پدیده مونسون وارد کشور شد/ مونسون چیست؟ سیل مرگبار استهبان یادتان هست!

کارشناس هواشناسی گفت: پدیده مونسون که سال گذشته بسیاری از مناطق کشور را در گیر خود کرده بود، اکنون وارد شهرهای جنوبی کشور شده است.
نقشینه گفت: پدیده مونسون که سال گذشته هم بسیاری از شهرهای جنوبی کشور را در برگرفته بود، وارد کشور شد.

به گفته او، طی امروز و فردا پدیده مونسون جنوب شرق کشور از جمله جنوب سیستان وبلوچستان ، جنوب کرمان و شرق هرمزگان را درگیر کرده است و در این مناطق ما شاهد رگباری های محلی شدید، ناپایداری فصلی و رشد ابرهای همرفتی بارش های رگباری و تگرگ و باد شدید در قالب پدیده مانسون در کشور فراگیر شده است.

کارشناس هواشناسی ادامه داد: در حال حاضر این پدیده وارد کشور شده و برخی از مناطق جنوب را درگیر خود کرده است؛ بنابراین باید تمهیدات لازم در این خصوص در دستور کار قرار گیرد.

او گفت: هشدارهایی را در این خصوص صادر کرده ایم و باید در این زمینه اقدامات لازم در دستور کار قرار گیرد.

به گزارش اول فارس ، «شمال هند که به رشته کوه هیمالیا منتهی می‌شود، منطقه‌ای است که در طول تابستان آنقدر بارندگی دارد که از پر بارش‌ترین مناطق دنیا است، مثلاً «چراپونچی» در هندوستان سالانه حدود ۱۰ هزار میلیمتر باران دارد و اصلاً قابل مقایسه با بارش ۲۳۰ میلیمتری متوسط سالانه در کشور ما نیست، عمده این بارش‌ها در هند هم اثرات مونسونی است که حالا به ایران رسیده است.»

«مونسون» سال گذشته در آسمان جنوب و جنوب شرقی ایران پهن شد، سیلاب به پا کرد و تلفات گرفت . پدیده‌ای که اگر «چراپونچی» در شمال هندوستان را تبدیل به یکی از پرباران‌ترین مناطق جهان کرده است، حالا سبب‌ساز هجوم بارش‌های رگباری در جنوب ایران شده، بارش‌هایی که به‌نظر می‌رسد امسال نیز این مناطق را درگیر کند.

مونسون چیست؟
مونسون سوغات هند است، اغلب مسیرش از شبه قاره هندوستان به سمت مناطق جنوبی ایران کج می‌شود، محصول رطوبت اقیانوس و گرمای خشکی است که در یک فرآیند تبدیل به ابرهای بارشی می‌شود. احد وظیفه، رئیس مرکز خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی درباره شکل‌گیری مونسون می‌گوید: «مونسون بیشتر در شبه قاره هند رخ می‌دهد جایی که دو سطح آب و خشکی کنار یکدیگر قرار دارند؛ در تابستان که با چرخش زمین زاویه میل خورشیدی کاهش پیدا می‌کند و تقریباً عمودی می‌شود، زمین انرژی زیادی را می‌گیرد، از آن‌جایی که سطح زمین پوشیده از خاک و سنگ گرما در زمین جذب می‌شود و دمای آن را بالا می‌برد درحالی‌که در آب این‌طور نیست و سبب تبخیر می‌شود. این وضعیت در منطقه شبه قاره هند هند سبب می‌شود آب و خشکی دمای متفاوتی داشته باشند.»

مونسون چه موقع به سمت ایران می‌آید؟
چند روزی است مونسون در مناطق جنوبی ایران خودنمایی می‌کند، این‌که این پدیده در چه شرایطی راه خودش را از سمت شبه قاره هند به سمت ایران کچ می‌کند بستگی به عوامل زیادی دارد، وظیفه درباره این عوامل می‌گوید: «اگر روی کشور ما در ترازهای میانی جو، جریان‌های شمالی ضعیف شوند و جریان‌های جنوبی تقویت شوند، طوری‌که بتوانند از شمال اقیانوس هند و خلیج فارس رطوبت را به سمت فلات ایران منتقل کنند، بعدازظهرها رگبار و رعدوبرق در مناطق جنوبی ایران هم شکل می‌گیرد، بارندگی در چنین وضعیتی ساعت مشخصی دارد، به‌طور معمول از ساعت سه و چهار بعدازظهر تا اوایل شب احتمال بارندگی وجود دارد که عمدتاً هم حدود بیست دقیقه تا نیم ساعت است و اصلاً این‌طور نیست که ساعت‌ها بارندگی داشته باشیم. این بارش‌های رگباری در ساعت‌های بعدازظهر شکل می‌گیرد و از آن‌جایی که در مناطق کوهستانی هستند تبدیل به سیلاب می‌شوند.»

رئیس مرکز خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی می‌گوید: «قوی بودن و ضعیف بودن مونسون در ایران بسته به این دارد که چه مقدار جریان‌های مرطوب بتوانند از منطقه شبه قاره هند و پاکستان به سمت ایران نفوذ کنند، هر موقع نفوذ رطوبت قوی‌تر باشد بارندگی‌های جنوب شرق ایران هم قوی‌تر می‌شود.»

هشدار؛ در مسیر سیلاب قرار نگیرید
دیدن تصاویر گرفتار شدن مردم در سیلاب تلخ است، مردمی که برای تفریح تصمیم داشتند اندک زمانی در طبیعت سپری کنند، اما اشتباه آن‌ها این است که بستر رودخانه را انتخاب کردند چراکه برای مونسون کسری از دقیقه لازم است تا تفریح آن‌ها را بهم بریزد، وقتی جاری شود دیگر پیاده و سواره نمی‌شناسد، سنگ و کلوخ و خار و خاشاک را برمی‌دارد و با خود می‌برد. وظیفه با اشاره به همین مسئله می‌گوید: «هم وطنان دقت کنند، بارندگی‌ها در تابستان به صورت رگبار و ناگهانی است، بارش‌های رگباری در تابستان به راحتی تبدیل به سیلاب می‌شوند، علت هم این است که سطح زمین به خصوص در مناطق شیب دار پر از گرد و خاک است و نفوذپذیری خاک کم می‌شود، بنابراین بارش‌های رگباری را تبدیل به سیلاب می‌کند، سیلابی که با حل شدن خاک زیادی همراه است و چگالی بالایی دارد.»

«حجم زیاد آب، شیب زمین و سرعت زیاد آب خطرات زیادی را ایجاد می‌کند، از طرفی سیلاب‌ها معمولاً گل آلود هستند بنابراین کسی قادر نیست عمق آب را حدس بزند، لذا مردم فکر نکنند با ماشین شاستی بلند می‌توانند از رودخانه عبور کنند، حتما باید از ورود به سیلاب پرهیز کرد حتی با ماشین، چراکه در این سیلاب‌ها گرد و خاک زیادی حل شده و حتی سنگ با خود حمل می‌کند که به راحتی می‌تواند یک ماشین را واژگون کند، حتی اگر آب فقط به اندازه چرخ‌های ماشین بالا آمده باشد.»

«مردم هرگز در بستر رودخانه نروند و ماشین آنجا پارک نکنند، عمده‌ترین تلفات روزهای اخیر برای کسانی بود که به بستر رودخانه رفته بودند ، کسانی که سوار بر ماشین منتظر سیلاب شدند دیدند که آب خودشان را به همراه ماشین‌شان برد و آن‌ها غافلگیر شدند.»