گیاهانی مانند فیکوس لیراتا، فیکوس الاستیکا، شفلرا و … که مستعد قارچ و پوسیدگی ریشه هستند، ماهیانه از قارچ کش استفاده کنید.

علائم پوسیدگی در ریشه گیاهان:

۱. وقتی مشاهده کنیم گیاه رو به پژمردگی رفته و سرزندگی و شادابی همیشگی را ندارد.

۲. وقتی گیاه برگ های زرد رنگ شده دارد و سرعت زرد شدن برگ‌ها زیاد است.

۳. برگ‌ها به رنگ قهوه‌ای در آمده و به صورت کامل فاسد شده و از بین می‌روند.

۴. از دیگر علائم می‌توان به این مورد اشاره کرد که رشد گیاه متوقف شده و دیگر هیچ رشدی در آن مشاهده نمی‌کنیم.

۵. در چنین مواردی ساقه گیاه حالت بسیار نرم پیدا کرده یا مثل همیشه استحکام و بالندگی خود را ندارد.

نکته؛ در چنین حالتی اگر ریشه‌های گیاه را از خاک در آوریم متوجه می‌شویم که رنگ قهوه ای پیدا کرده و بسیار نرم هستند و در صورت دست زدن به آن‌ها به آسانی از هم جدا می‌شوند. در صورتی که ریشه‌های سالم رنگ روشن داشته و بافتی بسیار سفت و متراکم دارد.

درمان پوسیدگی ریشه
۱. برای درمان و کاهش سرعت انتقال پوسیدگی به ریشه های سالم، ریشه های پوسیده، سیاه و نرم را سریعا جدا کنید.

۲. تمامی ریشه ها را زیر شیر آب بگیرید و بشویید و به آنها قارچ کش اسپری کنید.

۳. گلدان را با آب و مایع ظرفشویی بشویید و داخل آن را قارچ کش بزنید و یا می‌توانید از یک گلدان جدید استفاده کنید.

۴. یک مخلوط خاک خشک، سبک و دارای زهکشی بالا را انتخاب کنید و گیاه را در آن بکارید.

بیشتر بخوانید:

• سفید و درخشان کردن قابلمه روحی تنها با ۹ روش آسان و طبیعی

• خورش خرفه با لوبیا چشم بلبلی ۱ غذای سنتی بوشهری+طرز تهیه 

• چگونه با هوش مصنوعی گوگل یا Bard صحبت کنیم؟ [+آموزش تصویری]

پوسیدگی ریشه در کشت‌های هیدروپونیک
با خودتان فکر می‌کنید، چه شانسی است، چطور گیاهان می‌توانند در شبکه‌های هیدروپونیک رشد کنند، جایی که ریشه‌ها کاملاً در آب بدون هیچ خاکی زندگی می‌کنند ولی دائماً به دلیل پوسیدگی ریشه از پا در نمی‌آیند؟

در واقع، پوسیدگی ریشه در گیاهانی که به صورت هیدروپونیک پرورش داده می‌شوند نیز مسئله‌زاست و باید به‌دقت مراقبش بود. شبکه‌های هیدروپونیک بر این پایه‌اند که محلول‌های مغذی به گیاه داده می‌شوند و به حرکت تقریباً دائم از ناحیه ریشه‌ای گیاهان منتهی می‌شود. این حرکت به اکسیده شدن محلول کمک می‌کند و اکسیژن را به ریشه‌ها می‌رساند.

وقتی آب راکد بماند و آب خالی از اکسیژن شود، سپس گیاهان ممکن است شبیه رشد در خاک دچار پوسیدگی ریشه شوند.

نتیجه‌گیری
پوسیدگی ریشه یک بیماری جدی ریشه به‌خصوص برای گیاهان گلدانی است. وقتی به گیاهان بیش از اندازه آب داده می‌شود یا زهکشی نادرست انجام شده باشد، خاک غرق در آب می‌تواند به رشد قارچ‌های حاضر در خاک کمک کند تا به‌سرعت به سمت ریشه حرکت کنند و گیاه را از بین ببرند. پیشگیری بهترین رویکرد مدیریتی است و شامل اطمینان از زهکشی آزادانه در ناحیه‌ی ریشه و آبدهی به اندازه‌ی گیاهان می‌شود. درمان امکان‌پذیر است، اما وقتی نشانه‌های بیماری در بخش‌های بالای خاک گیاه ظاهر شدند، ممکن است برای بهبود آسیب‌های از قبل واردشده به گیاه دیر شده باشد.